→ Komórka → Start læring / Last ned MP3 Flashcards

spørsmålet		svaret
cytoplazma jest zasadochłonna czy kwasochłonna? begynn å lære		zazwyczaj kwasochłonna
główny kwasowy barwnik begynn å lære		eozyna
Główny zasadowy barwnik begynn å lære		hematoksylina
co składa się na cytoplazmę begynn å lære		cytozol, organelle i wtręty komórkowe
Z jakich warstw składa się błona komórkowa? begynn å lære		warstwa wewnętrzna - P i warstwa zewnętrzna - E
co oznacza fakt, ze lipidy błon są ampifatyczne? begynn å lære		mają część hydrofilną i hydrofobową
3 Podstawowe składniki dwuwarstwy lipidowej błony begynn å lære		fosfolipidy, glikolipidy i cholesterol
Jakie białka utrzymują asymetrię błon? begynn å lære		flipazy
Co głównie zawiera zewnętrzna warstwa błony? begynn å lære		fosfatydylocholinę i glikolipidy
Co głównie zawiera wewnętrzna warstwa błony? begynn å lære		fosfatydyloserynę i fosfatydyloinozytol
konsystencja błony komórkowej begynn å lære		olej
funkcja cholesterolu w błonie komórkowej begynn å lære		usztywnia ją i czyni mniej przepuszczalną
Jakie funkcje mogą pełnić białka w błonie komórkowej? begynn å lære		Receptorową, jako białka kanałowe, enzymatyczną i strukturalną
czym jest błona konwencjonalna? begynn å lære		Część powierzchni błony o typowej budowie
czym jest kaweola? begynn å lære		wgłębieniem w błonie komórkowej na powierzchni tratwy błony
W błonach jakich komórek nie ma tratw i kaweoli? begynn å lære		limfocytów, erytrocytów i komórek nerwowych
jak inaczej nazywane są kaweole ze względu na pełnioną ich funckcję? begynn å lære		sygnalosomy
składniki tratw i kaweoli begynn å lære		zwiększona ilość cholesterolu, glikozylofosfatydyloinozytol, receptory, syntaza tlenku azotu i kaweoliny 1,2 i 3, kinazy w wewnętrznej powierzchni błony
Co wnika do komórek, korzystając z właściwości endocytozy w kaweolach? begynn å lære		IgA, chemokiny i foliany
Jakie patogeny wykorzystują właściwości endocytozy w kaweolach? begynn å lære		HIV, wirusy układu oddechowego, prątki gruźlicy i toksyna cholery
czym jest kaweosom? begynn å lære		Rodzaj endosomu wczesnego; ph=7, powstaje w tratwach/kaweolach; posiada białko kaweolinę w błonie; kieruje się do aparatu Golgiego, siateczki śródplazmatycznej lub na drogę transcytozy
Przez co jest transportowany nadmiar cholesterolu z tkanek do krwi? begynn å lære		kaweoliny i transportery ABCA1 i ABCG1
Czym pokrywają się wirusy HIV i grypy wychodząc z komórki? begynn å lære		błoną endosomów późnych
w jakiej warstwie błony zachodzi dobudowywanie jej? begynn å lære		warstwa P
Jak nazywa się białko będące odmianą flipazy, która zwiększa syntezę kardiolipin błony i zwiększa ryzyko miażdżycy? begynn å lære		skramblaza
substancje odpowiadające za reparację błon begynn å lære		ferlina, kaweolina 3, kaplaina 3 i Ca2+
Lipoproteiny naturalne begynn å lære		Chylomikrony, VLDL, IDL, LDL, HDL
Białko receptorowe LDL begynn å lære		apolipoproteina B
Białka receptorowe lipoprotein begynn å lære		apolipoproteiny A, B, C,E
Jakie substancje mogą swobodnie dyfundować przez błonę? begynn å lære		O2, N2, CO2, H2O, mocznik, glicerol, etanol, rozpuszczalniki organiczne, małocząsteczkowe hormony, tp. tyroksyna, hydrofobowe hormony steroidowe
uniport begynn å lære		transport 1 rodzaju substancji w 1 stronę
symport begynn å lære		transport 2 rodzajów substancji w 1 stronę
antyport begynn å lære		transport 2 rodzajów substancji w 2 strony
Jaki enzym odpowiada za transport czynny? begynn å lære		ATP-aza
Jak nazywa się białko niezbędne do prawidłowego umieszczenia w błonie pomp białkowych? begynn å lære		ankiryna b
funkcja glikoproteiny P begynn å lære		Usuwanie substancji obcych z komórki, zapobiegając ich kumulacji w niej
Jak nazywa się białko pokrywające wgłębienie powstałe w celu endocytozy przez błonę konwencjonalną? begynn å lære		klatryna
Jak nazywa się białko pokrywające wgłębienie powstałe w celu endocytozy przez kaweolę? begynn å lære		kaweolina
jak nazywa się substancja, za pośrednictwem której klatryna łączy się z błoną w miejscu jej zagłębienia? begynn å lære		difosforan fosfatydyloinozytolu
Funkcja białka HIP1 i HIP1r w endocytozie przez błonę konwencjonalną begynn å lære		Łączą klatrynę pęcherzyka z aktyną F, wzdłuż której następnie jest transportowany pęcherzyk
odmiany endocytozy begynn å lære		potocytoza, fagocytoza, pinocytoza, autofagocytoza, transcytoza i pączkowanie
czym jest fagocyt? begynn å lære		Komórka fagocytująca
Czym jest fagosom? begynn å lære		Ziarenka będące sfagocytowanym materiałem w cytoplazmie fagocytu
Losy heterofagosomów i autofagosomów begynn å lære		Fuzują z endosomami późnymi i czekają na strawienie
Transcytoza zachodzi przez błonę konwencjonalną czy kaweole? begynn å lære		kaweole
Białka biorące udział w tworzeniu pęcherzyków na drodze pączkowania, begynn å lære		koatomery zbudowane z białek COP i klatryna
Białko znajdujące się na powierzchni pęcherzyka egzocytarnego, umożliwiające mu fuzję błon begynn å lære		v-SNARE
Białko znajdujące się na powierzchni błony komórkowej, umożliwiające pęcherzykowi egzocytarnemu fuzję błon begynn å lære		t-SNARE
inna nazwa na endosom późny begynn å lære		ciałko wielopęcherzykowe, egzosom
Lizosomy - cecha charakterystyczna i jak powstają begynn å lære		Pęcherzyk do 1mikrometra, kwaśne ph, kwaśne hydrolazy zawierające mannozo-6-fosforan, pompę H+, błona przepuszczalna dla produktów rozkładu przez hydrolazy; Z endosomów późnych lub siateczki śródplazmatycznej przez pączkowanie
Droga hydrolaz do lizosomu begynn å lære		siateczka śródplazmatyczna szorstka, aparat Golgiego, lizosom
co się stanie z GLUT4 po obniżeniu stężenia insuliny we krwi? begynn å lære		Zostanie zendocytowany do środka komórki w pęcherzyku błonowym (internalizacja)
Jakich organellów nie obejmuje recyrkulacja błon? begynn å lære		mitochondriów i peroksysomów
Jak nazywają się białka, przy pomocy których peroksysomy importują białka? begynn å lære		peroksyny
na jakim chromosomie znajdują się geny głównego układu zgodności tkankowej? begynn å lære		6
Czynność informatorów II rzędu begynn å lære		aktywacja kinaz białkowych lub otwieranie białek kanałowych
Przykłady informatorów I rzędu / informatory pierwotne begynn å lære		hormony, cytokiny lub neurotranmitery, składniki pożywienia, fale świetlne, akustyczne
Sposoby regulacji aktywności białek błonowych begynn å lære		ubikwitynacja, poliubikwitynacja i endocytoza - internalizacja
przykłady informatorów II rzędu begynn å lære		cAMP, cGMP, diacyloglicerol (DAG), trifosforan inozytolu (IP3), ceramid, Ca2+
Na jakie 3 grupy związków mogą przekształcać się fosfolipidy błon? begynn å lære		eikosanoidy, lizofosfolipidy i pochodne fosfatydyloinozytolu
na co rozcina difosforan fosfatydyloinozytolu fosfolipaza C? begynn å lære		diacyloglicerol i trifosforan inozytolu
Przez co są wytwarzane leukotrieny i lipoksyny? begynn å lære		komórki biorące udział w procesie stanu zapalnego (granulocyty, makrofagi i komórki tuczne)
Przez jakie komórki są uwalniane duże ilości lizofosfolipidów? begynn å lære		przez komórki niektórych nowotworów złośliwych
Nazwa enzymu rozkładającego difosforan fosfatydyloinozytolu na 2 informatory II rzędu begynn å lære		fosfolipaza C
główny składnik szkieletu białkowego błony komórkowej begynn å lære		tetraspanina
wiele rybosomów połączonych nicią mRNA begynn å lære		polirybosom
jak nazywa się enzym wytwarzający wiązanie peptydowe podczas translacji? begynn å lære		peptydylotransferaza
funkcje siateczki śródplazmatycznej gładkiej begynn å lære		metabolizm lipidów, detoksykacja i magazynowanie Ca2+
Jakie dwie substancje są niezbędne dla cytochromu P450 do detoksykacji? begynn å lære		tlen i NADPH
funkcje cytochromu P450 begynn å lære		neutralizacja toksyn z pomocą O2 i NADPH, sprawianie ze sa hydrofilne, uczestniczenie w metabolizmie tluszczow, Wit D3, bierze udział w syntezie hormonów steroidowych i metabolizmie kwasu arachidonowego
Jak nazywa się białko w świetle SER wiążące Ca2+? begynn å lære		kalsekwestryna
Pod wpływem jakiego informatora II rzędu SER uwalnia Ca2+? begynn å lære		trifosforan inozytolu (IP3)
RER znajduje sie we wszystkich komórkach posiadających jądro oprócz... begynn å lære		plemników
Główna funkcja RER begynn å lære		synteza białek na eksport i białek transbłonowych
Przebieg syntezy białek w RER begynn å lære		Synteza peptydu sygnałowego w cytoplazmie i rozpoznanie go przez SRP- cz. rozpoznajaca sygnal, kierując go do RER i wiążąc się z receptorem błonowym ryboso, tworząc kanał translokonu, kompleks białkowy Sec61p, przez który peptyd dostaje sie do swiatla RER
Z czego powstaje aparat golgiego begynn å lære		RER i zewnętrznej błony otoczki jądrowej
Dwie powierzchnie aparatu golgiego begynn å lære		cis- syntezy (obecne rybosomy) i trans - dojrzewania (gładka, brak rybosomów), a dalej pakowane w pęcherzyki pokryte klatryną i z v-SNARE
Funkcje aparatu golgiego begynn å lære		Kieruje przepływem makrocząsteczek, modyfikuje ich strukturę i segreguje je
Droga białek przez aparat golgiego begynn å lære		RER -> powierzchnia cis -> powierzchnia trans -> błona/endosom
W jakiej części aparatu golgiego zachodzi otaczanie błoną segregowanych cząsteczek? begynn å lære		powierzchnia trans
Dwa rodzaje transportu pęcherzyków wydzielniczych aparatu golgiego i ich przykłady begynn å lære		Transport konstytutywny - w sposób ciągły, bez udziału sygnałów z zewnątrz koatomer z białek COP(wydzielanie proteoglikanów); transport wybiórczy - regulowany z zewnątrz, Klatryna, dynamina(GTP-aza) (np. wydzielanie hormonów tarczycy)
Proteasom - cechy charakterystyczne begynn å lære		kompleks białkowy długości 45 nm, w cytosolu, na powierzchni siateczki i w jądrze. wiążą się z cytoszkieletwm. Ma kształt pustego cylindra. Po związaniu 2 cz. białkowego aktywatora rozkłada poliubikwitynowane białka
Jakie białka trawi proteasom? begynn å lære		O nieprawidłowej konformacji, uszkodzone, zużyte regulatorowe, antygenowe, białek w czasie głodzenia i niektórych białek aktywatorów transkrypcji
Do czego doprowadzają zaburzenia funkcji proteasomów begynn å lære		Choroby konformacyjne = Zmiana konformacji białek i ich gromadzenia w komórkach, a w efekcie ich gorszego funkcjonowania
Jakie enzymy posiadają peroksysomy? begynn å lære		katalazę, oksydazę D-aminokwasów i oksydazę moczanową
Funkcje peroksysomów begynn å lære		Uczestniczenie w beta-oksydacji przez cięcie kw. tłuszczowych na dwuwęglowe fragmenty, a potem Acetylo CoA; wytwarzanie plazmalogenów dla mieliny, błon komórek mięśniowych i płytek krwi oraz detoksykacja przez utlenianie H2O2
Czym jest adrenoleukodystrofia? begynn å lære		Nieprawidłowe działanie peroksysomów = zaburzenia beta-oksydacji =>wytwarzanie nieprawidłowych tłuszczów i gromadzenie ich istocie bialej mozgu i nadnerczach
Czym jest plazmalogen begynn å lære		Fosfolipid, w którym glicerol jest połączony z alkoholem - składnik mieliny, błon komórek mięśniowych i płytek krwi
Przeciętnie jak duzo % objetosci komorki stanowia mitochondria? begynn å lære		20%
Za pomocą czego mitochondria importują białka i lipidy na swoje terytorium? begynn å lære		białka kanałowe, nośnikowe i opiekuńcze HSP70 i HSP60
Grzebienie mitochondrialne - co je tworzy i co pobudza ich ilość begynn å lære		kardiolipina (fosfolipid błony wewnętrznej stanowiący 20% błony, utrzymuje przestrzennie kompleks IV w błonie oraz wychwytuje H+, zapobiegając nadmiernej zmianie pH); T3 i T4
Jakie białko znajduje sie miedzy blonami mitochondrium i transportuje elektrony do kompleksu IV łąńcucha oddechowego? begynn å lære		cytochrom c
4 podstawowe funkcje mitochondriów begynn å lære		Wytwarzanie energii ATP, energii cieplnej, regulują życie i śmierć komórek przez apoptozę, wytwarzają wolne rodniki
Funkcje cytochromu c begynn å lære		Transport elektronów na kompleks IV, a po opuszczeniu mitochondrium aktywuje prokaspaze 9 do kaspazy 9, co stylumuje fragmentacje jadra i apoptoze
Przez co mogą powstawać choroby mitochondrialne? begynn å lære		uszkodzenie mtDNA przez wolne rodniki powstałe w mitochondrium
Co wchodzi w skład mikroszkieletu? begynn å lære		filamenty aktynowe, filamenty miozynowe, filamenty pośrednie i mikrotubule
funkcje cytoszkieletu begynn å lære		wzmacnia komórki, utrzymuje ich kształt, zapewnia przyleganie komórek i komórek do ICM, bierze udział w ruchu i cytokinezie
Czym się różni aktyna f od aktyny g? begynn å lære		aktyna g jest białkiem globularnym, a aktyna f fibrylarnym, będącym polimerem aktyny g
Jakie końce posiada filament aktynowy i co na nich zachodzi? begynn å lære		koniec plus - polimeryzacja; koniec minus - depolimeryzacja
Ruch główek miozyny względem filamentów aktynowych begynn å lære		VI w kierunku minus, a reszta w kierunku plus
Przez co regulowany jest rozpad i powstawanie filamentów pośrednich begynn å lære		fosforylację
Gdzie występują filamenty keratynowe? begynn å lære		w komórkach nabłonkowych
Czym jest kinezyna? begynn å lære		Białko motorowe towarzyszące mikrotubulom o aktywności ATP-azy. Transportuje pęcherzyki po mikrotubuli w kierunku minus do plus
Czym jest dyneina? begynn å lære		Białko motorowe towarzyszące mikrotubulom o aktywności ATP-azy. Transportuje pęcherzyki po mikrotubuli w kierunku plus do minus
mikrotubule - cechy charakterystyczne i budowa begynn å lære		25 nm, ściana 5nm (te o średnicy 20nm mają pusty środek) Z białek globularnych - tubuliny alfa i beta powstają heterodimery protofilamentów, a 13 łączy się ze sobą tworząc ścianę mikrotubuli; GTP i Ca2+ są niezbędne do de- i polimeryzacji i
Co jest potrzebne do polimeryzacji i depolimeryzacji mikrotubul? begynn å lære		GTP i Ca2+ i mogą regulować białka towarzyszące mikrotubulom - MAP
Co jest wykorzystywane w celu leczenia nowotworów poprzez hamowaniepolimeryzacji tubuliny, a przez to mitozy begynn å lære		alkaloidy roślinne, np. kolchicyna, winblastyna i winkrystyna
Czym jest centrosom? begynn å lære		Para centrioli z otaczającą je centrosferą zawierającą wiele białek i włókienek
Co się dzieje z centriolami tuż przed i podczas podziału? begynn å lære		Przed dzielą się, a w trakcie pary centrioli odchodzą do przeciwległych biegunów komórki
Funkcja centrosomu begynn å lære		Organizacja promienista układu mikrotubuli w komórce, organizacja biegunowa wrzeciona podziałowego i polimeryzacja mikrotubuli dla wrzeciona
Czym jest lipofuscyna? begynn å lære		Wtrętem komórkowym, powstałym z rozpadających się organelli, gromadzących się wraz z wiekiem "barwnik starzenia"
Gdzie znajduje się melanina w organizmie człowieka i czym jest dla komóki? begynn å lære		Dla komórki jest wtrętem komórkowym. Znajduje się w istocie czarnej mózgu i komórkach naskórka
Organella jądrowe begynn å lære		jąderko, ciałka zwiniętre, ciałka PML, plamki jądrowe
Jak nazywa się karioplazma między chromatyną i organellami jądrowymi? begynn å lære		Interchromatyna
Czym jest interchromatyna? begynn å lære		karioplazma między chromatyną i organellami jądrowymi
masa DNA w komórce diploidalnej przed i po replikacji begynn å lære		6 pg; 12 pg
Por jądrowy - cechy charakterystyczne begynn å lære		Kształt 8-kąta z nukleoporyny tworzące kompleks pora; składa się z cytoplazmatycznego pierścienia zewnętrznego i jądrowego koszyka; wew. śr. = 80nm, przepuszcza swobodnie cz. do 9 nm, większe zmieniają układ nukleoporyn (np. podjednostki rybosomow)
Jak dochodzi do zaniku otoczki jądrowej na początku mitozy? begynn å lære		Cząsteczki dyneiny na zewnętrznej powierzchni otoczki tworzą kompleks z mikrotubulami i przesuwają się wzdłuż nich, napinając otoczkę, rozrywając i transporując jej resztki wzdłuż mikrotubuli
Którego typu filamentami pośrednimi są laminy budujące otoczkę jądrową? begynn å lære		filamentami pośrednimi typu V
Z czego zbudowana jest blaszka jądrowa? begynn å lære		Laminy B, Laminy B1/B2 i Laminy A/C
Czym jest chromatyna? begynn å lære		Kompleksem DNA i histonów
Jak nazywają się przestrzenie między terytoriami chromosomów? begynn å lære		Domeny interchromatyny
Co utrzymuje chromosomy siostrzane w tym samym terytorium chromosomu? begynn å lære		Kompleks białkowy- kohezyna
Z czego powstaje chromosom mitotyczny? begynn å lære		Z dwóch chromosomów siostrzanych = Z jednego terytorium chromosomu
Rozproszona postać chromatyny, aktywna transkrypcyjnie begynn å lære		euchromatyna
zbita postać chromatyny, nieaktywna transkrypcyjnie begynn å lære		heterochromatyna
Do czego jest używany i gdzie znajduje się satelitarny DNA?J begynn å lære		Jest używany do identyfikacji osób. Znajduje się w heterochromatynie
Co odgrywa główną rolę w kondensowaniu DNA? begynn å lære		Białka utrzymujące strukturę chromatyny (SMS: kleisyna, kohezyna, kondensyna)
Dwie ważne funkcje chromatyny begynn å lære		Bierze udział w transkrypcji i replikacji
Co jest potrzebne do rozpoczęcia transkrypcji? begynn å lære		TFII
Jaki enzym transkrybuje większość genów? begynn å lære		Polimeraza RNA II
Co powstaje ostatecznie z transkryptów, w których uczestniczy Polimeraza RNA I i III? begynn å lære		rRNA, tRNA, snRNA, snoRNA, miRNA, RNA wchodzący w skład cząstki rozpoznającej sygnał (SRP)
Gdzie na terenie jądra zachodzi obróbka pre-mRNA? begynn å lære		plamki jądrowe, macierz jądra i ciałka zwinięte
Gdzie zachodzi transkrypcja rRNA i tRNA? begynn å lære		W jąderku
Gdzie zachodzi obróbka potranskrypcyjna rRNA i tRNA? begynn å lære		w jąderku, ciałku zwiniętym i plamkach jądrowych
Typy histonów wchodzących w nukleosom begynn å lære		po 2 tworząc oktamer: Histony H2A, H2B, H3, H4 i histon H1 "spinający" nukleosom
Kolejność intensywności upakowania DNA begynn å lære		podwójna helisa, nukleofilament zbudowany z nukleosomów, solenoid, chromatyda, chromosom metafazowy
Dwie ważne funkcje histonów begynn å lære		Biorą udział w upakowaniu i uporządkowaniu DNA i mogą ulegać modyfikacjom, co stanowi epigenetyczną regulację aktywności genó
Czym jest protamina? begynn å lære		Białko łączące helisy DNA w plemnikach
Pierścień białkowy dookoła centromeru to... begynn å lære		kinetochor
Jak nazywa się połączenie dwóch chromatyd? begynn å lære		centromer / przewężenie pierwotne
Jak nazywają się chromosomy o równej długości ramionach? begynn å lære		metacentryczne
Jak nazywają się chromosomy o nieco różniącej się długości ramion? begynn å lære		submetacentryczne
Jak nazywają się chromosomy o znacznie różniącej się długości ramion? begynn å lære		akrocentryczne
Czym są przewężenia wtórne? begynn å lære		Struktury oddzielające satelity od reszty chromatydy
Co znajduje się w satelicie/trabancie chromatydy chromosomów 13,14,15,21,22 pary? begynn å lære		Region organizujący jąderko (NOR) - 30% to rDNA, a reszta to tandemy satelitarnego DNA
Z czego zbudowane są telomery? begynn å lære		powtarzającej się sekwencji [TTAGGG] i kompleksy białkowego - szeltryny
Funkcja telomerów begynn å lære		Zapobiegają fuzji końców chromosomów i strawieniu DNA przez nukleazy
Jak zrobić kariogram? begynn å lære		Pobrać limfocyt z krwi obwodowej, podbudzić go do podziału za pomocą fitohemaglutyniny i sfotografować
Czym jest pałeczka dobosza? begynn å lære		Nieaktywny chromosom X u kobiety lub w niektórych komórkach Y u mężczyzn
Przez jaką polimerazę jest transkrybowany rRNA? begynn å lære		Polimerazę RNA I
Funckcja białka B23 begynn å lære		TRansport prekursorów rybosomów z jąderka do cytoplazmy
Funkcja fibrylaryny w jąderku begynn å lære		Bierze udział w splicingu, wybrzuszając introny
Funkcja nukleoliny w jąderku begynn å lære		Rozpraszanie składników jąderka podczas podziału i zmiana stopnia upakowania chromatyny w interfazie
Ważne białka jąderka begynn å lære		nukleolina, białko B23 i fibrylaryna
funkcje jąderka begynn å lære		transkrypcja, obróbka i składanie z rRNA prekursorów rybosomów, Miejsce przejściowego wiązania białek., obróbka mRNA, rola w powstawaniu niejąderkowych rybonukleoprotein (RNP)
Receptory jądra begynn å lære		gliko i mineralokortykosteidy, estrogeny, progesteron, androgeny, T3, T4, wit. D, kwas retinowy, receptory dla tłuszczów (PPAR, LXR, FXR, CAR) oraz RF1-2 i ERR
Receptory dla tłuszczów w jądrze; co pobudzają begynn å lære		PPAR, LXR, FXR, CAR; aktywację genów cytochromów P450
Czym jest PPAR w jądrze? begynn å lære		Czujnik kwasów tłuszczowych, PPARalfa katabolizuje kwasy i pobudza lipolizę, a PPARgamma anabolizm i lipogengeza; wiążą eikosanoidy, biorąc udział w mechanizmie zapalenia
Czym jest LXR w jądrze? begynn å lære		Czujnik cholesterolu. Aktywują się przy podwyższonym jego stężeniu, aktywując geny białek regulujących transport, katabolizm i regulację cholersterolu
Czym jest FXR w jądrze? begynn å lære		Czujnik kwasów żółciowych
Czym jest CAR w jądrze? begynn å lære		Czujnikiem ksenobiotyków hydrofobowych
Czym jest akrecja begynn å lære		Zwiększenie objętości istoty międzykomórkowej
Czym jest proliferacja? begynn å lære		Zwiększenie liczby komórek w wyniku podziałów mitotycznych
Czym jest przerost (hypertrophia)? begynn å lære		Zwiększenie objętości i masy komórek
czym są protoonkogeny? begynn å lære		Geny kodujące produkty białkowe prowadzące do apoptozy komórki
Czym są onkogeny? begynn å lære		Zmutowanymi protoonkogenami - transformują komórki w nowotwory
jak nazywa się białko monitorujące DNA pod kątem uszkodzeń begynn å lære		białko ATM
Jak nazywa się białko, które utrzymuje wrzeciono podziałowe w całości i nadaje mu sprężystość? begynn å lære		tityna
czym są geny supresorowe? begynn å lære		Geny, których produkty białkowe hamują cykl komórkowy
Jak nazywa się struktura, która dzieli cytoplazmę w cytokinezie begynn å lære		Pierścień kurczliwy
Jak nazywa się ułożenie chromosomów podczas metafazy patrząc z góry? begynn å lære		gwiazda macierzysta
Jak nazywa się ułożenie chromosomów podczas metafazy patrząc z boku? begynn å lære		płytka równikowa
Z czego składa sie pierścień kurczliwy? begynn å lære		filamenty aktynowe, miozynowe i białka motorowe
Mechanizm zaciskania pierścienia kurczliwego begynn å lære		Ruch ślizgowy filamentów miozynowych i aktynowych przy obecności Ca2+ (jak w mięśniu głądkim)
W jakim celu podaje się środki hamujące cykl komórkowy? begynn å lære		W leczeniu nowotworów, łuszczycy lub w celu immunosupresji
Jednostki długości używane w histologii begynn å lære		mikrometr (10^-6m) nanometr (10^-9m) angstrem (10^-10m)
Długość fali w mikroskopie optycznym, a elektronowym begynn å lære		optyczny 400-800 nm; elektronowy 0,005nm) przy różnicy potencjałów 80 kV
zdolność rozdzielcza begynn å lære		najmniejsza odległość między dwoma strukturami, aby je od siebie odróżnić;
Zdolność rozdzielcza transmisyjnego mikroskopu elektronowego (TEM) i Skanującego mikroskopu elektronowego (SEM) begynn å lære		TEM 0,2-1 nm SEM ~10nm
Grubość skrawków histologicznych begynn å lære		mikroskop świetlny: 10 mikrometrów; półcienkie skrawki 0,5-1 mikrometra; elektronowy mikroskop: mniej niż 0,1 mikrometra
Histologiczne utrwalacze chemiczne begynn å lære		formalina i etanol
Procedura przygotowania skrawków histologicznych begynn å lære		Odwodnienie etanolem o zwiększających się stężeniach, zatopienie w parafinie (optyczny) lub żywicy epoksydowej (elektronowy) i pocięcie mikrotomem; dalej usunięcie parafiny (żywicy się nie usuwa)
Przygotowanie skrawków metodą mrożenia begynn å lære		Zamrożenie Co2 i pocięcie mikrotomem mrożeniowym; jest szybka, mniej dokładna i zachowuje tłuszcze obojętne w tkankach
Rodzaje mechanizmów barwienia histologicznego begynn å lære		Wiązanie chemiczne barwnika, adsorpcja na powierzchni lub redukcja soli metali
Kontrastowanie ultracienkich skrawków do TEM - za pomocą czego begynn å lære		cytrynian ołowiu, czterotlenek osmu (OsO4)
Liczba wszystkich komórek osoby dorosłej begynn å lære		ponad 100 bln
Całkowita liczba płynów człowieka 60kg i co się na nie składa begynn å lære		36l; ECF 12l, ICF 24l, osocze krwi 3l, płyn tkankowy 9l
ciśnienie osmotyczne tkanek begynn å lære		280-320 mOsm/l
kationy(i ich zawartość) oraz aniony wewnątrz komórek begynn å lære		K+ 140 mmol, Na+ 10 mmol, HCO3-, HPO42-, SO42-
kationy(i ich zawartość) oraz aniony istoty mięszykomórkowej begynn å lære		Na+ 140 mmol, K+ 10 mmol, Cl-
Co nadaje komórkom ujemny ładunek elektryczny? begynn å lære		Związane węglowodany przez glikoproteiny i białka na powierzchni komórek
Liczba genów człowieka, w tym genów kodujących peptydy begynn å lære		1 mln; 30 tys.
Co zapewnia białkom fałdowanie/konformację białek begynn å lære		białka opiekuńcze / chaperonowe
Błoniaste struktury komórki begynn å lære		siateczka śródplazmatyczna, aparat Golgiego, endosomy, lizosomy, mitochondria, peroksysomy i jądro
Struktury komórki nieotoczone błoną komórkową begynn å lære		centriole, proteasomy i cytoszkielet
Stosunek procentowy błony komórkowej i śródkomórkowej w całości błony komórki begynn å lære		Błona komórkowa - 2-5% błon; błony śródkomórkowe 95-98% błon komórki
Całkowita powierzchnia błon wszystkich komórek begynn å lære		ponad 70 ha
Błona komórkowa, a błony śródkomórkowe - różnice begynn å lære		W przeciwieństwie do błony komórkowej błony śródkomórkowe nie mają prawie glikolipidów i mają niewiele sfingomieliny i cholesterolu
Od czego zależy płynność błony begynn å lære		ilości podwójnych wiązań w łańcuchach fosfolipidów oraz ilości cholesterolu
Lipidacja białek begynn å lære		Wiązanie się z łańcuchami kw. palmitynowego, mirystynowego, grupami prenylowymi lub fosfatydyloinozytolem, zakotwiczanie się w błonie i przekazują sygnały przez błonę (białko G), pobierają składniki odżywcze lub umożliwiają adhezję do innych komórek
Glikokaliks - przedostatnia i ostatnia cząsteczka łańcuchów polisacharydowych begynn å lære		przedostatnia galaktoza, ostatnia kwas neuraminowy/sialowy
Powierzchnia tratw i kawoli w błonie begynn å lære		do 50%
Funkcja tratw/kaweol begynn å lære		Przekazywanie sygnałów przez błonę, udział w endocytozie, transcytozie i egzocytozie
Dobudowywanie błony mitochondrium i peroksysomu begynn å lære		in situ ze składników importowanych (TOM, TIM, białko opiekuńcze HSP70 mitochondrium i peroksyny - peroksysomy) w warstwie P; fosfolipidy są sytezowane z diglicerolu i seryny, powstaje fosfatydyloseryna, fosfatydyloetanoloamina, a potem fosfatydylocholina
Jakie komórki syntezują liposomy begynn å lære		nabłonkowe jelita, wątrobowe i wiele innych
Chylomikrony begynn å lære		Pęcherzyki 0,1-0,5 mikrometrów z 1/2-warstwową błoną fosfolipidów i otoczone apolipoproteinami, produkowane w nabłonku jelita jako główna postać transportu lipidów z pożywienia
Bodźce otwierające białka kanałowe begynn å lære		zmiany ładunku elektrycznego błony, związanie ligandu (cząsteczki sygnałowej), czynnik mechaniczny
Gdzie występuje pompa sodowo-potasowa? begynn å lære		W błonie komórek nabłonkowych jelita, nerki, gruczołów ślinowych, potowych, splotu naczyniowego, ciała rzęskowego, nerwowych
Stężenie Ca2+ w cytosolu begynn å lære		10^-7 M
Stężenie Ca2+ w SER i na zewnątrz komórek begynn å lære		10^-3 M
Sposoby pozbywania się toksyn przez komórkę begynn å lære		neutralizacja cytochromem P450 i ich utlenianie w peroksysomach oraz transportery ABC (używające ATP) oraz RND, SMR, MFS używające gradientu
Jak powstaje oporność wielolekowa? begynn å lære		wypompowywanie leków z komórek przez transportery ABC lub RND, SMR, MFS
Transportery ABC begynn å lære		wypompowują toksyny, leki i inne substancje poza komórkę; jest ich 50 rodzajów kodowane przez 57 genów; wśród nich najlepiej poznana glikoproteina P (transporter ABCB1)
Endocytoza przez błonę konwencjonalną - jakie substancje biorą udział begynn å lære		Receptor, białkowy kompleks adaptorowy, difosforan fosfatydyloinozytolu (PIP2), klatryna pokrywająca pęcherzyk oraz białko HIP1, HIP1r łączące klatrynę z aktyną F; epsyna
Endocytoza przez błonę konwencjonalną - co wnika begynn å lære		cząsteczki odżywcze (np. lipoproteiny LDL) oraz niektóre patogeny, monoubikwitynowane receptory, błona komórkowa
Transportowanie pęcherzyków transportujących wzdłuż filamentów aktynowych i mikrotubuli begynn å lære		miozyna I i V współpracujące z filamentami aktynowymi oraz kinezyna i dyneina z mikrotubulami
Internalizacja receptorów begynn å lære		Monoubikwitynacja cytosolowych fragmentów receptorów są włączane do pęcherzyków endocytowanych
Przyłączenie ubikwityny zachodzi przy udziale enzymów: begynn å lære		enzym aktywujący E1, koniugujący E2, ligaza białkowa E3
Ubikwitynacja begynn å lære		Połączenie czateczki ubikwityny poprzez jej lizynę przy pomocy enzymu aktywującego E1, koniugującego E2 i ligazy białkowej E3
Deubikwitynacja begynn å lære		Usunięcie ubikwityny z cząsteczki za pomocą hydrolazy
Funkcja komórek regulowanych przez ubikwitynację begynn å lære		początkowanie endocytozy, przekazywanie sygnałów przez błonę, regulacja transkrypcji i syntezy DNA, sortowanie cząsteczek i kierowanie ich do lizosomów lub proteasomów
Gdzie są kierowane pęcherzyki endocytowane przez błonę konwencjonalną? begynn å lære		endosomy późne, lizosomy lub proteasomy
Gdzie są kierowane pęcherzyki endocytowane przez tratwy/kaweole? begynn å lære		aparat Golgiego, siateczka śródplazmatyczna lub inna komórka
Endocytoza przez błonę tratw i kaweoli begynn å lære		Pęcherzyki są pokryte kaweoliną, a nie klatryną
Potocytoza begynn å lære		transport do cytosolu małych cząsteczek łączących się z receptorami; obniżają pH pęcherzyków transportowych, powodując ich odłączanie się od receptorów i dysocjację do cytosolu
Jak prątek gruźlicy przeżywa w heterofagosomie begynn å lære		modyfikuje ciałka organellum, zapobiegając fuzji z lizosomem i strawieniu bakterii
Pinocytoza begynn å lære		przypadkowy transport cząsteczek przez błonę bez udziału receptorów "endocytoza płynów"
Transcytoza begynn å lære		endocytoza zachodzi w tratwie/kaweoli, a kaweosomy transportują zawartość na drugi koniec komórki. Szczególnie intensywna w nabłonkach
Pączkowanie begynn å lære		pęcherzyki powstające z aparatu, siateczki i endosomów, powstają pęcherzyki transportujące i wydzielnicze. Biorą udział koatomery zbudowane z białek COP i klatryna
Monoubikwitynacja - gdzie zachodzi i co oznacza ten sygnał begynn å lære		W białkach błony komórkowej lub organelli; kierowanie do endosomów wczesnych, potem późnych i lizosomów
Poliubikwitynacja - co oznacza ten sygnał begynn å lære		kierowanie do proteasomów
egzocytoza (BŁONA KONWENCJONALNA) begynn å lære		Pączkowanie aparatu Golgiego doprowadza do powstania pęcherzyka z zawartością i receptorami v-SNARE, który kieruje się do błony konwencjonalnej, łączy z jej t-SNARE i fuzuje
Co szczególnie wykorzystuje egzocytozę KAWEOLI? begynn å lære		Pozbywanie się cholesterolu przez komórkę, wydzielając HDL oraz wirusy HIV i grypy
endosomy wczesne - powstawanie begynn å lære		łączenie v-SNARE jednego z t-SNARE drugiego pęcherzyka, które się łączą. Biorą w tym udział białka cytosolowe NSF, SNAP
endosomy wczesne - charakterystyka begynn å lære		ph~6 ->oddzielanie się substancji od receptora i dysocj; rola w recyrkulacji błon; powstają w cytopl., pod uszk. błon w częściach presynaptycznych neur.; są kierowane do bł. kom., do aparatu G lub do lizos/endosomów późnych jeśli zawartość jest monoubik.
Endosom późny - charakterystyka begynn å lære		pęcherzyk wewnątrz endosomu o ph~5, kwaśne hydrolazy w błonie od aparatu Golgiego, liczne białka pochodzące z błony komórkowej oraz świeżo syntezowane z aparatu Golgiego; pączkując dają początek lizosomom
kwaśne hydrolazy lizosomu begynn å lære		Zawierające mannozo-6-fosforan: proteaza, lipaza triacyloglicerylowa, fosfolipaza, glikozydaza, nukleaza, fosfataza, sulfataza (optimum aktywności w ph~5)
program śmierci samobójczej komórki begynn å lære		aktywowanie genów prokaspazy i proDNA-zy, które trawią białka i DNA komórki w kilka godzin/dni
Białka importujące składniki do budowy błony w mitochondrium i peroksysomie begynn å lære		mitochondrium: TOM, TIM, białko opiekuńcze HSP70, HPS60; peroksysom - peroksyny
białko opiekuńcze HSP70 begynn å lære		Bierze udział w imporcie składników błony dla mitochondriów i fałduje trójwymiarowo jego białka
co się stanie z GLUT4 po podwyższeniu stężenia insuliny we krwi? begynn å lære		Błony pęcherzyków z GLUT4 fuzują z błoną, zwiększając ich ilość w niej, powodując transport glukozy do komórek
Fosforylacja / defosforylacja białek - przez co wykonywana begynn å lære		fosforylacja - kinazy, defosforylacja - fosfatazy
Kinaza tyrozynowa begynn å lære		fosforyluje reszty tyrozynowe białek; może być receptorem transbłonowym dla PDGF, EGF, NGF i insuliny albo białkiem cytoplazmatycznym odbiera sygnały od receptorów (głównie src i JAK) dla cytokin. Fosforylowane białka wiążą się z fragmentami SH2
Szlak informatora cGMP - zastosowania begynn å lære		rozkurcz mięśni gładkich naczyń krwionośnych, obniżenie ciśnienia krwi, wzbudzanie erekcji prącia, udział w mechanizmie widzenia
Szlak informatora cAMP - zastosowania begynn å lære		Otwiera kanały jonowe komórek węchowych i czuciowych, pobudzając je; aktywuje kinazę A, która fosforyluje reszty seryny białek, tworząc kinazę fosforylazy i syntazy glikogenu, co powoduje rozpad glikogenu i hamowanie jego syntezy w wątrobie
Szlak fosfolipazy C i Ca2+ begynn å lære		hormon np. endotelina pobudza receptor białka G, które pobudza fosfolipazę C do pocięcia difosforanu fosfatydyloinozytolu na trifosforan inozytolu, który wiążąc się z receptorem otwiera kanał dla Ca2+
Szlak kalmoduliny i Ca2+ begynn å lære		Po osiągnięciu stężenia 1 mikromola Ca2+ wskutek działania fosfolipazy C fosfatazy i kalmodulina C wiążą się z innymi białkami przekazującymi sygnał
Szlak kinaz MAP (ERK) begynn å lære		kinazy MAP (białka ERK) dostają sygnały od białka G lub kinazy tyrozynowej po związaniu jej z cytokinami i innymi białkami i wysyłają sygnały do jądra, gdzie aktywują czynniki transkrypcji
Szlak białek STAT-JAK begynn å lære		Po aktywacji w błonie receptora kinazy tyrozynowej JAK fosforyluje ona białko STAT, które przemieszcza się do jądra i aktywuje odpowiednie geny (ten szlak przewodzi sygnały od hormonu wzrostu, prolaktyny i leptyny)
Szlak czynnika transkrypcji NF-kappaB begynn å lære		Po fosforylacji inhibitora tego czynnika staje się aktywny i przemieszcza się do jądra inicjując transkrypcję genu; Bierze udział w komórkach immunologicznie kompetentnych inicjowane przez kinazę C
aktywator szlaku NOTCH begynn å lære		białko syrtuina
szlaki WNT, NOTCH, HH, BMP begynn å lære		regulacja proliferacji i różnicowania w rozwoju embrionalnym; Uruchamiane przez związanie cytokin WNT, HH, BMP z receptorami komórek docelowych lub JAG-GED i DELTA z NOTCH drugiej
Przekazywanie sygnału przez bezpośredni kontakt komórek begynn å lære		Związanie receptorów i wymiana substancji i pęcherzyków endocytarnych przez nanotubule o średnicy 50-200 nm
Przepływ Ca2+ z SER do cytosolu begynn å lære		Związanie trifosforanu inozytolu z receptorem dla IP3 błony powoduje szybki i duży przepływ jonów do cytosolu
Przepływ Ca2+ z poza komórki do cytosolu begynn å lære		Związanie trifosforanu inozytolu z receptorem dla IP3 błony powoduje szybki i duży przepływ jonów do cytosolu lub białka ORAI1 aktywowane przez białka STIM1 od SER (wolny i słaby przepływ)
Białka STIM1 begynn å lære		czujnik stężenia Ca2+ w SER. Przy zbyt małym stężeniu pobudza ORAI1 w błonie do otwarcia kanału i napływu Ca2+ do cytosolu
receptory CaSR wrażliwe na Ca2+ - gdzie się znajdują begynn å lære		przytarczyce, nerki, mózg, kubki smakowe
najbardziej powszechny rodzaj prostaglandyny begynn å lære		PGE2
glikokaliks - cechy charakterystyczne begynn å lære		chroni komórki i ułatwia kontakty z cząsteczkami i komórkami; zbudowany z białek zakotwiczonych w błonie i zaadsorbowanych na powierzchni związanych z oligosacharydami i lipidami; posiada ujemny ładunek elektryczny
cząsteczki adhezyjne begynn å lære		selektyny, integryny, adresyny, kadheryny, adhezyny, międzykomórkowe cząsteczki adhezyjne ICAM, cząsteczki podobne do Ig oraz tetraspaniny. przyleganie leukocytów i kom. nowotworów złośliwych do śródbłonka, przechodzenie przezeń i wiązanie wielu białek
Białka ADAM begynn å lære		grupa około 20 transbłonowych kompleksów białkowych błony komórkowej; składa się z części cytoplazmatycznej(domeny), śródbłonowej i zewnątrzkomórkowej
część zewnątrzkomórkowa białek ADAM begynn å lære		Fragment dysintegryny łączący integrynę, zapobiegając kontakty między komórkami, fragment o aktywności metaloproteinazy zależnej od Zn2+ rozkładający składniki istoty międzykomórkowej, umożliwiając komórce poruszanie się
fragment o aktywności metaloproteinazy zależnej od Zn2+ białek ADAM begynn å lære		rozkłada składniki istoty międzykomórkowej, umożliwiając komórce poruszanie się, odcina białka zakotwiczone w błonach komórkowych (głównie cytokiny TNFalfa i EGF), uwalniając je do płynu tkankowego i krwi
Struktury na powierzchni komórek begynn å lære		glikokaliks, tetraspaniny, MHC klasy I i II, cząsteczki adhezyjne, białka ADAM, proteinazy, proteazy, proteoglikany (np. syndekan, który łącząc się z glikozaminoglikanami współtworzy glikokaliks)
cytosol - cechy charakterystyczne begynn å lære		55% obj. całej komórki 20% masy cytosolu to białka - charakter zolu/żelu; posiadasetki enzymów, substrakty i produkty tych reakcji, proteasomy i wtręty komórkowe
wtręt komórkowy begynn å lære		Produkty metabolizmu w cytosolu - np. tłuszcze obojętne lub glikogen
Rybosom - cechy charakterystyczne begynn å lære		wiążą barwniki zasadowe; całość 80S - podjednostka 40S i 60S; miejsce P dla tRNA+ aminokwas; miejsce A aminoacylowe
3 Etapy syntezy peptydu begynn å lære		inicjacja syntezy, wydłużanie peptydu, terminacja
Inicjacja syntezy peptydu begynn å lære		białko eIF modyfikuje podjednostkę 40S, umożliwiając przyłączenie do niej końca 5' mRNA z czapeczką metylacyjną; tRNA wiąże się z IF i energią z GTP, tworząc kompleks, białko IF uwalnia się i podłącza się podjednostka 60S tworząc rybosom 80S
Białko TRAM begynn å lære		Przesuwa polipeptyd podczas jego syntezy do światła RER
Modyfikacje polipeptydów w RER begynn å lære		glikozylacja i przyłączanie N-acetyloglukozaminy, glukozy i mannozy do grup NH asparaginy bialka, fałdowanie trójwymiarowe białkiem opiekuńczym BIP, czyli HSP70
Czym są pokryte pęcherzyki paczkujące z RER? begynn å lære		białkiem COP, a nie klatryną
Białka syntezowane na RER pozostające w jego błonie begynn å lære		błonowe białka PERK(kinaza), IRE1(RNA-za), ATF-6(prekursor czynnika transkrypcji) i unieczynniające je białko BIP/GRP78 (odpowiadają za odpowiedź niesfałdowanych białek - UPR czyli stresu RER w cukrzycy, nowotworach i chorobach neurodegeneracyjnych)
Czym są pokryte pęcherzyki wydzielnicze aparatu Golgiego? begynn å lære		klatryną
Modyfikacje zachodzące w aparacie Golgiego begynn å lære		modyfikacja oligosachardydow polaczonych z asparagina bialka przez RER, glikozylacja reszt seryny i treoniny, swoista proteoliza, dodawanie grup siarczanowych i kwasów tłuszczowych, dalej segregowane i otaczane błoną
pęcherzyki wydzielnicze aparatu Golgiego begynn å lære		pokryte klatryną, reguluje dynamina posiadają v-SNARE (Transport wybiórczy); koatomer zbudowany z białek COP; v-SNARE(transport konstytutywny
Białkowy aktywator proteasomu begynn å lære		składa się z PODSTAWY(6 enzymów rozfałdujących białko i wsuwaja je do cylindra) i POKRYWY(rozpoznaje poliubikwityne i odcina ja metaloproteinaza, co rozpoczyna trawienie białka)
Peroksysomy - cechy charakterystyczne begynn å lære		średnica 0,15-0,18 mikrometrów (w wątrobie/nablonku nerki ok. 0.5); mają katalazę, oksydazę D-aminokwasów, oksydazę moczanową, peroksyny
Peroksysomy - powstawanie begynn å lære		pączkowanie SER, a enzymy pochodzą z RER
Mitochondria - cechy charakterystyczne begynn å lære		Kształt laseczek, nitek, ziaren, we wszystkich komórkach jądrowych; stanowią około 20% objętości komórki, otoczone 2 błonami, posiada mtDNA i mt-rybosomy
kardiolipina - cechy i co to jest begynn å lære		fosfolipid błony wewnętrznej mitochondrium stanowiący 20% błony, utrzymuje przestrzennie kompleks IV w błonie oraz wychwytuje H+, zapobiegając nadmiernej zmianie pH
Grzebienie mitochondrialne - kształty w zależności od komóki begynn å lære		prostopadłe - w większości komórek; podłużne - wątrobowe; kształt rurki o przekroju okrągłym - komórki syntezujące steroidy; o przekroju trójkątnym - astrocyty
Mitochondria komórki wątrobowej / mitochondria hepatocytów begynn å lære		jest ich 1-2 tys. błona zewnętrzna stanowi 7% wszystkich błon, a wewnętrzna 32%
Błona wewnętrzna mitochondrium - cechy charakterystyczne begynn å lære		kardiolipiny, białka łańcucha oddechowego, syntaza ATP, białka UCP, białka biorące udział w transporcie metabolitów do i z komórki
Błona zewnętrzna mitochondrium - cechy charakterystyczne begynn å lære		kanały tworzone przez białka poryny, białka transportujące do masy cząsteczkowej 10 tys., białka enzymatyczne przekształcające lipidy do użytku w macierzy
Macierz mitochondrium begynn å lære		enzymy katalizujące przemiany kw. tłuszczowych, kw. pirogronowego, wytwarzanie Acetylo-CoA i utlenianie go w cyklu Krebsa, produkty i substraty tych przemian, mt-rybosomy, 100-1000 kolistych cząsteczek mtDNA, duże stężenie Ca2+
mtDNA begynn å lære		100-1000 kolistych cz. w macierzy (kom. jajowa 100 tys. - 1 mln); zawiera 17 tys. par nukleotydów, 13 genów, koduje białka łańcucha oddechowego, syntazę ATP i niektóe klasy tRNA i rRNA
Powstawanie mitochondriów begynn å lære		podział niezależny; czas półtrwania około 10 dni
karnityna (maślan L-3-hydroksy-4-trimetyloamony) begynn å lære		Transportuje w poprzek błony mitochondrialnej grupy acylowe
Kompleks I mitochondrium (dehydrogenaza NADH) begynn å lære		Przenosi elektrony z NADH do ubichinonu (UQ), pompując H+ do przestrzeni międzybłonowej
Kompleks II mitochondrium (dehydrogenaza bursztynianowa i inne białka) begynn å lære		Przenosi elektrony z kwasu bursztynowego, kw. tł. i fosforanu glicerolu poprzez dinukleotyd flawinoadeninowy (FAD) do ubichinonu (UQ)
Kompleks III mitochondrium (kompleks cytochromu bc1) begynn å lære		przenosi elektrony z UQH do cytochromu c między błonami; nie pompuje H+, ale pomaga w utrzymaniu gradientu przez nierówną absorpcję i uwalnianie
Kompleks IV mitochondrium (oksydaza cytochromowa c) begynn å lære		Utrzymywana przestrzennie w błonie przez kardiolipinę; przenosi elektrony z cytochromu c do tlenu, wytwarzając wodę
Syntaza ATP begynn å lære		część wewnętrznej błony: F0 składające się z białek: rotor i stanowiące jego obudowe; macierz F1 - enzymy syntezy ATP ustalane względem siebie za pomocą szypuły - statora
Białko kanałowe UCP-1 begynn å lære		termogenica w wewnętrznej błonie mitochondrium; zużywając gradient stężeń H+ w mitochondrium wytwarza ciepło w tkance tłuszczowej brunatnej
Cytochrom c begynn å lære		znajduje się między błonami mitochondrium, transportuje elektrony do kompleksu IV; po wydostaniu się z mitochondrium pobudza fragmentację jądra i apoptozę
Co się dzieje, gdy cytochrom c opuści mitochondrium? begynn å lære		Wiąże się z białkami adaptorowymi i prokaspazą 9, pobudzając fragmentację jądra i apoptozę oraz pobudza utlenianie kardiolipin, powodując przejście ich do bł. zew. i współtworzy kanał BAX, przez który cytochrom c wydostaje się do cytosolu
kanał BAX begynn å lære		zbudowany z białek BAX i kardiolipin utlenionych przez opuszczenie cytochromu c mitochondrium; otwierany/zamykany przez białka BCL-2
Filament aktynowy begynn å lære		alfahelisa dwóch cząsteczek aktyny F o śr 5-8 nm, struktura dynamiczna, tworzy nieregularną sieć (oprócz mięśni pp), tworzy siateczkę graniczną, decyduje o ruchu cytoplazmy, ruchu pełzkowatym, pęcherzyków i tworzy pierścień cytokinetyczny podczas podziału
Białka wiążące aktynę begynn å lære		ułatwiające polimeryzację (pontykulina, folina), wiążące filamenty między sobą (filamina, alfaaktynina), hamujące polimeryzację (profilina, gelsolina), motorowe(miozyna) oraz transbłonowe integryny, przekazujące sygnał
miozyna II begynn å lære		2 długie polipeptydy (2 tys. aminokwasów) skręcone dookoła siebie (łańcuchy ciężkie), z 4 krótkimi (180 aminokwasów) na jednym końcu - łańcuchy lekkie
Miozyna I begynn å lære		Główka utworzona przez łańcuchy lekkie i jeden ciężki (w większości komórek), ruch główki w kierunku plus filamentów aktynowych
Ruch miozyny względem aktyny begynn å lære		Miozyna ma aktywność ATP-azy, a aktyna jest kofaktorem, hydroliza ATP zgina główkę, a aktyna przesuwa się o 5,2 nm
Miozyna VI begynn å lære		ruch odbywa się w kierunku minus filamentów aktynowych(jedyna taka)
miozyna V begynn å lære		w większości komórek, ruch główki w kierunku plus filamentów aktynowych
miozyna VI begynn å lære		w większości komórek, ruch główki w kierunku plus filamentów aktynowych
białko ARP begynn å lære		bierze udział w wytwarzaniu filamentów prawie prostopadłych do błony podczas ruchu, w celu ruchu cytoplazmy
Filamenty grube begynn å lære		zbudowane z miozyny II, mają średnicę 15 nm, występują w mięśniach, tworząc kompleksy z filamentami aktynowymi
filamenty pośrednie - cechy charakterystyczne begynn å lære		10 nm, duża sztywność, dynamiczne, we wszystkich komórkach, szczególnie narażonych na urazy; rozpadanie i powstawanie jest regulowane przez fosforylację
Filamenty pośrednie - powstawanie begynn å lære		polipeptydy 50 nm zwijają się tworząc dimery, łączą się końcami tworząc tetramery, dalej łączą się w szeregi w protofilamenty, dalej bocznymi powierzchniami w profibryle, a cztery profibryle skręcają się dając filament 10nm średnicy
Filamenty pośrednie typu I begynn å lære		około 15 rodzajów kwaśnej keratyny
Filamenty pośrednie typu II begynn å lære		około 15 rodzajów obojętnej i zasadowej keratyny
Filamenty pośrednie typu III begynn å lære		filamenty zwierające wimentynę, desminę, kwaśne, włókniste białko tkanki glejowej, peryferynę; głównie w komórkach tkanki łącznej - albo sama wimentyna albo wimentyna i inny polipeptyd
Filamenty pośrednie typu IV begynn å lære		neurofilamenty - neurofibryle występujące w neuronach; w ciałach i wypustkach neuronów; składają się z 3 polipeptydów fibrylarnych
Filamenty pośrednie typu V begynn å lære		filamenty laminowe blaszki jądrowej
Filamenty pośrednie typu VI begynn å lære		filamenty nestyny w rozwijających się neuronach
Filamenty keratynowe begynn å lære		typu I i II w nabłonkach, szczególnie narażonych na siły mechaniczne
Co hamuje polimeryzację mikrotubuli i ich wytwarzanie, a w konsekwencji zatrzymanie podziałów w mitozie? begynn å lære		alkaloidy roślinne, takie jak kolchicyna, winblastyna, winkrystyna
Ośrodki organizacji mikrotubuli begynn å lære		kompleksy tubuliny gamma z innymi białkami w cytoplazmie, w centrosomie, w pobliżu centrioli; zaczyna się tu polimeryzacja
Białka towarzyszące mikrotubulom (MAP) begynn å lære		MAP2 i białko tau zapobiegają depolimeryzacji, stabilizują i równolegle układają w dendrytach i aksonach, białka motorowe - kinezyna przesuwająca się w kierunku plus i dyneina do minus
kinezyna begynn å lære		białko motorowe składające się z łańcuchów ciężkich i lekkich jednym końcem przyczepia się do transportowanego pęcherzyka, a drugim z mikrotubulą; przesuwa się w kierunku plus mikrotubuli
dyneina begynn å lære		białko motorowe składające się z łańcuchów ciężkich i lekkich jednym końcem przyczepia się do transportowanego pęcherzyka, a drugim z mikrotubulą; przesuwa się w kierunku minus mikrotubuli
czym jest centrum komórkowe begynn å lære		inna nazwa na centrosom
macierz jądrowa / nukleoszkielet begynn å lære		zrąb podtrzymujący składniki jądra, reguluje syntezę i transkrypcję DNA, posiada filamenty średnicy 3-5 nm (z replisomami) i ziarenka 15-30, są też spliceosomy, matryny, laminy A, B, C, białko jąderkowe B23 (Ag-NOR), białko jąderkowej rybonukleoproteiny
piknoza begynn å lære		jądra komórek degenerujących: małe, zbite, silnie wybarwione, okrągłe lub owalne
karioliza begynn å lære		jądra komórek degenerujących: przybiera postać "cienia" jądra
karioreksis begynn å lære		jądra komórek degenerujących: pofragmentowane
otoczka jądrowa - cechy charakterystyczne begynn å lære		2 błony 5-8nm, przestrzeń okołojądrowa 30nm; zewnętrzna jest przedłużeniem RER, więc na niej znajdują się rybosomy
transport dużych cząsteczek przez kanał pora otoczki jądrowej begynn å lære		są transportowane przy użyciu receptorów - karioferyny (importyny, eksportyny) poprzez krótkie sekwencje aminokwasowe (NLS) i przesuwane przez kanał pora przez białko RAN (GTP-aza)
materiał genetyczny DNA jednego jądra - w liczbach begynn å lære		2-4m długości, 2 nm szerokości, 3-6 mld par nukleotydów
nukleosom - cechy charakterystyczne begynn å lære		wymiary 11 x 6 nm, w jądrze przeciętnie jest 30 mln nukleosomów; składa się z 200 par zasad i oktameru histonowego; skraca długość nici 7-krotnie
Rdzeń nukleosomu begynn å lære		Oplecione prawie dwukrotnie 140 par zasad wokół nukleosomu
DNA łącznikowy begynn å lære		60 par zasad między nukleosomami w nukleofilamencie
Epigenetyczna regulacja genów begynn å lære		kod histonowy (metylacja, acetylacja/deacetylacja, fosforylacja ubikwityniazcja) i metylacja/demetylacja zasad DNA
Histon H2 - inne zastosowanie oprócz uczestniczenia w oktamerze begynn å lære		wydzielany przez komórki śluzowe gruczołów żołądkowych do soku żołądkowego, gdzie pod wpływem pepsyny powstaje z niego buforyna II - rodzaj peptydowego antybiotyku
upakowanie DNA w plemnikach begynn å lære		nie ma nukleosomów i nukleofilamentów, a podwójna helisa jest łączona protaminą
chromosom metafazowy - cechy charakterystyczne begynn å lære		zbudowany z włókienek szerokości 200-400nm wytwarzających chromatynę; Składa się z dwóch chromatyd połączonych centromerem / przewężeniem pierwotnym otoczonych białkowym pierścieniem - kinetochorem
telomeraza begynn å lære		Ryboproteina składająca się z białkowej części TERT i RNA nazywanego TERC; odbudowuje telomery i znajduje się zakotwiczona i nieaktywna w jąderku
Jakie komórki mają aktywną telomerazę begynn å lære		komórki macierzyste, nowotworowe, progenitorowe, zarodkowe i embrionalne
Jąderko - skład begynn å lære		środkowo położone centrum włókniste - FC, środkowo gęsty składnik włóknisty - DFC, obwodowo składnik ziarnisty - GC
jąderko - cechy charakterystyczne begynn å lære		dookoła chromatyny z genami rybosomowymi (rDNA), 540 genów rybosomowych z 13,14,15,21,22 chromosomów; 540 genów, w tym 120 aktywnych oraz 700 białek; w profazie mitozy degenerują, a w telofazie jest odbudowywany
Chromosomy jąderkotwórcze begynn å lære		13,14,15,21,22 pary
chromatyna jąderkowa posiada... begynn å lære		geny rRNA, tRNA, snoRNA, 5SRNA
białka jąderka begynn å lære		(nukleolina, białko B23 (Ag-NOR), fibrylaryna. Mają 19-aminokwasowe fragmenty, dzięki którym zakotwiczają się w jąderku
nukleolina begynn å lære		Fosforylowana przez kinazę fazy M (kompleks CDK i cykliny urachamiający mitozę) w profazie co dezintegruje i rozprasza składniki jąderka; w interfazie reguluje transkrypcję przez zmianę stopnia upakowania chromatyny
Białko B23 w jąderku begynn å lære		transport prekursorów rybosomów do cytoplazmy
Fibrylaryna w jąderku - funkcja begynn å lære		obróbka prekursorowego RNA (wchodzi w skład snRNA, który wybrzusza introny)
Jakie białka są wiązane w jąderku i uwalniane z jąderka? begynn å lære		deaminazy adeniny działające na RNA (ADAR), telomeraza, nukleostemina wiążąca białko p53 (hamuje cykl komórkowy)
Cząsteczki rozpoznające sygnał SRP begynn å lære		W jąderku składane z białka i RNA - ryboproteiny wiążące rybosomy z błoną RER w czasie syntezy białek hydrofilnych na eksport i transbłonowych
Centrum włókniste - FC - funkcje begynn å lære		w każdym jąderku jest ich 30. Mają na obwodzie 4 geny rybosomowe (rDNA), a do każdego przylega 100 cząsteczek polimerazy RNA I, która transkrybuje pre rNA i przesuwa go do DFC
gęsty składnik włóknisty - DFC - funkcje begynn å lære		Transkrpyt od FC jest 10 razy cięty i łączony, ulega 115 metylacjom i 95 urydyn ulega konwersji do pseudourydyn (przy użyciu 200 cząsteczek snoRNP i białek) i dalej przemieszcza produkt do GC
Składnik ziarnisty -GC - funkcje begynn å lære		dalsza obróbka, a w wyniku niej powstaje 18S RNA (mała podjednostka) i 5.8S i 28S RNA (razem duża podjednostka)
ciałka zwinięte - cechy charakterystyczne begynn å lære		1-5 w jądrze średnicy 0,1-10 mikrometrów, często zmieniają pozycję, zawierają snRNP, koilinę i czynniki powstawania snRNA; biorą pośredni udział w obróbce mRNA
Plamki jądrowe - cechy charakterystyczne (kiedyś ziarenka perichromatyny / włókienka interchromatyny) begynn å lære		W domenach interchromatyny, posiadają snRNP i inne czynniki obróbki mRNA (wycinanie intronów, metylacja, konwersja urydyny RNA do pseudourydyny
ciałka PML - cechy charakterystyczne begynn å lære		0,2-1 mikrometr średnicy, jest ich 10-30 w jądrze, posiadają białko PML. Zanikają w ostrej białaczce promielocytarnej. powiązane z miejscami transkrypcji i replikacji wirusów
Receptor RF1-2 i ERR - działanie begynn å lære		znajdują się w jądrze i wiążą białko PGC1alfa, wydzielane w stanach zapotrzebowania na energię, a pobudzenie go zwiększa ilość mitochondriów

Komórka

Du må logge inn for å legge inn en kommentar.