Historia starożytna grecja.

 0    80 fiche    guest3197507
laste ned mp3 Skriv ut spille sjekk deg selv
 
spørsmålet język polski svaret język polski
hellada i hellenowie
begynn å lære
Nazywano tak starożytną Grecje i jej mieszkańców.
Jakie tereny obejmowały starożytną Grecje?
begynn å lære
Południowe części Albanii, Bułgarii i Macedoni oraz zachodnie wybrzeże Azji mniejszej.
Jaki krajobraz charakteryzuje Grecję?
begynn å lære
Krajobraz górzysty.
Wybrzeże z licznymi zatokami
begynn å lære
Dzięki niemi Grecy już w 2 tysiącleciu p.n.e. zaczęli korzystać z możliwości, które dawało im morze. Wielu z greków przez to stało się rybakami, kupcami i piratami. Wypływano na morze tylko wiosną i latem bo obawiamo się burz.
Polis
begynn å lære
Wspólnota obywateli greckich. Ponieważ zamieszkiwała najczęściej miasto wraz z okolicznymi terenami rolniczymi, czasem określa się je jako miasto-państwo.
Polityka
begynn å lære
Według Greków były to działania podejmowane w celu uzyskania wpływu na rządzenie państwem. Jej celem miało być dobro wspólne.
Akropol
begynn å lære
Położony na wzgórzu, zespół budowli publicznych, wrazie niebezpieczeństwa mieszkańcy polis mogli się tam schronić.
Agora
begynn å lære
Plac, na którym kupcy sprzedawali swoje towary, prowadzono tam również debaty polityczne i głosowania. Wokół niej wznoszono świątynię mównicę pomniki itp.
Pełnoprawni obywatele.
begynn å lære
Tylko dorośli mężczyźni, którym przysługiwali dziedziczne prawo uczestniczenia w zgromadzeniu ludowym. Na nich spoczywały obowiązki tj. udział w życiu politycznym, w publicznych uroczystościach religijnych, płacenie podatków i służba wojskowa.
Arystokraci.
begynn å lære
Najbogatsi obywatele. Czas wolny spędzali m.in. na biesiadach zwanych sympozjonami gdzie pito dużo wina.
Liturgia.
begynn å lære
Dzielenie się przez arystokratów swoim majątkiem na rzecz wspólnoty.
3 sposoby rządzenia greckimi polis.
begynn å lære
Monarchiczny, oligarchiczny, demokratyczny.
Monarchia.
begynn å lære
Była najrzadszym sposobem władzy, polegała na panowaniu króla wraz z zgromadzeniem ludowym.
Zgromadzenie ludowe.
begynn å lære
Zgromadzenie składające się ze wszystkich dorosłych obywateli płci męskiej.
Tyran.
begynn å lære
Król, który zdobywa władzę siłą.
Oligarchia
begynn å lære
Władza należała do wąskiego grona np. najbogatszych obywateli.
Demokracja
begynn å lære
Pełnia praw politycznych przysługiwała wszystkim obywatelom. W V w. p.n.e. najsłynniejsza demokracja w grecji były ateny.
Wielka kolonizacja
begynn å lære
proces zakladania przez greków osad na wybrzezach morza srodziemnego VIII-VIw.p.n.e. Nowe osady okreslano kololniami. Najwazniejsze kolonie powstaly w poludniowej italii i na sycyli.
Aktywność podczas wielkiej kolonizacji.
begynn å lære
Korynt, Megara i Milet
Przyczyna wielkiej kolonizacji.
begynn å lære
Prawdopodobnie wysoki przyrost naturalny w niektorych poleis.
Fenicjanie
begynn å lære
Starożytny lud żyjący na Bliskim Wschodzie, zamieszkujący wybrzeże dzisiejszego Libanu oraz obszary obecnie leżące w zachodniej Syrii i północnym Izraelu.
Faktoria
begynn å lære
Placówka handlowa, ktora zakladano zazwyczaj na wybrzezu aby ulatwic wywoz pozyskiwanych towarow i dostarczenie przedmiotow przeznaczonych na wymiane.
Miasta-Państwa
begynn å lære
Ateny, Sparta, Teby, Delfy, Olimpia
Sparta
begynn å lære
Powstała w IXw. p.n.e. w krainie geograficznej o nazwie Lakonia na peloponezie. Jedna z najpotężniejszych poleis.
Cztery wsie
begynn å lære
dzieki ich połączeniu powstała sparta- leżała w dolinie rzeki Eurotas
Podbicie Messeni
begynn å lære
VIII-VIIw. p.n.e. sąsiadowała w Lakonią od północnego zachodu.
Ustrój społeczny sparty
begynn å lære
*spartiaci-służyli w armii mieli prawa polityczne, *periojkowie-nie mieli praw politycznych, *heloci-zależni chłopi nie posiadali praw politycznych
Lacedemończycy
begynn å lære
spartiaci i periojkowie
Ustrój polityczny sparty
begynn å lære
*2 królów, *rada starszych geruzya - 28 gerontów
Eforanie
begynn å lære
5 urzędników, ktorzy kierowali administracją, polityką zagraniczną i sądownictwem. Wybierani co roku przez zl
Apella
begynn å lære
zgromadzenie wszystkich dorosłych mężczyzn mających spartańskie obywatelstwo
wychowywanie dzieci
begynn å lære
do 7r.ż. z matką, od 7 do 20r.ż. agoga-wychowywanie państwowe
VIII w.p.n.e
begynn å lære
wprowadzenie wielkiej retry
Ateny
begynn å lære
powstały dzięki niewielkiej osadzie, która przekształciła się w największe miasto Hellada.
Pireus
begynn å lære
założono tam port dzięki któremu mogli czerpać korzyści z rybołóstwa i handlu
Reformatorzy ateńscy
begynn å lære
drakon, solon, klejstenes
Drakon
begynn å lære
621r p.n. e pierwszy ateński kodeks prawny
solon
begynn å lære
594 r. p.n.e. zastąpił kodeks Drakona mniej surowymi regulacjami
Klejstenes
begynn å lære
508/507 r.p.n.e. początek demokracji ateńskiej
Archont
begynn å lære
Najwyższy urzędnik w starożytnych Atenach odpowiedzialny za kierowanie polityką państwa
„Drakońska kara”
begynn å lære
sformułowanie wywodzące się od reguł zawartych przez Drakona, ponieważ były one niezwykle surowe.
Sąd ludowy(heliaja)
begynn å lære
Twórca Solon. Członkowie byli corocznie losowani.
Rada czterystu
begynn å lære
Twórca Solon. Otrzymała prawo inicjatywy uchwałodawczej i prowadzenia ogólnej polityki państwa
Rada pięciuset
begynn å lære
Zastąpiła rade czterystu. Twórca Klejstenes.
Strateg
begynn å lære
Atenski urzędnik odpowiedzialny za dowodzenie wojskiem
Ostracyzm
begynn å lære
Inaczej Sąd Skorupkowy co roku obywatele mieli prawo wskazać osobę, która ich zdaniem zagrażała demokracji osoba, która otrzymała najwięcej głosów zostawała wygnana na 10 lat
Kompetencje Rady Pięciuset
begynn å lære
Ustalanie porządku obrad zgromadzenia, zarządzanie finansami polis, bieżąca współpraca z urzędnikami.
Demagog
begynn å lære
Mówi coś co chcemy usłyszeć (polityk).
Perykles
begynn å lære
Jego epoka 444-429 p.n.e. Popularność zawdzięczał swoim talentom politycznym i militarnym, dzięki czemu państwo szybko rozwijało się ekonomiczne i kulturowe. Pełnił rolę stratega. Rada Pięciuset stała się głównym organem wykonawczym.
Fidiasz
begynn å lære
Rzeźbiarz
Sofokles
begynn å lære
Autor sztuk teatralnych.
Ateński Akropol
begynn å lære
Partenon, Posąg Ateny, Światynia Artemidy, propyleje, świątynia Nike, erechtjon, posąg Ateny, sanktuarium Zeusa
490 r.p.n.e
begynn å lære
bitwa pod maratonem (militades)
480 r. p.n.e.
begynn å lære
bitwa pod termopilami (leonidas)
479 r. p.n.e.
begynn å lære
bitwa pod platejami
431-404 r. p.n.e.
begynn å lære
wojna peloponeska
Charakter wojen greckich
begynn å lære
trwały krótko, nie przekraczały kilkuset zbrojnych
Hoplici
begynn å lære
Falanga, ciężkozobrojna piechota
Hoplon
begynn å lære
hełm, pancerz, nagolenniki, duża owalna tarcza, miecz i włócznia
Przyczyny wojen grecko-perskich
begynn å lære
ekspancja perska, rządza władzy Persji
Cyrus II Wielki
begynn å lære
Twórca największego imperium na Azji Mniejszej-Persji. Panował w 559-529 r. p.n.e.
499-494 r. p.n.e.
begynn å lære
Powstanie hellenów przeciwko Persom.
Dariusz I Wielki
begynn å lære
Król perski, panował w 522-486 r.p.n.e. Najechał Grecję. Rozpoczął walkę pod maratonem, którą przegrał bo ateńczycy pod władzą militadesa pomogli Grekom.
Kserkes
begynn å lære
Wszczął drugą inwazję na grecję, panował w 486-465r.p.n.e.
Wąwóz Termopile
begynn å lære
Wąskie przejście między środkową a północną Grecją.
Leonidas
begynn å lære
Król spartański, panował w 490-480r.p.n.e. Organizował obrone w wąwozie Termopile.
Związek Morski
begynn å lære
Powstał w 478 lub 477 r.p.n.e. z inicjatywy Aten.
Wojna peloponeska
begynn å lære
Wygrała sparta.
Filip II
begynn å lære
Wygrał bitwę pod Cheroneą w 338r. p.n.e. Chciał najechać na Persję z Grecją lecz umarł w 336r.p.n.e. Jego rządy przejął jego syn Aleksander.
Aleksander Wielki
begynn å lære
Zasiadł na tronie w wieku 20 lat i chciał kontynuować dzieła ojca. Marzył o dorównaniu herosem. Pokonał siły Perskie 3 razy nad rzeką Granik 334 r.p.n.e., pod Issos 333r.p.n.e. i Gaugamelą 331r.p.n.e. Zajął całe terytorium państwa perskiego.
Królestwo Ptolemeuszów
begynn å lære
Egipt
Królestwa Antygonitów
begynn å lære
Macedonia
Mity
begynn å lære
Pochodzenie bogów i historie z ich życia, w które wierzyli Grecy.
Homer, Hezjod
begynn å lære
Uważa się ich za najsłynniejszych autorów greckich dzieł mitologicznych
Jaka religią żyli Grecy?
begynn å lære
Politeizmem
Najważniejsi filizofowie
begynn å lære
Sokrates, Arystoteles, Platon
Filozofia
begynn å lære
Rozważania na temat ludzkiej natury i zasad rządzącym światem.
Składanie ofiar
begynn å lære
W zamian za wsparcię i opiekę składano ofiary i wznoszono modły.
Dyskobol
begynn å lære
pomnik
Doktryna
begynn å lære
Zespól przekonań i poglądów z jakiejś dziedziny

Du må logge inn for å legge inn en kommentar.