Barok powtorka

Pytanie – od czego wywodzi się nazwa epoki Baroque?

nazwa Baroque pochodzi z języka portugalskiego lub hiszpańskiego – barocco, gdzie słowo bareueco oznaczało w języku jubilearskim perłę o nieregularnym kształcie.

Pytanie – podaj okres trwania baroku w Europie.

Od połowy XVI przez cały XVII wiek.

W jakim okresie trwał polski barok?

Od początku XVII wieku do połowy XVIII wieku.

Jakie są najważniejsze cechy sztuki baroku?

nieregularność, asymetria, dynamizm i kontrast.

Jakie są najważniejsze motywy okresu baroku?

miłość dworska, żołnierski żywot, grzeszność i marność człowieka, śmierć i przemijanie.

Jakie były cechy życia sarmackiego?

wystawne życie, obrzędowość i teatralizacja, gościnność, hojność.

Jakie były najważniejsze gatunki literackie baroku?

erotyk, komedia, pamiętnik, sonet, sylwa, tragedia.

Podaj przykład erotyku z Baroku.

John Donne, „Pchła”.

Podaj przykład komedii barokowej.

Molière, Świętoszek.

Podaj przykład pamiętnika barokowego.

Jan Chryzostom Pasek, „Pamiętniki”.

Podaj przykład sonetu barokowego.

Mikołaj Sęp-Szarzyński, „Rytmy” albo „Wiersze Polskie”.

Podaj przykład twórcy, który tworzył sylwy.

Wacław Potocki.

Czym jest sylwa barokowa?

forma piśmiennictwa zawierająca utwory należące do różnych gatunków i rodzajów, wielotematyczne i zapisywane „na gorąco”.

Podaj przykład tragedii barokowej.

João Baptiste Racine, „Fedra”.

Podaj najważniejsze gatunki muzyki barokowej.

fuga, koncert, opera, sonata.

Kto tworzył najdoskonalsze fugi w baroku?

Johann Sebastian Bach.

Kto był najwybitniejszym kompozytorem koncertów barokowych?

Antonio Vivaldi.

Kto tworzył najlepsze opery barokowe i podaj przykład dzieła.

Claudio Monteverdi, „Orfeusz”.

Kto tworzył najdoskonalsze sonaty barokowe?

Johann Sebastian Bach.

Czym charakteryzowała się barokowa rzeźba?

oddawała ruch, napięcie, przemianę, dynamizm, indywidualizm postaci; nie stroniła od elementów brzydoty; nadawano jej znaczenie symboliczne.

Podaj cechy barokowej architektury.

wielkość, monumentalizm, obfitość zdobień, kopuły.

Co oznacza powiedzenie Kartezjusza „Cogito ergo sum”?

Myślę, więc jestem.

Przedstaw zakład Pascala.

Człowiek nie może pojąć nieskończoności i rozumowo dowieść istnienia bądź nieistnienia Boga. Musi przyjąć „na wiarę” jedną z tych dwóch możliwości.

Co oznacza spiritualizm?

Jest to pogląd zakładający, że na świat rzeczywisty składają się tylko substancje duchowe.

Charakteryzuj pogląd panteizmu.

Panteizm głosi, że nie można dokonać podziału między światem materialnym a duchowym. Bóg tworzy jedność z naturą.

Scharakteryzuj sceptycyzm barokowy.

Sceptycyzm głosił, że nie należy ufać zmysłom, które mogą się mylić.

Co głosił naturalizm baroku?

Ludzie i społeczeństwo należą do natury.

Przeciwko czemu wymierzona jest komedia „Świętoszek”?

Komedia wymierzona przeciwko fałszywej pobożności, dewocji i obłudzie religijnej.

Jakich ludzi satyrycznie opisuje Molière?

Naiwnych, łatwowiernych i poddających się manipulacji ludzi.

Co Molière pokazuje przez swoją komedię?

Że wszelkie skrajności, fanatyzm i brak porozumienia w rodzinie mogą doprowadzić do tragedii.

Jakie są główne cechy bohatera „Świętoszka” (Tartuffe)?

Jest to mężczyzna pozbawiony uroku osobistego, obdarzony umiejętnością przekonywania i niepospolitym tupetem. Bezwzględny, uparty i cechuje się obłudą.

Jak nazywa się ofiara Tartuffe’a w komedii „Świętoszek”?

Orgon.

Jakie są cechy charakteru Orgona?

Ufny, naiwny i łatwowierny.

Jakie cechy Orgona ujawniają się pod wpływem Świętoszka?

Staje się nieufny i podejrzliwy wobec najbliższych, pozwala sobie manipulować i wydaje się nie mieć własnego światopoglądu.

Jakie są cechy pamiętników Jana Chryzostoma Paska?

plastyczny język, przenośnie, porównania, liczne makaronizmy.

Jakie były cechy poezji Andrzeja Morsztyna?

koncepty, liczne środki stylistyczne, kontrast między błahym tematem a kunsztowną formą, tematyka dworska, miłość widziana jako gra towarzyska.

Jakie są cechy poezji Daniela Naborowskiego?

różnorodność formalna i gatunkowa, koncepty, paradoksy, kunsztowne formy, barokowa marność.

Przedstawicielem jakiego nurtu był Wacław Potocki?

był przedstawicielem nurtu ziemiańskiego i sarmackiego w literaturze baroku.

Jakie były cechy poezji Wacława Potockiego?

ukazuje barwne życie szlacheckie, krytykuje stan szlachecki, pisze o nietolerancji religijnej i sytuacji w kraju, język zbliżony do mowy potocznej.

Na czym polega patriotyczna mowa Chodkiewicza w utworze „Transakcja wojny chocimskiej” Wacława Potockiego?

Chodkiewicz zagrzewa Polaków do boju, przypominając szczytne tradycje polskiego oręża, ośmiesza małość i niewcierność przeciwników, którzy bogato i pięknie wyglądają, ale nie potrafią walczyć.

Z jakiej tradycji wywodzi się patriotyczna mowa Chodkiewicza?

z tradycji sarmackiej.