|
spørsmålet |
svaret |
|
Lex, legis f. III dec. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
ago, agere, egi, actum III coniug. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
Lego, legere, legi, lectum III coniug. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
Promulgatio, promulgationis f. III dec. begynn å lære
|
|
Publiczne ogłoszenie aktu prawnego
|
|
|
|
Publicatio, publicationis f. III dec. begynn å lære
|
|
Publiczne ogłoszenie aktu prawnego
|
|
|
|
Notificatio, notificationis III dec. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
Vacatio legis, vacationis legis f. III dec. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
Abrogatio, abrogationis f. III dec. begynn å lære
|
|
Uchylenie ustawy w całości
|
|
|
|
abrogo, abrogare, abrogavi, abrogatum I coniug. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
Derogatio, derogationis f. III dec. begynn å lære
|
|
częściowe uchylenie ustawy
|
|
|
|
Obrogatio, aobrogationis f. III dec. begynn å lære
|
|
pośrednie uchylenie ustawy wskutek zgłoszenia nowelizacji
|
|
|
|
Interpretatia legis, interpretationis legis f. III dec. begynn å lære
|
|
tłumaczenie norm prawnych, wykładnia ustawy, interpretacja prawa
|
|
|
|
Interpretatio, interpretationis f. III dec. begynn å lære
|
|
tłumaczenie, wykładnia, interpretacja
|
|
|
|
mens legislatoris begynn å lære
|
|
zamysł prawodawcy, intencja ustawodawcy
|
|
|
|
Mens, mentis f. III dec. begynn å lære
|
|
umysł, myśl, sposób myślenia, zamysł, intencja
|
|
|
|
Legislator, legislatoris m. III dec. begynn å lære
|
|
prawodawca, ustawodawca, legislator
|
|
|
|
sententia legis begynn å lære
|
|
intencja oraz duch ustawy
|
|
|
|
sententia, sententiae f. I dec. begynn å lære
|
|
orzeczenie, reguła, pogląd, zdanie
|
|
|
|
verbo legis begynn å lære
|
|
|
|
|
|
verbum, verbi n. II dec. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
analogia iuris begynn å lære
|
|
|
|
|
|
analogia, analogiae f. I dec. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
per analogiam begynn å lære
|
|
dedukcja z podobieństwa, rozumowanie na podstawie analogii
|
|
|
|
lacuna legis begynn å lære
|
|
|
|
|
|
negotium, negotii n. II dec. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
negotium claudicans (PPA) begynn å lære
|
|
|
|
|
|
actus, actus m. IV dec. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
actus iuridicus begynn å lære
|
|
|
|
|
|
pactum, pacti n. II dec. begynn å lære
|
|
umowa, porozumienie, układ
|
|
|
|
pactio, pactionis f. III dec. begynn å lære
|
|
umowa, porozumienie, układ
|
|
|
|
servanda (PFP) begynn å lære
|
|
|
|
|
|
pactum de contrahendo begynn å lære
|
|
umowa przedwstępna (do zawarcia zobowiązania w przyszłości)
|
|
|
|
contraho, -ere, -traxi, -tractum III coniug. begynn å lære
|
|
zawrzeć umowę, wespół zgodzić się na coś
|
|
|
|
contrahendo (grundium) begynn å lære
|
|
o zawieraniu, o zawarciu (umowy)
|
|
|
|
pactum de non alienando begynn å lære
|
|
umowa co do niezbywania rzeczy, umowne wykluczenie wyzbycia się rzeczy.
|
|
|
|
alieno, alienare, alienav, alienactum I coniug. begynn å lære
|
|
zrzec się prawa, pozbyc się czegoś, odłączyć
|
|
|
|
pactum de non cedendo begynn å lære
|
|
umowa co do niezbywania prawa
|
|
|
|
cedo, cedere, cessi, cessum III coniug. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
Pactum de non petendo begynn å lære
|
|
umowa co do (...) roszczenia, umowne wykluczenie pozwu w przyszłości
|
|
|
|
peto, petere, petivi, petitum III coniug. begynn å lære
|
|
rościć sobie prawo, dochodzić sądownie, usilnie prosić, żądać
|
|
|
|
contractus, contractus m. IV dec. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
essentialia negotii begynn å lære
|
|
istotne elementy czynności prawnej
|
|
|
|
essentialis m.f. III dec. -e n. III dec. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
naturalia negotii begynn å lære
|
|
naturalne elementy czynności prawnej
|
|
|
|
naturalis m.f. III dec. -e n. III dec. begynn å lære
|
|
wynikający z natury rzeczy
|
|
|
|
accidentalia negotii begynn å lære
|
|
uboczne elementy czynności prawnej
|
|
|
|
accidentalis m.f. III dec. -e n. III dec. begynn å lære
|
|
nieistotny, uboczny, przypadkowy
|
|
|
|
dies, ei (f,m) begynn å lære
|
|
|
|
|
|
dies a quo begynn å lære
|
|
termin zawieszający czyli początkowy termin, z którego nadejściem zaczynają się skutki czynności prawnej [dosłownie dzień od którego]
|
|
|
|
dies ad quem begynn å lære
|
|
dosłownie dzień od którego
|
|
|
|
dies cedens begynn å lære
|
|
termin zawarcia czynności prawnej
|
|
|
|
dies veniens begynn å lære
|
|
termin wymagalności spełnienia zobowiązania
|
|
|
|
condicio, condicionis f. III dec. begynn å lære
|
|
warunek, położenie (w tym prawne położenie osoby lub rzeczy), zastrzezenie umowne, stan, naturalna właściwość
|
|
|
|
condicio iuris, condicionis iuris f. III dec. begynn å lære
|
|
warunek prawny, przesłanka prawna
|
|
|
|
condicio positiva begynn å lære
|
|
warunek pozytywny, który polega na działaniu
|
|
|
|
condicio negativa begynn å lære
|
|
warunek negatywny, który polega na zaniechaniu działania
|
|
|
|
condicio possibillis begynn å lære
|
|
warunek możliwy do spełnienia
|
|
|
|
condicio impossibillis begynn å lære
|
|
warunek niemożliwy do spełnienia
|
|
|
|
condicio tacita begynn å lære
|
|
|
|
|
|
condicio sine qua non begynn å lære
|
|
Warunek konieczny do spełnienia, czyli nieodzowny
|
|
|
|
condicio potestativa begynn å lære
|
|
warunek zależny od woli warunkowo uprawnionego
|
|
|
|
modus, modi m. II dec. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
modus adquirendi begynn å lære
|
|
|
|
|
|
modus faciendi begynn å lære
|
|
|
|
|
|
modus operandi begynn å lære
|
|
|
|
|
|
modus procendi begynn å lære
|
|
|
|
|
|
error in procedendo begynn å lære
|
|
|
|
|
|
modus vivendi begynn å lære
|
|
|
|
|
|
validita, validicitis f. III dec. begynn å lære
|
|
Ważność, skuteczność w obliczu prawa
|
|
|
|
negotium validum n. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
negotium licitum n. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
actio, actionis f. III dec. begynn å lære
|
|
działanie, postępowanie, czyn, skarga sądowa, powództwo, czynność procesowa, roszczenie
|
|
|
|
persequor, persequi, persectus sum III coniug, verb. dep. begynn å lære
|
|
sądownie dochodzić czegoś
|
|
|
|
debeo, debere, debui, debitum II coniug. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
persecutio, persecutionis f. III dec. begynn å lære
|
|
skarga sądowa, żądanie, ściganie, dochodzenie
|
|
|
|
contineo, continer, continimii, contintentum II coniug, begynn å lære
|
|
|
|
|
|
concurro, ere, curri, ursum III coniug. begynn å lære
|
|
zbiegać się, współzawodniczyć
|
|
|
|
actio civilis, actionis civilis f. begynn å lære
|
|
skarga (powództwo) cywilne, skarga udzielana na podstawie ius civile
|
|
|
|
actio in rem begynn å lære
|
|
skarga rzeczowa, powództwo o charakterze rzeczowym (bezwzględnym), skarga o prawo rzeczowe, skarga przeciw wszystkim (tj. skarga skuteczna erga omnes)
|
|
|
|
actio in personam begynn å lære
|
|
skarga osobista, powództwo o charakterze osobistym (względnym), skarga wynikająca z zobowiązania, skarga przeciw drugiej stronie stosunku zobowiązaniowego [tj. przeciw konkretnej osobie lub grupie osób, skarga skuteczna inter partes]
|
|
|
|
actio bonae fidei begynn å lære
|
|
|
|
|
|
actio male fidei begynn å lære
|
|
|
|
|
|
actio concurreus (PPA) begynn å lære
|
|
skarga konkurująca (współzawodnicząca), powództwo konkurujące
|
|
|
|
actio directa, actionis directae f. III dec. begynn å lære
|
|
skarga (powództwo) wierzyciela głównego przeciwko dłużnikowi
|
|
|
|
actio contraria, actionis contrariae f. begynn å lære
|
|
skarga (powództwo) wzajemne pozwanego, skarga (powództwo) wierzyciela ubocznego przeciw wierzycielowi głównemu
|
|
|
|
contrarius m. II dec. begynn å lære
|
|
przeciwnik, adwersarz, antagonista
|
|
|
|
actio praeiudicialis, actionis praeiudicialis f. III. begynn å lære
|
|
skarga o ustalenie prawa, powództwo prejudycalne czyli wstępne (tj. służące do wstępnego wyjaśnienia wątpliwości prawnych
|
|
|
|
praeiudicialis m.f. III dec. -e n. III dec. begynn å lære
|
|
dotyczy wyroku przedwstępnego, ustalającego stan faktyczny lub prawny w trybie postępowania sądowego
|
|
|
|
actor, actoris m. III dec. begynn å lære
|
|
Powód, oskarżyciel w sprawie karnej, sprawca, obrońca, aktor, mówca, zarządca.
|
|
|
|
reus, rei m. II dec. begynn å lære
|
|
pozwany w postępowaniu cywilnym, oskarżony w postępowaniu karnym, poręczyciel, winny, odpowiedzialny.
|
|
|
|
reus credendi begynn å lære
|
|
|
|
|
|
reus debendi begynn å lære
|
|
|
|
|
|
plures rei begynn å lære
|
|
współdłużnicy, współwierzyciele
|
|
|
|
rea, -ae f. I dec. begynn å lære
|
|
pozwana w postępowaniu cywilnym
|
|
|
|
vacatio in iudicium begynn å lære
|
|
wezwanie do stawiennictwa w sądzie, nakaz stawienia się przed sądem
|
|
|
|
erga omnes begynn å lære
|
|
w stosunku do wszystkich, wobec wszystkich
|
|
|
|
ius vel iura erga omnes begynn å lære
|
|
prawo lub prawa skuteczne
|
|
|
|
res, rei f. V dec. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
res corporalis, rei corporalis f. III dec. begynn å lære
|
|
rzecz materialna (fizyczna), fenomen, rzecz postrzegalna
|
|
|
|
res incorporalis, rei incorporalis f. III dec. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
res mobiles, rei mobiles begynn å lære
|
|
|
|
|
|
res immobiles begynn å lære
|
|
|
|
|
|
res fungibilis, rei fungibilis f. begynn å lære
|
|
rzecz zamienna, oznaczona co do gatunku, rzecz oznaczona gatunkowo
|
|
|
|
genus, generus n. III dec. begynn å lære
|
|
rzecz oznaczona gatunkowo, ród, gatunek stworzeń, plemię, naród
|
|
|
|
pondus, ponderis. n. III dec. begynn å lære
|
|
waga, ciężar, siła ciężkości
|
|
|
|
numerus m. II dec. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
mensura, mensurae f. I dec. begynn å lære
|
|
miara (powierzchni/objętości), mierzenie, masa
|
|
|
|
res infungibilis, rei infungibilis begynn å lære
|
|
|
|
|
|
species, speciei f. V dec. begynn å lære
|
|
rzecz oznaczona indywidualnie, szczegół, cecha indywidualna
|
|
|
|
pertinentia, pertinentiae f. I dec. begynn å lære
|
|
przyległość, przynależność, dochód
|
|
|
|
accessio, accessionis f. III dec. begynn å lære
|
|
podejście, przerobienie rzeczy, zwiększenie, akcesja
|
|
|
|
specificatio, specificationis f. III dec. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
nova species f. begynn å lære
|
|
nowo powstała rzecz ruchoma, rzecz powstała na skutek przerobienia (specyfikacji)
|
|
|
|
res consumptibilis, rei consumptibilis f. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
consumo, ere, sumpsi, sumptum III coniug. begynn å lære
|
|
zużyć, zniszczyć [także przez używanie]
|
|
|
|
res inconsumptibilis, rei inconsumptibilis begynn å lære
|
|
|
|
|
|
res derelictae, rei derelictae f. begynn å lære
|
|
rzecz porzucona przez wlaściciela
|
|
|
|
res nullius f. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
res habilis, rei habili f. begynn å lære
|
|
rzecz, którą można zasiedzieć
|
|
|
|
usucapio, usucapionis f. III dec. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
titilus, titili m. II dec. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
fides, fidei f. V dec. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
tempus, temporis n. III dec. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
fructus, us m. IV dec. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
fructus naturales begynn å lære
|
|
|
|
|
|
dominium, domini begynn å lære
|
|
własność, pełne władztwo nad rzeczą
|
|
|
|
proprietas, proprietatis begynn å lære
|
|
|
|
|
|
utor begynn å lære
|
|
|
|
|
|
possessio, possessionis f. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
successio, onis f. III dec. begynn å lære
|
|
wstąpienie w stosunek prawny w miejsce innej osoby
|
|
|
|
successio universalis, successionis universalis begynn å lære
|
|
Sukcesja uniwersalna czyli ogólna
|
|
|
|
successio singularis, successionis singularis f. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
hereditas, hereditatis f. III dec. begynn å lære
|
|
dziedziczenie, masa spadkowa, spadek, scheda, prawo dziedziczenia
|
|
|
|
hereditas iacens begynn å lære
|
|
spadek leżący, spadek nieobjęty przez uprawnionego dziedzica i leżący odłogiem
|
|
|
|
defunctus, us m. IV dec. begynn å lære
|
|
zmarły, nieboszczyk, spadkodawca
|
|
|
|
heres, heredis m.f. III dec. begynn å lære
|
|
dziedzic, spadkobierca, następca prawny, posiadacz
|
|
|
|
successor, successoris m. III dec. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
coheres, cohedis m.f. III dec. begynn å lære
|
|
współdziedzic, współspadkobierca
|
|
|
|
successio ab intestato begynn å lære
|
|
dziedziczenie beztestamentowe
|
|
|
|
inetestatus m. II dec, begynn å lære
|
|
zmarły, który nie pozostawił ważnego testamentu
|
|
|
|
hereditas legitima begynn å lære
|
|
dziedziczenie z ustawy, dziedziczenie ustawowe
|
|
|
|
successio ex testamento begynn å lære
|
|
dziedziczenie testamentowe
|
|
|
|
fusio, fusionis f. III dec, begynn å lære
|
|
zlanie się, połączenie, fuzja
|
|
|
|
hereditas damnosa, hereditatis damnosae f. begynn å lære
|
|
spadek zgubny, szkodliwy (gdy pasywa przewyższają aktywa)
|
|
|
|
beneficium abstinendi begynn å lære
|
|
uprawnienia dziedzica do powstrzymania sie od podjęcia majątku
|
|
|
|
abstineo, abstinere, abstinui, abstitentum II coniug. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
beneficium inventarii begynn å lære
|
|
dobrodziejstwo sporzadzenia inwentarza masy spadkowej przez dziedzica tj. w konsekwencji ograniczenie odpowiedzialności za długi spadku do jego faktycznej wysokości
|
|
|
|
inventarium begynn å lære
|
|
|
|
|
|
ius accrescendi begynn å lære
|
|
prawo przyrostu działów spadkowych o odpowiednią część działu nieobecnego
|
|
|
|
transmissi, transmissionis f. III dec. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
successio testamentaria begynn å lære
|
|
|
|
|
|
testamenti factio activa begynn å lære
|
|
zdolność testatora do sporządzenia testamentu
|
|
|
|
testamenti factio passiva begynn å lære
|
|
|
|
|
|
delatio, delationis f. III dec. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
delatio hereditatis begynn å lære
|
|
|
|
|
|
testamentum, testamenti n. II dec. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
testamentum validum, testamenti validi n. II dec. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
testamentum holographum begynn å lære
|
|
testament własnoręczny, testament odręcznie napisany
|
|
|
|
testamentum nuncupativum n. begynn å lære
|
|
testament spisany w pamięci (nunkupacyjny), testament ustny, oświadczenie ostatniej woli w formie ustnej
|
|
|
|
testamentum allographum n. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
heredis substitutio begynn å lære
|
|
ustanowienie dziedzica podstawionego
|
|
|
|
substitutus, i m. II dec. begynn å lære
|
|
substytut, zastępca, pomocnik, dziedzic podstawiony
|
|
|
|
legatum, legati n. II dec. begynn å lære
|
|
zapis, legat, zapis prawa cywilnego
|
|
|
|
legatum per praeceptionem begynn å lære
|
|
zapis pewnego przedmiotu na rzecz współdziedzica oprócz jego części spadku
|
|
|
|
prelegat begynn å lære
|
|
tj. podobieństwo do legatu naddziałowego
|
|
|
|
legatum per damnationem begynn å lære
|
|
zapis dający obowiązek do czegoś
|
|
|
|
legatarius begynn å lære
|
|
zapisobiorca, legatariusz
|
|
|
|
iura inter partes begynn å lære
|
|
|
|
|
|
pars, partis begynn å lære
|
|
pewna osoba lub strona (także procesowa), uczestnictwo, część, udział, porcja, miarka
|
|
|
|
inter z acc. begynn å lære
|
|
między, pomiędzy, wobec, między sobą
|
|
|
|
obligatio, obligationis begynn å lære
|
|
zobowiązanie, obligacja, wierzytelność, węzeł
|
|
|
|
vinculum, vinculi n. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
vinculum iuris begynn å lære
|
|
|
|
|
|
ligo, ligare I coniug. begynn å lære
|
|
zobowiązać, związać, złączyć
|
|
|
|
obligatio impossibilis begynn å lære
|
|
zobowiązanie niemożliwe do wykonania, niemożność powstania węzła prawnego
|
|
|
|
impossibiles, impossibile begynn å lære
|
|
niemożliwy, niedopuszczalny, niestosowany, niezdolny, niezdatny
|
|
|
|
debitor, debitoris f. III dec. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
debitum, debiti, n. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
obligationes naturales begynn å lære
|
|
zobowiązanie naturalne czyli niezupełne
|
|
|
|
do, dare, dedi, datum I coniug. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
causa, causae f. I dec. begynn å lære
|
|
przyczyna (w tym prawna), podstawa prawna, zobowiązania, stosunek prawny, sprawa
|
|
|
|
causa adquirendi begynn å lære
|
|
podstawa nabycia prawa lub rzeczy
|
|
|
|
causa donandi begynn å lære
|
|
podstawa obdarowania drugiego
|
|
|
|
causa obligandi begynn å lære
|
|
podstawa zaciągnięcia zobowiązania
|
|
|
|
obligo, obligare I coniug. begynn å lære
|
|
Wiążę, wiążą 1 coniug. zobowiązać (także dłużnika)
|
|
|
|
causa solvendi begynn å lære
|
|
podstawa prawna świadczenia w celu umorzenia zobowiązania
|
|
|
|
obligationes ex contractu begynn å lære
|
|
zobowiązania wynikające z umowy tj. z umowy prawa prywatnego
|
|
|
|
obligationes ex delicto (ex maleficio) begynn å lære
|
|
zobowiązania wynikające z deliktu (czynu zabronionego)
|
|
|
|
delictum, i n. II dec, begynn å lære
|
|
przestępstwo, czyn niedozwolony, delikt
|
|
|
|
maleficium, maleficii begynn å lære
|
|
|
|
|
|
obligatio alternativa (dues res sunt in obligatione unum in solution) begynn å lære
|
|
zobowiązanie przemienne tj. dwie rzeczy są przy zawieraniu zobowiązania jedna zaśw jego wykonaniu
|
|
|
|
facultas alternativa (una res est in obligatione, due in solutione) begynn å lære
|
|
upoważnienie przemienne tj. jedna rzecz jest przy zawieraniu zobowiązania, dwie zaś w jego wykonaniu
|
|
|
|
novatio, novationis begynn å lære
|
|
odnowienie, nowacja, odnowienie stosunku prawnego
|
|
|
|
mora debitoris vel mora solvendi begynn å lære
|
|
zwłoka dłużnika lub opóźnienie płatnicze
|
|
|
|
usura, usuae begynn å lære
|
|
odsetki, procent, korzyść, czasowe używanie
|
|
|
|
mora creditoris begynn å lære
|
|
zwłoka wierzyciela, rozmyślne opóźnianie wykonania zobowiązania ze strony wierzyciela
|
|
|
|
damnum, damni begynn å lære
|
|
|
|
|
|
damnum emergens begynn å lære
|
|
szkoda rzeczywista, rzeczywiste umniejszenie majątku
|
|
|
|
emergo, emergere III coniug. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
lucrum cessans begynn å lære
|
|
utrata spodziewanej korzyści majątkowej
|
|
|
|
lucrum, lucre begynn å lære
|
|
|
|
|
|
cesso, cessare I coniug. begynn å lære
|
|
|
|
|
|
dolus, doli m. II dec. begynn å lære
|
|
podstęp, oszustwo, zły zamiar
|
|
|
|
culpa, culpae begynn å lære
|
|
|
|
|
|
culpa lata begynn å lære
|
|
|
|
|
|
culpa levis in abstracto begynn å lære
|
|
zaniedbanie staranności tego rodzaju, jaką przykład, abstrakcyjnie określony, staranny ojciec rodziny we własnych sprawach
|
|
|
|
culpa levis in concreto begynn å lære
|
|
zaniedbanie staranności, takiej jaką się przykłada we włanych sprawach
|
|
|
