HISTORIA PRAWA POLSKIEGO

 0    150 fiche    maksymluka
laste ned mp3 Skriv ut spille sjekk deg selv
 
spørsmålet język polski svaret język polski
"Kto kradnie z komory władcy, ten płaci karę 70 grzywien."
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
begynn å lære
Księga Elbląska
Jeśli umrze rycerz, który ma jednego syna albo dwóch albo [jeszcze] więcej, oni przejmują jego dziedzictwo, [ale] w majątku muszą zostawić swoją matkę z taką władzą, z jaką była dotąd, dopóki chce ona pozostać bez [drugiego] męża.
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
begynn å lære
Księga Elbląska
Jeśli ktoś przyjdzie przed swojego sędziego i skarży na kogoś, kto przy tym nie jest obecny, [wówczas] pyta go sędzia, czy chciałby go pozwać. Jeśli ów mówi, że chętnie chciałby go pozwać, wówczas sędzia nakazuje komornikowi, aby go zapozwał.
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
begynn å lære
Księga Elbląska
Także należy wiedzieć, że polski sędzia nie zwykł mieć ławników.
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
begynn å lære
Księga Elbląska
Wszakże jeśli widzi koło siebie w czasie sądu ludzi zdatnych, zaprasza ich do siebie i przedstawia im sprawę.
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
begynn å lære
Księga Elbląska
Jeśli wszelako jakiś człowiek zostanie oskarżony i sędzia nakazuje mu odpowiadać, a ów mówi, że jest niewinny, to sędzia pyta go, czy ma świadków.
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
begynn å lære
Księga Elbląska
Jeśli wtedy on mówi, że ich mieć nie może, a sędzia chce skończyć sprawę w tym samym dniu, to postanawia, że należy go rzucić do wody.
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
begynn å lære
Księga Elbląska
Jeśli wtedy on mówi, że ich mieć nie może, a sędzia chce skończyć sprawę w tym samym dniu, to postanawia, że należy go rzucić do wody.
jaki średniowieczny środek przedstawia powyższy fragment?
begynn å lære
Próba Zimnej Wody
Jeśli natomiast on nie tonie, ale utrzymuje się na wodzie, to zostaje on pokonany w sprawie, o którą został obwiniony.
jaki średniowieczny środek przedstawia powyższy fragment?
begynn å lære
Próba Zimnej Wody
Np. Próba żelaza, Próba gorącej wody itp.
czego przykładami są powyższe środki?
begynn å lære
Ordalia
(sąd boży)
"Kiedy jest sprawa przeciwko żydowi, nie może przeciw niemu świadczyć chrześcijanin sam, lecz razem z innym żydem."
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
begynn å lære
Przywilej Kaliski Bolesława Pobożnego dla Żydów
1264
"Kiedy chrześcijanin pozywa na żyda o zastaw, żyd zaś utrzymuje, że żadnego nie wziął, wtedy żyd przysięgą się uwolni."
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
begynn å lære
Przywilej Kaliski Bolesława Pobożnego dla Żydów
1264
"Kiedy chrześcijanin utrzymuje, że na zastaw od żyda mniej pieniędzy otrzymał, aniżeli żyd teraz żąda, żyd przysięgą dowód złoży."
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
begynn å lære
Przywilej Kaliski Bolesława Pobożnego dla Żydów
1264
"Żydzi w sporach swoich (tj. między sobą) wyłączeni są spod sądów miejskich; zostają pod opieką króla lub wojewody."
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
begynn å lære
Przywilej Kaliski Bolesława Pobożnego dla Żydów
1264
"Za zranienie żyda, słuszna kara i koszta kuracji."
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
begynn å lære
Przywilej Kaliski Bolesława Pobożnego dla Żydów
1264
"Za zabicie żyda słuszna kara i konfiskata majątku."
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
begynn å lære
Przywilej Kaliski Bolesława Pobożnego dla Żydów
1264
"Za uderzenie żyda kara zwyczajna w kraju."
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
begynn å lære
Przywilej Kaliski Bolesława Pobożnego dla Żydów
1264
Kto przetłumaczył statuty Kazimierza Wielkiego na język polski?
begynn å lære
Świętosław z Wojcieszyna
„Franczek pozyczyl Pyotrowy klod trzydzyesczy pszenicze a gdyż iego cząstokrocz vpomynal ffranek, aby mu wroczyl, a gdy gy pozwal, pyotr spytal ffranczka, yako dawno yest, yakosmy pozyczyl? Który rzekl. Trzy lyata.”
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
begynn å lære
Statut Wiślicki (Małopolski)
Kazimierz Wielki
„Iż się sprawa między ludźmi około wybicia gwałtownego z imienia bardzo zabiegła i zagęściła iż nieprawy prawego, winny niewinnego z imienia ściskając pozywa..."
z jakego źródła pochodzi powyższy fragment?
begynn å lære
Konstytucja Sejmowa
"Aby przez nieznajomość nowej ustawy nikt nie uważał się za oszukanego,(...) żeby nikt nie był zobowiązany do przestrzegania nowej ustawy, jeśli uprzednio nie zostanie ona urzędowo ogłoszona"
z jakego źródła pochodzi powyższy fragment?
begynn å lære
Konstytucja Sejmowa w Radomiu
1505 r.
"(...) szlachetny N. z N., (...) zeznał, że czcigodnym mężom N. i N. etc. mansjonarzom kościoła (...) dwanaście grzywien pieniędzy czynszu rocznego za trzysta grzywien pieniędzy (...) wieczyście, jednak z mocą odkupu, czyli "na wyderkaw", sprzedał"
z jakego źródła pochodzi powyższy fragment?
begynn å lære
Formula Processus
1523 r.
„Podejrzani ludzie o których sława jaka zła jest, mogą być imani, i do więzienia dawani. Ale pierwej niźliby mieli być męczeni, ma być dostateczne wywiadowanie czyniono."
jaki instrument prawa inkwizycyjnego opisuje powyższy fragment?
begynn å lære
Fama Publica
osławienie publiczne
"A sędziowie maią sądzić trzeźwo będąc, nie iedząc ani pijąc sądy odprawować. Ma też być sędzia mądry, uczony, biegły y sprawiedliwy (...)”
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
begynn å lære
"Postępek Sądów Około Karania Na Gardle"
Bartłomiej Groicki
"Ponieważ się do tego nie chcą przyznać, przeto według uznania i z wielu sentencyi chcąc się z niej prawdy dowiedzieć z dekretu skazana jest taz Elżbieta Sieczconka na tortory"
jaki instrument prawa inkwizycyjnego opisuje powyższy fragment?
begynn å lære
Decretum ad Tortoris
skierowanie na tortury
Ile wynosił wiek do minimalnej zdolności prawnej u dziewcząt?
begynn å lære
12 lat według prawa kanonicznego
Ile wynosił wiek do minimalnej zdolności prawnej chłopców?
begynn å lære
15 lat według prawa kanonicznego
Do którego roku życia mężczyźni nie mogli obracać majątkiem bez zgody ojca?
begynn å lære
24 lata
Ile majątku dziedziczyła córka?
begynn å lære
1/4 majątku
Jakie kobiety zyskiwały pełną zdolność prawną?
begynn å lære
Tylko wdowy
Co przekazywał ojciec panny młodej w trakcie zmówin?
begynn å lære
Różdżkę
Znakiem tego był obyczaj przenoszenia panny młodej przez próg domu weselnego lub małżeńskiego
begynn å lære
Zdawiny
Jaki stopień komputacji kanonicznej uniemożliwiał małżeństwo?
begynn å lære
w linii bocznej 7 stopień, później 4 stopień
zawsze w linii prostej
Jaki był minimalny wiek do zawarcia małżeństwa?
begynn å lære
12 lat kobiet, 15 lat mężczyzn
Jaki stopień pokrewieństwa łączy twoją córkę z córką kuzyna?
w komputacji kanonicznej
begynn å lære
3 stopień pokrewieństwa
Jaki stopień pokrewieństwa łączy twoją córkę z córką kuzyna?
wedle prawa rzymskiego
begynn å lære
6 stopień pokrewieństwa
Jak się liczy stopnie pokrewieństwa w komputacji rzymskiej?
begynn å lære
Liczba urodzeń z obu stron
Jak się liczy stopnie pokrewieństwa w komputacji kanonicznej?
begynn å lære
Liczba urodzeń z jednej strony
Który akt unormował opiekę testamentową w prawie ziemskim?
begynn å lære
Statut Warcki
1423 r.
Czy kobiecie przysługiwało prawo adopcji?
begynn å lære
Tak, ale za zgodą krewnych
"Sieroctwu dzieci pod państwem naszym doradzić łaskawie żądając [tj. chcąc], jeż [tj. której] niegdy przez oćce do lat roztropności nie będąc wychowane, z przygody śmierci ostają"
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
begynn å lære
Statut Warcki
1423 r.
Z łac. Korona Królestwa Polskiego. Okres między 1320-1370 r. Kiedy Władysław Łokietek był koronowany ma króla polski po rozbiciu dzielnicowym.
begynn å lære
CORONA REGNI POLONIAE
Wszystkie czynniki, które wpływają na kształt norm prawnych
begynn å lære
ŹRÓDŁA PRAWA W ZNACZENIU MATERIALNYM
Skąd się wzięło prawo; formy wyrażania woli prawodawcy np: - Zwyczaj (prawo zwyczajowe),
begynn å lære
ŹRÓDŁA PRAWA W ZNACZENIU FORMALNYM
Z łac. Źródła powstania prawa
begynn å lære
FONTES IURIS ORIUNDI
Z łac. Źródła poznania prawa
begynn å lære
FONTES IURIS COGNOSCENDI
Czynniki, które powodują, że prawo w ogóle powstaje i ma taką treść, a nie inną.
begynn å lære
ŹRÓDŁA POWSTANIA PRAWA
Wszelkie materiały, które dają możliwość poznania prawa stosowanego w określonym czasie, na danym terytorium (np. Księga Henrykowska)
begynn å lære
ŹRÓDŁA POZNANIA PRAWA
Normy prawne ukształtowane przez długotrwałe stosowanie zwyczajów (usus) i przekonanie o jego mocy prawnej (opinio iuris) Np. Normy prawa politycznego powstawały w następstwie powtarzalnych zachowań
begynn å lære
PRAWO ZWYCZAJOWE
To prawo stanowione przez np. - Władcę: przywileje, statuty, edykty, dekrety, ordynacje - Parlament: statuty, konstytucje (ustawy), uchwały
begynn å lære
PRAWO STANOWIONE
Pisma uczonych prawników
begynn å lære
JURYSPRUDENCJA
Dzieło narracyjne - opisano w niej historię nabycia przez klasztor NMP (opat Piotr) w Henrykowie poszczególnych nieruchomości składających się na majątek klasztorny.
begynn å lære
KSIĘGA HENRYKOWSKA
1259-1310
Niemiecka kronika biskupa Merseburga. Opisuje czasy Mieszka I i Bolesława Chrobrego, organizację państwa i stosunki polsko-niemieckie.
begynn å lære
KRONIKA THIETMARA
Kronika napisana na dworze Bolesława Krzywoustego. Pierwsza kronika polska. Pisana w łacinie, w formie literackiej.
begynn å lære
KRONIKA GALLA ANONIMA
Kronika w formie dialogu (uczeń-mistrz), pisana po łacinie. Opisuje historie Piastów (od króla Kraka, Popiela, aż do czasów Bolesława Krzywoustego)
begynn å lære
KRONIKA WINCENTEGO KADŁUBKA
Tekst opisujący życie, dokonania i cuda świętych.Np. Żywoty Św. Stanisława i św. Wojciecha
begynn å lære
HAGIOGRAFIA
Najstarszy zachowany spis polskiego prawa zwyczajowego.
begynn å lære
KSIĘGA ELBLĄSKA
ok. 1253-1320
Rękopis znaleziony w 1825 r. Przez aptekarza Ferdynanda Neumanna w Elblągu. To zbiór kilku różnych tekstów, a nie jedno dzieło. Zawierał: - Prawo lubeckie - Prawo Prusów - Księgę Elbląską - Słowniczek niemiecko-pruski
begynn å lære
KODEKS NEUMANNA
Zawarta w Księdze Elbląskiej zasada według której człowiek podlegał prawo swojej wspólnoty etnicznej/stanowej, nawet jeśli mieszkał na obcym terytorium. Krzyżacy spisali więc prawo polskie aby móc sądzić Polaków zamieszkujących tereny Zakonu.
begynn å lære
ZASADA OSOBOWOŚCI PRAWA
Środek dowodowy w średniowiecznym procesie, szczególnie karnym. Opierał się na wierze, że Bóg wskaże winnego lub niewinnego przez wynik próby.
begynn å lære
ORDALIA
Najstarsze znane akty stanowienia prawa w Polsce, wydawane przez polskich władców. Wydawano je z przeróżnych motywów:
begynn å lære
PRZYWILEJE
Przywileje wydawane przez władców polskich na rzecz istniejących lub nowo zakładanych osad miejskich albo wsi, gwarantujące im autonomię i wolności od ciężarów fiskalnych oraz zezwalające na posługiwanie się w stosunkach wewnętrznych prawem niemieckim.
begynn å lære
PRZYWILEJE LOKACYJNE
Szczegółowy, szerokie stosowanie analogii. Aktualnie przepisy są generalne i abstrakcyjne.
begynn å lære
JĘZYK KAZUISTYCZNY PRZEPISÓW
(inaczej ustawa królewska) Akt normatywnej natury, tworzący prawo przedmiotowe, w odróżnieniu od przywilejów jako źródeł prawa podmiotowego. Statut więc oznaczał ustawę. Statut = ogólny akt prawny. Przywilej = szczególny akt prawny.
begynn å lære
STATUTY
Zjazdy Biskupów
begynn å lære
SYNODY
Obowiązek transportowy - dostarczanie przez ludność koni, wozów i ludzi do przewozu na potrzeby władcy.
Dla duchowieństwa Zniesione przez statut łęczycki wydany przez Kazimierza Sprawiedliwego w 1180 roku.
begynn å lære
PRAWO PODWODÓW
Obowiązek utrzymania króla (lub jego urzędników) w czasie podróży po kraju. Ludność danej miejscowości musiała zapewnić zakwaterowanie, wyżywienie i furaż.
begynn å lære
POSŁUGA STACJI
Dołączone po śmierci Kazimierza Wielkiego późniejsze statuty. Nie znalazły się w głównym tekście ale obowiązywały.Np. Przywileje, statuty ziemskie, wydawane poza głównymi statutami Kazimierza Wielkiego.
begynn å lære
EKSTRAWAGANTY
Postulaty ustawodawcze szlachty. Dołączone po śmierci Kazimierza wielkiego do jego statutów. Nie były samodzielnym zbiorem praw, a raczej „listą życzeń” i postulatów, jak szlachta chciałaby ukształtować swoje prawo.
begynn å lære
PETYTA
Przepisy zredagowane w formie kazusów prawnych, podające fikcyjny stan faktyczny wraz z rozstrzygnięciami. Dołączone po śmierci Kazimierza Wielkiego do jego statutów. Orzeczenia sądowe w sprawach podobnych.
begynn å lære
PREJUDYKATY
Próba unifikacji prawa w Królestwie Polskim - uporzadkowanie rozproszonego prawa zwyczajowego i ziemskiego. Zawierały przepisy kazuistyczne - opisujące konkretne przypadki, np. Idzik i Falek (odpowiedzialność za zgaszenie świecy).
begynn å lære
STATUTY KAZIMIERZA WIELKIEGO
Wydany na wiecu ustawodawczym w Piotrkowie. Liczył 34 artykułu. Opierał się głównie na dotychczasowym wielkopolskim prawie zwyczajowym.
begynn å lære
STATUT WIELKOPOLSKI
Wydany na wiecu ustawodawczym w Wiślicy, później niż statut wielkopolski. Liczył około 24 artykuły (później poszerzany). Była to właściwie ustawa zmieniająca prawo zwyczajowe.
begynn å lære
STATUT MAŁOPOLSKI
Niższa warstwa rycerstwa/drobnej szlachty w średniowieczu.
begynn å lære
WŁODYCY
Nowa redakcja statutów Kazimierza Wielkiego, nazwana przez Antoniego Zygmunta Helcla
begynn å lære
DYGESTA MAŁOPOLSKO-WIELKOPOLSKIE
Utworzony przez Kazimierza Wielkiego na zamku Krakowskim. Był to najwyższy sąd apelacyjny dla miast lokowanych na prawie niemieckim.
begynn å lære
SĄD NAJWYŻSZY PRAWA NIEMIECKIEGO
Podział prawa ze względu na stany: - Prawo ziemskie - Prawo kanoniczne - Prawo miejskie - Prawo wiejskie
begynn å lære
PRAWO STANOWE
Źródłami były: - statuty Kazimierza Wielkiego, - ustawodawstwo królewskie, - konstytucje sejmowe, - prawo zwyczajowe
begynn å lære
ŹRÓDŁA PRAWA ZIEMSKIEGO
- Zwierciadło saskie (sachsenspiegel) - Weichbild magdeburski (ius municipale Magdeburgense) - Prawo lubeckie - Prawo chełmińskie - Ortyle - Wilkierze - Przywileje miejskie
begynn å lære
ŹRÓDŁA PRAWA MIEJSKIEGO
Autorstwa Eike von Repkov Spis prawa zwyczajowego obowiązującego w Saksonii
begynn å lære
ZWIERCIADŁO SASKIE
Druga obok sachsenspiegel wielka księga prawa niemieckiego, która weszła do polski.
(Ius municipale magdeburgense)
begynn å lære
WEICHBILD MAGDEBURSKI
Statuty miejskie wydawane przez króla lub innego pana miasta w porozumieniu z radą miejską, uzupełniały podstawowej źródła prawa miejskiego.
begynn å lære
WILKIERZE
Pouczenia prawne sądów ławniczych miast macierzystych.
begynn å lære
ORTYLE
Wyłączne prawo nadane przez władcę konkretnemu stanowi
begynn å lære
PRZYWILEJE STANOWE
Nadawane terytorium wcielanym do królestwa, miały walor ustawy zasadniczej jako akt pierwszorzędnej wagi dla prowincji lub województwa, zawierały spis praw, wolności i obowiązków mieszkańców.
begynn å lære
PRZYWILEJE INKORPORACYJNE
Akty prawne wystawiane w związku z elekcją królewską, nowo wybrany monarcha zatwierdzał w nich całość obowiązującego prawa wszystkim stanom, ze szlachtą na czele.
begynn å lære
PRZYWILEJ KONFIRMACYJNE
(Z łac. Prawo grabieży) Prawo do dziedziczenia przez władcę majątku po zmarłym biskupie.
begynn å lære
IUS SPOLII
Zatwierdzony przez Zygmunta I Starego Wpływ prawa rzymskiego W sprawach nieunormowanych odesłanie do zwyczaju
begynn å lære
I STATUT WIELKIEGO KSIĘSTWA LITEWSKIEGO
W dawnej Polsce oznaczały uchwały sejmu walnego, które miały moc prawa powszechnie obowiązującego.
begynn å lære
KONSTYTUCJE SEJMOWE
Wpis aktu prawnego do ksiąg sądowych
begynn å lære
OBLATA
Na Mazowszu Warunkowa wolność odejścia chłopa od pana (11 listopada w św. Marcina).
begynn å lære
RĘKOJEMSTWO
Próba kodyfikacji prawa mazowieckiego. Nie został zatwierdzony przez króla, więc nie wszedł oficjalnie w życie
begynn å lære
ZWÓD PRAŻMOWSKIEGO
1530 r.
Próba kodyfikacji prawa mazowieckiego zatwierdzona przez króla.
begynn å lære
ZWÓD GORYŃSKIEGO
1540 r.
Stefan Batory nadał prawo koronne dla Mazowsza, ale z zachowaniem 46 artykułów odrębnych.
begynn å lære
EKSCEPTA MAZOWIECKIE
Organizacja sądów, przepisy prawa prywatnego, spadkowego i rodzinnego, prawo procesowe. Posiłkowo stosowana w Koronie.
begynn å lære
KOREKTURA PRUSKA
1598 r.
Wydany w Lipsku z inicjatywy kanclerza koronnego Zbigniewa Oleśnickiego Zbiór czterech statutów: - Statutów Kazimierza Wielkiego - Statutu krakowsko-warckiego - Statutu nieszawskiego - Statutu nowokorczyńskiego
begynn å lære
SYNTAGMATA
1488r.
Zawartość: - Tekst Bogurodzicy - Źródła ziemskiego prawa polskiego - Źródła miejskiego prawa niemieckiego (zwierciadło saskie, weichbild magdeburski) Idea zbierania prawa
begynn å lære
STATUT ŁASKIEGO
1506 r.
Nadany przez Władysława Jagiełło w Jedlni. Nadawał szlachcie zasadę neminem captivabimus, czyli nietykalność osobistą i majątkową bez wyroku sądowego.
begynn å lære
PRZYWILEJ JEDLNEŃSKI
Jedyna przyjęta i zatwierdzona kodyfikacja prawa ziemskiego procesowe opracowana przez komisje złożoną z delegatów szlacheckich i profesorów prawa rzymskiego.
begynn å lære
FORMULA PROCESSUS
Inicjatorem był Jan Łaski. Próba kodyfikacji prawa miejskiego. Nie weszło w życie, bo miasta były przywiązane do starego prawa tj. Zwierciadło saskie i weichbild magdeburski)
begynn å lære
SIGISMUNDINA
Pierwsze polskie podręczniki prawa miejskiego - „Artykuły prawa magdeburskiego”, - „Porządek sądów i spraw miejskich prawa magdeburskiego w Polsce” - „Postępek sądów około karania na gardle”
begynn å lære
DZIEŁA BARTŁOMIEJA GROICKIEGO
Dokument, w którym dłużnik zobowiązuje się zapłacić wierzycielowi określoną sumę w oznaczonym czasie.
begynn å lære
WEKSEL
Ustawa regulująca obrót wekslami. Wprowadzone w 1775 roku. Efekt akcji kodyfikacyjnej w XVIII w.
begynn å lære
PRAWO WEKSLOWE
(Wojewoda, palatyn) Zastępca księcia w sądach książęcych, potem ograniczony tylko do spraw szczególnych (np. Żydzi), resztą zajmowali się sędziowie nadworni (iudex curiae)
begynn å lære
KOMES
(In colloquio) Sądzi Książę w asyście urzędników państwowych.
begynn å lære
SĄDY NA WIECU
Działały przy księciu, na jego dworze (curia) Miały charakter szybki, doraźny. Później zastąpiły je sądy ziemskie.
begynn å lære
SĄDY NADWORNE
Rycerz mógł tylko odpowiadać przed sądem książęcym
begynn å lære
PRZYWILEJ NIEODPOWIEDNIOŚCI
Działały przy kasztelania (zarządcy grodu). Sądziły sprawy karne grodu. Z czasem zastąpiły je sądy grodzkie i sądy ziemskie.
begynn å lære
SĄDY KASZTELAŃSKIE
Wywodzące się z sądów nadwornych. Działały w poszczególnych ziemiach/województwach. Były sądami stanu szlacheckiego, więc sądziły wyłącznie szlachtę.
begynn å lære
SĄDY ZIEMSKIE
Osoby sądzące w imieniu starosty w sądach grodzkich, działali w trybie inkwizycyjnym (to odróżniało je od sądów ziemskich). Ścigali i sądzili łupieżców i rabusiów.
begynn å lære
JUSTYCARJUSZE
(Actor) Powód/oskarżyciel
begynn å lære
PIERCA
(Reus) Pozwany/oskarżony)
begynn å lære
SĄPIERZ
Kara za niestawiennictwo. W Księdze Elbląskiej 6 grzywien za nie stawienie się w wyznaczonym dniu.
begynn å lære
NIESTANNE
Jeden z elementów postępowania dowodowego. Jeżeli miało się podejrzenia, że świadek jest przekupiony można było się pojedynkować.
begynn å lære
POJEDYNEK
Wystąpienia po pouczenia prawne do miast macierzystych (np. Do Magdeburga). W 1356 r. Powstał Sąd Wyższy Prawa Niemieckiego na Zamku Krakowskim.
begynn å lære
REMISJE
Skarga
begynn å lære
ŻAŁOBA
Odroczenie
begynn å lære
DYLACJA
Urzędowa relacja o przeprowadzonej czynności sądowej. Wpisana do księgi sądowej. Prowadził ją woźny sądowy
begynn å lære
REKOGNICJA
Lichy adwokat
begynn å lære
KAUZYPERDA
Od XIV w. przed nim składano żałobę (skargę). Od XVI w. Woźny doręczał pozew na piśmie.
begynn å lære
WOŹNY SĄDOWY
Solenne (święta kościelne) Żniwne Nadzwyczajne (sejm walny lub sejmiki przedsejmowe, pospolite ruszenie)
begynn å lære
FERIE SĄDOWE
Zdolność prawna - obecnie nabywa ją każdy w momencie narodzin np. Bycia właścicielem czegoś
begynn å lære
ZDOLNOŚĆ SĄDOWA
Zdolność do czynności prawnych - do składania oświadczeń woli, zawierania umów czy rozporządzania swoim majątkiem. Ograniczenia: - Wiek - Płeć - Stan
begynn å lære
ZDOLNOŚĆ PROCESOWA
Osoba wysłana przez sąpierza na proces i odpowiada, że pozwany stawi się w przyszłości albo wykona wyrok. Mógł przystąpić do procesu za pomocą ewikcji albo intercesji.
begynn å lære
ZACHODŹCA
Drugi termin w sytuacji w której na pierwszy nie mógł się stawić
begynn å lære
TERMIN ZAWITY
Rejestr spraw, które miały być rozpatrywane podczas sesji sądu.
begynn å lære
WOKANDA
Omyłka lub przejęzyczenie podczas wypowiadania roty przyiswegi, powodował upadek w sprawie.
begynn å lære
POTYCZEL
Wyrok zasądzający zaoczny, który uwzględnia żądanie pozwu, wydawany w razie ponownego niestawiennictwa pozwanego.
begynn å lære
KONDEMNAT
Najstarszy środek odwoławczy w 1465 r. Przekształcony w Mocje. Był to środek ad personam.
begynn å lære
NAGANA SĘDZIEGO
Polegała na pozwaniu sędziego do wyższego sądu pod zarzutem wydania niesprawiedliwego wyroku.
begynn å lære
MOCJA
W przypadku apelacji strony musiały wnieść, początkowo w formie np. skóry gronostajowej lub wilczej następnie w formie pieniądza.
begynn å lære
KOCZ
Polegał na wniesieniu przeciwko sędziemu skargi do sądu wyższej instancji o wydanie wyroku uciążliwego dla strony. Następstwem pomyślnego rozpoznania wymienionych skarg było uchylenie wydanego przez sędziego wyroku
begynn å lære
GRAVAMEN
Środek odwoławczy w przypadku wyroku zaocznego (kondemnacie). Zarzut jego bezpodstawności lub podstępu ze strony przeciwnika procesowego.
begynn å lære
MALE OBTENTUM
Podstawowy rodzaj egzekucji rzeczowej na ruchomościach. Inwentarz żywy i martwy zajmowano i sprzedawano a pieniądze szły na spłatę długu
begynn å lære
CIĄŻA
Zastępca sędziego ziemskiego, często mający większe doświadczenie. Razem z sędzią i pisarzem tworzyli „trójkę sądową”. Podpisywał wyroki.
begynn å lære
PODSĘDEK
Łatwiejsze oskarżenie osób, których „sława jest zła”. W procesie inkwizycyjnym postępowania były wszczynane z urzędu, więc można było sprawdzić taką osobę.
begynn å lære
FAMA PUBLICA
Sędzia prowadzący dochodzenie w procesie inkwizycyjnym.
begynn å lære
INKWIRENT
Zabezpieczenie przez każdą ze stron kosztów jej udziału w procesie (np. Rękojmia albo zapis na nieruchomościach)
begynn å lære
OPRAWA
Potwierdzenie przed sądem treści skargi na żądanie pozwanego, wyrażone przez podniesienie na rozprawie wielkiego palca prawej ręki zawiniętego w rękaw
begynn å lære
GWAR
Dziecko z nieprawego łoża
begynn å lære
WYLEGANIEC
Sprzedaż nieruchomości z prawem odkupu przez sprzedawcę. W zastępstwie pożyczki (zakaz lichwy)
begynn å lære
WYDERKAF
Majątek bezdziedziczny. Brak dziedziców. W takim przypadku przypadał panu zwierzchniemu
begynn å lære
KADUK
Poślubienie wdowy przez brata zmarłego
begynn å lære
LEWIRAT
Możliwość współżycia z synową zamiast nieletniego syna, który ma żonę
begynn å lære
SNOCHACTWO
Dawne zaręczyny. Formalnie zawarte umowy między rodzinami przyszłych małżonków. Dotyczyły warunków zawarcia małżeństwa.
begynn å lære
ZMÓWINY
Przejście małżonki do rodziny męża, co oznaczało jednocześnie poddanie jej pod władzę mężowską.
begynn å lære
ZDAWINY
Majątek dawany przez męża żonie w ramach małżeństwa, Było odwzajemnieniem posagu i jednocześnie zabezpieczeniem kobiety na wypadek śmierci męża.
begynn å lære
WIANO
Przedmioty wniesione przez żonę do małżeństwa w ramach wyprawy (czyli rzeczy osobiste, domowe)
begynn å lære
GERADA
Prawo wdowy do dożywotniego użytkowania majątku po mężu. Jeśli wyszła ponownie za mąć to musiała oddać majątek dorosłym dynom lub innym krewnym zmarłego męża
begynn å lære
STOLEC WDOWI
Wyznaczenie opiekuna pupila w drodze licytacji
begynn å lære
LOTUNK

Du må logge inn for å legge inn en kommentar.