obowiązkowe pojęcia na maturę

 0    59 fiche    wiktoriaborowiecka55647
laste ned mp3 Skriv ut spille sjekk deg selv
 
spørsmålet język polski svaret język polski
antyk
begynn å lære
epoka literacka obejmująca lata do V w. n.e. charakteryzująca się bogactwem mitologii, dramatami i epopejami, które kształtowały myślenie i sztukę starożytnego świata
epikureizm
begynn å lære
filozoficzno-etyczny nurt założony przez Epikura, który podkreślał, że celem życia jest osiągnięcie szczęścia poprzez filozofię. Epikurejczycy wierzyli, że brak cierpień to szczęście samo w sobie
stoicyzm
begynn å lære
życie bez skrajnych emocji i zdolność utrzymania wewnętrznej harmonii niezależnie od warunków zewnętrznych
topos
begynn å lære
motyw literacki lub artystyczny charakterystyczny dla damej kultury przewijający się w różnych dziełach udowadniając wzorce społeczeństwa i ciągłość myśli
prometeizm
begynn å lære
postawa poświęcenia życia dla innych bez oczekiwania korzyści
średniowiecze
begynn å lære
okres literacki od V do XV w. - dominacja chrześcijańskiej doktryny we wszystkich sferach życia
uniwersalizm
begynn å lære
oparte na chrześcijaństwie ujednolicenie kultury europejskiej w średniowieczu (wspólne znaki, symbole, łacina, normy moralne)
teocentryzm
begynn å lære
Bóg w centrum świata
augustynizm
begynn å lære
pokusy jako największa przeszkoda w dążeniu do wiecznego życia
scholastyka
begynn å lære
tradycja zakonna i akademicka oparta na filozofii Arystotelesa i Platona stworzona aby wyjaśniać trudne prawdy wiary chrześcijańskiej
renesans
begynn å lære
wiek XVI, odkrywanie klasycznych wzorców, nowe perspektywy artystyczne, rozwijanie nauk humanistycznych
humanizm
begynn å lære
nurt filozoficzny lub światopogląd oparty na racjonalnym myśleniu, który wyraża się troską o potrzeby, szczęście, godność i swobodny rozwój człowieka w jego środowiskach (społecznym i naturalnym)
reformacja
begynn å lære
nurt epoki renesansu świadczący o przekonaniu humanistów o ich potędze i nieograniczonej wolności
antropocentryzm
begynn å lære
filozoficzna doktryna, której przekonaniem jest to, że człowiek znajduję się w centrum wszechświata
barok
begynn å lære
od XVI do XVIII w. w Europie, w XVIII w. w Polsce. Przepychający styl, skomplikowana struktura, głębokie emocje, rozbudowana ornamentyka
marnizm
begynn å lære
barokowa poezja; postulował zmysłowość jako główny temat literacki. Wykwintny styl, ozdobniki retoryczne, dążenie do zaskoczenia czytelnika
sarmatyzm
begynn å lære
początkowo był manifestacją dumy narodowej i polskiej waleczności, z czasem kojarzony z powierzchowną religijnością, zacofaniem i nietolerancyjną ksenofobią
kontrreformacja
begynn å lære
walka Kościoła katolickiego z reformacją
oświecenie
begynn å lære
okres literacki w XVIII wieku charakteryzujący się wiarą w rozum, naukę i postęp społeczny
racjonalizm
begynn å lære
nurt filozoficzny, który podkreślał nieograniczone możliwości ludzkiego rozumu i przykładał większą uwagę do poznania umysłowego niż zmysłowego
klasycyzm
begynn å lære
jego głównym celem było kreatywne nawiązywanie do osiągnięć starożytności, zarówno w sferze estetyki, jak i sztuki
empiryzm
begynn å lære
jedynym i podstawowym sposobem zdobycia wiedzy jest poznanie zmysłowe
humanitaryzm społeczny
begynn å lære
postawa uznająca ludzką godność, równość i wolność zs podstawowe wartości
deizm
begynn å lære
zakłada istnienie Boga, ale neguje Jego wpływ na losy ludzkie na ziemi
ateizm
begynn å lære
neguje istnienie Boga
wolterianizm
begynn å lære
wolnomyślicielstwo, tolerancja i powszechne prawo do swobodnego wyrażania poglądów, nawet takich, które są niezgodne z otoczeniem
sensualizm
begynn å lære
wiara w nieograniczone możliwości poznawcze ludzkich zmysłów
libertynizm
begynn å lære
postawa jednostki pozbawionej wartości moralnych
tabula rasa (czysta karta)
begynn å lære
określa dziewiczy stan umysłu ludzkiego, czyli takiego, który nie został jeszcze poddany żadnym myślom świata zewnętrznego
romantyzm
begynn å lære
I poł. XIX w. Nacisk na uczucia, wyobraźnię, indywidualizm i tęsknotę za wolnością
irracjonalizm
begynn å lære
metafizyczny pogląd twierdzący, że świat nie ma porządku ani celu
profetyzm
begynn å lære
praktyka osób, które twierdzą, że ich działania są skutkiem natchnienia przez Boga
mesjanizm
begynn å lære
przekonanie o narodzie jako obdarzonym wyjątkowym przeznaczeniem czy zbawczą misją
mistycyzm
begynn å lære
bezpośredni kontakt człowieka z Bogiem jest możliwy, gdy dusza ludzka zrezygnuje z innych pragnień i skupi się na połączeniu z boskością
historyzm
begynn å lære
kreatywne naśladowanie stylów minionych w architekturze
winkelriedyzm
begynn å lære
poświęcenie dla wolności i ojczyzny. Arnold Winkelried w 1386r. w bitwie pod Sempach zwrócił na siebie uwagę przeciwnika krzycząc "Droga dla Wolności" i zmierzając prosto na niego
pozytywizm
begynn å lære
II poł XIX w. Naukowe podejście do analizy społeczeństwa, bazujące na obserwacjach i faktach
monizm
begynn å lære
wszelki byt ma jednorodną naturę (materialną, duchową lub materialno-duchową)
scjentyzm
begynn å lære
połączenie empiryzmu i pozytywizmu. Ściśle naukowe i racjonalne podejście do problemów
agnostycyzm
begynn å lære
niemożliwe jest jednoznaczne stwierdzenie istnienia lub nieistnienia Boga
relatywizm
begynn å lære
ocena prawdziwości tezy zależy od kontekstu w jakim została zawarta
młoda Polska
begynn å lære
poszukiwanie nowych form wyrazu artystycznego, emancypacja kobiet, krytyka społeczeństwa
modernizm
begynn å lære
dążenie do innowacji, odrzucenie tradycji, eksperymentowanie z nowoczesnymi formami
neoromantyzm
begynn å lære
powrót do romantycznych wartości w XIX w. Zainteresowanie historią i folklorem
dekadentyzm
begynn å lære
II poł. XIX w. Pesymizm, melancholia, krytyka społeczeństwa i dekadencja
ekspresjonizm
begynn å lære
I poł. XX w. Silne wyrażanie emocji, deformacja formy
impresjonizm
begynn å lære
II poł. XIX wieku, chwilowe wrażenia, światła i kolory
naturalizm
begynn å lære
II poł XIX w. Utrwalanie wpływów warunków środowiskowych i dziedziczenia genetycznego na jednostkę ludzką prezentując brutalną rzeczywistość społeczną
secesja
begynn å lære
XIX/XX wiek. Organiczne formy, dekoracyjność i odejście od konwencji artystycznych
symbolizm
begynn å lære
XIX/XX wiek symbolika, metafory, unikanie jednoznacznych interpretacji
chłopomania
begynn å lære
romantyczny ideał chłopa, symbol prostoty, siły moralnej
dwudziestolecie międzywojenne
begynn å lære
zróżnicowane prądu artystyczne i społeczne odzwierciedlające burzliwe wydarzenia wojny
futuryzm
begynn å lære
odejście od tradycji i skupienie się nq przyszłości
awangarda
begynn å lære
dążenie do nowatorskich środków wyrazu i eksperymentacji
dadaizm
begynn å lære
swoboda wyrazu, odrzucenie zasad i kanonów artystycznych XX wiek
panteizm
begynn å lære
Bóg i natura są nieodłącznym bytem
pamflet
begynn å lære
wiersz lub proza pełna satyrycznych docinek skierowanych pod konkretny adres
panegiryk
begynn å lære
pochwalny utwór gloryfikujące zjawisko, osobę lub zbiorowość
poemat heroikomiczny
begynn å lære
parodia starożytnego eposu bohaterskiego; wyniosły opis błahych wydarzeń

Du må logge inn for å legge inn en kommentar.