Kultura, naród, obywatelstwo – najważniejsze pojęcia i definicje

2.7  7    31 fiche    lenka1
laste ned mp3 Skriv ut spille sjekk deg selv
 
spørsmålet język polski svaret język polski
Kultura
begynn å lære
duchowy dorobek społeczeństwa (wierzenia, sztuka, moralność, prawa, obyczaje, zachowania); wszystko co jest dziełem człowieka; wytwór zbiorowy, powstający pod wpływem interakcji
Funkcje kultury
begynn å lære
zaspokajanie potrzeb estetycznych; kształtowanie wrażliwości człowieka; oddziaływanie na postawy etyczne; możliwość samorealizacji
Kultura dominująca
begynn å lære
kultura większości danej społeczności
Kultura narodowa
begynn å lære
wartości charakterystyczne dla danego narodu, ukształtowane w procesie historycznym; element tożsamości narodowej
Kultura masowa
begynn å lære
symboliczna, rozpowszechniana za pośrednictwem środków masowego przekazu; cechą charakterystyczną jest standaryzacja
Komercjalizacja kultury
begynn å lære
oparcie działalności artystycznej na zasadach handlowych
Kultura wysoka
begynn å lære
tworzona i przekazywana przez elity intelektualne; najważniejsza część kultury danego społeczeństwa
Kultura alternatywna
begynn å lære
odmienne spojrzenie na kulturę tradycyjną
Subkultura
begynn å lære
spójna grupa społeczna, tworząca własny system wartości i manifestująca go poprzez zachowanie, ubiór, słownictwo
Kontrkultura
begynn å lære
odrzuca system wartości i wzorce funkcjonujące w danym społeczeństwie
Naród
begynn å lære
zbiorowość terytorialna o określonym składzie etnicznym, powstała w procesie dziejowym; wspólnota o charakterze politycznym, gospodarczym, społecznym i kulturowym, funkcjonująca w świadomości swoich członków
Powstawanie narodu (czynniki)
begynn å lære
wspólne terytorium, pochodzenie, organizacja polityczna i kultura; integracja gospodarcza i społeczna
Patriotyzm
begynn å lære
poszanowanie ojczyzny i wypełnianie konstytucyjnych powinności wobec niej (służba wojskowa, troska o środowisko naturalne, przestrzeganie prawa i płacenie podatków)
Nacjonalizm
begynn å lære
społeczno-polityczna postawa opierająca się na przekonaniu, że każdy naród powinien mieć własne państwo; wartością naczelną jest naród (może się wiązać z poczuciem wyższości)
Kosmopolityzm
begynn å lære
postawa społeczno-polityczna, według której ojczyzną człowieka jest świat (może prowadzić do odcięcia się od tradycji i kultury narodowej)
Ksenofobia
begynn å lære
niechęć, wrogość, lęk w stosunku do obcych/innych (pod względem rasy, religii, kultury)
Szowinizm
begynn å lære
skrajny nacjonalizm; bezkrytyczny stosunek do własnego narodu i jednocześnie pogarda wobec innych narodów
Rasizm
begynn å lære
teoria wiążąca wartość człowieka z jego przynależnością do danej rasy (wiąże się z uprzywilejowaniem jednych i dyskryminacją drugich)
Koncepcje narodu
begynn å lære
naturalistyczna, polityczna, kulturowa
Koncepcja naturalistyczna
begynn å lære
naród to grupa będąca naturalną całością, uwarunkowaną przez środowisko geograficzne, które zamieszkiwała dana rasa
Koncepcja polityczna
begynn å lære
naród to wspólnota polityczna powstała dzięki instytucjom państwowym; łączą ją więzi gospodarcze, tradycja i religia
Koncepcja kulturowa
begynn å lære
kultura odegrała kluczową rolę w historycznym rozwoju społeczności (język, sztuka, obyczaje i tradycja)
Obywatelstwo
begynn å lære
więź prawna łącząca jednostkę z państwem, dająca jednostce określone prawa i obowiązki względem państwa i na odwrót
Typy obywatelstwa
begynn å lære
pierwotne (przez urodzenie) i wtórne
Obywatelstwo pierwotne (sposób nabycia)
begynn å lære
prawo krwi (dziecko nabywa obywatelstwo kraju, którego obywatelami są jego rodzice); prawo ziemi (dziecko nabywa obywatelstwo państwa, na terytorium którego się urodziło)
Obywatelstwo wtórne (sposób nabycia)
begynn å lære
naturalizacja (decyzja organu administracyjnego); małżeństwo (poprzez zawarcie związku z obywatelem danego państwa); opcja (gdy jednostka posiada prawo do obywatelstwa co najmniej dwóch państw może wybrać)
Zrzeczenie się obywatelstwa polskiego
begynn å lære
jedynie na wniosek obywatela i po uzyskaniu zgody prezydenta (obywatel musi posiadać obywatelstwo innego państwa i nie może się wobec niego toczyć postępowanie sądowe)
Mniejszość narodowa
begynn å lære
grupa o poczuciu odrębności, zamieszkująca teren danego państwa, posiadająca odrębny język, kulturę, pochodzenie etniczne lub religię
Mniejszości narodowe w Polsce
begynn å lære
Białorusini, Czesi, Litwini, Niemcy, Ormianie, Rosjanie, Słowacy, Ukraińcy, Żydzi
Mniejszość etniczna
begynn å lære
grupa zamieszkująca teren danego państwa, nie utożsamiająca się z narodem, posiadająca świadomość historycznej odrębności
Mniejszości etniczne w Polsce
begynn å lære
Karaimi, Łemkowie, Romowie, Tatarzy

Du må logge inn for å legge inn en kommentar.