|
spørsmålet |
svaret |
ius est ars boni et aequi begynn å lære
|
|
prawo jest sztuką stosowania tego, co dobre i sprawiedliwe
|
|
|
iuris praecepta sunt: honeste vivere, alterum non laedere, suum cuique tribuere begynn å lære
|
|
są takie wskazówki prawa: żyć godnie (szlachetnie), innemu nie szkodzić, przydzielać każdemu tyle, ile mu się należy
|
|
|
Scire leges non hoc est verba earum tenere, sed vim ac potestatem begynn å lære
|
|
Znać ustawę to nie znaczy trzymać się ich słów, lecz rozumieć sens i znaczenie
|
|
|
4. In conventionibus contrahentium voluntatem potius quam verba spectari placuit begynn å lære
|
|
W umowach kontrahentów należy uwzględnić bardziej wolę niż słowa.
|
|
|
Qui suo iure utitur neminem laedit – begynn å lære
|
|
Kto korzysta ze swego prawa, nikogo nie krzywdzi
|
|
|
lex posteriori derogat legi priori begynn å lære
|
|
ustawa późniejsza uchyla wcześniejszą
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
|
|
|
nuptias non concubitus, sed consensus facit begynn å lære
|
|
małżeństwo powstaje na skutek porozumienia, a nie faktycznego pożycia
|
|
|
mater semper certa est, pater est quem nuptiae demonstrant begynn å lære
|
|
matka jest zawsze pewna, ojcem jest ten, na którego wskazuje małżeństwo
|
|
|
10. adoptio naturam imitatur begynn å lære
|
|
przysposobienie naśladuje naturę
|
|
|
11. Male nostro iure uti non debemus begynn å lære
|
|
Nie powinniśmy źle korzystać z przysługującego nam prawa
|
|
|
12. nasciturus pro iam nato habetur, quotiens de commodis eius agitur begynn å lære
|
|
dziecko poczęte, ale jeszcze nienarodzone uważa się za już narodzone, o ile chodzi o jego pożytki
|
|
|
13. nemo plus iuris in alium transferre potest quam ipse habet begynn å lære
|
|
– nikt nie może przenieść na drugiego więcej praw niż sam posiada
|
|
|
14. superficies solo cedit begynn å lære
|
|
powierzchnia przypada gruntowi – to co zostaje połączone trwale z nieruchomością
|
|
|
quot generationis tot gradus begynn å lære
|
|
|
|
|
15. Obligatio est iuris vinculum begynn å lære
|
|
zobowiązanie jest węzłem prawnym
|
|
|
16. genus perire non censetur begynn å lære
|
|
uważa się, że gatunek nie ginie
|
|
|
17. impossibilium nulla obligatio est begynn å lære
|
|
zobowiązanie nie istnieje, jeśli przedmiotem jest świadczenie niemożliwe do wykonania
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
|
|
|
19. audiatur et altera pars begynn å lære
|
|
należy wysłuchać również drugiej strony
|
|
|
20. ei incumbit probatio qui dicit non qui negat begynn å lære
|
|
na tym ciąży dowód, kto mówi, a nie na tym, kto zaprzecza
|
|
|
21. ne aet iudex ultra petita partium begynn å lære
|
|
niech sędzia nie zasądza więcej ponad żądania sprawy
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
w razie wątpliwości należy orzekać na korzyść pozwanego/podejrzanego
|
|
|
23. nemo iudex in propria (sua) causa begynn å lære
|
|
nikt nie może być sędzią we własnej sprawie
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
Kto został wezwany przed sąd niech się stawi
|
|
|
25. mala fides superveniens non nocet begynn å lære
|
|
późniejsza utrata dobrej wiary nie przeszkadzała w zasiedzeniu
|
|
|
26. Neminem sibi ipsum causam possessionis mutare posses begynn å lære
|
|
nikt nie może sam sobie zmienić podstawy prawnej posiadania.
|
|
|
27. Nomina semper sunt divisa begynn å lære
|
|
wierzytelności zawsze się dzielą
|
|
|
28. alteri stipulari nemo potest begynn å lære
|
|
Nie można zawrzeć stypulacji ze skutkiem dla osoby trzeciej
|
|
|
29. Cuius commodum eius periculum begynn å lære
|
|
Po zawarciu kontraktu ryzyko przypadkowej utraty rzeczy przechodzi na kupującego
|
|
|
