Nowożytność III: Zemsta Habsburgów

 0    84 fiche    ffite
laste ned mp3 Skriv ut spille sjekk deg selv
 
spørsmålet język polski svaret język polski
przyczyny kryzysu monarchii stanowej w XVw.
begynn å lære
upadek znaczenia rycerstwa, oslabienie pozycji kościoła, centralizacja państw, zmniejszenie uprawnień administracji lokalnej-efektem zmiana na Monarchie absolutne
Karol V
begynn å lære
wnuk Maksymiliana I, walczył z reforamcją-przez to długi, dążył do monarchii uniwersalnej
abdykacja Karola V i podział państwa
begynn å lære
1556r. Jako cesarz brat Ferdynand(wraz z Czechami, Węgrami, Austria itd)/Hiszpania, kolonie, Neapol i Niderlandy otrzymał syn Filip II
Wojny Włoskie
begynn å lære
1494/1559r wojny między Habsburgami a Francją
złupienie Rzymu
begynn å lære
1527r przez siły Karola V po utraceniu poparcia Włochów
bitwa pod Pawią
begynn å lære
1525r. walka o kontrolę nad Włochami, Król Francji Franciszek I dostał się do niewoli
pokój w Cateau-Cambresis
begynn å lære
1559r po śmierci Franciszka I i abdykacji Karola V. Między Francją, Anglią i Hiszpanią-Francja traci posiadłości na Półwyspie Apenińskim w zamian za port w Calais(ostania ziemia anglieska na kontynencie)
przejęcie władzy przez Elżbietę I Wielką i jej rządy
begynn å lære
1558r. zmiana polityki zagranicznej na kolonie, konflikt z Hiszpania i Portugalią, okręty anglieskie zajmowały się korsarstwem
pokonanie Grande Armando
begynn å lære
1588r na kanale La Manche, zniszczenie połowy floty hiszpańskiej
zdobycie Belgradu przez stulejmana II wspaniałego
begynn å lære
1521r. kilka lat później najazd na Węgry
bitwa pod Mohaczem
begynn å lære
1526r. śmierć Ludwika Jagiellończyka-podział Węgier na 3 części-największą wraz z Budą włączona do Turcji, Na zachodzie habsburskie królestwo Węgierskie, Wschód zależne od Turcji Księstwo Siedmiogrodu
bitwa pod Prewezą
begynn å lære
1538r. rozbicie floty kolalicji chrześcijańskiej przez Turków na morzu Śródziemnym
zajęcie Cypru przez Turków
begynn å lære
1570r. przyczyna powstania Ligi Świętej
bitwa pod Lepanto
begynn å lære
1571r. całkowita wygrana floty Ligi nad Turkami, koniec ekspansji na morzu Śródziemnomorkim
bitwa na kulikowym polu
begynn å lære
1380r. moskiewski książę Dymitr Doński wygrywa nad Tatarami-jeszcze nie odzyskano pełnej niezależności
samodzierżawie
begynn å lære
absolutyczny system rządków na Rusi
duma Bojarska i sobory ziemskie
begynn å lære
rada rządząca wspólnie z władcami Moskwy złożona z kniaziów i bojarów/parlamenty złożone z bojarów i duchownych
pierwsza koronacja na cara Wszechrusi
begynn å lære
1547r. Przez Iwana IV Groźnego-odsunął bojarów całkowicie od władzy-rządy absolutne
polityka opriczniny
begynn å lære
Iwan IV Groźny odbierał bojarom majątki i podporządkowywał je sobie, panowali tam opricznicy-duże dochody dla cara
wielka Smuta
begynn å lære
1598/1613 zapoczątkowana objęciem władzy przez Borysa Godunowa-zięcie Iwana IV
dymitriady
begynn å lære
1604/6 i 1607/8 Dymitrowie Samozwańcy
zajęcie Moskwy i wydarzenia tuż po
begynn å lære
1610 zajęcie Moskwy, 1611r. powstanie pod wodzą kniazia Dymitra Pożarskiego i kupca Kuźmy Minina-1613r. obsadzenie Michała I Romanowa
traktat stołbowski
begynn å lære
1617r. Michał I oddaje Szwecji południowe wybrzeże zatoki fińskiej
traktat w Polanowie
begynn å lære
1634r. Michał I gwarantuje Polsce Ziemię Smoleńska, Czernicjowską i Siewierską
aresztowanie opozycji parlamentarnej przez Karola I (i jego ojciec)
begynn å lære
1626r. (Jakub I Stuart) Karol w końcu zwołał parlament bo pieniędzy potrzebował-parlament wymusił Petycję o Prawo(tylko parlament może uchwalać podatki)
jedynastoletnia tyrania
begynn å lære
Niezwolywanie parlamentu przez Karola I przez 11lat przez Petycję o Prawo(zakaz nakladnia nowych podatków przez króla bez zgody parlamentu) - zamiast podatków fundusze zdobywane przez kary, zapomniane podatki, sprzedaż tytułów i monopole
przyczyny rewolucji angielskiej
begynn å lære
rozwój przemysłu, bogactwo mieszczaństwo, dążenie gentry do zdobycia ziemi arystokracji, niewystarczające reformy religijne według niektórych, pojawienie się purytanizmu, konflikt króla z parlamentem
krótki parlament
begynn å lære
1640r. Karol I zwołał parlament przez bunt w Szkocji-posłowie domagali się zakończenia nadużyć i rozpoczęli rokowania że Szkotami
długi parlament
begynn å lære
1640/1653r. wymuszenie na królu uchwały mówiącej że tylko parlament może się rozwiązywać - uwięzienie doradców z posłami
głowni działacze parlamentu
begynn å lære
purytanie John Pym, że Oliver Cromwell
wielka remonstracja
begynn å lære
ogłoszona przez purytan lista zarzutów wobec króla
angielska wojna domowa
begynn å lære
1642/51r. król próbował aresztować posłów, zostali oni obronieni przez mieszkańców Londynu
strony konfliktu wojny domowej
begynn å lære
rojaliści- arystokracja, właściciele ziemscy, anglikanie i katolicy. Parlamentarzyści-gentry, yeomeni, mieszczaństwo, część biedoty
bitwa pod Marston Moor
begynn å lære
1644r. pierwsze zwycięstwo parlamentarzystów
bitwa pod Naseby
begynn å lære
1645r. nowo powstała Armia Nowego Wzoru wygrała-król uciekł do szkocji, uformowana tam armia pokonana w 1648r. Pod Preston
Parlament kadłubowy
begynn å lære
po wygraniu parlament próbował dogadać się z królem, ale Cromwell poszedł i ich aresztował. Zostało tylko 50 independentów zależnych od Cromwella.
ścięcie Karola I
begynn å lære
1649r. po skazaniu go przez parlament za zdradę stanu, ogłoszenie państwa Republiką
Rada Państwa
begynn å lære
powstała po zlikwidowaniu izby lordów. Miała 41 osób, z nich wybierano 9 z władzą wykonawczą
rozwiązanie parlamentu kadłubowego
begynn å lære
1653r. Cromwell mianuje się Lordem Protektorem. Początek Dyktatury
Akt nawigacyjny
begynn å lære
1651r. Import towarów do Anglii tylko na statkach anglieskich lub państwa z których ten towar pochodził-wojna z holandią
powrót króla na tron Anglii
begynn å lære
1660r. Karol II Stuart wraca na tron po śmierci Cromwella, obietnica nieprześladowania opozycji, pokoju religijnego i nie zabierania ziemi
frakcje w parlamencie
begynn å lære
wigowie(parlament może decydować kto jest następcą) i torysi(dziedziczna władza królewska)
hebeas Corpus Act
begynn å lære
1679r. wymuszona na królu przez wigów ustawa gwarantujący nietykalność osobistą
ofiarowanie tronu Marii Stuart
begynn å lære
1688r. po utracie poparcia przez Jakuba II, protestantka była żoną Wilhelma III Orańskiego. tzw chwalebna rewolucja
ofiarowanie tronu Marii Stuart
begynn å lære
1688r. po utracie poparcia przez Jakuba II, protestantka była żona Wilhelma III Orańskiego. tzw chwalebna rewolucja
Ustawa o prawach
begynn å lære
1689r. dokument dający duże uprawnienia parlamentowi. Przez to Jakub II znów próbował przejąć władze ale przegrał nad rzeką Boyne w 1690r.
Akt o następstwie tronu
begynn å lære
1701r. w razie śmierci Anny Stuart tron idzie do dynastii książąt Hanoweru, obowiązek kontrasygnaty, ministrowie odpowiadali przed parlamentem
Unia realna Szkocji i Anglii
begynn å lære
1707r. powstanie Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii
reformy Henryka IV Burbona
begynn å lære
sprzedaż urzędów(utworzenie szlachty urzędniczej), zlikwidowanie lokalnych pozostałości feudalnych, wprowadzenie intendentów(kontrolowali prowincje w imieniu króla), nowy system podatkowy
powołanie na stanowisko pierwszego ministra kogoś przez Ludwika XIII
begynn å lære
1624r. Armand de Richelieu
zdobycie la Rochelle
begynn å lære
1627r. Przez Richelieu, pozbawienie wolności politycznej hugenotów ale zostawiono wolność wyznaniową
działania kardynała Richelieu
begynn å lære
odebranie władzy arystokracji-wzmocnienie intendentów, odebranie władzy radzie królewskiej-rolę przejmuje rząd, spadek znaczenia stanów generalnych, prowoanie manufaktur i handlu
śmierć Richelieu i następca
begynn å lære
1642r. Jules Mazarin, rok później umiera Ludwik XIII a władze przejmuje 4 letni Ludwik XIV
bunt spowodowany podatkami na wojnę trzynastoletnia
begynn å lære
1643/45r bunt chłopski
Fonda parlamentarna
begynn å lære
1648r. bunt parlamentu paryskiego-domagano się zakazu aresztowania bez wyroku i zniesienie intendentów-ruch broniony przez Paryżan. Po pokoju w wojnie 30 letniej bunt stłumiony
fonda książąt
begynn å lære
1649r. chwilowa ucieczka Mazarina z kraju, ale w 1653r. arystokracja ponosi klęskę dzięki poparciu mieszczaństwo
śmierć Mazarina
begynn å lære
1661r. przejęcie władzy przez Ludwika XIV
Wysoka Rada
begynn å lære
podejmowała główne decyzje za panowania Ludwika XIV składała się z 7 ministrów a na czele stał król. Powstały też Ministerstwa np. Rada Finansowa, Depesz i prywatna
Jean Baptiste Colbert
begynn å lære
rozwijał przemysł i kierował podatkami za panowania Ludwika XIV. Promował manufaktury i merkantylizm
wojna dewolucyjna
begynn å lære
1667/68 zakończona pokojem w Akwizgrani, Francja otrzymuje część Niderlandów Poł.
Liga Augsburska
begynn å lære
1686r. Koalicja antyfrancuska spowodowana polityką reunionów(zajmowania małych państw na granicy). Konflikt z nią zakończony w 1697r. w Rijswijk
cechy monarchii Absolutnej
begynn å lære
pełna suwerenność monarchy, swoboda władcy w stanowieniu wszystkiego, rozbudowana administracja, mała rola parlamentu, git relacje z Kościołem, dbałość o dobrą gospodarkę
wojna trzydziestoletnia i jej przyczyny
begynn å lære
1618/1648r. rywalizacja habsursko-francuska, chęć uniezależnienia się panst protestanckich od cesarza, walka o wolność wyznania w czechach
zawiązanie ligi katolickiej i unii portestanckiej oraz ich najważniejsi członkowie i sojusznicy
begynn å lære
Unia 1608-Niderlandy, Czechy, Dania, protestanckie państwa niemieckie, Szwecja, Francja/ Liga Katolick-katolickie państwa niemiecki, Cesarstwo, Hiszpania, papież, Bawaria
wywalenie typa z okna które zaczęło wojnę trzydziestoletnią
begynn å lære
1618r. Defenestracja praska-wyrzucenie dwóch cesartikich namiestników
bitwa pod Lützen
begynn å lære
1632r Szwedzi rozkurwiają armię cesarstwa, ale ginie Gustaw Adolf, rok wcześniej również udana bitwa pod Breitenfelden
wielkidowódca Habsburski w trakcie wojny 30 letniej
begynn å lære
Albrecht von Wallenstein
pokój westfalski
begynn å lære
1648r. Francja zdobywa Alzację i biskupstwa Toul, Metz i Verdun, Szwecja zdobywa Pomorza Przedniego (Szczecin po Rugię), Saksonia otrzymuje Łużyce, Brandenburgia dostaje drugą część Pomorza(Kołobrzeg)
Skutki wojny 30 - letniej
begynn å lære
straty gospodarcze i ludnościowe w Niemczech, ograniczenie władzy Habsburgów nad Rzeszą ale umocnienie się ich pozycji w Czechach i na Węgrzech, Wzmocnienie wpływów Szwecji i Francji, koniec wojen religijnych w Niemczech
I wojna angielsko-holenderska
begynn å lære
1652/1654 Holenderzy zablokowani w swoich portach musieli respektować Akt Nawigacyjny i wypłacić odszkodowania kupcom angielskim
II wojna angielsko-holenderska
begynn å lære
1665/1667r. Porażka Anglii, część jej Folty zatopiona na Tamizie, wprowadzenie korzystnych dla Holendrów zmian w Akcie Nawigacyjnym, zdobyli Surinam w zamian za Nową Holandię dla Anglików
III wojna Angielsko holenderska
begynn å lære
1672/74r. przegrana Anglii, flota pokononana na morzu. Anglia dołączyła do wojny z Francją po stronie Niderlandczyków
bitwa pod Wiedniem i Liga Święta
begynn å lære
12 września 1683r. Jan III Sobieski pokonuje Karę Mustafę, w 1684r. powstaje Liga Święta w Linzu(Polska Austria, Papaj, Wenecja)
pokój w Karłowicach i ważne bitwy do tego prowadzące
begynn å lære
1699r. Pokój, bitwa pod Azowem 1696r.-wygrana Rosji, Pod Zantą 1697r. wygrana Habsburgów
postanowienia pokoju w Karłowicach
begynn å lære
całe Węgry i siedmiogród idą do Habsburgów, Polska odzyskała Podole i część Ukrainy, Wenecja Peloponez i Dalmację, kres potęgi Turcji w Europie
manieryzm
begynn å lære
od lat 20 XVIw. okres przejściowy między resesansem i barokiem, Cechował się specajlną nienaturalnością i sztucznością, nie przestrzegano ściśle klasycznych reguł, skomplikowane formy
barok
begynn å lære
koniec XVI w. do połowy XVIII w.-narodozny w Rzymie, uformowany przez spory religijne i bogatej klasy średniej, żarliwość religijna i zwrot ku mistycyzmowi
rodzaje baroku
begynn å lære
dworsko katolicki-pełne orzeypuchu kościoły, mające świadczyć o potędze kościoła i niesmielać, z tych samych powodów rozwój na dworach absolutnych/mieszczańsko protestancki-głównie Niderlandy, realizm i codzienne życie,
przykłady budynków barokowych
begynn å lære
kościół Il Gesu, pałac w Wersalu, kościół San Carlo alle Quattro Fontane, plac św. Piotra,
cechy malarstwa barokowego
begynn å lære
obrazy natualistyczne i klasycystyczne, silny światłocień,
malarze barokowi
begynn å lære
Caravaggio(chłopiec z koszem owoców) Peter Paul Rubens(Trzy Grację), Antoon van Dyck(Karol I na łowach)
najwybitnieksi kompozytorzy baroku
begynn å lære
Jan Sebastian Bach, Antonio Vivaldi, Georg Friedrich, Claudia Monteverdi
najważniejsi nakowcy baroku
begynn å lære
Galileusz, Johaness Kepler, Izaak Newton, Francis Bacon(empiryzm), Kartezjusz(racjonalizm-Myślę więc jestem)
Rokoko
begynn å lære
po śmierci Ludwika XIV (1715)-nastawione na zabawę oraz rozrywkę, zwrot ku intymności i prywatności

Du må logge inn for å legge inn en kommentar.