Moja lekcja

 0    108 fiche    owojcikcg7
Skriv ut spille sjekk deg selv
 
spørsmålet svaret
Obligatio
begynn å lære
zobowiązanie, stosunek obligacyjny pomiędzy dwiema stronami- wierzycielem i dłużnikiem, wierzyciel jest uprawniony do otrzymania świadczenia, a dłużnik zobowiązany do wykonania świadczenia.
wierzytelność
begynn å lære
prawo podmiotowe względne do domagania się wykonania świadczenia przez dłużnika
dług
begynn å lære
sytuacja prawna dłużnika, polegająca na tym, że ma on obowiązek wykonania świadczenia
Świadczenie
begynn å lære
przedmiot zobowiązania, określone zachowanie ludzkie do którego zobowiązuje się dłużnik w interesie wierzyciela, prawidłowe wykonanie świadczenia prowadzi do wygaśnięcia zobowiązania
Dare
begynn å lære
obowiązek polegający na wydaniu rzeczy w celu przeniesienia własności lub ustanowienie ograniczonego prawa rzeczowego
Facere
begynn å lære
obowiązek dłużnika polegający na wykonaniu określonych czynności lub ich zaniechaniu (non facere)
Praestare
begynn å lære
świadczenia odszkodowawcze, gwarancyjne i z tytułu poręczenia
nikt nie jest zobowiązany do rzeczy niemożliwych
begynn å lære
impossibilium nulla est obligatio
Świadczenie jednorazowe
begynn å lære
jego rozmiar jest oznaczony przez wskazanie zachowania się dłużnika bez odwoływania się do czynnika czasu
Świadczenie ciągłe
begynn å lære
określone, stałe zachowanie się dłużnika przez czas trwania stosunku zobowiązaniowego
Świadczenie okresowe
begynn å lære
zachowania, do których zobowiązał się dłużnik powtarzają się w określonych odstępach czasu.
Obligationes ex contractu
begynn å lære
zobowiązania z kontraktu
Obligationes ex delicto
begynn å lære
zobowiązania z deliktu
Obligationes ex variis causarum figurae
begynn å lære
zobowiązania z różnych innych rodzajów przyczyn
Obligationes quasi ex contractu
begynn å lære
zobowiązania jak gdyby z kontraktu
Obligationes quasi ex delicto
begynn å lære
zobowiązania jak gdyby z deliktu
Czynności niedozwolone
begynn å lære
wynikała z nich odpowiedzialność osobista sprawcy, w późniejszym rozwoju sprawca mógł zawrzeć z pokrzywdzonym układ co do zapłaty pewnej grzywny, przez co pokrzywdzony odstępował od zemsty
kontrakt
begynn å lære
umowy uznane przez prawo cywilne jako rodzące prawne zobowiązanie, zaskarżalne na podstawie causa civilis
Delikt
begynn å lære
czyn niedozwolony prawa prywatnego/ przestępstwo prawa prywatnego. Tworzy system zamknięty
Variae causarum figurae
begynn å lære
obejmowały wszelkie inne przyczyny powstania zobowiązań ze zdarzeń fatycznych i prawnych, nie będących kontraktami ani deliktami
Zobowiązania jak gdyby z kontraktu
begynn å lære
zobowiązania powstające na podstawie stanu faktycznego rodzącego skutki analogiczne do kontraktu. Przykłady: prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia, bezpodstawne wzbogacenie
Zobowiązania jak gdyby z deliktu
begynn å lære
zobowiązania powstające na podstawie stanu faktycznego rodzącego skutki analogiczne do deliktu. Przykłady: wypadnięcie lub wylanie czegoś z pomieszczenia, skutkujące powstaniem szkody
Zobowiązania kontraktowe
begynn å lære
mają charakter umowny ponieważ powstały z kontraktów- umów zaskarżalnych według prawa cywilnego
Zobowiązania deliktowe
begynn å lære
wynikały z deliktów
Zobowiązania jednostronnie zobowiązujące
begynn å lære
jedna strona jest dłużnikiem, druga wierzycielem - są to wszystkie kontrakty stricti iuris.
Zobowiązania dwustronnie zobowiązujące
begynn å lære
obydwie strony są jednocześnie dłużnikami i wierzycielami - są to wszystkie kontrakty bonae fidei
Zobowiązania dwustronnie zobowiązujące doskonałe (synallagmatyczne)
begynn å lære
dwustronny charakter wynika z istoty zobowiązania (a zatem od początku są dwustronnie zobowiązujące). Wszystkie zobowiązanie literalne, werbalne i pożyczka spośród werbalnych są jednostronne. Są to wszystkie zobowiązania konsensualne poza zleceniem.
Zobowiązania dwustronnie zobowiązujące niedoskonałe
begynn å lære
zobowiązania początkowo jednostronnie zobowiązujące, które na skutek późniejszych okoliczności mogą stać się dwustronnie zobowiązujące. Są to wszystkie zobowiązania realne poza pożyczką i zleceniem
Zobowiązania stricti iuris
begynn å lære
chronologicznie starsze, wykonanie zobowiązania dokładnie wedle jego brzmienia. Zawsze są jednostronnie obowiązujące. Są to wszystkie kontrakty literalne, werbalne oraz pożyczka
Zobowiązania bonae fidei
begynn å lære
wykonanie zobowiązania zgodnie z zasadami „dobrej wiary" W przypadku zwłoki naliczane są odsetki z mocy prawa, szkoda uwzględnia nie tylko wartość rzeczy zniszczonej ale także potencjalnie utracone zyski
Zobowiązania naturalne
begynn å lære
pozbawione cechy zaskarżalności (brak elementu odpowiedzialności dłużnika - możliwa była jednak odpowiedzialność podmiotu trzeciego)
wierzytelności dzielą się z mocy samego prawa
begynn å lære
Nomina ipso iure divisa
Zobowiązanie solidarne
begynn å lære
takie, w których jest wiele podmiotów (wierzycieli lub dłużników) oraz jedno świadczenie
Solidarność bierna
begynn å lære
solidarność dłużników - polegała na tym, że wierzyciel mógł domagać się całości świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, kilku z nich lub nawet jednego, a wykonanie świadczenia przez któregokolwiek z dłużników zwalniało pozostałych
Solidarność czynna
begynn å lære
solidarność wierzycieli - polegała na tym, że dłużnik może spełnić świadczenie do rąk jednego spośród kilku wierzycieli, a przez zaspokojenie któregokolwiek z nich zobowiązanie wygasa względem wszystkich
Prawo regresu
begynn å lære
prawo żądania od współdłużników aby zwrócili mu w odpowiednich częściach to co za nich zapłacił; prawo współwierzycieli do domagania się od tego spośród nich, który przyjął świadczenie, do wydania im odpowiednich, przypadających na nich części świadczenia
Kumulatywność
begynn å lære
każdy z kilku dłużników zobowiązany jest do wykonania całego świadczenia osobno, a wykonanie przez jednego nie zwalnia pozostałych z długu.
Cesja
begynn å lære
przelew wierzytelności- przeniesienie wierzytelności z dotychczasowego wierzyciela na drugą osobę na podstawie zawartej między nimi umowy, zgoda dłużnika nie była potrzebna
Umowa cesyjna
begynn å lære
zgodne porozumienie stron co do przeniesienia wierzytelności - było ważne i skuteczne choćby przyczyna prawna cesji była wadliwa.
uważa się że gatunek nie ginie
begynn å lære
genus perire non censetur
rzecz indywidualnie oznaczona ginie na szkodę wierzyciela
begynn å lære
species perit ei cui debetur
Odsetki
begynn å lære
wynagrodzenie za korzystnie z cudzego kapitału, obliczane według wysokości stopy procentowej w stosunku do wysokości kapitału i czasu jego eksploatacji
Lichwa
begynn å lære
pobieranie odsetek ponad dozwoloną stopę procentową
Anatocyzm
begynn å lære
pobieranie odsetek od odsetek
Zobowiązania przemienne (alternatywne)
begynn å lære
gdy dłużnik obowiązany jest do kilku świadczeń ale po wykonaniu jednego z nich staje się zwolniony od zobowiązania. Prawo wyboru przedmiotu świadczenia zależało od umowy albo od rozrządzenia ostatniej woli
Facultas alternativa
begynn å lære
upoważnienie przemienne- zachodziło gdy zobowiązanie obejmowało tylko jedno świadczenie lecz dłużnik miał prawo zastąpić to świadczenie innym
Culpa
begynn å lære
Wina dłużnika- umyślne działanie lub zaniechanie dłużnika zmierzające do naruszenia interesów wierzyciela albo zaniedbanie należytej staranności, niedbalstwie
Culpa lata
begynn å lære
grube niedbalstwo- gdy dłużnik zaniedbał takiej staranności, jaką normalnie zachowuje każdy przeciętny człowiek
Culpa levis
begynn å lære
lekka wina- gdy zachodziło zaniedbanie przez dłużnika takiej stranności jaka cechuje szczególnie sumiennego i zapobiegliwego człowieka
culpa levis in abstracto
begynn å lære
zaniedbanie staranności cechującej zapobiegliwego pater familias
staranność zapobiegliwego ojca rodziny
begynn å lære
Diligentia diligentis patris familias
culpa levis in concreto
begynn å lære
zaniedbanie staranności, jaką cechował się sam dłużnik przy prowadzeniu własnych spraw
staranność którą dłużnik zwykle stosował w swoich sprawach
begynn å lære
diligentia quam suis rebus adhibere solet
wina akwiliańska
begynn å lære
odpowiedzialność za najmniejszy nawet brak staranności oraz nieumiejętność
za dolus zawsze się odpowiada
begynn å lære
dolus semper praestatur
wielka wina równa się podstępowi
begynn å lære
magna culpa dolus est
Custodia
begynn å lære
szczególny obowiązek strzeżenia rzeczy będącej przedmiotem świadczenia· miała charakter obiektywny - dłużnik odpowiadał zarówno za zawinioną, jak i przypadkową utratę lub uszkodzenie rzeczy
Ekskulpacja
begynn å lære
uwolnienie się od odpowiedzialności przez wykazanie braku winy
casus fortuitus
begynn å lære
przypadek losowy
vis maior
begynn å lære
następstwo siły wyższej
Szkoda
begynn å lære
uszczerbek w majątku wierzyciela powstały wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania przez dłużnika lub z bezprawnego działania pewnej osoby
restytucji naturalnej
begynn å lære
wykonanie wszystkiego, co przy realizacji zobowiązania zostało zaniedbane lub przywrócenie do stanu sprzed powstania szkody
Stipulatio poenae
begynn å lære
stypulacja karna- za jej pomocą strony mogły umownie oznaczyć wysokość odszkodowania. Dłużnik zobowiązywał się w niej do zapłaty pewnej sumy na wypadek gdyby nie dokonał zobowiązania
Mora
begynn å lære
Zwłoka- gdy dłużnik ze swojej winy nie wykonuje we właściwym czasie świadczenia bądź gdy wierzyciel bez uzasadnionego powodu nie przyjmuje świadczenia należycie mu zaofiarowanego
Mora debitoris
begynn å lære
zwłoka dłużnika- gdy roszczenie wierzyciela było już w całej pełni wymagalne i nic nie stało na przeszkodzie wniesieniu przez niego skargi
Interpellatio
begynn å lære
wezwanie dłużnika przez wierzyciela do spełnienia świadczenia gdy termin świadczenia nie był oznaczony.
termin wzywa zamiast osoby
begynn å lære
Dies interpellat pro homine
złodzieja zawsze uważa się za znajdującego się w zwłoce
begynn å lære
Fur semper moram facere videtur
Actiones adiecticiae qualitatis
begynn å lære
skargi za pomocą których wierzyciele mogli występować przeciwko zwierzchnikowi z tytułu zobowiązań zaciągniętych przez podległą im osobę
actio de peculio
begynn å lære
z tytułu zobowiązań zaciągniętych przez osoby którym właściciel udzielił peculium
actio tributoria
begynn å lære
z zobowiązań zaciągniętych w związku z żeglugą zarobkową
actio institoria
begynn å lære
z zobowiązań zaciągniętych w ramach prowadzonej przez filius familias bądź niewolnika zarobkowej działalności gospodarczej
actio quod iussu
begynn å lære
z zobowiązań zaciągniętych na polecenie zwierzchnika
actio de in rem verso
begynn å lære
z każdej czynności prawnej która przynosiła zwierzchnikowi korzyść majątkową
Odpowiedzialność noksalna
begynn å lære
odpowiedzialność zwierzchnika familijnego za delikty, których dopuściły się osoby alieni iuris oraz niewolnicy
odpowiedzialność noksalna podąża za głową sprawcy
begynn å lære
noxa caput sequitur
Poręczenie
begynn å lære
stypulacyjna umowa między wierzycielem a osobą trzecią zwaną poręczycielem, na podstawie której poręczyciel przyjmował odpowiedzialność za cudzy dług
Zabezpieczenie rzeczowe
begynn å lære
danie wierzycielowi prawnej możliwości zaspokojenia swej pretensji w drodze sprzedaży rzeczy dłużnika w razie braku zapłaty
Intrecesja
begynn å lære
przyjęcie odpowiedzialności za cudzy dług
Zabezpieczenie osobowe
begynn å lære
zabezpieczenie przez osoby trzecie przyjmujące na siebie odpowiedzialność za zapłatę długu przez dłużnika
sponsio
begynn å lære
rodzaj poręczenia stypulacyjnego dostępnego jedynie obywatelom rzymskim, mającego na celu zabezpieczenie zobowiązania głównego, które również musiało mieć charakter stypulacyjny. wygasało po 2 latach
fideipromissio
begynn å lære
wzorowana na sponsio forma poręczenia dostępna jednak także Latynom oraz peregrynom. Zanikła w początku okresu poklasycznego
fideiussio
begynn å lære
forma stypulacyjnego poręczenia dostępna wszelkim podmiotom i mogąca zabezpieczyć wszelkie zobowiązania - w tym naturalne i deliktowe
Zadatek
begynn å lære
suma pieniężna bądź rzecz którą jedna strona wręczała drugiej przy zawarciu umowy. Jego celem było potwierdzenia zawarcia umowy i ułatwienie dowodu tego faktu
Odstępne
begynn å lære
zadatek w formie odszkodowania za niedojście umowy do skutku należnego od strony która jednostronnie odstąpiła od umowy
Datio in solutum
begynn å lære
zwolnienie się z zobowiązania wykonując inne świadczenie niż było przewidziane w treści zobowiązania
Adstipulator
begynn å lære
dodatkowy akcesoryjny wierzyciel, miał status analogiczny do wierzyciela solidarnego: mógł dochodzić wierzytelności na drodze sądowej, zwolnić dłużnika ze zobowiązania, jego uprawnienia miały charakter osobisty i nie były dziedziczne
adiectus solutionis gratia
begynn å lære
osoba uprawniona do przyjęcia świadczenia, która nie miała statusu wierzyciela - nie mógł wytoczyć powództwa przeciw dłużnikowi, ani zwolnić go ze zobowiązania
oznaczanie terminu wykonania zobowiązania następuje w interesie dłużnika a nie wierzyciela
begynn å lære
Diei adiectio pro reo est, non pro stipulatore
Akceptylacja
begynn å lære
formalny sposób zwolnienia dłużnika ze zobowiązań pochodzących z kontraktów werbalnych oraz kontraktów literalnych
Stypulacja akwiliańska
begynn å lære
gdy dłużnik winien był różne sumy z różnych interesów zawieranych z tym samym wierzycielem to za jej pomocą zmieniano wszystkie te długi na jeden dług stypulacyjny
Dissensus / contrarius consensus
begynn å lære
przy kontraktach konsensualnych - przeciwieństwo konsensusu, a zatem zgodna wola umorzenia zobowiązania przez formalne zwolnienie dłużnika ujawniona w jakiejkolwiek formie
Nowacja
begynn å lære
odnowienie zobowiązania - umorzenie zobowiązania poprzez zastąpienie go innym zobowiązaniem z nowym elementem, wchodzącym w miejsce poprzedniego
Delegacja czynna
begynn å lære
wierzyciel upoważniał swego dłużnika, do wydania przedmiotu świadczenia odbiorcy przekazu. Skutek: zmiana wierzyciela
Delegacja bierna
begynn å lære
delegacja bierna - dłużnik upoważniał inną osobę, do wydania przedmiotu świadczenia swemu wierzycielowi. Skutek: zmiana dłużnika
confusio
begynn å lære
dotychczasowy dłużnik nabywa wierzytelność lub dotychczasowy wierzyciel nabywa dług
Concursus causarum lucrativarum
begynn å lære
zbieg tytułów darmych [nieodpłatnych] - dotychczasowy wierzyciel nabywa przedmiot świadczenia oznaczony indywidualnie na równie korzystnych warunkach
Pactum de non petendo
begynn å lære
nieformalna umowa o zrzeczenie się świadczenia
Kompensacja
begynn å lære
umorzenie pewnej wierzytelności wskutek przeciwstawienia jej wzajemnej wierzytelności ze strony dłużnika
Umowa
begynn å lære
zgodne oświadczenie woli dwóch stron zmierzające do zawiązania między nimi zobowiązania jako obligacyjnego stosunku prawnego i wywołania określonych skutków prawnych.
umów należy dotrzymywać
begynn å lære
pacta sunt servanda
Pacta vestita
begynn å lære
cywilna zaskarżalność niektórych zwykłych umów
Pollicitatio
begynn å lære
jednostronne przyrzeczenie świadczenia
kontrakty Realne
begynn å lære
elementem który powoduje zaskarżalność umowy jest wręczenie rzeczy
kontrakty Werbalne
begynn å lære
elementem który powoduje zaskarżalność umowy jest wypowiedzenie przez strony pewnych przepisanych słów w oznaczony sposób
kontrakty Literalne
begynn å lære
elementem który powoduje zaskarżalność umowy jest użycie pewnej ustalonej formy pisemnej
Konsensualne
begynn å lære
elementem który powoduje zaskarżalność umowy jest zgodne porozumienie się stron
Nuda pacta
begynn å lære
umowy niezaskarżalne

Du må logge inn for å legge inn en kommentar.