|
spørsmålet |
svaret |
|
res corporales begynn å lære
|
|
|
|
|
|
res incorporales begynn å lære
|
|
rzeczy niematerialne (np. spadek)
|
|
|
|
res in comercio begynn å lære
|
|
|
|
|
|
res extra commercium begynn å lære
|
|
|
|
|
|
in nostro patriomonio begynn å lære
|
|
|
|
|
|
res humani iuris begynn å lære
|
|
wyjęte z obrotu przez prawo ludzkie
|
|
|
|
res omnium communes begynn å lære
|
|
wspólne rzeczy dla wszystkich (morze, powietrze)
|
|
|
|
res publica begynn å lære
|
|
rzeczy w majatku wszystkich (mosty, teatry, porty)
|
|
|
|
res divini iuris begynn å lære
|
|
wyjete z obiegu przez boskie prawo
|
|
|
|
res sacre begynn å lære
|
|
rzeczy sakralne (ołtarze, świątynie)
|
|
|
|
res religiosae begynn å lære
|
|
rzeczy religijne (grobowiec)
|
|
|
|
res sancte begynn å lære
|
|
rzeczy święte (mury, bramy miasta, znaki graniczne miedzy gruntami)
|
|
|
|
res macnipi begynn å lære
|
|
grunty w Italii, niewolnicy, konie, osły, woły i muły, broń i uzbrojenie
|
|
|
|
res nec mancipi begynn å lære
|
|
pieniądze, grunty poza italia, słonie, wielbłądy,
|
|
|
|
własność kwirytarna begynn å lære
|
|
pełne posiadanie chroniona rei vindicatio
|
|
|
|
possesio begynn å lære
|
|
posiadanie ochrona interdyktalna
|
|
|
|
właność bonitarna begynn å lære
|
|
w majątku rzecz etap przejsciowy do kwirytrnej chroniona actio publiciana(polegająca na fikcji 2 lata rok)
|
|
|
|
własność perygrynów begynn å lære
|
|
nie mogli miec włąsnosci kwirytarnej bonitarnej ale mieli ochorone fikcją gdyby byli rzymianami
|
|
|
|
własnośc gruntów prowincjonalnych begynn å lære
|
|
|
|
|
|
mancipatio (pochodne) begynn å lære
|
|
dotyczyło tylko res mancipi 5 świadków + ten co odmieżał na wadze spiż
|
|
|
|
inure cessio (pochodne) begynn å lære
|
|
pozorny proces windykacyjny zrzeknięcie sie
|
|
|
|
traditio (pochodne) begynn å lære
|
|
przekazanie z rąk do rąk potrzebny był konsensus
|
|
|
|
Nemo plus iuris in alium transferre potest quam ipse habet begynn å lære
|
|
nikt nie może przenieść na drugą osobę więcej praw, aniżeli sam posiada
|
|
|
|
usucapio (pierwotny) begynn å lære
|
|
zasiedzenie wymaga: czas 1ruch/2nier, posiadanie, bona fidei res furtiva nie mogła być zasiedzona
|
|
|
|
res furtiva begynn å lære
|
|
skradzione rzecz (nie mogły być zasiedziane
|
|
|
|
occupatio (pierwotne) begynn å lære
|
|
zawłaszczenie (rzecz musiał być niczyja)
|
|
|
|
accessio (pierwotne) begynn å lære
|
|
|
|
|
|
specificatio (pierwotne) begynn å lære
|
|
przerobienie rzeczy (jak sie nie dało rozdzielić)
|
|
|
|
thesauri inventio (pierwotne) begynn å lære
|
|
|
|
|
|
fructus begynn å lære
|
|
pożytki dopóki jabłka sa na jabloni to naleza do jabłoni jak spadna są oddzielne
|
|
|
|
actiones in rem begynn å lære
|
|
skargi o prawo własności (erga omnes) lub o prawa na rzeczy cudzej
|
|
|
|
rei vindicatio begynn å lære
|
|
skarga wydobywcza gdy utracił rzecz właściciel kwirytarny w najdawniejszym prawie proces legisakcyjny później proces formułkowy litis contestatio
|
|
|
|
actio negatoria begynn å lære
|
|
skarga negatoryjna chroniła właścicieli kwirytarnych
|
|
|
|
actio publiciana begynn å lære
|
|
powództwo publicjańskie chroni właściciela bonitarnego fikcja (że upłyneło już zasiedzenie)
|
|
|
|
exceptio begynn å lære
|
|
zarzut procesowy (taki troche wyjątek np. bonitarny walczy z kwirytarnym ale kwirytarny przecież sprzedał bonitarnemu)
|
|
|
|
detencja begynn å lære
|
|
detencja - dzierżenie posiadanie naturalne corpus animus rem posidenti pro alieno czyli posiadanie w cudzym imieniu
|
|
|
|
possesio begynn å lære
|
|
posiadanie ma animus i corpus
|
|
|
|
corpore et animo begynn å lære
|
|
że nabył posiadanie jednocześnie w corpore i animo np. upolował zwierze zdibył rzecz w traditio po zakupie
|
|
|
|
solo animo begynn å lære
|
|
rzecz zdobywa samym animo
|
|
|
|
traditio brevi manu begynn å lære
|
|
rzecz której posiadanie ma być komuś przekazane znjaduje sie u tej już osoby działo się tylko mocą samego porozumienia stron
|
|
|
|
constitutum possessorium begynn å lære
|
|
ktoś kto był posiadaczem rzeczy przekazuje drugiej osobie ale zatrzymuje ją u siebie na np. mocy użycznia wtedy nabywca nabywa posiadanie tylko w animo bo ta zostaje u tego drugiego
|
|
|
|
traditio longa manu begynn å lære
|
|
np. grunt był pokazywany z daleka nabywca stawał sie jegoposidaczem tylko przez animus
|
|
|
|
traditio symbolica begynn å lære
|
|
symbol przekazania czegos np. klucze jako dostep do mieszakania tez tutaj jest solo animu
|
|
|
|
interdykty pretorskie begynn å lære
|
|
chroniły posiadanie nie było to postepowanie sadowe bo tak sie nie chroniło posiadania
|
|
|
|
interdykt begynn å lære
|
|
nie zmeiniał rzeczywistości prawnej nie decydował kto ma własnośc po prostu sprawaił kto ma dzierzyc rzecz w danej chwili np. przed procesem
|
|
|
|
interdicta retinendae possessionis begynn å lære
|
|
interdykt który służył do utrzymania sie przy naruszonym posiadaniu
|
|
|
|
interdicta recuperandae possessionis begynn å lære
|
|
interdykt służacy do odzysakania posiadania
|
|
|
|
interdicta adipiscente possesnionis begynn å lære
|
|
interdykt slużacy do nabycia posiadania
|
|
|
|
interdictum uti possidetis begynn å lære
|
|
chroni posiadanie nieruchomości przy posiadaniu utzrymywał się ten który aktualnie był posiadaczem niewadliwym
|
|
|
|
interdictum utrubi begynn å lære
|
|
chroni posiadanie rzeczy ruchomej szczególnie niewolników zostawał ten posiadaczem kto miał dłużej rzecz w roku nie musiał mieć rzeczy aktualnej
|
|
|
|
interdictum unde vi begynn å lære
|
|
interdykt do odzyskania posiadania ponieważ dryga strona zastoswała przemoc miało się rok na zastosowanie dostepne tylko dla posiadaczy nie wadliwych
|
|
|
|
interdictum un de armata begynn å lære
|
|
inderdykt o odzyskanie rzeczy gdy druva strona zastoswała w przemocy bron (kij, kamien, miecz, łuk) mógł zastowsować nawet posiadacz nie własćiwy
|
|
|
|
interdictum de precario begynn å lære
|
|
interdykt o odzyskania gdy prekarzysta nie chcaił oddawać
|
|
|
|
interdictum quod vi aut clam begynn å lære
|
|
interdykt gdy ktoś naruszyl siłą grunt np. wykopał mu dół
|
|
|
|
interdictum quorum bonorum begynn å lære
|
|
interdykt o nabycie posiadania dzidziczenia gdy nie było testamentu
|
|
|
|
servitutes begynn å lære
|
|
|
|
|
|
servitutes praediorum begynn å lære
|
|
|
|
|
|
servitutes praediorum rusticorum begynn å lære
|
|
służebności wiejskie służy na polepszeniu samej jakości ziemi upraw lub czegoś zwiazanego z hodowla zwierząt są zaliczone do kategori res mancipi
|
|
|
|
servitutes praediorum urbanorum begynn å lære
|
|
służebnośći miejskie chodzi o korzystanie z budynków
|
|
|
|
servitus viae begynn å lære
|
|
uprawnienei do przechodzenia lub przepedzania przez ten grunt (wiejskie)
|
|
|
|
servitus aqueductus begynn å lære
|
|
uprawnienie do przeprowadzenie przez grunt sasiada rur doprowadzających wode (wiejskie)
|
|
|
|
servitus aquae haustus begynn å lære
|
|
uprawnienie do czerpania wody z gruntu sąsiada
|
|
|
|
servitus itineris begynn å lære
|
|
uprawnie do przechodu przez cudzy grunt (wiejskie)
|
|
|
|
servitus actus begynn å lære
|
|
uprawnienie do przepędu bydła przez cudzy grunt (wiejskie)
|
|
|
|
servitus tigni immittendi begynn å lære
|
|
prawo wpuszczenia belki (miejskie)
|
|
|
|
servitus oneris ferendi begynn å lære
|
|
prawo oparcia budowli (miejskie)
|
|
|
|
servitus non tollledi begynn å lære
|
|
służebnosc wysokości budynku (miejskie)
|
|
|
|
servitus stillicidii begynn å lære
|
|
służebność ścieku (miejskie)
|
|
|
|
servitus fumi immittendi begynn å lære
|
|
prawo przepływu dymu (miejskie)
|
|
|
|
servitus Personae begynn å lære
|
|
|
|
|
|
usufructus begynn å lære
|
|
użytkowanie cudzej nieruchomości i czerpaniu z niej wszelkich pożytków (osobiste)
|
|
|
|
usus begynn å lære
|
|
korzystanie z cudzej nieruchomości i pobieranie z niej pożytków ale wyłacznie na swoje potrzeby (osobiste)
|
|
|
|
habitatio begynn å lære
|
|
mieszkanie w cudzym mieszkaniu (osobiste)
|
|
|
|
operae servorum et animalium begynn å lære
|
|
korzystanie z cudzego niewolnika lub zwierzecia (osobiste)
|
|
|
|
nulli res sua servit begynn å lære
|
|
nie można mieć służebności na własnej rzeczy
|
|
|
|
servitutibus civiliter utendum est begynn å lære
|
|
korzystsać z eśłużebności w sposób oględny
|
|
|
|
servitus servitutis esse non potest begynn å lære
|
|
nie mogą istnieć służebności dla służebności
|
|
|
|
servitus in faciendo consistere nequit begynn å lære
|
|
służebnośc nie moze polegać na działaniu str. 247
|
|
|
|
vindicatio servitutis lub actio confessoria begynn å lære
|
|
ktoś uniemożliwił/zaprzeczal ze istnieje) wykonywanie służebności
|
|
|
|
actio negatoria begynn å lære
|
|
własciciel zaprzeczał że na rzeczy jest jakaś służebność
|
|
|
|
fiducia begynn å lære
|
|
NIE BYŁA PRAWEM NA RZECZY CUDZEJzastaw oparty na zaufaniu zastawca przenosił na wierzyciela własność kwirytarną i mogł mieć tylko nadziej ż epo spłacie dostanie swoja wlasnośc z powrotem
|
|
|
|
pactum fiduciae begynn å lære
|
|
umowa dodatkowa do fiducii że wierzytelnik na pewno odd
|
|
|
|
actio fiducia directa begynn å lære
|
|
skarga żeby zastawca w fiduci odzyskał własność
|
|
|
|
pignus begynn å lære
|
|
JEST ZASTAWEM NA RZECZY CUDZEJ zastaw ręczny kontrakt realny w którym zastawnik stawał sie detentorem przedmiotu i nie mógł z niego korzystać
|
|
|
|
pactum de vendendo begynn å lære
|
|
porozumienie w sprawie sprzedaży gdy dłużnik niewywiązał sie z zastawu
|
|
|
|
lex commissoria begynn å lære
|
|
umówienie się stron że gdy zastawca się nie wywiąrze własnosc przedmotu przechodzi na wierzytelnika
|
|
|
|
hypotheca begynn å lære
|
|
|
|
|
|
interdictum salvianum begynn å lære
|
|
aby w hiporece odebrać zastawioną rzecz przez wierzytelnika
|
|
|
|
actio serviana begynn å lære
|
|
odzyskanie rzeczy z hipoteki gdy zastawnik nie chce oddać albo nie jest już u niego
|
|
|
|
emfiteuza begynn å lære
|
|
dzierżawa wieczysta polegała że ktoś na bardzo długi czas otrzymywał prawa do danego gruntu pod warunkiem czynszu i niepogarszanie stanu gruntu miał on prawo pierwszeństwa odkupu lub prawo 3% od sprzedaży
|
|
|
|
superficies begynn å lære
|
|
prawo do korzysatnia z budnku postawionego na cudzym gruncie polegało że superficjariusz mogł korzystać z budynku pod warunkiem płącenia solarium (czysznu) i nie pogarszania stanu budynku
|
|
|
|
immissiones begynn å lære
|
|
nielegalny włpył na grunt sąsiedni np. hałąs, gazy, dym, zapach wtedy używało się też actio negartoria lub interdictum uti possidetis
|
|
|
|
actio aquae pluviae arcendae begynn å lære
|
|
skarga w celu powstrzymania spływu wody deszczowej
|
|
|
|
interdictum de glande legenda begynn å lære
|
|
gdy drzewo było tak duże że owoce jego spadały na grunt sasiada ta skarga pozwalała wywalczyc prawo do wejścia na grunt sąsiedni by zebrać pożytki co drugi dzień
|
|
|
|
cautio damni infecti begynn å lære
|
|
cos z sasiedniego gruntu groziło że wyrzadzi naszemu np. budynek sie zawali wtedy stosowano tą stypulacje która zabezpieczała
|
|
|
|
interdictum de arboribus caedentis begynn å lære
|
|
interdykt nakazujący ściąc drzewo kidy przeszkadzało sąsiadowi
|
|
|
|
operis novi nuntiatio begynn å lære
|
|
sprzeciw do nowej budowli
|
|
|
|
interdictum demolitorum begynn å lære
|
|
jak sasiad zastosował operis novi nutiatio i nie wstrzymano budowy too ta skarga nakazywała aby usunąc budowlę
|
|
|
