familia 4

 0    78 fiche    Mounde
laste ned mp3 Skriv ut spille sjekk deg selv
 
spørsmålet język polski svaret język polski
opiekun
begynn å lære
powoływano go gdy osoba sui iuris nie była w stanie kierować swymi czynami i potrzebowała pomocy kogoś doświadczonego
opiece (tutela) podlegali
begynn å lære
niedojrzali (mężczyźni i kobiety) sui iuris oraz w pewnym okresie historycznym dojrzałe kobiety sui iuris
tutela impuberum
begynn å lære
gdy opiece podlegali niedojrzali sui iuris
tutela mulierum
begynn å lære
gdy opiece podlegały dojrzałe kobiety sui iuris
powołanie opiekuna mogło nastąpić w
begynn å lære
testamencie, z mocy ustawy XII tablic, poprzez wyznaczenie przez tutora
tutela testamentaria
begynn å lære
powołanie w testamencie
tutela legitima
begynn å lære
opieka z mocy ustawy XII tablic
tutela dativa
begynn å lære
opiekun wyznaczony przez pretora jeśli ojciec nie wyznaczył opiekuna w testamencie i brak było krewnych
opiekunowie powinni sprawować pieczę
begynn å lære
tak nad osobą podopiecznego (pupila) jak i nad jego majątkiem
tutor impuberis
begynn å lære
zarządzał majątkiem pupila i uczył go, jak należy prowadzić sprawy majątkowe
pupil, po ukończeniu 7 roku życia
begynn å lære
mógł sam podejmować akty przysparzające, czyli takie, które polepszały jego sytuację (powiększały majątek)
w przypadku czynności rozporządzających i zobowiązujących, które powodowały uszczuplenie majątku, tutor powinien dokonać
begynn å lære
interpositio auctoritatis
interpositio auctoritatis
begynn å lære
przyzwolenie na zawarcie czynności przez pupila
opieka tutela impuberis gasła
begynn å lære
po dojściu pupila do dojrzałości
tutor powinien
begynn å lære
rozliczyć się z byłym podopiecznym ze swojej działalności finansowej
opieka gasła tez w chwili
begynn å lære
smierci i ccapitis deminutio czy tutora czy pupila
w przypadku niewłaściwego sprawowania opieki tutorowie mogli
begynn å lære
być pociągnięci do odpowiedzialności przy pomocy skarg o charakterze karnym
skargi przeciwko tutorom
begynn å lære
accusatio suspecti tutoris, miała na celu odsunięcie nieuczciwego tutora testamentowego od sprawowania opieki, zasądzenie tutora ściągało na niego infamię.
actio rationibus distrahendis
begynn å lære
skarga, którą wytaczał sam pupil, po dojściu do dojrzałości, przeciw opiekunowi ustawowemu, który rozmyślnie sprzeniewierzył jego majątek
w późniejszym czasie w odniesieniu do tuteli mogła być stosowana też
begynn å lære
skarga infamująca o charakterze „jakby kontraktowym” actio tutelae
actio tutelae
begynn å lære
za jej pomocą tak były podopieczny jak i opiekun dochodzili swych roszczeń
tutela mulierum
begynn å lære
opieka nad kobietami
tutela mulierum była niezbędna
begynn å lære
w okresie u12t ze względu na wykluczenie kobiet z udziału w procesie legisakcyjnym i czynnościach formalnych
współudział opiekuna w tutela mulierum (udzielał interpositio auctoritatis tutoris) był potrzebny
begynn å lære
jednynie do dokonania najważniejszych czynności prawnych, jak wyzwolenie niewolnika, testament, mancypacja, zaciągnięcie zobowiązania o wielkiej wadze
tutoris optio wprowadzono
begynn å lære
w II wieku, w czasach republiki
tutoris optio
begynn å lære
możliwość wyboru opiekuna przez żonę na mocy odpowiedniego sformułowania umieszczonego w testamencie przez zmarłego męża
ius trium liberorum
begynn å lære
August, kobieta, która urodziła 3 dzieci (wyzwolenica 4) pozbywała się opiekuna
Klaudiusz zniósł
begynn å lære
ustawową opiekę agnatów nad kobietami oraz sztucznie rozszerzył przywilej ius trium liberorum na te kobiety, które dostarczyły statków służących do przewozu zboża z Egiptu do Rzymu
W II wieku instytucja tuteli mulierum była tak słaba że
begynn å lære
pretor mógł zmusić opiekuna do wyrażenia zgody
opiekuna kobiet nie można było
begynn å lære
pociągnąć do odpowiedzialności za nienależyte sprawowanie opieki
Za Gaiusa już
begynn å lære
praktycznie nie było tutela mulierum
kurator
begynn å lære
dbał o majątek, a nie o osobę
najstarsza forma kurateli
begynn å lære
znana już w u12t, kuratela nad osobami chorymi umysłowo i nad marnotrawcami
cura furiosu
begynn å lære
kuratela nad osobami chorymi umysłowo
cura prodigi
begynn å lære
kuratela nad marnotrawcami
prawdopodobnie początkowo o tym czy ktoś jest chorym umysłowo lub marnotrawcą decydowała
begynn å lære
rada familijna (zgromadzenie gentylów)
w okresie XII tablic
begynn å lære
pretor, a później również prefekt Rzymu i namiestnik prowincji przeprowadzali postępowanie (cognitio) zakończone dekretem pozbawiającym chorego czy marnotrawcę zarządu majątkiem i wyznaczali mu kuratora
kuratorami z mocy prawa byli
begynn å lære
najbliżsi krewni agnacyjni, w późniejszym czasie kognacyjni
agnaci/kognaci byli osobami które
begynn å lære
potem dziedziczyły po tej osobie, dlatego w ich interesie było dobre prowadzenie majątku
jeśli nie było agnatów/kognatów
begynn å lære
kuratora powoływał pretor
wraz z rozwojem obrotu gospodarczego zaczęto otaczać ochroną prawną również
begynn å lære
osoby dojrzałe, które nie ukończyły 25 roku życia
lex laetoria
begynn å lære
z II w, w przypadku oszukania minora każdy mógł wnieść actio legis Laetoriae o ukaranie kontrahenta.
Pretor rozszerzył ochronę minorów w razie niekorzystnych skutków czynności prawnych poprzez
begynn å lære
udzielenie im zarzutu procesowego (exceptio) lub przywrócenia do stanu pierwotnego (restitutio in integrum)
exceptio
begynn å lære
zarzut procesowy
restitutio in integrum
begynn å lære
przywrócenie do stanu pierwotnego
w związku z rozszerzoną ochroną minorów
begynn å lære
bano się zawierać z nimi czynności prawnych, dlatego minorzy poprosili pretora o ustanowienie dla nich kuratora
curator minorum
begynn å lære
kurator minorów, udzielał przyzwolenia, uczesniczył przy czynnościach prawnych
w przypadku udzielenia przyzwolenia minor nie mógł w przyszłości
begynn å lære
bronić się exceptio ani występować o udzielenie restitutio in integrum
kurtor (curator minorum)
begynn å lære
w odróżnieniu od opiekuna nie miał interpositio auctoritatis tutoris, udzielał jedynie przyzwolenia (consensus),
curator minorum był traktowany jako
begynn å lære
zastępca
minor mógł podciągnąć
begynn å lære
kuratora do odpowiedzalności za pomocą actio negotiorum gestorum
w późniejszym czasie pretor ustanawiał kuratora w związku z
begynn å lære
konkretnymi sprawami np. da strzeżenia nieobjętej masy spadkowej, ochrony interesów dziecka poczętych, pomocy starcom, chorym lub ułomnym, do załatwiania spraw osób nieobecnych
zdolność do czynności prawnych
begynn å lære
zdolność do samodzielnego składania i przyjmowania oświadczeń woli wywołujących skutki prawne (odrębna od zdolności prawnej)
syn będący osobą alieni iuris
begynn å lære
nie miał w zasadzie zdolności prawnej
prawo rzymskie znało
begynn å lære
ograniczenie zdolności do czynności prawnych
ograniczenie zdolności do czynności prawnej ze względu na
begynn å lære
wiek, stan umysłowy, (te twa i dzisiaj) płeć i marnotrawstwo
ze względu na wiek można wyróżnić 3 podstawowe grupy osób
begynn å lære
1. infantes 2. impuberes 3. puberes
infantes
begynn å lære
dzieci poniżej 7 roku życia, pozbawione zdolności do czynności prawnych
impuberes
begynn å lære
osoby +7 lat, w chłopcy do 14, dziewczęta 12 roku życia, uważane za niedojrzałe, takie które mogą samodzielnie dokonywać czynności przysp. (powiększających majątek), nie mogą bez zgody tutora dokonywać czynności rozp. i zob. (uszczuplających majątek)
jeśli zawarta czynność równocześnie powodowała przysporzenie i obciążała majątek niedojrzałego (np. kontrakt kupna sprzedaży) a opiekun nie wyraził zgody
begynn å lære
przyjmowano jej skuteczność tylko w zakresie przysporzenia dla niedojrzałego (czynność kulejąca)
czynność kulejąca
begynn å lære
jeśli zawarta czynność równocześnie powodowała przysporzenie i obciążała majątek niedojrzałego (np. kontrakt kupna sprzedaży) a opiekun nie wyraził zgody to przyjmowano jej skuteczność tylko w zakresie przysporzenia dla niedojrzałego
czynność kulejąca mogła
begynn å lære
stać się skuteczna poprzez późniejsze zatwierdzenie jej przez pupila, który doszedł do dojrzałości
impuberes dwa
begynn å lære
niedojrzali, nie mogli zawierać małżeństwa ani sporządzać testamentu, mieli ograniczoną zdolność od czynności prawnych
pubres
begynn å lære
mężczyźni powyżej 14 roku życia, mieli pełną zdolność do czynności prawnych, dla osób poniżej 25 ze względu na niedoświadczenie życiowe ustanawiano kuratora
kobiety początkowo w zasadzie od pierwszych lat pryncypatu po ukończeniu 12 r.z.(po uzyskaniu dojrzałości)
begynn å lære
miały nadal tutora, gdyż miały jedynie ograniczoną zdolność do czynności prawnych
w zasadzie od II wieku kobiety wolnourodzone
begynn å lære
nie podlegały już tuteli
furiosi
begynn å lære
osoby chore umysłowo
osoby chore umysłowo były
begynn å lære
pozbawione zdolności do czynności prawnych
osoby chore umysłowo miały
begynn å lære
kuratora
w czasie przerw w chorobie osoby umysłowo chore
begynn å lære
odzyskiwały pełną zdolność do czynności prawnych
prodigus
begynn å lære
marnotrawca
pretor na drodze ... odbierał marnotrawcy początkowo w ogóle możność zarządu majątkiem
begynn å lære
interdictio bonorum
interdictio bonorum
begynn å lære
pretor odbierał marnotrawcy początkowo w ogóle możność zarządu majątkiem, w późniejszym czasie dokonywania czynności umniejszających bądź obciążających majątek
marnotrawca miał
begynn å lære
ograniczoną zdolność do czynności prawnych
marnotrawca miał
begynn å lære
kuratora
infamia
begynn å lære
utrata czci obywatelskiej
infamia mogła powstać
begynn å lære
bezpośrednio na skutek popełnienia czynu haniebnego (np. dezercji) lub w sposób pośredni na skutek wyroku w procesie karnym lub cywilnym
turpitudo
begynn å lære
mniej sprecyzowana forma ujmy w czci obywatelskiej

Du må logge inn for å legge inn en kommentar.