spørsmålet  |
svaret |
przyczyny rewolucji amerykanskiej begynn å lære
|
|
niechec wobed wladz w londynie, ograniczajacych rozwoj kolonii; poczucie odrebnosci; idee oswieceniowe gloszace wolnosc i rownosc wobec prawa; nalozenie nowych podatkow; zabronienie osadnikom zajmowania nowych terytoriow; „bostonskie picie herbaty”
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
zatopienie ladunku herbaty kompanii Wschodnioindyjskiej przez kolonistow przebranych za Indian w 1773, spowodowane przyznaniem owej kompanii monopolu na handel herbata, co traktowane bylo jako zamach na samodzielnosc gospodarcza kolonii; represje
|
|
|
wybuch wojny o niepodleglosc Stanow Zjednoczonych begynn å lære
|
|
|
|
|
deklaracja niepodleglosci Stanów Zjednoczonych begynn å lære
|
|
1776; zapisano w niej prawa obywatelow USA, ogloszono Wlk. Brytanie jako strone inicjujaca konflikt i ogloszono oddzielenie sie od niej kolonii
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
dowodca regularnej armii USA utworzonej na mocy decyzji Kongresu Kontynentalnego
|
|
|
Poczatek obrad Stanow Generalnych we Francji begynn å lære
|
|
|
|
|
Deklaracja praw czlowieka i obywatela begynn å lære
|
|
1789; na jej podstawie najwazniejszymi zasadami gloszonymi w kraju staly sie wolnosc, rownosc i braterstwo, a poddani zyskali prawo do przeciwstawienia sie krolowi
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
1777, sukces oddzialow Waszyngtona nad Brytyjczykami
|
|
|
traktat pokojowy z Wlk. Brytanią begynn å lære
|
|
1783; na jego mocy Wlk. Brytania uznala suwerennosc USA
|
|
|
Konstytucja Stanow Zjednoczonych Ameryki begynn å lære
|
|
uchwalona w 1787; wprowadzila konsolidacje panstwa przy jednoczesnym zachowaniu odrebnosci poszczegolnych stanow oraz trojpodzial wladzy
|
|
|
Przyczyny rewolucji Francuskiej begynn å lære
|
|
kryzys spoleczny i gospodarczy; rozwarstwienie spoleczenstwa; skutki klesk nieurodzajow; żadanie przez nizsze warstwy spoleczne udzialu we wladzy i poprawy polozenia materialnego; upadek autorytetu krola; dazenie do przemian spolecznych; sukcesy USA
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
obwolali sie nim deputowani stanu trzeciego podczas Stanow Generalnych w 1789 zwolanych z powodu zlego stanu finansow panstwa
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
organ powolany przez poslow po zamknieciu przez krola Ludwika XVI obrad w celu uchwalenia konstytucji
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
1789, symboliczny poczatek rewolucji
|
|
|
Ogloszenie Francji republika begynn å lære
|
|
|
|
|
pierwsza konstytucja francuska begynn å lære
|
|
1791; Francje przeksztalcono w monarchie konstytucyjna; wladza krola nie byla juz absolutna; wladze ustawodawcza przejela Legislatywa
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
Zgromadzenie prawodawcze sprawujace wladze ustawodawcza na mocy zapisow konstytucji francuskiej
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
nowe zgromadzenie zdominowane przez radykalne stronnictwa polityczne
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
sojusz panstw przeciwnych republice po wykonaniu egzekucji na Ludwiku XVI
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
radykalne stronnictwo, na ktorego czele stal Maximilien de Robespierre; wprowadzilo we Francji rzady dyktatorskie i rozpoczelo okres terroru oraz krwawej rozprawy z przeciwnikami politycznymi; przesladowali Kosciol, wprowadzili nowy kalendarz
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
1794, aresztowanie Robespierre’a przez opozycje, zakonczyl okres dyktatury jakobinów
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
1795, na jej mocy wladze w panstwie sprawowal dyrektoriat, skladajacy sie z pieciu politykow zwanych dyrektorami
|
|
|
skutki rewolucji francuskiej begynn å lære
|
|
zniesienie dawnych struktur stanowych, pozostalosci systemu feudalnego i monarchii absolutnej; rozwoj kapitalizmu; uksztaltowanie sie koncepcji nowoczesnego narodu, swiadomosci obywatelskiej oraz nowego modelu patriotyzmu
|
|
|
rewolucja w 1830 we Francji begynn å lære
|
|
wystapienia przeciwko krolowi Karolowi X, ktory dazyl do odnowienia absolutyzmu - zawiesil wolnosc prasy, ograniczyl prawo wyborcze i rozwiazal parlament; w jej wyniku monarcha zrzekl sie tronu
|
|
|
rewolucja w 1830 w Belgii begynn å lære
|
|
jej uczestnicy glosili hasla obrony swobod obywatelskich oraz domagali sie oddzielenia Belgii od Holandii; udalo im sie to zrealizowac
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
1830-1831; spowodowane lamaniem praw politycznych Polakow przez Rosjan; mialo doprowadzic do odzyskania niepodleglosci, ale zakonczylo sie kleska
|
|
|
przyczyny wystapien w Europie begynn å lære
|
|
nowe ideologie postulujace rewolucyjne zmiany ustrojowe i akcentujace koniecznosc poprawy sytuacji chlopow oraz robotnikow; domaganie sie rozszerzenia praw obywatelskich; kleski nieurodzaju i glodu
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
ruchy rewolucyjne w latach 1848-1849, ktore ogarnely cala Europe z wyjatkiem Wlk. Brytanii i Rosji
|
|
|
cele wystapien państw podczas Wiosny Ludów begynn å lære
|
|
m.in.: dopuszczenie szerszych grup spolecznych do sprawowania wladzy; wprowadzenie konstytucji, swobody zgromadzen oraz dzialalnosci politycznej; poprawa warunkow bytowych, zapewnienie ochrony i praw robotnikom i chlopom; dazenia autonomiczne
|
|
|
Giuseppe Garibaldi i Giuseppe Mazzini begynn å lære
|
|
dowodcy powstania Włochow dazacych do zjednoczenia rozbitych panstw, bedacego poczatkiem Wiosny Ludów
|
|
|
manifestacje we Francji w 1848 begynn å lære
|
|
żądano poprawy sytuacji robotników i zmiany ordynacji wyborczej; w ich wyniku król Ludwik Filip abdykowal, uchwalono nowa konstytucje, wprowadzajaca powszechne prawo wyborcze, opieke spoleczna i ochrone pracy; na stanowisko prezydenta wybrano Bonapartego
|
|
|
Ludwik Napoleon Bonaparte begynn å lære
|
|
po zajeciu stanowiska prezydenta ograniczyl prawa uchwalone podczas Wiosny Ludów, przeprowadzil zamach stanu, ustanowil cesarstwo i zasiadl na tronie francuskim (sadge)
|
|
|
wystapienia spoleczne w Niemczech begynn å lære
|
|
podczas obrad ogolnoniemieckiego parlamentu przedstawiono koncepcje dotyczaca zjednoczenia panstw niemieckich pod wladza krola Prus; nie udalo sie tego dokonac
|
|
|
przyczyny ksztaltowania sie socjalizmu begynn å lære
|
|
rewolucja przemyslowa, industrializacja, urbanizacja i jednoczesne ciezkie warunki robotnikow; postulaty zmiany prawa i organizacji pracy oraz poprawy warunkow zycia robotnikow
|
|
|
socjalizm (socjalizm utopijny) begynn å lære
|
|
nurt ideologiczny, ktorego tworcy uwazali, ze zmiany spoleczne powinny zostac przeprowadzone na drodze pokojowej; mieli sie do nich przyczynic wlasciciele fabryk poprzez dzielenie sie majatkiem z pracownikami (xD!)
|
|
|
Karol Marks i Fryderyk Engels begynn å lære
|
|
opracowali podstawy sicjalizmu naukowego, wedlug ktorego obalenie kapitalizmu mialo zniesc dotychczasowe niesprawideliwe stosunki spoleczne
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
odlam ruchu socjalistycznego; wedlug rewizjonistow socjalizm przestal byc celem, ktory osiaga sie droga rewolucji i burzenia dotychczasowego porzadku, a stal sie ruchem reformujacym stosunki kapitalistyczne
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
odlam ruchu socjalistycznego; reformisci zmierzali do budowy nowego ustroju poprzez ewolucje i powolne reformy, a nie gwaltowne zmiany
|
|
|
przyczyny rewolucji w Rosji 1905-1907 begynn å lære
|
|
trudna sytuacja robotnikow i chlopow; zapoznienie gospodarki; narastajace w kraju napiecie i porazki w wojnie z Japonia
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
umiarkowani rosyjscy socjalisci
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
komunisci, na ktorych czele stanal Wlodzimierz Lenin
|
|
|
skutki rewolucji Rosyjskiej begynn å lære
|
|
zakonczenie okresu samodzierzawia, powstanie legalnych ruchow politycznych, przeprowadzenie reformy armii oraz szkolnictwa
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
1917, robotnicy organizowali strajki żądając poprawy swojej sytuacji oraz wycofania sie Rosji z dzialan wojennych; w jej wyniku Mikołaj II abdykowal, a wladze przejal Rzad Tymczasowy, ktory nie wycofal sie jednak z wojny i nie potrafil zapanowac nad gosp.
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
przeprowadzenie przez oddziały bolszewickie zamachu stanu w 1917 i przejecie kontroli nad osrodkami wladzy w Piotrogrodzie
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
ustroj bolszewików wprowadzony po pokonaniu przez nich przeciwnikow; odrzucili oni demokracje parlamentarna i rozwiazali pozostale partie, rozpoczeli przesladowania, wprowadzili cenzure i rozpoczeli ateizacje spoleczenstwa
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
nurt rewolucyjny, jego zwolennicy za przyczyne nierownosci i niesprawiedliwosci w stosunkach spolecznych uznawali nie tylko kapital, lecz takze panstwo
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
Michaił Bakunin; Piotr Kropotkin; Proudhon; Reclus; Edward Abramowski
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
Piotrogrodzka Rada Delegatów Robotniczych
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
każdy czlonek partii ma prawo do wlasnego zdania, pod warunkiem, ze jest ono zgodne z polityka partii
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
Socjaldemokratyczna Partia Robitnicza Rosji
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
1905 - 100 tys ludzi nioslo do cara perycje z prosba o pomoc w trudnej sytuacji spolecznej; zostal wobec nich otwarty ogien - poczatek rewolucji
|
|
|
deklaracja praw narodow Rosji begynn å lære
|
|
kazdy kraj mial teoretyczne prawo do suwerennosci
|
|
|
tezy w sprawie zgromadzenia ustawodawczego begynn å lære
|
|
dokument Lenina usprawiedliwiajacy dzialania bolszewików po wyborach, tlumaczace przejecie wladzy
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
1917; przykrywka dla przygotowywanego przez Lenina puczu
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
nurt rewolucyjny, jego zwolennicy za przyczyne nierownosci i niesprawiedliwosci spolecznych uznawali kapitał i państwo
|
|
|
najważniejsi teoretycy anarchizmu begynn å lære
|
|
Michaił Bakunin i Piotr Kropotkin
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
funkcjonowanie panstwa wiaze sie z podzialem ludzi na biednych i bogatych; zaden czlowiek nie bedzie w pelni wolny tak dlugo jak istnieje wladza
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
anarchisci chcieli wyzwolic spoleczenstwo na drodze rewolucji majacej na celu obalenie wladzy; ludzie mieliby w rownym stopniu korzystac z dobr i wolnosci, bez tworzenia struktur wladzy
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
uwazal on, ze panstwa same obumra, sprzeciwial sie rewolucjom; jego zdaniem zmiany mogly sie dokonywac jedynie stopniowo na skutek postepu oraz wzrostu swiadomosci spoleczenstw
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
Luigi Lucheni oraz Jean Reclus
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
socjalizm naukowy Marksa, swiatopoglad zakladajacy, ze wolnosc, sprawiedliwosc i dobrobyt zapewni ludziom panstwo, w ktorym obowiazywac bedzie dyktatura proletariatu
|
|
|
