Historia pojęcia

 0    358 fiche    damiangramacki2
laste ned mp3 Skriv ut spille sjekk deg selv
 
spørsmålet język polski svaret język polski
Omów pojęcie "abdykacja".
begynn å lære
Abdykacja to dobrowolne zrzeczenie się tronu przez monarchę. Przykład: abdykacja cara Mikołaja II w 1917 roku podczas rewolucji lutowej w Rosji.
Omów pojęcie abolicjonizm.
begynn å lære
Abolicjonizm to ruch społeczny dążący do zniesienia niewolnictwa. Przykład: wydanie przez Abrahama Lincolna Proklamacji Emancypacji w 1863 roku podczas wojny secesyjnej, która ogłaszała wolność niewolników w zbuntowanych stanach.
Omów pojęcie abordaż.
begynn å lære
Abordaż to sposób walki morskiej polegający na przejmowaniu wrogiego statku przez wdarcie się na jego pokład. Przykład: bitwa pod Lepanto w 1571 roku, gdzie abordaż był kluczową taktyką floty Świętej Ligi w walce z Turkami osmańskimi.
Omów pojęcie absolutum dominium.
begynn å lære
Absolutum dominium to koncepcja władzy absolutnej monarchy, gdzie król miał pełnię władzy i nie podlegał prawu. Przykład: rządy Ludwika XIV we Francji, który uważał siebie za władcę z boskiego nadania („Państwo to ja”).
Omów pojęcie absolutyzm.
begynn å lære
Absolutyzm to system rządów, w którym monarcha posiada nieograniczoną władzę, skupiając w swoich rękach władzę ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. Przykład: panowanie Piotra I Wielkiego w Rosji, który centralizował władzę i reformował państwo.
Omów pojęcie aggiornamento.
begynn å lære
Aggiornamento to włoskie pojęcie oznaczające "unowocześnienie" lub "odnowę", używane w kontekście reform Kościoła katolickiego. Przykład: reformy Soboru Watykańskiego II (1962–1965), które wprowadziły liturgię w językach narodowych.
Omów pojęcie agora.
begynn å lære
Agora to centralny plac w starożytnych miastach greckich, będący miejscem zgromadzeń, handlu i życia publicznego. Przykład: agora w Atenach, gdzie odbywały się debaty polityczne i sądy.
Omów pojęcie agraryzm.
begynn å lære
Agraryzm to ideologia społeczno-ekonomiczna, która podkreśla znaczenie rolnictwa i wiejskiego stylu życia, promując reformy na rzecz chłopów. Przykład: ruch agrarny w Polsce w XIX wieku, dążący do uwłaszczenia chłopów.
Omów pojęcie augurowie.
begynn å lære
Augurowie to kapłani w starożytnym Rzymie, którzy zajmowali się wróżeniem na podstawie obserwacji ptaków, tzw. auguracji, oraz interpretowali wolę bogów. Przykład: augurowie byli obecni podczas ważnych wydarzeń państwowych, jak wybory czy decyzje wojenne.
Omów pojęcie ahistoryzm.
begynn å lære
Ahistoryzm to postawa ignorująca znaczenie historii w analizie współczesnych kwestii. Przykład: rewolucja francuska 1789 roku, gdzie radykalni liderzy, jak Robespierre, odrzucali tradycje i historię, tworząc nowy porządek społeczny.
Bajońskie sumy
begynn å lære
Potoczne określenie ogromnych, nierealnych kwot pieniędzy.
Bandosi
begynn å lære
Chłopscy buntownicy z XVIII wiecznej Hiszpanii walczący z feudalnym uciskiem.
Banicja
begynn å lære
Kara wygnania z kraju lub społeczności za poważne przestępstwa.
Baptyści
begynn å lære
Protestancka wspólnota kładąca nacisk na chrzest dorosłych i autonomię wspólnot.
Baptyzm
begynn å lære
Nurt protestantyzmu akcentujący świadomy chrzest dorosłych.
Barbakan
begynn å lære
Okrągła budowla obronna przy bramach miejskich.
Barbarzyńcy
begynn å lære
Ludy spoza kultury grecko-rzymskiej, uważane za prymitywne.
Barok
begynn å lære
Styl w sztuce XVII XVIII wieku, charakteryzujący się przepychem i emocjonalnością.
Baron
begynn å lære
Tytuł szlachecki niższej rangi.
Barykada
begynn å lære
Tymczasowa przeszkoda wznoszona podczas walk ulicznych.
Bastion
begynn å lære
Element fortyfikacji wystający z murów obronnych.
Bastylia
begynn å lære
Twierdza i więzienie w Paryżu, symbol absolutyzmu.
Basza
begynn å lære
Wysoki urzędnik w Imperium Osmańskim.
Baszta
begynn å lære
Wieża obronna w murach miejskich.
Batalion
begynn å lære
Jednostka wojskowa składająca się z kilku kompanii.
Bazylika
begynn å lære
Duży kościół wyróżniający się rangą lub architekturą.
Beatyfikacja
begynn å lære
Uznanie osoby za błogosławioną, poprzedza kanonizację.
Benedyktyni
begynn å lære
Zakon mnichów założony przez św. Benedykta z Nursji.
Beneficjum
begynn å lære
Nadanie majątku za pełnienie funkcji.
Berło
begynn å lære
Symbol władzy monarszej w formie ozdobnej laski.
Bezkrólewie
begynn å lære
Okres braku monarchy na tronie.
Bezpieka
begynn å lære
Potoczne określenie Urzędu Bezpieczeństwa w PRL.
Bizancjum
begynn å lære
Wschodnia część Cesarstwa Rzymskiego.
Blokada kontynentalna
begynn å lære
Zakaz handlu z Wielką Brytanią wprowadzony przez Napoleona.
Bizonia
begynn å lære
Połączenie stref okupacyjnych USA i Wielkiej Brytanii w Niemczech.
Blitzkrieg
begynn å lære
Taktyka wojny błyskawicznej.
Bojarzy
begynn å lære
Wyższa warstwa szlachty w Rosji i innych krajach wschodniosłowiańskich.
Bonapartyzm
begynn å lære
System autorytarny wsparty na ludowym poparciu.
Bolszewizm
begynn å lære
Ideologia komunistyczna dążąca do dyktatury proletariatu.
Bożnica
begynn å lære
Miejsce modlitw Żydów, odpowiednik kościoła w judaizmie.
Bracia polscy
begynn å lære
Arianie z XVI wiecznej Polski, głoszący pacyfizm i tolerancję.
Branka
begynn å lære
Przymusowy pobór do wojska w XIX wieku.
Buddyzm
begynn å lære
Religia dążąca do oświecenia przez wyzbycie się cierpienia.
Bulla
begynn å lære
Dokument papieski o doniosłym znaczeniu.
Buława
begynn å lære
Symbol władzy wojskowej lub królewskiej.
Burmistrz
begynn å lære
Włodarz miasta odpowiedzialny za jego administrację.
Burżuazja
begynn å lære
Klasa posiadająca środki produkcji i kapitał.
Buzdygan
begynn å lære
Broń ręczna w formie młota, symbol władzy.
Omów pojęcie cadyk.
begynn å lære
Cadyk to duchowy przywódca w judaizmie chasydzkim, uznawany za pośrednika między Bogiem a ludźmi, który przewodzi wspólnocie wiernych i udziela porad religijnych.
Omów pojęcie car.
begynn å lære
Car to tytuł używany przez władców Rosji, Bułgarii i Serbii, oznaczający cesarza. W Rosji symbolizował absolutną władzę monarchy i został przyjęty w 1547 roku przez Iwana IV Groźnego.
Omów pojęcie casus belli.
begynn å lære
Casus belli to określenie oznaczające powód lub pretekst do rozpoczęcia wojny, który strona konfliktu uznaje za usprawiedliwienie działań zbrojnych.
Omów pojęcie caudillo.
begynn å lære
Caudillo to termin używany w krajach hiszpańskojęzycznych na określenie wodza lub dyktatora, często opartego na autorytecie wojskowym i osobistej charyzmie, który sprawował władzę autorytarną.
Omów pojęcie cech.
begynn å lære
Cech to średniowieczna organizacja zrzeszająca rzemieślników wykonujących ten sam zawód, która regulowała produkcję, szkolenie uczniów i ceny towarów, a także dbała o interesy swoich członków.
Omów pojęcie celibat.
begynn å lære
Celibat to dobrowolne zobowiązanie do życia w bezżenności i powstrzymania się od związków seksualnych, zwykle w celach religijnych. W Kościele katolickim jest obowiązkowy dla duchowieństwa obrządku łacińskiego.
Omów pojęcie Centrolew.
begynn å lære
Centrolew to koalicja polskich partii centrowych i lewicowych utworzona w 1929 roku, sprzeciwiająca się autorytarnym rządom sanacji. Dążyła do przywrócenia demokracji parlamentarnej w II Rzeczypospolitej.
Omów pojęcie centuria.
begynn å lære
Centuria to jednostka organizacyjna w armii rzymskiej, licząca początkowo 100, a później około 80 żołnierzy. Była dowodzona przez centuriona i stanowiła podstawowy element legionu.
Omów pojęcie cesarstwo.
begynn å lære
Cesarstwo to forma monarchii, w której władzę sprawuje cesarz jako najwyższy władca, często z ambicją dominacji nad innymi państwami lub terenami. Cesarstwo często oznaczało rozległe i wielonarodowe imperium.
Omów pojęcie cezaropapizm.
begynn å lære
Cezaropapizm to system polityczny, w którym władza świecka i duchowna są skoncentrowane w rękach jednego władcy, który pełni rolę zarówno głowy państwa, jak i najwyższego duchownego.
Omów pojęcie cezaryzm.
begynn å lære
Cezaryzm to system polityczny, w którym władza absolutna koncentruje się w rękach jednej osoby, często w formie autorytarnej lub dyktatorskiej, która sprawuje kontrolę nad państwem i instytucjami.
Omów pojęcie cezura.
begynn å lære
Cezura to wyraźna granica lub punkt zwrotny w historii, który oddziela dwa różne okresy, zmiany w kierunku politycznym, społecznym lub kulturowym.
Omów pojęcie chadecja.
begynn å lære
Chadecja to polska, katolicka partia polityczna, która opowiadała się za wartościami chrześcijańskimi, społeczną nauką Kościoła i konserwatywnym podejściem do polityki. Jej przedstawiciele sprzeciwiali się komunizmowi oraz lewicowym ideologiom.
Omów pojęcie chan.
begynn å lære
Chan to tytuł używany przez władców i dowódców wojskowych w Azji, szczególnie w Mongolii i Chinach. Chan oznacza władcę o dużej sile i autorytecie, często sprawującego rządy nad dużymi obszarami.
Omów pojęcie chanat.
begynn å lære
Chanat to terytorium rządzone przez chana, które było formą monarchii lub państwa w Azji, zwłaszcza w Mongolii i na obszarach zajmowanych przez ludy tureckie i mongolskie.
Omów pojęcie chasydyzm.
begynn å lære
Chasydyzm to ruch religijny w judaizmie, który powstał w XVIII wieku w Polsce. Skupiał się na mistycyzmie, osobistej pobożności, modlitwie i radości z życia. Chasydzi podkreślali znaczenie duchowego przeżywania religii i bliskości z Bogiem.
Omów pojęcie chasydzi.
begynn å lære
Chasydzi to zwolennicy chasydyzmu, ruchu religijnego w judaizmie, który powstał w XVIII wieku. Chasydzi kładą duży nacisk na mistycyzm, osobistą pobożność, radość z religijnego życia i bliskość z Bogiem, a także na przestrzeganie tradycji żydowskich.
Omów pojęcie chłopstwo.
begynn å lære
Chłopstwo to warstwa społeczna w tradycyjnym społeczeństwie rolniczym, zajmująca się uprawą ziemi i hodowlą zwierząt. W średniowieczu i wczesnej nowożytności chłopi byli często zależni od feudałów.
Omów pojęcie chronologia.
begynn å lære
Chronologia to nauka zajmująca się ustalaniem kolejności wydarzeń historycznych w czasie oraz mierzeniem upływu czasu, często za pomocą kalendarzy.
Omów pojęcie chrystianizacja.
begynn å lære
Chrystianizacja to proces przyjmowania chrześcijaństwa przez ludności i społeczeństwa, który często wiązał się z nadaniem religii dominującego statusu w danym regionie lub państwie.
Omów pojęcie chrześcijaństwo.
begynn å lære
Chrześcijaństwo to religia monoteistyczna oparta na naukach Jezusa Chrystusa, uznająca Biblię (Stary i Nowy Testament) za świętą księgę. Jest to jedna z największych religii na świecie, z odłamami takimi jak katolicki, protestancki i prawosławny.
Omów pojęcie cichociemni.
begynn å lære
Cichociemni to żołnierze Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, szkoleni w Wielkiej Brytanii i skakający do Polski podczas II wojny światowej, by prowadzić działalność sabotażową, wywiadowczą i organizować opór przeciwko niemieckiemu okupantowi.
Omów pojęcie cyrkuł.
begynn å lære
Cyrkuł to w średniowieczu i wczesnej nowożytności dokument urzędowy lub list, często wydawany przez władze kościelne, królewskie lub cesarskie, zawierający ważne zarządzenia, polecenia lub informacje.
Omów pojęcie cyrulik.
begynn å lære
Cyrulik to rzemieślnik wykonujący zabiegi chirurgiczne, takie jak opatrywanie ran, usuwanie zębów, strzyżenie i golenie. W średniowieczu pełnili rolę medyków, choć ich działalność była ograniczona.
Omów pojęcie cyrylica.
begynn å lære
Cyrylica to alfabet używany w krajach słowiańskich i wschodnioeuropejskich, stworzony w IX wieku przez Cyryla i Metodego, którzy przetłumaczyli Biblię na starocerkiewno-słowiański.
Cystersi
begynn å lære
zakon benedyktyński założony w 1098 roku w Citeaux we Francji, dążący do odnowy duchowości benedyktyńskiej, kładący nacisk na życie modlitewne, pracę fizyczną i ubóstwo.
Cytadela
begynn å lære
forteca lub zamek wojskowy, położony w centralnej części miasta lub twierdzy, służący jako punkt obrony w przypadku ataku.
Cywilizacja
begynn å lære
złożony system społeczny obejmujący rozwiniętą kulturę, gospodarkę, religię, technologię, politykę i inne aspekty życia społecznego.
Czartyści
begynn å lære
członkowie ruchu politycznego i społecznego w Wielkiej Brytanii w XIX wieku, domagający się reform politycznych, w tym powszechnego prawa wyborczego i tajnego głosowania.
Czarownice
begynn å lære
kobiety oskarżane o uprawianie czarów, kontakt z siłami nadprzyrodzonymi, magicznymi lub demonicznymi w średniowieczu i wczesnej nowożytności.
Czekista
begynn å lære
członek radzieckich służb bezpieczeństwa, zwłaszcza funkcjonariusz Czeka, GPU lub NKWD, odpowiedzialny za walkę z opozycją polityczną i represje.
Czeladnik
begynn å lære
rzemieślnik, który ukończył naukę zawodu i pracował w warsztacie pod okiem mistrza, ale jeszcze nie miał pełnych uprawnień do prowadzenia własnej działalności.
Czeladź
begynn å lære
grupa osób zatrudnionych w warsztacie rzemieślniczym lub gospodarstwie, w tym czeladników, uczniów oraz służby, pracujących pod nadzorem mistrza lub właściciela.
Cześnik
begynn å lære
tytuł nadawany osobom pełniącym funkcje dworskie w Polsce, odpowiedzialnym za organizowanie posiłków, napojów oraz dbanie o porządek na dworze królewskim lub magnackim.
Czetnicy
begynn å lære
żołnierze lub strażnicy pełniący funkcje obronne w Polsce w XVI–XVIII wieku, odpowiedzialni za patrolowanie granic i ochranianie miejscowości.
Dagome iudex
begynn å lære
dokument z ok. 991 r., w którym Mieszko I oddał swoje państwo pod opiekę Stolicy Apostolskiej, opisujący granice państwa Polan.
Dalajlama
begynn å lære
tytuł duchowego i politycznego przywódcy Tybetańczyków, uważanego za reinkarnację bodhisattwy współczucia (Awalokiteśwary).
Danina
begynn å lære
obowiązkowe świadczenie w postaci pieniędzy, towarów lub usług, narzucone przez władcę lub państwo na poddanych, najczęściej w zamian za ochronę.
Darwinizm
begynn å lære
teoria ewolucji opracowana przez Karola Darwina, zakładająca ewolucję gatunków przez dobór naturalny, gdzie organizmy najlepiej przystosowane mają większe szanse na przeżycie.
Dąbrowszczacy
begynn å lære
polscy ochotnicy walczący w Brygadach Międzynarodowych podczas hiszpańskiej wojny domowej (1936–1939) po stronie republikanów.
Defenestracja
begynn å lære
akt wyrzucenia osoby przez okno, często jako forma protestu politycznego lub zemsty, szczególnie związany z wydarzeniami historycznymi w Czechach.
Deifikacja
begynn å lære
proces uznawania człowieka za bóstwo lub przypisywania mu boskich cech, szczególnie stosowany wobec władców w starożytności.
Deizm
begynn å lære
pogląd filozoficzno religijny uznający istnienie Boga jako stwórcy świata, który jednak nie ingeruje w jego dalsze funkcjonowanie.
Dekabryści
begynn å lære
rosyjscy oficerowie, którzy w grudniu 1825 r. zorganizowali nieudane powstanie przeciwko carowi Mikołajowi I, domagając się zniesienia absolutyzmu i reform ustrojowych.
Deklaracja
begynn å lære
oficjalne oświadczenie wyrażające stanowisko lub zobowiązanie w ważnej sprawie, często dotyczące polityki lub prawa.
Dekolonizacja
begynn å lære
proces uwalniania się kolonii od dominacji państw kolonialnych i uzyskiwania niepodległości.
Dekomunizacja
begynn å lære
proces usuwania elementów związanych z reżimem komunistycznym po jego upadku.
Dekret
begynn å lære
akt normatywny wydany przez najwyższą władzę wykonawczą, mający moc prawną.
Delfin
begynn å lære
tytuł nadawany dziedzicowi tronu we Francji.
Demagog
begynn å lære
osoba manipulująca emocjami i uprzedzeniami ludzi dla zdobycia poparcia.
Demarkacyjna linia
begynn å lære
granica oddzielająca dwa obszary, szczególnie polityczne lub militarne.
Demilitaryzacja
begynn å lære
proces usuwania lub ograniczania sił zbrojnych z określonego obszaru.
Demokracja
begynn å lære
system rządów, w którym władza pochodzi od obywateli.
Demy
begynn å lære
starożytne greckie jednostki administracyjne, odpowiedniki współczesnych gmin.
Denazyfikacja
begynn å lære
proces usuwania wpływów nazizmu po II wojnie światowej.
Deportacja
begynn å lære
przymusowe wysiedlenie lub wywóz osób z jednego terytorium na inne.
Desant
begynn å lære
operacja wojskowa polegająca na szybkim wkroczeniu sił zbrojnych na terytorium nieprzyjaciela.
Despota
begynn å lære
władca rządzący absolutnie, często tyranicznie.
Despotyzm
begynn å lære
system rządów, gdzie władza jest skoncentrowana w rękach jednego władcy.
Detronizacja
begynn å lære
usunięcie władcy z tronu.
Diadochowie
begynn å lære
dowódcy wojskowi walczący o kontrolę nad imperium Aleksandra Wielkiego po jego śmierci.
Diaspora
begynn å lære
rozproszenie ludności poza ich ojczyste terytorium.
Diggerzy
begynn å lære
ruch społeczny w XVII-wiecznej Anglii dążący do radykalnych zmian społecznych.
Dionizje
begynn å lære
starożytne greckie święta poświęcone Dionizosowi.
Dogmat
begynn å lære
zasada uznawana za absolutnie prawdziwą, szczególnie w religii.
Domena
begynn å lære
dziedzina wiedzy lub aktywności.
Dominat
begynn å lære
okres w historii Cesarstwa Rzymskiego, gdzie cesarz miał niemal absolutną władzę.
Dominikanie
begynn å lære
zakon katolicki założony przez św. Dominika.
Dominium
begynn å lære
władzę lub własność ziemską, szczególnie w kontekście feudalnym.
Donacja
begynn å lære
darowizna lub przekazanie czegoś na własność.
Doża
begynn å lære
tytuł najwyższego urzędnika w Wenecji.
Drang nach Osten
begynn å lære
niemiecka ekspansja terytorialna na wschód.
Duma
begynn å lære
historyczne zgromadzenie przedstawicieli szlachty lub organ ustawodawczy w Rosji.
Dyktator
begynn å lære
władca sprawujący absolutną władzę, często w wyniku zamachu stanu.
Dynastia
begynn å lære
rodzina królewska lub książęca sprawująca władzę przez pokolenia.
Dyrektoriat
begynn å lære
rząd kolegialny, składający się z kilku osób.
Dysydenci
begynn å lære
osoby sprzeciwiające się oficjalnej ideologii lub polityce.
Dywizja
begynn å lære
jednostka wojskowa składająca się z kilku brygad.
Dyzunici
begynn å lære
członkowie kościołów, szczególnie w kontekście Kościoła prawosławnego.
Edykt
begynn å lære
Edykt to akt prawny wydany przez władcę lub organ władzy, mający moc obowiązującą w całym państwie.
Efeb
begynn å lære
Efeb to młody obywatel Aten w wieku 18 20 lat, odbywający obowiązkowe szkolenie wojskowe i obywatelskie, przygotowujące do pełnienia ról w życiu publicznym.
Eforowie
begynn å lære
Eforowie to kolegialny organ władzy w starożytnej Sparcie, składający się z pięciu urzędników wybieranych na rok, kontrolujących działania królów i administracji.
Egalitaryzm
begynn å lære
Egalitaryzm to ideologia dążąca do równości wszystkich ludzi pod względem praw, szans i warunków życia.
Egiptologia
begynn å lære
Egiptologia to nauka zajmująca się badaniem cywilizacji starożytnego Egiptu, jej języka, kultury, historii i sztuki.
Egzekucja praw i dóbr
begynn å lære
Egzekucja praw i dóbr to proces przymusowego wprowadzenia w życie uchwał sejmowych w Rzeczypospolitej Obojga Narodów, mający na celu odzyskanie królewszczyzn i zwiększenie dochodów państwa.
Ekonom
begynn å lære
Ekonom to zarządca majątku ziemskiego, odpowiedzialny za organizację pracy chłopów, nadzór nad uprawami i pobieranie czynszów.
Ekshumacja
begynn å lære
Ekshumacja to wydobycie zwłok lub szczątków ludzkich z miejsca pochówku w celu przeprowadzenia badań, identyfikacji lub przeniesienia.
Ekskomunika
begynn å lære
Ekskomunika to kara kościelna polegająca na wykluczeniu osoby z udziału w życiu sakramentalnym i wspólnocie Kościoła za ciężkie przewinienia.
Ekspansjonizm
begynn å lære
Ekspansjonizm to polityka polegająca na dążeniu do powiększenia terytorium państwa poprzez podbój, kolonizację lub inne formy dominacji.
Eksterminacja
begynn å lære
Eksterminacja to systematyczne i masowe niszczenie określonych grup ludzi, najczęściej z powodu ich rasy, religii czy przynależności etnicznej.
Ekumenizm
begynn å lære
Ekumenizm to ruch dążący do jedności różnych kościołów chrześcijańskich poprzez dialog i współpracę, pomimo różnic wyznaniowych.
Ekwici
begynn å lære
Ekwici to rzymscy jeźdźcy, początkowo członkowie elitarnej grupy wojskowej, a później także bogaci obywatele pełniący funkcje publiczne i administracyjne.
Elekcja wolna
begynn å lære
Elekcja wolna to wybory, w których uczestnicy mają pełną swobodę wyboru swoich przedstawicieli bez przymusu ani nacisków.
Elekcja
begynn å lære
Elekcja to proces wyboru osoby na określone stanowisko lub urząd, zazwyczaj przez głosowanie.
Elekt
begynn å lære
Elekt to osoba wybrana na jakieś stanowisko, ale jeszcze nieobjęta władzą, oczekująca na formalne objęcie urzędu.
Elektor
begynn å lære
Elektor to osoba uprawniona do głosowania w wyborach, zwłaszcza w wyborze monarchy lub innego ważnego urzędnika.
Emancypacja
begynn å lære
Emancypacja to proces uzyskiwania praw i wolności przez grupy społeczne lub jednostki, które były wcześniej dyskryminowane lub ograniczone w swoich prawach.
Emancypantka
begynn å lære
Emancypantka to kobieta walcząca o równość praw i emancypację, szczególnie w kontekście uzyskiwania praw wyborczych i równouprawnienia.
Embargo
begynn å lære
Embargo to zakaz lub ograniczenie handlu z określonym państwem, zazwyczaj w celu wywarcia presji politycznej lub ekonomicznej.
Emigracja
begynn å lære
Emigracja to proces opuszczania własnego kraju w celu osiedlenia się w innym państwie.
Emisariusz
begynn å lære
Emisariusz to osoba wysłana w celu tajnego przekazywania informacji lub wykonywania tajnych zadań.
Empiryzm
begynn å lære
Empiryzm to kierunek filozoficzny, który głosi, że wiedza pochodzi głównie z doświadczenia i zmysłowego postrzegania świata.
Encyklika
begynn å lære
Encyklika to list papieski adresowany do biskupów, kapłanów i wiernych Kościoła katolickiego, zawierający nauki i stanowiska papieża w kwestiach religijnych, moralnych lub społecznych.
Encyklopedyści
begynn å lære
Encyklopedyści to osoby zajmujące się tworzeniem lub opracowywaniem encyklopedii, zbiorów wiedzy obejmujących różne dziedziny nauki i kultury.
Endecja
begynn å lære
Endecja to polska partia polityczna, formalnie znana jako Narodowa Demokracja, założona pod koniec XIX wieku, która promowała idee nacjonalistyczne, antysocjalistyczne i antydemokratyczne.
Enigma
begynn å lære
Enigma to niemiecka maszyna szyfrująca używana podczas II wojny światowej do szyfrowania wiadomości wojskowych.
Entente Cordiale
begynn å lære
Entente Cordiale to porozumienie zawarte w 1904 roku między Wielką Brytanią a Francją, mające na celu rozwiązanie sporów kolonialnych i zbliżenie obu krajów w obliczu rosnącego zagrożenia ze strony Niemiec.
Epigoni
begynn å lære
Epigoni to naśladowcy, uczniowie lub spadkobiercy twórców wielkich dzieł, którzy kontynuują ich dzieło, ale często w sposób mniej oryginalny i mniej wybitny.
Epikureizm
begynn å lære
Epikureizm to filozofia oparta na naukach Epikura, która głosi, że celem życia jest osiągnięcie przyjemności i unikanie cierpienia poprzez rozwagę, umiar i rozumne podejście do przyjemności.
Epoka
begynn å lære
Epoka to określony okres w historii, który wyróżnia się specyficznymi cechami politycznymi, społecznymi, kulturalnymi lub technologicznymi.
Etatyzm
begynn å lære
Etatyzm to doktryna polityczna, która zakłada silną rolę państwa w gospodarce i życiu społecznym, w tym interwencję państwową w procesy rynkowe i kontrolę nad kluczowymi branżami.
Exodus
begynn å lære
Exodus to masowa ucieczka lub migracja ludzi z jednego miejsca do innego, często z powodu prześladowań, wojen lub kryzysów.
Era
begynn å lære
Era to dłuższy okres w historii, który jest wyznaczony przez istotne zmiany lub wydarzenia, mające duży wpływ na dzieje ludzkości.
Fabrykant
begynn å lære
właściciel fabryki w XIX i na początku XX wieku, zajmujący się przemysłem włókienniczym, metalowym lub chemicznym, będący przedstawicielem burżuazji przemysłowej.
Fakt historyczny
begynn å lære
zdarzenie lub zjawisko z przeszłości, które miało miejsce i jest potwierdzone źródłami historycznymi.
Faktoria
begynn å lære
osada handlowa zakładana przez kupców w celu wymiany towarów z ludnością lokalną, zwykle zlokalizowana na szlakach handlowych.
Falanga
begynn å lære
zwarty szyk bojowy piechoty stosowany w starożytnej Grecji, szczególnie przez hoplitów, zapewniający ochronę i skuteczność w walce.
Falanster
begynn å lære
samowystarczalna wspólnota produkcyjno-mieszkalna, zaprojektowana przez Charles’a Fouriera, oparta na współpracy, równości i wspólnym podziale dóbr.
Familia
begynn å lære
stronnictwo magnackie w XVIII wiecznej Polsce, kierowane przez rody Czartoryskich i Poniatowskich, dążące do wzmocnienia władzy królewskiej.
Faraon
begynn å lære
tytuł władcy starożytnego Egiptu, uważanego za boskiego monarchę i pośrednika między ludźmi a bogami.
Faszyzm
begynn å lære
totalitarna ideologia i system polityczny rozwinięty we Włoszech w XX wieku, głoszący kult państwa, przywódcy, militaryzm i nacjonalizm.
Fatwa
begynn å lære
oficjalna opinia prawna wydawana przez uczonego islamu w sprawach dotyczących prawa islamskiego.
Federaliści
begynn å lære
zwolennicy silnej centralnej władzy w ramach federacji państw, którzy w Stanach Zjednoczonych popierali ratyfikację Konstytucji USA.
Feudalizm
begynn å lære
system społeczno-ekonomiczny dominujący w średniowiecznej Europie, oparty na hierarchii zależności między królem, wasalami i chłopami.
Fideizm
begynn å lære
pogląd filozoficzny, który twierdzi, że wiara religijna jest niezależna od rozumu i nie wymaga dowodów.
Filomaci
begynn å lære
członkowie tajnego stowarzyszenia młodzieży polskiej, które powstało w 1817 roku w Wilnie, dążący do niepodległości Polski.
Finlandyzacja
begynn å lære
proces, w którym państwo zachowuje neutralność i dostosowuje politykę do interesów silniejszego sąsiada, wywodzący się z polityki Finlandii wobec ZSRR po II wojnie światowej.
Folwark
begynn å lære
duże gospodarstwo rolne, gdzie dominowała produkcja towarowa, często z wykorzystaniem pracy chłopów pańszczyźnianych, charakterystyczne dla gospodarki feudalnej.
Fort
begynn å lære
umocniona budowla wojskowa, służąca do obrony przed atakami, wyposażona w wały ziemne, mury i fosy.
Forum
begynn å lære
plac publiczny w starożytnym Rzymie, pełniący rolę centrum życia społecznego, politycznego i handlowego.
Fosa
begynn å lære
szeroki, głęboki rów, często wypełniony wodą, otaczający umocnienia obronne, takie jak zamki czy fortece.
Franciszkanie
begynn å lære
zakon katolicki założony przez św. Franciszka z Asyżu, wyróżniający się ubóstwem, pokorą i oddaniem służbie ubogim oraz głoszeniu Ewangelii.
Fresk
begynn å lære
technika malarska polegająca na nanoszeniu pigmentów na świeżo nałożony tynk, dzięki czemu farby wnikają w ścianę i stają się jej integralną częścią.
Fronda
begynn å lære
seria powstań i zamachów przeciwko władzy absolutnej Ludwika XIV we Francji, wynikająca z oporu szlachty i części duchowieństwa wobec centralizacji władzy królewskiej.
Futuryzm
begynn å lære
ruch artystyczny i literacki z początku XX wieku, koncentrujący się na wychwalaniu nowoczesności, technologii i przemian społecznych, odrzucający tradycję.
Galernik
begynn å lære
osoba zmuszona do pracy na galerach, często jako kara za przestępstwa.
Galicja
begynn å lære
historyczna kraina w Europie Środkowej, która w XVIII wieku została podzielona między Austrię, Polskę i Rosję.
Gallikanizm
begynn å lære
ruch w Kościele katolickim, który dążył do ograniczenia władzy papieża na rzecz niezależności kościoła francuskiego.
Gaullizm
begynn å lære
ideologia polityczna związana z Charles'em de Gaulle'em, oparta na silnym, niezależnym państwie francuskim.
Genealogia
begynn å lære
nauka zajmująca się badaniem pochodzenia ludzi, ich rodzinnych więzi oraz historii rodów.
Generacja
begynn å lære
grupa ludzi urodzonych w zbliżonym czasie, kształtowana przez podobne wydarzenia historyczne, społeczne i kulturowe.
Generalissimus
begynn å lære
najwyższy stopień wojskowy, nadawany wyjątkowym dowódcom za wybitne zasługi.
Generalne Gubernatorstwo
begynn å lære
jednostka administracyjna utworzona przez III Rzeszę na okupowanych terenach Polski po kampanii wrześniowej w 1939 roku.
Geopolityka
begynn å lære
nauka badająca wpływ czynników geograficznych na politykę państw i relacje międzynarodowe.
Germanizacja
begynn å lære
proces narzucania języka, kultury i obyczajów niemieckich ludności innego pochodzenia.
Geruzja
begynn å lære
rada starszych w starożytnej Sparcie, która pełniła funkcje doradcze, ustawodawcze i sądownicze.
Gestapo
begynn å lære
tajna policja III Rzeszy, odpowiedzialna za ściganie przeciwników politycznych i przeprowadzanie represji.
Getto
begynn å lære
wydzielona część miasta, w której przymusowo osiedlano określone grupy ludności, najczęściej Żydów.
Gildia
begynn å lære
średniowieczna organizacja rzemieślnicza lub kupiecka, zrzeszająca osoby wykonujące ten sam zawód.
Gilotyna
begynn å lære
urządzenie do wykonywania egzekucji przez ścięcie głowy, wynalezione w XVIII wieku.
Glejt
begynn å lære
dokument wydany przez władze, który zapewniał ochronę, swobodę podróży lub inne prawa.
Gotyk
begynn å lære
styl architektoniczny, który rozwinął się w Europie w XII wieku i trwał do XVI wieku.
Graf
begynn å lære
struktura używana w historii do przedstawiania zależności politycznych i sojuszy.
Grekokatolik
begynn å lære
osoba wyznająca greckokatolicką formę chrześcijaństwa, uznającą papieża za głowę Kościoła.
Grodzisko
begynn å lære
osada obronna, zazwyczaj wzniesiona na wzgórzu lub otoczona wałami ziemnymi, używana w średniowieczu.
Gruba kreska
begynn å lære
symboliczne oddzielenie przeszłości od teraźniejszości w Polsce po 1989 roku.
Gubernator
begynn å lære
osoba pełniąca funkcję najwyższego przedstawiciela władzy wykonawczej w jednostkach administracyjnych.
Gubernia
begynn å lære
jednostka administracyjna w państwach carskich, zarządzana przez gubernatora.
GUŁ-ag
begynn å lære
system obozów pracy przymusowej w ZSRR, funkcjonujący w latach 1919–1956.
Gwarkowie
begynn å lære
osoby zajmujące się wydobywaniem węgla kamiennego w kopalniach, głównie na Śląsku.
Gwiazda Dawida
begynn å lære
symbol składający się z dwóch nakładających się na siebie trójkątów, symbol judaizmu.
Hajdamak
begynn å lære
ukraiński chłop-partyzant, który brał udział w powstaniach przeciwko polskim magnatom.
Hakata
begynn å lære
historyczna dzielnica Fukoku, w Japonii, znana z portów i handlu.
Hanza
begynn å lære
średniowieczny związek miast handlowych, głównie nadbałtyckich i północnomorskich.
Haracz
begynn å lære
regularne, przymusowe płatności nakładane przez władcę lub grupę zbrojną na podbity lud.
Haskala
begynn å lære
oświecenie żydowskie, ruch intelektualny i kulturalny mający na celu modernizację i integrację Żydów w społeczeństwach europejskich.
Hegemonia
begynn å lære
dominacja jednej grupy społecznej lub państwa nad innymi, oparta na sile, wpływie i ideologii.
Hellenizacja
begynn å lære
proces rozpowszechniania kultury greckiej na innych obszarach.
Hellenizm
begynn å lære
okres w historii starożytnego świata po śmierci Aleksandra Wielkiego, charakteryzujący się syntezą kultury greckiej z kulturami wschodnimi.
Herb
begynn å lære
symbol rodziny, miasta lub państwa.
Heretycy
begynn å lære
osoby głoszące poglądy sprzeczne z oficjalną doktryną religijną.
Herezja
begynn å lære
pogląd religijny sprzeczny z oficjalną doktryną.
Hetman
begynn å lære
najwyższy dowódca wojskowy w dawnej Rzeczypospolitej.
Hieroglify
begynn å lære
starożytny system pisma składający się z obrazków reprezentujących słowa lub dźwięki.
Hinduizm
begynn å lære
religia pochodząca z Indii, charakteryzująca się wiarą w wielu bogów i reinkarnację.
Historia
begynn å lære
nauka zajmująca się badaniem przeszłości ludzkości.
Historiografia
begynn å lære
naukowe badanie i pisanie historii.
Historiozofia
begynn å lære
filozofia historii.
Historyzm
begynn å lære
pogląd, że wydarzenia historyczne są uwarunkowane przez czas i miejsce.
Hiszpanka
begynn å lære
pandemia grypy, która miała miejsce na początku XX wieku.
Hitleryzm
begynn å lære
ideologia i praktyki polityczne nazistowskich Niemiec pod rządami Adolfa Hitlera, charakteryzujące się ekstremizmem nacjonalistycznym, rasizmem i autorytaryzmem.
Holokaust
begynn å lære
systematyczne, państwowo zorganizowane masowe mordowanie Żydów i innych grup przez nazistowskie Niemcy.
Hołd lenny
begynn å lære
akt złożenia przysięgi wierności przez wasala wobec swojego seniora.
Hoplita
begynn å lære
ciężkozbrojny piechur w starożytnej Grecji.
Hrabstwo
begynn å lære
jednostka administracyjna w niektórych krajach, np. w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych.
Hugenoci
begynn å lære
francuscy protestanci, głównie kalwiniści, XVI-XVIII wieku.
Humanizm
begynn å lære
ruch intelektualny i kulturalny, który podkreślał wartość człowieka i jego potencjał.
Husarz
begynn å lære
ciężkozbrojny kawalerzysta, stanowiący elitę wojska polskiego w XVI-XVIII wieku.
Husytyzm
begynn å lære
ruch religijny i społeczny w XV-wiecznej Czechach, sprzeciwiający się Kościołowi katolickiemu.
Idy marcowe
begynn å lære
termin odnoszący się do zabójstwa Juliusza Cezara w starożytnym Rzymie.
Igrzyska
begynn å lære
zawody sportowe o charakterze rywalizacji.
Igrzyska olimpijskie
begynn å lære
cykliczne, międzynarodowe zawody sportowe.
Ikona
begynn å lære
święty obraz w religii prawosławnej.
Ikonoklazm
begynn å lære
ruch potępiający i niszczący ikony religijne.
Ikonostas
begynn å lære
monumentalna ściana ikon w cerkwiach prawosławnych.
Imam
begynn å lære
przywódca religijny w islamie.
Immunitet
begynn å lære
zwolnienie z podatków i innych obowiązków wobec państwa.
Imperializm
begynn å lære
polityka ekspansji i dominacji jednego państwa nad innymi.
Imperium
begynn å lære
rozległe państwo, zazwyczaj zróżnicowane etnicznie i kulturowo, rządzone przez jednego władcę lub elitę.
Imprimatur
begynn å lære
zgoda kościelnego urzędu na publikację dzieła.
Indeks ksiąg zakazanych
begynn å lære
katalog książek zabronionych do czytania przez katolików.
Indoktrynacja
begynn å lære
proces systematycznego i celowego kształtowania przekonań i postaw jednostki.
Industrializacja
begynn å lære
proces rozwoju przemysłu, charakteryzujący się wzrostem produkcji i zastosowaniem maszyn.
Infamia
begynn å lære
hańba i utrata dobrego imienia.
Infant
begynn å lære
dziecko w pierwszym roku życia.
Inflanty
begynn å lære
historyczny region na wschodzie Europy, obejmujący tereny dzisiejszej Łotwy i Estonii.
Inkorporacja
begynn å lære
włączenie czegoś do większej całości.
Inkwizycja
begynn å lære
kościelny trybunał mający na celu zwalczanie herezji.
Insurekcja
begynn å lære
powstanie zbrojne przeciwko władzy.
Inteligencja
begynn å lære
zdolność uczenia się, rozumowania, rozwiązywania problemów i adaptacji do nowych sytuacji.
Internacjonalizm
begynn å lære
współpraca i wzajemne oddziaływanie między narodami.
Interregnum
begynn å lære
okres między panowaniem dwóch władców.
Interrex
begynn å lære
okres tymczasowego rządu w starożytnym Rzymie, gdy nie było urzędującego króla.
Inwestytura
begynn å lære
nadanie urzędu kościelnego przez władcę świeckiego.
Irygacja
begynn å lære
nawadnianie pól uprawnych.
Irredenta
begynn å lære
terytorium zamieszkiwane przez ludność o tej samej narodowości, co w państwie sąsiednim, ale należące do innego państwa.
Islam
begynn å lære
monoteistyczna religia, której wyznawcy wierzą w Allaha i proroka Mahometa.
Izolacjonizm
begynn å lære
polityka unikania zaangażowania w sprawy międzynarodowe.
Jahwe
begynn å lære
imię Boga w tradycji judaistycznej, oznaczające "Ten, który jest" lub "Ja jestem, który jestem".
Jakobini
begynn å lære
członkowie radykalnego ugrupowania politycznego we Francji podczas rewolucji francuskiej, dążący do wprowadzenia republiki i likwidacji monarchii.
Janczarowie
begynn å lære
żołnierze elitarnych oddziałów wojskowych Imperium Osmańskiego, początkowo rekrutowani z chrześcijańskich dzieci.
Jarmark
begynn å lære
targ lub festyn odbywający się cyklicznie, gdzie kupcy sprzedawali towary, a ludzie spotykali się na zabawach i rozrywkach.
Jarłyk
begynn å lære
dokument wydawany przez władców mongolskich, potwierdzający prawo do sprawowania władzy na podległych terytoriach.
Jasyr
begynn å lære
termin oznaczający ludzi wziętych do niewoli, zwłaszcza podczas wojen z Turkami, Tatarami czy Tatarami Krymskimi.
Jezuici
begynn å lære
członkowie zakonu jezuitów, założonego przez Ignacego Loyolę, dążącego do odnowy Kościoła katolickiego poprzez edukację i misje.
Joannici
begynn å lære
członkowie Zakonu Świętego Jana Jerozolimskiego, znanego również jako Zakon Maltański, zajmującego się opieką nad pielgrzymami i obroną chrześcijańskich terytoriów.
Józefinizm
begynn å lære
reforma państwowa i kościelna wprowadzona przez Józefa II Habsburga, polegająca na centralizacji władzy i ograniczeniu wpływów Kościoła.
Judaizm
begynn å lære
religia monoteistyczna, której wyznawcy wierzą w jednego Boga - Jahwe, opierając się na naukach zawartych w Biblii hebrajskiej, szczególnie w Torze.
Junak
begynn å lære
młody żołnierz, szczególnie w kontekście harcerstwa lub służby wojskowej.
Junkrzy
begynn å lære
przedstawiciele szlachty niemieckiej, szczególnie w Prusach, posiadający ziemię i pełniący funkcje wojskowe.
Junta
begynn å lære
grupa osób, zazwyczaj wojskowych, która przejmuje władzę w państwie w wyniku zamachu stanu.
Jurydyka
begynn å lære
jednostka administracyjna w miastach w Rzeczypospolitej Obojga Narodów, wydzielona część miasta zamieszkiwana przez osoby posiadające specjalne przywileje.
Jurysdykcja
begynn å lære
uprawnienie organu władzy publicznej do rozstrzygania spraw i wydawania decyzji w określonym zakresie, terytorium lub dziedzinie.
Juwenalia
begynn å lære
coroczne święto organizowane przez studentów, zazwyczaj w formie festiwalu, obejmujące wydarzenia kulturalne, artystyczne i rozrywkowe.
kabała
begynn å lære
Zbiór mistycznych i ezoterycznych tekstów i tradycji żydowskich.
kacerstwo
begynn å lære
Herezja, czyli odstępstwo od oficjalnych doktryn religijnych.
kadet
begynn å lære
Student szkoły wojskowej.
kahał
begynn å lære
Żydowska gmina miejska, posiadająca autonomię w sprawach wewnętrznych.
kalifat
begynn å lære
System polityczny i religijny w islamie, gdzie kalif jest głową państwa i religijnym przywódcą muzułmanów.
kaliszanie
begynn å lære
Zwolennicy utrzymania politycznego status quo, jakie powstało po kongresie wiedeńskim (1815), i utrzymania autonomii Królestwa Polskiego.
kalwinizm
begynn å lære
Odłam protestantyzmu, który podkreślał suwerenność Boga i predestynację.
kanclerz
begynn å lære
Najwyższy urzędnik rządowy w niektórych krajach.
kampania
begynn å lære
Zorganizowana akcja mająca na celu osiągnięcie określonego celu, np. politycznego lub militarnego.
kanonik
begynn å lære
Duchowny w Kościele katolickim, członek kapituły katedralnej lub kolegiackiej.
kanonizacja
begynn å lære
Oficjalne uznanie przez Kościół katolicki świętości danej osoby.
kapitalizm
begynn å lære
System gospodarczy oparty na własności prywatnej środków produkcji i wolnym rynku.
kapituła
begynn å lære
Zgromadzenie osób duchownych, np. w katedrze.
karbonariusze
begynn å lære
Tajne stowarzyszenie rewolucyjne we Włoszech na początku XIX wieku.
kardynał
begynn å lære
Wysoki rangą duchowny w Kościele katolickim.
kasta
begynn å lære
Grupa społeczna o ustalonym statusie, dziedziczonym z pokolenia na pokolenie.
kasztelan
begynn å lære
Urzędnik królewski zarządzający zamkiem i okolicą.
katakumby
begynn å lære
Podziemne korytarze i komory, często używane jako miejsca pochówku.
katolicyzm
begynn å lære
Główny nurt chrześcijaństwa, skupiony wokół papieża w Watykanie.
katorżnik
begynn å lære
Skazaniec na ciężkie prace przymusowe.
kedyw
begynn å lære
Tytuł władcy w starożytnym Egipcie.
kibuce
begynn å lære
Rodzaj izraelskich osad rolniczych o charakterze kolektywnym.
kirkut
begynn å lære
Cmentarz żydowski.
klątwa
begynn å lære
Wyłączenie kogoś ze społeczności kościelnej.
klerykalizm
begynn å lære
System polityczny, w którym Kościół katolicki ma znaczący wpływ na państwo.
kniaź
begynn å lære
Książę, władca w średniowiecznej Rusi.
kohorta
begynn å lære
Grupa ludzi urodzonych w tym samym okresie, zwykle w tym samym roku.
kolaboracja
begynn å lære
Współpraca, zazwyczaj z wrogiem.
kolczuga
begynn å lære
Rodzaj średniowiecznej zbroi wykonanej z metalowych pierścieni.
kolektywizacja
begynn å lære
Przymusowe łączenie indywidualnych gospodarstw rolnych w większe, kolektywne jednostki.
kolonat
begynn å lære
System zależności osobistej chłopów od właściciela ziemskiego w późnym cesarstwie rzymskim.
kolonia
begynn å lære
Terytorium zamieszkałe przez osadników z innego państwa.
kolonializm
begynn å lære
System polityczny i ekonomiczny, w którym silniejsze państwo kontroluje i eksploatuje słabsze.
kołchoz
begynn å lære
Kolektywne gospodarstwo rolne w ZSRR.
kombatant
begynn å lære
Uczestnik działań wojennych.
Kominform
begynn å lære
Komunistyczna Informacyjna Biuro, organizacja propagandowa państw komunistycznych.
Komintern
begynn å lære
Międzynarodowa organizacja komunistyczna założona przez ZSRR.
komornicy
begynn å lære
Urzędnicy sądowi egzekwujący wyroki sądowe, historycznie pełniący rolę pośredników między sądem a dłużnikiem.
kompania handlowa
begynn å lære
Prywatna firma handlowa, zazwyczaj posiadająca monopol lub przywileje handlowe od władcy.
komtur
begynn å lære
Dowódca zakonnego zamku krzyżackiego.
komuna
begynn å lære
System społeczno-gospodarczy oparty na własności zbiorowej środków produkcji.
konfederacja
begynn å lære
Luźne porozumienie między państwami lub grupami, zazwyczaj w celu obrony wspólnych interesów.
konfident
begynn å lære
Osoba udzielająca poufnych informacji.
konfucjanizm
begynn å lære
System filozoficzny i religijny z Chin, kładący nacisk na moralność, hierarchię społeczną i harmonię.
koniunktura
begynn å lære
Okres względnego dobrobytu gospodarczego.
konkordat
begynn å lære
Umowa między państwem a Kościołem katolickim.
konkwista
begynn å lære
Podbój terytorium i ludności przez siłę militarną.
konspiracja
begynn å lære
Tajne działania mające na celu obalenie władzy lub osiągnięcie innego celu.
konstytucja
begynn å lære
Ustawa zasadnicza regulująca ustrój państwa.
konsul
begynn å lære
Urzędnik dyplomatyczny najwyższego rzędu.
kontrreformacja
begynn å lære
Ruch w Kościele katolickim mający na celu przeciwdziałanie reformacji.
kontrrewolucja
begynn å lære
Ruch mający na celu obalenie rewolucji i przywrócenie poprzedniego porządku.
kontrybucja
begynn å lære
Płatność nałożona na przegrane państwo po wojnie.
kontusz
begynn å lære
Tradycyjny strój szlachecki w Polsce.
Konwent
begynn å lære
Zebranie, zgromadzenie osób.
konwokacja
begynn å lære
Zgromadzenie stanów Rzeczypospolitej Obojga Narodów.
Koran
begynn å lære
Święta księga islamu.
Korona
begynn å lære
Nakrycie głowy, symbol władzy królewskiej lub cesarskiej.
koronacja
begynn å lære
Uroczysty obrzęd nadania władzy królewskiej.
kosmopolityzm
begynn å lære
Przekonanie, że wszyscy ludzie należą do jednej wspólnoty.
kościuszkowcy
begynn å lære
Zwolennicy insurekcji kościuszkowskiej.
Kreole
begynn å lære
Urodzeni w Ameryce Łacińskiej i na południu USA biały potomek kolonizatorów i emigrantów europejskich.
Kresy
begynn å lære
Wschodnie tereny Rzeczypospolitej Obojga Narodów, utracone w wyniku rozbiorów.
król
begynn å lære
Władca, zazwyczaj dziedziczny, sprawujący władzę nad królestwem.
królestwo
begynn å lære
Forma państwa, którym rządzi król lub królowa.
królewszczyzny
begynn å lære
Ziemie bezpośrednio zarządzane przez króla, stanowiące jego własność i źródło dochodów.
krucjaty
begynn å lære
Seria wypraw zbrojnych chrześcijan do Ziemi Świętej.
krużganek
begynn å lære
Zadaszony przechodni ganek, zazwyczaj przy budynku kościelnym.
krzyżowcy
begynn å lære
Uczestnicy wypraw krzyżowych do Ziemi Świętej.
krypta
begynn å lære
Podziemna komora, najczęściej w kościele, przeznaczona do pochówku.
książę
begynn å lære
Mężczyzna o wysokim statusie społecznym, zazwyczaj syn lub potomek monarchy.
księstwo
begynn å lære
Obszar rządzony przez księcia.
kultura
begynn å lære
Zbiór wspólnych wartości, przekonań, norm i praktyk społecznych danej grupy ludzi.
Kulturkampf
begynn å lære
Konflikt między państwem niemieckim a Kościołem katolickim w XIX wieku.
kułak
begynn å lære
Zamożny chłop w Rosji, który posiadał więcej ziemi niż przeciętny rolnik.
kwestor
begynn å lære
Urzędnik odpowiedzialny za finanse publiczne w starożytnym Rzymie.

Du må logge inn for å legge inn en kommentar.