→ Nowotworzenie Część Druga → Start læring / Last ned MP3 Flashcards

spørsmålet		svaret
NOWOTWORY NIEZRÓŻNICOWANE (NOWOTWORY ANAPLASTYCZNE) definicja begynn å lære		nowotwór, którego wygląd mikroskopowy nie daje możliwości określenia jego pochodzenia
GUZY MIESZANE łacina begynn å lære		(neoplasmata mixta)
GUZY MIESZANE definicja begynn å lære		guzy zawierające komórki wywodzące się z co najmniej dwóch listków zarodkowych (biphyloma, -triphyloma, -carcinosarcoma)
POTWORNIAK łacina begynn å lære		TERATOMA
POTWORNIAK definicja begynn å lære		guz wywodzący się z komórek totipotencjalnych – zawiera wszystkie listki zarodkowe (teratoma maturom, -teratoma immaturum)
ZMIANY NOWOTWOROPODOBNE wymień begynn å lære		BŁĘDNIAK, - ODPRSKOWIAK,
BŁEDNIAK łacina begynn å lære		HAMARTOMA
BŁĘDNIAK definicja begynn å lære		jest strukturą przypominającą nowotwór, jest utworzony z tkanek typowych dla miejsca, w którym się znajduje, ale proporcja i układ jego komórek są nieprawidłowe
ODPRYSKOWIAK łacina begynn å lære		CHORISTOMA
DWA MOŻLIWE MECHANIZMY POWSTAWANIA NOWOTWORÓW begynn å lære		TEORIA GENETYCZNA, - TEORIA EPIGENETYCZNA
TEORIA GENETYCZNA definicja begynn å lære		USZKODZENIE DNA - MUTACJE
TEORIA EPIGENETYCZNA definicja begynn å lære		– ZMIANY EKSPRESJI GENÓW BEZ ZMIAN STRUKTURY
MECHANIZMY EPIGENETYCZNE definicja begynn å lære		ZMIANA EKSPRESJI GENÓW BEZ ZMIAN SEKWENCJI DNA
zmiany (modyfikacje) epigenetyczne mogą begynn å lære		: zwiększać lub hamować ekspresję genów i mogą być przekazywane komórkom potomnym w czasie podziałów komórkowych
PRAWDOPODOBNE MECHANIZMY EPIGENETYCZNE begynn å lære		- zmiany metylacji DNA
metylacja DNA - polega na... begynn å lære		zmianie nasilenia poziomu metylacji zasad DNA – metylacji cytozyny – przyłączeniu grup metylowych – lub ich odłączeniu
metylacja jest podstawowym mechanizmem regulującym... begynn å lære		ekspresję genów w komórkach prawidłowych
HIPOMETYLACJA czym jest begynn å lære		- aktywacja genów
HIPERMETYLACJA czym jest begynn å lære		- wyciszanie genów
komórki nowotworowe charakteryzuje... begynn å lære		zmniejszenie zawartości 5-metylcytozyny – forma zmetylowana –
hipometylację stwierdzono... begynn å lære		w wielu typach nowotworów złośliwych u ludzi
nasilenie metylacji jest kontrolowana przez... begynn å lære		specyficzne enzymy i może być zmieniana działaniem różnych czynników
MECHANIZMY GENETYCZNE - USZKODZENIE DNA I MUTACJE begynn å lære		niektóre komórki ze zmutowanym DNA są w stanie przetrwać – są potencjalnym źródłem nowotworu
KOMÓRKI ZMUTOWANE opisz begynn å lære		- niestabilność materiału genetycznego - większe ryzyko pojawienia się następnych mutacji – przy każdym podziale pojawiają się mutacje – nagromadzenie mutacji – powstaje klon komórek nowotworowych
Mutacje, które transformują komórkę prawidłową w nowotworową... begynn å lære		- NIE MOGĄ BYĆ MUTACJAMI LETALNYMI
uszkodzenie DNA nie jest jednoznaczne z wystąpieniem mutacji – uszkodzenie pojawia się podczas replikacji DNA begynn å lære		– nić DNA zawiera nie naprawione lub błędnie naprawiony fragment DNA – na podstawie takiej błędnej nici zostaje zsyntetyzowana nić komplementarna – UTRWALENIE MUTACJI
dodatkowo komórki nowotworowe cechuje... pojawienie się nieprawidłowości liczby, struktury i konfiguracji chromosomalnych begynn å lære		NIESTABILNOŚD CHROMOSOMALNA NIESTABILNOŚĆ CHROMOSOMALNA powoduje...
KONFIGURACJE CHROMOSOMALNE mogą mieć charakter begynn å lære		... ZMIAN KARIOTYPOWYCH, - ZMIAN STRUKTURY CHROMOSOMÓW
zmiany kariotypowe begynn å lære		aneuploidia (trisomia chromosomu 13 w niektórych chłoniakach u psów)
zmiany struktury chromosomów begynn å lære		duplikacje, - delecje, - translokacje
KANCEROGENEZA, KARCINOGENEZA, TUMORGENEZA definicja begynn å lære		proces powstawania nowotwór
następujące fazy kancerogenezy begynn å lære		INICJACJA, - PROMOCJA, - PROGRESJA
INICJACJA definicja begynn å lære		pierwszy krok karcinogenezy - wprowadzenie nieodwracalnych zmian w materiale genetycznym do komórki prawidłowej – po zadziałaniu mutagennych czynników inicjujących (karcinogenów, inicjatorów)
INICJATOR definicja begynn å lære		– czynnik chemiczny lub fizyczny zdolny do powodowania zmian w DNA
KOMÓRKA INICJOWANA definicja begynn å lære		komórki, w których zmiany w DNA wywołane przez inicjator zostały utrwalone
komórki inicjowane są... begynn å lære		MORFOLOGICZNIE PRAWIDŁOWE i mogą pozostać takie przez wiele lat (niekiedy się nie „ujawniają”) jednak mogą reagować bardzo żywiołowo na czynniki mitogenne lub są bardziej oporne na czynniki stymulujące apoptozę
PROMOCJA definicja begynn å lære		nadmierny wzrost komórek inicjowanych w odpowiedzi na działanie czynników stymulujących – CZYNNIKI PROMUJĄCE, PROMOTORY
PROMOTORY definicja begynn å lære		NIE MAJĄ WŁAŚCIWOŚCI MUTAGENNYCH, ale zmieniają ekspresję genów w komórkach prawidłowych i inicjowanych (stwarzają warunki, w których komórki inicjowane mogą wzrastać)
efektem działania promotorów jest... begynn å lære		progresja komórek do ZMIANY PRZEDNOWOTWOROWEJ LUB NOWOTWORU NIEZŁOŚŁIWEGO
efekty działania promotorów są... begynn å lære		odwracalne (nie są mutagenami)
PROGRESJA definicja begynn å lære		obejmuje proces przekształcenia zmian przednowotworowych/niezłośliwych w zmiany o cechach nowotworu złośliwego, aż do osiągnięcia stadium PEŁNOINWAZYJNEGO GUZA ZŁOŚLIWEGO
cechami pojawiającymi się w trakcie progresji jest begynn å lære		NIESTABILNOŚĆ GENETYCZNA i wzrost HETEROGENNOŚCI KOMÓREK NOWOTWOROWYCH
podczas progresji w komórkach stransformowanych pojawiają się... begynn å lære		FENOTYPOWE CECHY BĘDĄCE WYKŁADNIKIEM ZŁOŚLIWOŚCI NOWOTWORU
CECHY KOMÓREK NOWOTWOROWYCH wymień begynn å lære		zaburzenia mnożenia się komórek, - nadwrażliwość na sygnały przerostowe, - zwiększenie możliwości migracyjnych, - zmiany metabolizmu komórek
ZABURZENIA MNOŻENIA SIĘ KOMÓREK wymień begynn å lære		niekontrolowana proliferacja, - zablokowanie apoptozy, - unieśmiertelnienie
NIEKONTROLOWANA PROLIFERACJA zachodzi pod wpływem begynn å lære		protoonkogenów – onkogeny, - geny supresorowe
ZABLOKOWANIE APOPTOZY z powodu begynn å lære		zmiany w genach włączających proces apoptozy, - zmiany w genach chroniących przed apoptozą
zmiany w genach włączający proces apoptozy – dokładniej begynn å lære		brak lub zaburzenia funkcji genu PT53
zmiany w genach chroniących przed apoptozą – dokładniej begynn å lære		nadekspresja Bcl-2
NADWRAŻLIWOŚD NA SYGNAŁY PROWZROSTOWE wymień begynn å lære		wzrost ekspresji receptorów dla czynników wzrostu, - nieprawidłowości strukturu dla receptorów, - aktywacja genów kodujących czynniki wzrostu, - mutacje genów kodujących białka przekaźnikowe
WZROST EKSPRESJI RECEPTORÓW DLA CZYNNIKÓW WZROSTU begynn å lære		stymulacja wzrostu nawet przy niewielkich ilościach GH
NIEPRAWIDŁOWOŚCI STRUKTURY DLA RECEPTORÓW begynn å lære		zmiana konformacji receptora - stymulacja wzrostu bez aktywacji receptora dla GH
AKTYWACJA GENÓW KODUJĄCYCH CZYNNIKI WZROSTU wymień begynn å lære		zwiększona synteza czynników wzrostu, działanie autokrynne lub parakrynne, - PDGR, - FGF
PDGR to... begynn å lære		kostniakomięsaki, gwiaździaki
FGF to... begynn å lære		czerniaki, raki żołądka, raki sutka, pęcherza
ZWIĘKSZENIE MOŻLIWOŚCI MIGRACYJNYCH wymień begynn å lære		zmieniona ekspresja białek powierzchniowych, - wydzielanie enzymów proteolitycznych – kolagenozy, - substancji promujących ruch, - zmiana immunogenności
ZMIENIONA EKSPRESJA BIAŁEK POWIERZCHOWNYCH polega na... begynn å lære		oddzielanie się od innych komórek i błon podstawnych, - adhezja do innych komórek i ECM, - możliwość przemieszczania się w macierzy, adhezja do śródbłonka
WYDZIELANIE ENZYMÓW PROTEOLITYCZNYCH – KOLAGENAZY umożliwia... begynn å lære		trawienie błon podstawnych i ECM – możliwość inwazji
WYDZIELANIE SUBSTANCJI PROMUJĄCYCH RUCH begynn å lære		autokrynna produkcja AMF, zmiany cytoszkieletu
ZMIANA IMMUNOGENNOŚCI begynn å lære		zmiana właściwości immunogennych, - właściwości immunosupresyjne
ZMIANY METABOLIZMU KOMÓREK wymień begynn å lære		zablokowanie syntezy białek – kataplazma, - produkcja białek płodowych, - zmiany metabolizmu energetycznego
KATAPLAZJA oznacza begynn å lære		zablokowanie syntezy białek
ZABLOKOWANIE SYNTEZY BIAŁEK – KATAPLAZJA oznacza, że begynn å lære		komórki nie produkują białek, ani innych substancji produkowanych przez komórki prawidłowe – metabolizm nastawiony tylko na proliferację
PRODUKCJA BIAŁEK PŁODOWYCH begynn å lære		komórki produkują białka typowe dla komórek niedojrzałych – niezróżnicowanych
ZMIANY METABOLIZMU ENERGETYCZNEGO begynn å lære		przesunięcie metabolizmu energetycznego z fosforylacji oksydatywnej w mitochondriach w kierunku glikolizy beztlenowej (glukoza jest łatwo dostępnym substratem do uzyskiwania energii) – komórki są mniej zależne od bardziej złożonych szlaków metabolicznych
MUTAGENY definicja begynn å lære		czynniki powodujące uszkodzenie DNA - mutacje
KARCINOGENY, KANCEROGENY definicja begynn å lære		czynniki powodujące powstanie nowotworów
wiele mutagenów może być także begynn å lære		karcinogenami
nie wszystkie mutageny są begynn å lære		karcinogenami
przyczyny nowotworów - CZYNNIKI WEWNĘTRZNE begynn å lære		produkty uboczne metabolizmu (wolne rodniki), - działanie enzymów litycznych (mutacje DNA), - błędy podczas replikacji, - zmiany aktywności telomerazy, - zaburzenia segregacji chromosomów
przyczyny nowotworów - CZYNNIKI ZEWNĘTRZNE begynn å lære		każdy czynnik egzogenny, który może reagować z DNA i prowokować jego zmiany, czyli - czynniki chemiczne - czynniki fizyczne - czynniki biologiczne
KARCINOGENY CHEMICZNE - ROZPOWSZECHNIONE W ŚRODOWISKU begynn å lære		zazwyczaj małe narażenie na liczne carcinogeny - czasami przypadkowe narażenie na duże dawki carcinogenów - wiele karcinogenów zawartych w żywności
carcinogeny zawarte w żywności begynn å lære		dodatki do żywności - substancje pochodzenia roślinnego (orlica) - zanieczyszczenia (nawozy sztuczne, pestycydy)
KARCINOGENY CHEMICZNE MOGĄ DZIAŁAĆ begynn å lære		bezpośrednio i pośrednio
karcinogeny chemiczne działające BEZPOŚREDNIO begynn å lære		reagują z DNA
karcinogeny chemiczne działające POŚREDNIO begynn å lære		prokarcinogeny – działają po aktywacji enzymatycznej - reagują z DNA
AFLATOKSYNA begynn å lære		(toksyns Aspergilus flavus) indukuje powstawanie nowotworów wątroby u wielu gatunków (ryby, indyki, ludzie) zwiększone rozpowszechnienie raków wątroby u ludzi spożywających duże ilości orzeszków ziemnych i innych roślin ziarnistych zanieczyszczonych aflatoksynami (Afryka i Azja)
Aflatoksyna indukuje begynn å lære		konwersje guaniny do tyminy w łańcuchu DNA - częsta mutacja obecna w genie TP53 w nowotworach u ludzi
KRWIOMOCZ ENZOOTYCZNY begynn å lære		ostry stan zapalny pęcherza moczowego na tle toksycznym spowodowany spożyciem paproci (orlica pospolita - Pteridium aquilinum)
KRWIOMOCZ ENOOTYCZNY - OBRAZ KLINICZNYw łagodnej postaci begynn å lære		mikrohematuria – krew wykrywalna w czasie badania laboratoryjnego
KRWIOMOCZ ENOOTYCZNY - OBRAZ KLINICZNYw cięższej postaci begynn å lære		- hematuria – obecnośd krwi w moczu widoczna makroskopowo
KRWIOMOCZ ENZOOTYCZNY – PATOMORFOLOGIA przypadki łagodne begynn å lære		mikroskopowo obserwuje się przekrwienie, poszerzenie naczyń, pękanie naczyń i mikrokrwiaki, przystudziennice i podbiegnięcia krwawe
KRWIOMOCZ ENZOOTYCZNY – PATOMORFOLOGIA przypadki cięższe begynn å lære		guzkowate obszary rozrostu i metaplazji nabłonka, owrzodzenia, wylewy krwi
ZMIANY NOWOTWOROWE:papilloma, adenoma, transitional cell carcinoma, squamous carcinoma, hemangioma, hemangiosarcoma, leiomyosarcoma, fibrosacroma begynn å lære		zmiany są zazwyczaj mnogie, często (ponad 50 % chory krów) jednocześnie zmiany o różnym pochodzeniu guzy złośliwe często naciekają tkanki otaczające przerzuty obecne w 10 % przypadków najczęściej węzły biodrowe przyśrodkowe i płuca
KARCINOGENY FIZYCZNE – PROMIENIOWANIE begynn å lære		promieniowanie krótkofalowe promienie-γ i promienie X-rays, ultrafiolet, promieniowanie jonizujące
MECHANIZM USZKODZENIA DNA pod wpływem promieniowania begynn å lære		pęknięcie nici pojedynczej lub podwójnej DNA, eliminacja zasad z łańcucha DNA, tworzenie wolnych rodników, tworzenie wiązań krzyżowych w nici DNAtworzenie dimerów pirymidynowych
PROMIENIOWANIE SŁONECZNE wywołuje begynn å lære		SCC małżowin usznych u kotów - hemangiosarcoma u psów z białą sierścią - SCC gałki ocznej u bydła rasy Hereford
PROMIENIOWANIE KOSMICZNE i PROMIENIOTWÓRCZOŚD ZIEMII (radon) begynn å lære		też są rakotwórcze
PROMIENIOWANIE MEDYCZNE begynn å lære		(radiografia, radioterapia) – guz ponaświetleniowy (OSA)
KARCINOGENY BIOLOGICZNE begynn å lære		WIRUSY ONKOGENNE
Onkogenne wirusy RNA begynn å lære		Retrowirusy - przyczyna chłoniaków i białaczek u wielu gatunków
Onkogenne wirusy DNA begynn å lære		Papillomavirusy – przyczyna brodawczycy
ODPRYSKOWIAK definicja begynn å lære		jest przejawem zaburzeń migracji i różnicowania komórek, obszary prawidłowej tkanki, jednakże zlokalizowane w niewłaściwym miejscu
w błędniakach i odpryskowiakach begynn å lære		komórki są prawidłowo zróżnicowane, wykazują pełną dojrzałośd histologiczną i nie posiadają żadnych cech typowych dla nowotworów złośliwych.
UNIEŚMIERTELNIENIE dzięki... begynn å lære		aktywności telomerazy

Nowotworzenie część druga

Du må logge inn for å legge inn en kommentar.

mer