architektura a-b

 0    84 fiche    karolinabachul
laste ned mp3 Skriv ut spille sjekk deg selv
 
spørsmålet język polski svaret język polski
abrys
begynn å lære
termin używany na oznaczenie planu, zarysu, rysunków odręcznych i szkiców
adyton
begynn å lære
najbardziej ukryta część starożytnej świątyni greckiej, zwykle tylna partia naosu, dostępna tylko kapłanom i osobom wybranym, gdzie przechowywano świętości i inne przedmioty kultowe
aegikranion
begynn å lære
dekoracyjny element architektoniczny w kształcie czaszki kozy, występujący najczęściej w kręgu sakralnym i sepulkralnym
agora
begynn å lære
w miastach starożytnej Grecji centralny plac stanowiący ośrodek polityczny, administracyjny, religijny, często też handlowy
aha
begynn å lære
ukryta granica ogrodu w formie głębokiego rowu, dosy, kanału lub uskoku tarasowego na stoku, uniemożliwiająca jej przekroczenie, a nie przesłaniająca widoku na okolicę
akant
begynn å lære
roślina o dużych, głęboko wyciętych liściach i zebranych w kłos kwiatostanach, pierwowzór ornamentów starożytnych
akropolis
begynn å lære
w starożytnej Grecji osiedle lub część miasta położona na wzgórzu, często będąca miejscem kultu
akroterion
begynn å lære
dekoracyjny element architektoniczny wieńczący wierzchołek i boczne narożniki frontonu, w kształcie stylizowanej palmety, wolut, liści akantu, a niekiedy grup figur
aksonometria
begynn å lære
perspektywa równoległa, polegająca na przedstawieniu figur przestrzennych na płaszczyźnie liniami równoległymi wobec siebie, co umożliwia oddanie wszystkich trzech wymiarów przedmiotu
akwedukt
begynn å lære
kanał podziemny, naziemny lub wzniesiony na arkadach, doprowadzający wodę z odległych źródeł rurami
alae
begynn å lære
małe pomieszczenie lub wnęka po obu stronach przedsionka lub atrium w domu rzymskim
alkazar
begynn å lære
na wschodzie muzułmańskim świecka rezydencja o charakterze reprezentacyjnym budowana w centrum lub za murami miasta
almemor (bima)
begynn å lære
w synagodze miejsce do odprawiania obrzędów religijnych i czytania Tory, używane także jako mównica. Budowany w formie powyższenia z kilkoma stopniami ze stołem bogato zastawionym
altana
begynn å lære
budowla ogrodowa, zazeyczaj ozdobna w formie, o ażurowych ścianach, służąca do odpoczynku oraz ochrony przed słońcem i deszczem
alternacja
begynn å lære
układ kilku elementów dekoracyjnych lub konstrukcyjnych, występujących naprzemian w rzędzie
ambit (obejście)
begynn å lære
staropolskie zabudowanie ze słupów, obwód, krużganek wokół domu lub dziedzińca klasztornego
ambona
begynn å lære
jesen z głównych elementów wyposażenia kościoła; służy do wygłaszania tekstów liturgicznych i głoszenia kazań
amfilada
begynn å lære
trakt pomieszczeń połączonych wejściami umieszczonymi na jednej osi; stanowi element wnętrz pałacowych
amfiprostylos
begynn å lære
typ małej świątyni greckiej z wysuniętymi czterokolumnowymi portykami w fasadzie głównej i tylnej
amfiteatr
begynn å lære
odkryta budowla widowiskowa wzniesiona na planie elipsy, z areną pośrodku i wznoszącą się widownią ku górze
anastyloza
begynn å lære
ponowne ustawienie kolumn z zachowanych oryginalnych elementów budowli antycznej znajdującej się w ruinie
andron
begynn å lære
część starożytnego domu greckiego przeznaczona wyłącznie dla mężczyzn; był to perystyl dookoła którego znajdowała się jadalnia i biblioteka
ankier
begynn å lære
element służący do łączenia deóch elementów konstrukcyjnych budowli lub do zamocowania elementów wykończeniowych; jest to zazwyczaj zagięty na końcach pręt
anta
begynn å lære
w architekturze starożytnej zakończenie wysuniętych, w kształcie czworokątnego pilastra, bocznych ścian
antaba
begynn å lære
metalowy uchwyt w formie obręczy bądż pałąka ruchomego lub stałego; stosowany jako uchwyty skrzyń lub jako kołatka
antefiks
begynn å lære
element architektoniczny z kamienia lub terakoty w formie ornamentowej płyty zasłaniającej pokrycie dachu dachówkami; ustawiany zwykle na gzymsie bocznych ścian budowli
antresola
begynn å lære
niskie pomieszczenie mieszkalne jedno lub kilkuizbowe, wydzielone w górze z przestrzeni parteru, nie stanowiące osobnej kondygnacji
antykamera
begynn å lære
pokój w pałacu pełniący funkcję poczekalni dla dworzan i pokojowych
anulus
begynn å lære
w starożytnych porządkach architektonicznych wypukły pierścień w górnej części kolumny
apadana
begynn å lære
w starożytnej Persji paradna sala audiencjonalna, o stropie wspartym na kolumnach, otoczona portykiem o podwójnej kolumnadzie
apodyterium
begynn å lære
pomieszczenie w greckim gimnazjonie i rzymskich termach, pełniące funkcję szatni
apsyda
begynn å lære
w architekturze sakralnej pomieszczenie na rzucie półkola zamykające prezbiterium lub nawę, wyodrębnione lub wtopione w bryłę budynku
apsydiola
begynn å lære
mała apsyda przystawiona do apsydy głównej lub do obejścia
arabeska
begynn å lære
ornament stylizowanych wici roślinnych
architraw
begynn å lære
belka spoczywająca na kolumnach; najniższy i najważniejszy człon belkowania
archiwolta
begynn å lære
profilowane lub ornamentowane czoło arkady; element dekoracyjny pokrywający krzywiznę konstrukcyjnego łuku
arcosolium
begynn å lære
nisza grobowa zamknięta najczęściej łukiem, kuta w ścianie katakumb i portykach bazylik
arena
begynn å lære
w amfiteatrze i cyrku rzymskim wysypany piaskiem owalny plac, na którym odbywały się igrzyska
areostylos
begynn å lære
interkolumna składająca się z czterech średnic
arkada
begynn å lære
element architektoniczny składający się z dwóch podpór zamkniętych górą łukiem
arkatura
begynn å lære
fryz złożony z arkadek
Aron Hakodesz
begynn å lære
szafa ołtarzowa przeznaczona do przechowywania rodałów; główny element wyposażenia głównej sali modlitwy w synagodze
arsenał
begynn å lære
budynek lub zespół budynków przeznaczony do wytwarzania, naprawy i przechowywania broni i sprzętu wojennego
asklepieion
begynn å lære
sanktuarium boga Asklepiosa, obok którego wznosiły się świątynie innych bogów i zabudowania
astragal
begynn å lære
profil zdobiony perełkowaniem występujący między trzonem kolumny a jej głowicą
atrium
begynn å lære
w domach rzymskich centralne reprezentacyjne pomieszczenie, w którym koncentrowało się życie rodzinne; prostokątne, oświetlane przez otwór w dachu, pod którym znajdował się basen na wodę deszczową
attyka
begynn å lære
ścianka lub rząd szczycików wieńczących elewację budowli, znajdujących się ponad gzymsem koronującym
aula
begynn å lære
w starożytnej Grecji wewnętrzny dziedziniec domu; w Rzymie monumentalny dziedziniec z tronem dla króla; obecniereprezentacyjna sala przeznaczona na uroczyste spotkania
babiniec
begynn å lære
pomieszczenie w synagodze przeznaczone wyłącznie dla kobiec
bagatela
begynn å lære
pawilon ogrodowy lub pałacyk o funkcji wypoczynkowo - rozrywkowej
balas (tralka)
begynn å lære
pionowy element balustrady w kształcie słupka lub kolumienki
baldachim
begynn å lære
w kościele osłona przedmiotów kultu, przenośna lub stała, nad głównym ołtarzem; lub motyw architektoniczny w kształcie wieżyczki stanowiący zwieńczenie lub oprawę, wsparty na kolumnach lub filarach
balkon
begynn å lære
nadwieszony, otwarty element architektoniczny wysunięty przed lico ściany zewnętrznej budynku
balustrada
begynn å lære
ażurowa ścianka parapetowa stosowana w ogrodzeniach, do zabezpieczenia mostów, schodów, tarasów, balkonów. Składa się z tralek połączonych u podstawy cokołem, u góry poręczą
bania
begynn å lære
kopuła w kształcie półkuli
baptysterium
begynn å lære
w architekturze chrześcijańskiej budynek przeznaczony do obrzędu chrztu, na ogół w pobliżu głównego kościoła. Jest to zazwyczaj budynek centralny, okryty kopułą; pośrodku zagłębiony w posadzkę basen chrzcielny bądź stojąca chrzcielnica
barbakan
begynn å lære
dzieło obronne wysunięte przed linię murów, najczęściej w formie obszernej baszty cylindrycznej z bramą, połączone mostem z bramą
basteja
begynn å lære
dzieło obronne w kształcie niskiej, zwykle dwukondygnacyjnej baszty o narysie koła lub podkowy, służące jako stanowisko artylerii flankującej
bastion
begynn å lære
główny element umocnień obronnych w postaci wysuniętych narożników w kształcie pięcioboku; składa się z czoła, barków i szyi
bastylia
begynn å lære
niewielki murowany zamek wznoszony poza murami miasta, służący jego obronie jako samodzielna zewnętrzna fortyfikacja
baszta
begynn å lære
wieża warowna częściowo wysunięta przed lico murów obronnych i wzniesiona ponad ich poziom, flankująca dostęp do murów i bram; stanowiła punkt obserwacyjny i obronny
bazylika
begynn å lære
hala sądowo - targowa na forum; była to prostokątna budowla podzielona wewnątrz kolumnadą na trzy nawy
bazylika
begynn å lære
kościół wielonawowy o środkowej nawie wyższej od bocznych
belkowanie
begynn å lære
w porzadkach klasycznych, najwyższy, poziomy, spoczywający na kolumnach trójdzielny człon składający się z architrawu, fryzu i gzymsu
bema
begynn å lære
dostępna tylko dla duchowieństwa przestrzeń ołtarzowa, oddzielona balustradą od przestrzeni dla wiernych
beton
begynn å lære
sztuczny kamień powstały z mieszaniny żwiru, piasku, cementu i wody
bēt-šqāqōnā
begynn å lære
wczesnochrześcijańska szkoła teologiczna na Bliskim Wchodzie, zajmująca się nauczaniem filozofii, teologii i Pisma Świętego
bęben (tambur)
begynn å lære
część budowli o kształcie koła, elipsy lub wieloboku, stanowiąca podstawę kopuły
biforium
begynn å lære
dwudzielne arakadowe okno lub przezrocze
bindaż
begynn å lære
kryty chodnik w ogrodach zasklepiony półolistą kratownicą, podtrzymującą pnącza lub gałęzie drzew
blanki
begynn å lære
w murach obronnych zęby przedpiersia wieńczącego mur lub basztę z regularnie rozmieszczonymi prześwitami, stanowiącę osłonę dla strzelających
blenda
begynn å lære
płytka wnęka w murze, w formie arkady lub okna
błona
begynn å lære
materiał pochodzenia zwierzęcego służący do wypełniania ram skrzydeł okiennych
boazeria
begynn å lære
drewniana okładzina pokrywająca w całości lub w części płaszczyzny ścienne
bonie
begynn å lære
równoległe żłobienia w fasadach muru, które wykonuje sie na narożach budynków
boniowanie
begynn å lære
dekoracyjne opracowanie lica muru kamiennego przez profilowanie zewnętrznych krawędzi poszczególnych ciosów lub naśladowanie tego w tynku
bordiura
begynn å lære
w ogrodach wzorzyste obramienie w formie wąskiego pasma kwiatowego, stosowane jako obrzeżenie kwater i kobierców kwiatowych
boskiet
begynn å lære
zwarty masyw drzew i krzewów ujęty w strzyżone ściany
bożnica
begynn å lære
żydowski dom modlitwy, nauczania i studiowania Tory, skarbiec gminny, trybunał sądowy i rezydencja rabinów
brama
begynn å lære
otwór, najczęściej zamykany, służący do przejazdu, znajdujący się w ogrodzeniu
brama
begynn å lære
ozdobna budowla z przejazdem do miasta
brona
begynn å lære
krata drewniana zasłaniająca wejście bramy warownej, zawieszona na łańcucham i unoszona do góry
bukranion
begynn å lære
motyw dekoracyjny w kształcie czaszki byka
buleuterion
begynn å lære
w starożytnej Grecji miejsce zgromadzeń rady miejskiej; duża hala ze spiętrzonymi siedzeniami

Du må logge inn for å legge inn en kommentar.