→ Paremie Prawoznawstwo → Start læring

spørsmålet		svaret
Omnis definitio in iure civili periculosa est; parum est enim, ut non subverti posset begynn å lære		W prawie cywilnym wszelka definicja jest niebezpieczna, ponieważ rzadko się zdarza, by nie można było jej podważyć
Ius est ars boni et aequi begynn å lære		Prawo jest sztuką dobra i słuszności
Nulla est iurisprudentia sine latina sapientia begynn å lære		żadna jest jurysprudencja bez łaciny
Hominum causa omne ius constitutum sit begynn å lære		Wszelkie prawo winno być stanowione ze względu na człowieka
Iuris praecepta sunt haec: honeste vivere, alterum non ledere, suum cuique tribuere begynn å lære		Nakazy prawa są następujące: uczciwie żyć, nie szkodzić drugiemu, oddawać każdemu to, co mu się należy
Aequitas begynn å lære		słuszność, czyli to co uczciwe i zgodne z sumieniem
Fiat iustitia, pereat mundus begynn å lære		Niech stanie się sprawiedliwość, choćby świat miał runąć
Bis de eadem re agere non licet (lub ne bis in idem) begynn å lære		nie wolno procesować się dwa razy w tej samej sprawie
Acta publica probant se ipsa begynn å lære		dokumenty urzędowe świadczą same za siebie
Actor sequitur forum rei begynn å lære		powód idzie za pozwanym
Semel heres semper heres begynn å lære		kto zostaje dziedzicem, pozostaje nim zawsze
Indigno aufertur hereditas begynn å lære		niegodnemu odbiera się spadek
Mater semper certa est: pater est, quem nuptiae demonstrant begynn å lære		matka jest zawsze pewna, ojcem jest ten, na kogo wskazuje małżeństwo
Adoptio naturam imitatur begynn å lære		przysposobienie naśladuje naturę
Affines sunt viri et uxoris cognati begynn å lære		powinowatymi są krewni męża i żony
Res nullius cedit primo occupanti begynn å lære		rzecz niczyja przypada temu, kto pierwszy ją zawłaszczył
Prior tempore potior iure begynn å lære		kto lepszy, co do czasu, ten lepszy co do prawa
Superficies solo cedit begynn å lære		to, co znajduje się na gruncie, przypada gruntowi
Res perit suo domino begynn å lære		rzecz przypada swojemu właścicielowi
Expedit enim rei publicae, ne quis re sua male utatur begynn å lære		w interesie państwa leży, aby nikt nie używał źle swojej rzeczy.
Nemo plus iuris ad alium transferre potest, quam ipse habet begynn å lære		nikt nie może przenieść na drugiego więcej prawa, niż sam ma
Obligatio impossibilium nulla est begynn å lære		zobowiązanie do świadczenia niemożliwego nie istnieje
Et non facere facere est begynn å lære		powstrzymanie się od działania, jest działaniem
Si unus solvat, omnes liberanatur begynn å lære		jeżeli jeden spełni świadczenie wszyscy są uwolnieni
Rebus sic stantibus omnis promissio intellegitur begynn å lære		Każde zobowiązanie rozumiane jest jako obowiązujące tylko w takim stanie rzeczy, jaki istniał w momencie jego zawarcia
Dies interpellat pro homine begynn å lære		termin wzywa za człowieka
Sine pretio nulla vendito begynn å lære		Nie ma sprzedaży bez ceny
Male enim nostro iure uti non debemus begynn å lære		nie powinniśmy bowiem źle korzystać z naszego prawa.
Ab initio nullum semper nullum begynn å lære		to, co jest od początku nieważne, zawsze jest nieważne.
Rei turpis nullum mandatum est begynn å lære		nieważne jest zlecenie niemoralnego zachowania
Nemo de domo sua extrahi debet begynn å lære		nikogo z własnego domu nie można zabierać siłą
Casus est maior vis cui humana infirmitas resistere non potest begynn å lære		siłą wyższą jest zdarzenie, któremu słabość ludzka nie może się oprzeć
Ius naturale est, quod natura omnia animalia docuit: nam ius istud non humani generis proprium, sed omnium animalium begynn å lære		Prawem naturalnym jest to prawo, którego sama natura nauczyła wszystkie stworzenia: prawo bowiem jest właściwe nie tylko rodzajowi ludzkiemu, lecz wszystkim stworzeniom
Legem bonam a mala nulla alia nisi naturae norma divider possumus begynn å lære		Dobre prawo od złego możemy odróżnić miarą prawa natury
Iura non in singulas personas, sed generaliter constituuntur begynn å lære		Prawa są stanowione nie ze względu na konkretne osoby, lecz dla wszystkich.
Lex non obligat nisi promulgata begynn å lære		Ustawa nie obowiązuje, jeśli nie jest ogłoszona.
Lex retro non agit begynn å lære		Ustawa nie działa wstecz.
Simplicitas legibus amica begynn å lære		Prostota przyjaciółką ustaw.
Legem brevem esse oportet begynn å lære		Ustawa powinna być zwięzła.
In legibus magis simplicitas quam difficultas placet begynn å lære		W ustawach lepsza jest prostota niż zawiłość.
Misera est vita, ubi ius est vagum aut incertum begynn å lære		Marne jest życie tam, gdzie prawo jest chwiejne albo niepewne.
Magistratum lege esse loquentem, legem autem mutuum magistratum begynn å lære		Urzędnik jest mówiącym prawem, prawo zaś niemym urzędnikiem.
Quid est enim civitas nisi iuris societas civium? begynn å lære		Czymże jest bowiem państwo, jeśli nie opartym na przepisach prawa związkiem obywateli?
Amemus patriam, pareamus legibus begynn å lære		Kochajmy Ojczyznę, przestrzegajmy obowiązujących w niej praw.
Auctoritas, non veritas facit legem begynn å lære		Nie prawda, lecz władza państwowa stanowi prawo.
Placuit in omnibus rebus praecipuam esse iustitiae aequitatisque quam stricti iuris rationem begynn å lære		We wszystkich sprawach zasada sprawiedliwości i słuszności powinna mieć pierwszeństwo nad zasadą ścisłego prawa.
A verbis legis non est recedendum begynn å lære		Należy trzymać się słów ustawy.
Cuius est condere, eius est abrogare begynn å lære		Kto może stanowić prawo, ten może je uchylić.
Iudex est lex loquens / Iudicis est ius dicere, non dare begynn å lære		Sędzia jest mówiącą ustawą / Rzeczą sędziego jest orzekać, nie stanowić prawo.
Ex iniuria ius non oritur begynn å lære		Z bezprawia nie powstaje prawo
Nemo ex suo delicto meliorem suam condicionem facere potest begynn å lære		Nikt nie może polepszyć swojej sytuacji w następstwie własnego czynu bezprawnego
Non ex regula ius sumatur, sed ex iure qoud est regula fiat begynn å lære		Reguły (zasady) nie tworzą prawa lecz się z niego wywodzą.
Applicatio est vita regulae begynn å lære		Stosowanie prawa jest życiem normy prawnej
Iustitia non debet claudicare begynn å lære		Sprawiedliwość nie powinna kuleć.
Roma locuta causa finita begynn å lære		Rzym przemówił/orzekł, sprawa skończona
Iustitia vestras iudicabo begynn å lære		Osądzę waszą sprawiedliwość
Nemo est iudex in propria causa begynn å lære		Nikt nie może być sędzią we własnej sprawie
Audiatur et altera pars begynn å lære		Niech będzie wysłuchana i druga strona
Prius quam exaudias, ne iudices begynn å lære		Zanim nie wysłuchasz, nie sądź
Erubescens, cum sine lege loquimur begynn å lære		Rumienimy się, gdy mówimy bez ustawy
Facta probantur, iura novit curia begynn å lære		Fakty wymagają udowodnienia, prawo zna sąd.
Bonus iudex damnat improbanda, non odit begynn å lære		Dobry sędzia karze występki, jednak bez nienawiści.
Boni iudicis est lites dirimere begynn å lære		Dobrego sędziego cechuje umiejętność łagodzenia sporów.
Qoud legibus omnissum est, non omnittetur religione iudicantis begynn å lære		Co zostało pominięte, niech nie umknie skrupulatnemu sędziemu.
Sapientis iudicis est semper cogitare, quid lex cogat begynn å lære		Mądry sędzia powinien zawsze rozważać to, co nakazuje prawo.
Iudex non facile recedere debet begynn å lære		Sędzia nie powinien łatwo ustępować.
Se damnat iudex, innocentem qui opprimit begynn å lære		Samego siebie skazuje sędzia, który uciska niewinnego.
Nulla poena sine culpa begynn å lære		Nie ma kary bez winy
Nullum crimen sine lege begynn å lære		Nie ma przestępstwa bez ustawy
Nullum crimen sine poena begynn å lære		Nie ma przestępstwa bez kary
Nullum crimen sine periculo sociali begynn å lære		Nie ma przestępstwa bez społecznego niebezpieczeństwa czynu
Debet quis iuri subiacere, ubi deliquit begynn å lære		Podlega się prawu miejsca dokonania przestępstwa
Graviore culpa gravior poena begynn å lære		Im większa wina, tym większa kara
Geminat peccatum, quem delicti non pudet begynn å lære		Kto nie wstydzi się swojego czynu, podwaja swoją winę
Affectus punitur, etsi non sequatur effectus begynn å lære		Zamiar jest karalny nawet wtedy, gdy zamierzony skutek nie nastąpił
Minor in delictis maior habetur begynn å lære		W przypadku przestępstw nieletni traktowany jest jak dorosły
Ultimum supplicium esse mortem solam interpretamur begynn å lære		Jako najwyższą karę rozumiemy jedynie karę śmierci
Semel comissa poena non evanescit begynn å lære		Raz wymierzona kara nie popada w zapomnienie
Poena maior absorbet minorem begynn å lære		Kara cięższa pochłania lżejszą
Multiplicata transgressione crescat poenae inflictio begynn å lære		Przy powtórnym złamaniu prawa prawa niech wzrasta wymiar kary
Ex singulis causis singulae poenae irrogantur begynn å lære		W poszczególnych przypadkach nakłada się poszczególne kary - zasada indywidualizacji kary
Facientes et consentientes pari poena plectuntu begynn å lære		Na sprawców i wspólników nakłada się równą karę
Expedit rei publicae, ut finis sit litium begynn å lære		Dla państwa korzystne jest, aby procesy nie trwały zbyt długo
Crimina morte extinguuntur begynn å lære		Przestępstwa wygasają wskutek śmierci sprawcy
Ius et furi dicitur begynn å lære		Nawet złodziejowi należy się sprawiedliwość przed sądem
Nemo iudex in causa sua begynn å lære		Nikt nie może być sędzią we własnej sprawie
Nullus describatur reus, priusquam convincatur begynn å lære		Nikogo nie wolno uznać za winnego przed skazaniem
Neminem captivabimus nisi iure victum begynn å lære		Nikogo nie będziemy więzili, chyba że skazanego prawomocnym wyrokiem
Absentem in crminibus damnari non oportet begynn å lære		Nieobecnego nie należy skazywać za przestępstwo
Tantum devolutum, quantum appellatum begynn å lære		Sprawa w takim zakresie przechodzi do sądu wyższej instancji, na ile zostało to określone w apelacji
Reformatio in peius iudici appellatio non licet begynn å lære		Sądowi apelacyjnemu nie wolno zmieniać wyroku nie niekorzyść zasądzonego/skazanego
Accusare nemo se debet (nisi coram deo) begynn å lære		Nikt nie musi oskarżać samego siebie (chyba że przed Bogiem).
Facultas probandi non est augustanda begynn å lære		Możliwość dowodzenia nie może być ograniczana
In criminalibus probationes debent esse luce clariores begynn å lære		W sprawach karnych dowody muszą być jaśniejsze niż światło
Qod non est in actis, non est in mundo begynn å lære		Czego nie ma w aktach, nie ma na świecie
In dubiis benigniora / clementia begynn å lære		W razie wątpliwości łaskawiej/łagodniej
In dubiis minus begynn å lære		W razie wątpliwości zasądzić mniej
In dubio pro reo iudicandum est begynn å lære		W razie wątpliwości na korzyść oskarżonego
In dubio pro libertate begynn å lære		W razie wątpliwości na korzyść wolności
Animus malus begynn å lære		Zły zamiar
Causa criminalis begynn å lære		Sprawa karna
Corpus delicti begynn å lære		Przedmiot będący dowodem popełnienia przestępstwa
Delicto flagranti / in flagranti begynn å lære		Na gorącym uczynku
Habeas corpus begynn å lære		Zespół norm gwarantujących wolność i nietykalność osobistą
Morbus mentalis begynn å lære		Choroba psychiczna
Poena capitis / ultimum supplicium begynn å lære		Kara śmierci
Poena talionis begynn å lære		Kara odwetu
Vis compulsiva begynn å lære		Przymus psychiczny
Corruptissima / perditissima re publica plurimae leges begynn å lære		Im większe zepsucie w państwie, tym liczniejsze ustawy
Leges ab omnibus intellegi debent begynn å lære		Ustawy powinny być zrozumiałe dla wszystkich
De minimis non curat lex begynn å lære		Ustawa nie troszczy się o drobiazgi
Verba cum effectu acipienda begynn å lære		Słowa należy zgodnie z ich znaczeniem
Ubi eadem legis ratio, ibi eadem legis dispositio begynn å lære		W takich samych okolicznościach należy stosować takie same rozwiązania prawne
Clara non sunt interpretanda begynn å lære		Nie dokonuje się wykładni tego, co jasne
Interpretatio cessat in claris begynn å lære		Interpretacja (wykładnia) kończy się, gdy wszystko jest jasne
Eius est interpretari leges, cuius est condere begynn å lære		Do interpretacji prawa upoważniony jest ten, kto je stanowi
Apices iuris non sunt iura begynn å lære		Sztuczki prawne nie stanowią prawa
Contra legem facit, qui id facit qoud lex prohibet, in fraudem vero, qui salvis verbis legis sententiam eius circumvenit begynn å lære		Wbrew ustawie postępuje ten, kto czyni to, czego ustawa zabrania; z ominięciem ustawy działa zaś ten, kto nie naruszając jej słów, obchodzi jej treść
Secundum legem begynn å lære		zgodnie z prawem
Contra legem begynn å lære		Wbrew prawu
Praeter legem begynn å lære		Obok prawa (ominięcie).
Lege non distinguente nec nostrum est distinguere begynn å lære		Tam, gdzie ustawa nie rozróżnia, nie naszą rzeczą jest wprowadzać rozróżnienie
Exceptio est strictissimae interpretationis begynn å lære		Wyjątek powinien być interpretowany ściśle
Expressio specialis omnem impedit extensionem begynn å lære		Dokładne wyrażenie wyklucza wykładnię rozszerzającą
Exclusa censentur omnia, quae lex enumerando non inclusit begynn å lære		Należy uznać za wyłączone wszystko to, czego ustawa, wyliczając, nie włączyła
Interpretatio declarativa (Extensiva et Restrictiva) begynn å lære		Wykładnia literalna (Rozszerzająca i Zawężająca)
Argumentum a rubrica begynn å lære		Argument z systematyki ustawy
Incivile est nisi tota lege respecta una aliqua particula eius proposita iudicare vel respondere begynn å lære		Nieprawidłowe jest wydawanie wyroku lub opinii prawnej bez uwzględniania całości ustawy, na podstawie jednego fragmentu
Benignius leges interpretandae sunt, quo voluntas earum conservetur begynn å lære		Ustawy są właściwie interpretowane, gdy zachowuje się ich ducha
Sensum, non verba spectamus begynn å lære		Patrzymy na sens, nie na słowa
Ratio legis begynn å lære		Cel, sens ustawy, “przyczyna wydania”.
Lex superior derogat legi lnferiori begynn å lære		Reguła hierarchiczna
Lex specialis derogat legi generali begynn å lære		Reguła merytoryczna
Lex posteriori derogat legi priori begynn å lære		Reguła chronologiczna
Summum ius summa iniuria begynn å lære		Najwyższe prawo [bywa] najwyższym bezprawiem
Abrogata lege abrogante non reviviscit lex abrogata begynn å lære		Uchylenie ustawy uchylającej ustawę nie przywraca obowiązywania uchylonej ustawy
Omnia sunt interpretanda begynn å lære		Wszystko podlega interpretacji
Lex iniusta non est lex begynn å lære		Ustawa (prawo) niesprawiedliwe nie jest ustawą (prawem).
Non omne quod licet honestum est begynn å lære		Nie wszystko, co dozwolone, jest uczciwe
Pacta sunt servanda begynn å lære		Umów należy dotrzymywać
Silent leges inter arma begynn å lære		Pośród oręża (w czasie wojny) milczą ustawy.
Ubi societas, ibi civitas ibi ius begynn å lære		Gdzie społeczeństwo, tam też państwo, tam też prawo
Salus populi suprema lex esto begynn å lære		Dobro ludu najwyższym prawem
Onus probandi begynn å lære		Ciężar dowodu
Legum servi sumus ut liberi esse possimus begynn å lære		Wszyscy jesteśmy niewolnikami praw (abyśmy mogli być wolni)
Cessante ratione legis, cessat lex ipsa begynn å lære		Gdy ustaje przyczyna, dla której wydano ustawę, traci moc sama ustawa

paremie prawoznawstwo

Du må logge inn for å legge inn en kommentar.

mer