poetyka

 0    55 fiche    zaneta125
laste ned mp3 Skriv ut spille sjekk deg selv
 
spørsmålet język polski svaret język polski
poetyka
begynn å lære
jest to dziedzina teorii literatury, zajmująca się strukturą dzieła literackiego, jej ogólnymi wartościami a nie poszczególnymi utworami.
prozodia
begynn å lære
ogół brzmieniowych właściwości mowy, które nakładają się na głoskowy sylabiczny i wyrazowy ciąg wypowiedzi, do elementów prozodii należą: akcent, intonacja i czas realizacji elementów brzmieniowych
głoska
begynn å lære
najmniejszy element brzmieniowej realizacji wypowiedzi językowej.
rola głoski w jezyku
begynn å lære
tworzenie brzmieniowej wypowiedzi językowej, podstawowy budulec języka w wersji mówionej, ustnej, oralnej
funkcja głoski w wierszu
begynn å lære
wiersz jako twór językowy składa się z głosek, czyli podstawowego budulca języka. Zgodność samogłosek lub spółgłosek i samogłosek może wyznaczać najważniejsze miejsce wersu- jego zakończenie (klauzulę) i/lub średniówki.
sylaba (zgłoska)
begynn å lære
odcinek brzmieniowej realizacji wypowiedzi, obejmujący od jednej do kilku głosek skoncentrowany w języku polskim wokół samogłoski (ośrodka zgłoskotwórczego)
sylaba otwarta
begynn å lære
zakończona samogłoską lub zawierająca tylko samogłoskę
sylaba zamknięta
begynn å lære
sylaba zakończona spółgłoską
rola sylaby w języku
begynn å lære
nie odgrywa żadnej roli, jest to twór sztuczny(zabieg techniczny), mający charakter użytkowy, pragmatyczny
funkcja sylaby w wierszu
begynn å lære
podstawowa kategoria opisu wiersza (każda analiza wersyfikacyjna zaczyna się od podziału na sylaby), w wierszu sylaba może zostać poddana stałym prawidłom powtarzalność określonej przez wzorzec metryczny wiersza.
akcent
begynn å lære
uwydatnienie sylaby w wyrazie lub zestroju akcentowym
akcent oksytoniczny
begynn å lære
akcent wyrazowy/zestrojowy padający na ostatnią sylabę wyrazu lub zestroju akcentowanego
akcent paroksytoniczy
begynn å lære
akcent wyrazowy/zestrojowy padający na przedostatnią sylabę wyrazu lub zestroju akcentowego
akcent proparoksytoniczny
begynn å lære
akcent wyrazowy padający na trzecią sylabę od końca
aton
begynn å lære
wyraz nieakcentowany
proklityka
begynn å lære
aton stojący przed wyrazem akcentowanym, w roli proliktyk występują: przyimki, spójniki, partykuła nie
enklityka
begynn å lære
aton stojący po wyrazie akcentowanym, w roli enklityk występują: jednosylabowe zaimki, partykuły by, że, no
akcent główny
begynn å lære
akcent wyrazowy/zestrojowy padający na sylabę w miejscu określonym przez system fonetyczny(w języku polskim akcent stały, wyrazowy, paroksytoniczy.)
akcent poboczny
begynn å lære
akcent występujący w dłuższych niż trzysylabowych wyrazach, podrzędny wobec akcentu głównego, pada najczęściej na pierwszą sylabę wyrazu.
rola akcentu w języku
begynn å lære
pełni funkcję delimitacyjną(wydziela pewne segmenty tekstu mówionego)
funkcja akcentu w wierszu
begynn å lære
tak samo jak w języku pełni funkcję delimitacyjną. Współkształtuje zakończenie wersu (klauzulę), współkształtuje rytm tekstu, współorganizuje zestroje akcentowe.
zestrój akcentowy
begynn å lære
znaczący odcinek wypowiedzi, liczący od jednej do kilku sylab zgrupowanych jednego akcentu głównego, zawierający ewentualnie jeden lub dwa akcenty poboczne.
zestrój akcentowy prymarny
begynn å lære
zestrój akcentowy skoncentrowany wokół jednego akcentu, dalej nie podzielny
zestrój akcentowy ściągnięty
begynn å lære
zestrój akcentowy złożony z wyrazów wchodzących w skład odrębnych zestrojów prymarnych.
rola zestroju akcentowego w języku
begynn å lære
rola delimitacyjna (podział na znaczące odcinki wypowiedzi)
funkcja zestroju akcentowego w wierszu
begynn å lære
stanowi podstawowy wyznacznik jednego z systemów wiersza polskiego (tonicznego, inaczej mówiąc tomizmu)
pauza
begynn å lære
brak dźwięku w brzmieniowej realizacji wypowiedzi, w deklamacji wykorzystywana jako ważny sygnal emocjonalny i semantyczny.
intonem
begynn å lære
całość intonacyjna oddzielona pauzami, w brzmieniowej realizacji wypowiedzi.
intonacja
begynn å lære
zróżnicowanie wysokości tonu w brzmieniowej realizacji wypowiedzi.
kadencja
begynn å lære
intonacja opadająca
antykadencja
begynn å lære
intonacja wznosząca
klauzula
begynn å lære
zakończenie wersu
średniówka
begynn å lære
dział wewnątrzwersowy
rym
begynn å lære
podobieństwo lub tożsamość brzmieniowa zakończeń wyrazów /zestrojów akcentowych, występujących w wypowiedzi.
rym męski
begynn å lære
oparty na akcencie oksytonicznym
rym żeński
begynn å lære
oparty na akcencie paroksytoniczym
rym daktyliczny
begynn å lære
rym oparty na akcencie proparoksytonicznym
rym ubogi
begynn å lære
rym, którego przestrzeń obejmuje maksymalnie jedną zgłoskę
rym bogaty
begynn å lære
rym co najmniej półtora zgłoskowy
rym dokładny
begynn å lære
rym obejmujący sekwencje identycznych głosek
rym niedokładny
begynn å lære
rym oparty na podobieństwie tworzących go głosek
asonans
begynn å lære
rym niedokładny, w którym występuje tożsamość przynajmniej jednej samogloski
konsonas
begynn å lære
rym niedokładny, oparty na tożsamości występujących w nim spółgłosek
rymy parzyste(dystychiczne)
begynn å lære
układ dwu rymów klauzulowych, występujących w sąsiednich wersach (aabbcc😜
rymy krzyżowe (przeplatane)
begynn å lære
układ dwu rymów klauzulowych, obejmujący dwie pary rymów o konkretnym układzie (abab)
rymy okalające
begynn å lære
układ dwu rymów klauzulowych łączących początkowy i końcowy wers części wiersza, występujący w odstępie dwu lub więcej wersów (ABBA)
monorym
begynn å lære
układ jednorymowy (aaaa)
funkcja rymu w wierszu
begynn å lære
pełni funkcję delimitacyjną, rytmizacyjną, kompozycyjną, semantyczną, zamyka wers w wierszu.
funkcja średniówki w wierszu
begynn å lære
pełni funkcję delimitacyjną (dzieli wersy)
funkcja klauzuli w wierszu
begynn å lære
pełni funkcję delimitacyjną (wyznacza koniec wersów, dzieli tekst na wersy w sposób arbitralny-bez względu na semantykę i składnię języka). Nadaje wersów samodzielną intonację wierszową.
funkcja intonacji w wierszu
begynn å lære
pełni funkcję delimitacyjną (w sposób arbitralny(wraz z pauzą) wyznacza koniec wersów. Nie jest motywowana składniowo i semantycznie.
rola intonacji w języku
begynn å lære
pełni funkcję wyrażania intencji (wątpliwości, rozkazu, oznajmienia), pełni także funkcję delimitacyjną (wyznacza arbitralnie koniec wypowiedzi)
rola pauzy w języku
begynn å lære
pełni funkcję delimitacyjną, wydziela zestroje akcentowe i pewne całości składniowe (w grafice i w piśmie znakiem pauzy są znaki interpunkcyjne)
funkcja pauzy w wierszu
begynn å lære
wydzielanie końca wersów w wierszu, pauza ma charakter arbitralny
wersyfikacja
begynn å lære
nauka o budowie i formach wiersza -ogół zasad i właściwości systemowych oraz strukturalnych kształtujących wiersz odróżniając go od prozy

Du må logge inn for å legge inn en kommentar.