paremie od A do D

 0    80 fiche    kasiuakasiua
Skriv ut spille sjekk deg selv
 
spørsmålet svaret
aequitas in iudiciis inter litigantes servanda est
begynn å lære
słuszność w sądach pomiędzy będącymi w sporze jest przestrzegana
abusus non tollit usum
begynn å lære
nadużycie nie znosi prawa do właściwego użycia/ z nadużycia nie da się wyprowadzić argumentu na rzecz ustania uprawnienia
accipiens
begynn å lære
odbiorca przekazu
actiones in personam
begynn å lære
powództwa o charakterze osobistym/skarga o charakterze osobistym
adoptio naturam imitatur
begynn å lære
przysposobienie naśladuje naturę; stosunki między przysposabiającymi a przysposobionymi powinny być ukształtowane na wzór stosunków między naturalnymi rodzicami i dziećmi
aequitas praeferitur rigori
begynn å lære
słuszność ma pierwszeństwo przed rygoryzmem/formalizmem
aequitas
begynn å lære
słuszność, równość, sprawiedliwość
aequum et bonum est lex legum
begynn å lære
słuszne i dobre jest prawo prawem
assignatio
begynn å lære
przyznanie, przysądzanie prawa
benignitas
begynn å lære
dobroć, przychylność
benignius leges interpretandae sunt, quo voluntas earum conservetur
begynn å lære
ustawy powinny być interpretowane szerzej, dla zachowania ich ducha; właściwe jest takie interpretowanie ustawy, które zachowuje zamiar ustawodawcy
bona fides
begynn å lære
dobra wiara
bonam fidem agnoscere licet
begynn å lære
dozwolone jest uznanie tego, co wynika z dobrej wiary
bona fides praesumitur
begynn å lære
domniemywa się dobrą wiarę
bona fides semper praesumitur
begynn å lære
zawsze domniemywa się dobrą wiarę
bonum/bona
begynn å lære
dobro, dobro majątkowe
casum sentit dominus
begynn å lære
właściciel rzeczy ponosi skutki zdarzenia przypadkowego, powodującego uszkodzenie lub zniszczenie rzeczy./ Zdarzenie losowe obciąża właściciela
casus a nullo praestatur
begynn å lære
za przypadek nie ponosi się odpowiedzialności. Jeżeli coś będzie konsekwencją zdarzenia losowego, to nikt nie jest odpowiedzialny do odszkodowania z tego powodu wypadku nie może być zagwarantowany przez
casus fortuitus
begynn å lære
szczególny przypadek, siła wyższa; występuje, gdy przypisuje się odpowiedzialność za zwykły przypadek, pomimo niezawinienia
casus mixtus
begynn å lære
przypadek w szczególnym kontekście, do którego przyczyniło się wcześniejsze naganne zachowanie
casus
begynn å lære
przypadek (jako stan faktyczny, stan rzeczy, do jakiego się odnosi, zdarzenie losowe). Coś, co nastąpiło losowo i nie jest konsekwencją nagannego (czyli zawinionego) zachowania jakiegoś podmiotu
causa donandi
begynn å lære
dokonuje się czynności tylko po to, by nastąpiło przysporzenie na rzecz innej osoby, bez żadnego ekwiwalentu. Przykładem jest darowizna.
causa obligandi vel acquirendi
begynn å lære
celem jest nabycie prawa lub innej korzyści majątkowej przez dokonującego przysporzenia, czyli zwiększenie jego aktywów; przykładem będą sprzedaż i najem. A świadczy coś, ażeby zobowiązać B do czegoś
causa
begynn å lære
przyczyna, uzasadnienie, podstawa. Zobowiązanie może wywoływać określone skutki prawne, dlatego, bo ma określoną causę. To właśnie causa legitymizuje przymusowy charakter zobowiązania
causa solvendi
begynn å lære
celem jest zwolnienie się z obowiązku ciążącego na osobie dokonującej przysporzenia, czyli zmniejszenie się jej pasywów. Przykładem jest zapłata długu. Legitymizuje skuteczność prawną określonego zachowania w ramach zobowiązania
cessante ratione legis, cessat ipsa lex
begynn å lære
Gdy ustaje przyczyna obowiązywania ustawy, traci moc sama ustawa
condictio causa data causa non secuta
begynn å lære
nieosiągnięcie celu świadczenia
consuetudo est optima legum interpres
begynn å lære
zwyczaj jest najlepszą wykładnią praw
contractus ex conventione legem accipere dinoscuntur
begynn å lære
moc kontraktu opiera się na zgodnej woli stron/ kontrakt czerpie swoją moc z porozumienia
contractus
begynn å lære
umowa, zobowiązanie
creditor
begynn å lære
wierzyciel
culpa in contrahendo
begynn å lære
wina w kontraktowaniu/ wina w negocjowaniu. Tym wyrażeniem oznacza się naganność osób, które dopiero negocjują zawartość umowy, czyli jeszcze zobowiązanie pomiędzy nimi nie powstało
culpa in custodiendo
begynn å lære
„wina w nadzorze”. Uchwycenie niestaranności w sprawowaniu pieczy/ nadzoru. Jest to naganność, którą przypisuje się temu, kto powinien np. sprawować nadzór
culpa in eligendo
begynn å lære
„wina w wyborze”. Występuje wtedy, gdy ktoś przy wykonywaniu swoich obowiązków, na przykład obowiązków umownych, posłużył się podwykonawcą. Uznaje się, co do zasady, że ta osoba ponosi odpowiedzialność
culpa lata
begynn å lære
rażące niedbalstwo. Zwrotem tym kwalifikuje się taką sytuację, w której każdy człowiek zachowałby się inaczej, bardziej starannie, i łatwo jest każdemu stwierdzić, że np. zachowanie osoby A było skrajnie niedbałe
culpa levis in abstracto
begynn å lære
niestaranność abstrakcyjna; jak staranny wykonawca zachowałby się w sytuacji
culpa levis in concreto
begynn å lære
niestaranność według wzorca konkretnego. Zwrot używany podczas oceniania staranności, zachowania jakiejś osoby, która zajmuje się cudzymi sprawami (a więc działa w czyimś imieniu).
culpa levis
begynn å lære
lżejsze niedbalstwo, wina lekka
culpa neglegentia
begynn å lære
zachowanie, w którym nie dochowano jakiejś oczekiwanej staranności.
damnum compensare
begynn å lære
rekompensata, szkoda powinna być naprawiona, wyrównana
damnum emergens
begynn å lære
szkoda rzeczywista; rzeczywisty uszczerbek w majątku konkretnej osoby, będący konsekwencją jakiegoś zdarzenia. Przykładowo, jeżeli A zniszczy jakiś obiekt należący do osoby B, to damnum emergens stanowiłoby ekwiwalent wartości zniszczonego obiektu
damnum quod quis sua culpa sentit, sibi debet, non aliis imputare
begynn å lære
szkoda, którą ktoś wyrządził ze swej winy ponosi on sam (obciąża go) i nie można nią obciążyć nikogo innego (nie może przypisać za nią odpowiedzialności innej osobie)
damnum sine iniuria esse potest
begynn å lære
Szkoda może wystąpić bez naruszenia prawa./ Jest możliwe istnienie szkody bez bezprawia
damnum
begynn å lære
szkoda, naruszenie interesu majątkowego
datio in solutum
begynn å lære
dłużnik za zgodą wierzyciela świadczy wierzycielowi coś innego, niż powinien zgodnie z treścią zobowiązania.
debitor
begynn å lære
dłużnik
delegans (autor)
begynn å lære
przekazujący. Jest wierzycielem delegatusa, bo może czegoś od niego żądać
delegatio
begynn å lære
przekaz (dokonywany w celu przelewu wierzytelności albo przejęcia długu)/ przekazanie procesu lub jego części przez sędziego zwyczajnego sędziemu w tym celu ustanowionem
delegatus
begynn å lære
przekazany. Działanie przekazanego, działającego na rzecz przekazującego, prowadzi do umorzenia dwóch zobowiązań. Żeby skutek podwójnego umorzenia nastąpił, to musi poinformować przyjmującego, o tym, że działa na polecenie delegansa.
derogat
begynn å lære
uchylać
dolus coloratus
begynn å lære
zwrot opisujący jakieś szczególne, emocjonalne zabarwienie złego zamiaru. Czyli jest to po prostu zachowanie podjęte w celu naruszenia interesu innej osoby dokonane pod wpływem szczególnych emocji.
dolus directus
begynn å lære
zamiar bezpośredni. Czyli, osoba A doskonale wie, jaki ujemny skutek chce osiągnąć i tym zamiarem się kieruje. Inaczej- dolus directus to bezpośrednie działanie w celu wyrządzenia określonego negatywnego skutku.
dolus eventualis
begynn å lære
zamiar ewentualny. Czyli, osoba A wie, że jej zachowanie jest naganne i że może wyrządzić określony naganny skutek (akceptuje możliwość jego wystąpienia), ale nie działa w tym celu bezpośrednio.
dolus non praesumitur
begynn å lære
nie domniemywa się złego zamiaru/ zły zamiar (podstęp) nie może być przyjęty jako domniemanie (bo zły zamiar trzeba udowodnić)
dolus omnimodo puniatur
begynn å lære
podstęp jest karany w każdym przypadku/ działanie w złym zamiarze zawsze musi być ukarane
dolus premeditatus
begynn å lære
zamiar zaplanowany, przemyślany już w szerszej perspektywie czasowej. Czyli, jest to działanie chłodne, wyrachowane, obliczone na wyrządzenie ujemnego, określonego skutku.
dolus repentinus
begynn å lære
zamiar nagły. Czyli osoba A nie kalkulowała w dłuższej perspektywie czasowej, że wyrządzi szkodę osobie B, a zrobiła to pod wpływem impulsu, chwili, wpadła nagle na ten pomysł.
dolus subsequens
begynn å lære
zamiar następczy. Gwałtowność zachowania może być skutkiem wcześniejszego, innego nagannego zachowania.
dolus
begynn å lære
zły zamiar, podstęp; podstęp, oszustwo, zachowanie podjęte w celu naruszenia interesu innej osoby i wyrządzenia jej szkód; / w prawie karnym wina umyślna.
dominium
begynn å lære
panowanie, posiadanie, siła, władza, prawo własności
dura lex sed lex
begynn å lære
twarde prawo, ale prawo
accidentalia contractus
begynn å lære
elementy treści umowy, które nie muszą być w niej zawarte, ale ich zawarcie przesądza o ocenie skutku prawnego umowy
condicio
begynn å lære
warunek; zdarzenie przyszłe i niepewne
dies a quo/ad quem
begynn å lære
termin początkowy/termin końcowy
conditio existens ad initium negotii retrotrahitur
begynn å lære
warunek wywołuje skutki od początku zawarcia czynności; skutek rozciąga się wstecz
dolo facit qui petit redditurus est
begynn å lære
działa niegodziwie ten, kto żąda tego, co będzie musiał zwrócić
clausulae insolitae inducunt suspicionem
begynn å lære
nietypowe postanowienia powodują wątpliowść
actio in rem (erga omnes)
begynn å lære
skarga rzeczowa (wobec wszystkich)
actio negatoria
begynn å lære
skarga negatoryjna; roszczenie w ramach którego właściciel może domagać się zaprzestania jakichś zachowań
bona fidei possessor fructus suos facit
begynn å lære
posiadacz w dobrej wierze czyni zużyte pożytki swoimi
accessio cedit principali
begynn å lære
przyłączenie rzeczy przypada rzeczy głównej
conditio sine qua non
begynn å lære
warunek nieodzowny; warunek bez którego nie może zaistnieć dana czynność
ambulatoria est voluntas defuncti usque ad vitae supremum exitum
begynn å lære
spadkodawca do ostatniej chwili swojego życia może zmienić swój testament
actor
begynn å lære
powód, oskarżyciel
actio
begynn å lære
skarga, roszczenie
actio semel extincta non reviviscit
begynn å lære
skarga raz zużyta nie odżywa; z konkretnym roszczeniem do konkretnego pozwanego wystąpić można raz
actor sequitur forum rei
begynn å lære
powód podąża za sądem do pozwanego
actori incumbit onus probandi
begynn å lære
ciężar dowodu spoczywa na powodzie
audiatur et altera pars
begynn å lære
niech będzie wysłuchana i druga strona
actio semel extincta non reviviscit
begynn å lære
roszczenie raz wygasłe nie odżywa

Du må logge inn for å legge inn en kommentar.