POLSKI XIX wiek- pojęcia

 0    66 fiche    malak1
laste ned mp3 Skriv ut spille sjekk deg selv
 
spørsmålet język polski svaret język polski
Franciszek Barss
begynn å lære
Jeden z pomysłodawców utworzenia polskich legionów na emigracji.
Karol Kniaziewicz
begynn å lære
Dowódca, wystąpił z grupą swych żołnierzy, opuszczając Legiony po decyzji Napoleona o niewspieraniu polskich dążeń niepodległościowych.
San Domingo
begynn å lære
Miejsce misji polskich żołnierzy przeciw murzyńskim buntom. Odbyła się ona na życzenie Napoleona i przyczyniła się do rozpadu Legionów Polskich.
Reggio
begynn å lære
Miejsce powstania "Mazurka Dąbrowskiego"
Rada Rządząca
begynn å lære
Organ władzy, utworzony przez Napoleona w zdobytej przezeń Warszawie. Ściśle podległy Francji. Członkami byli m.in. Małachowski i J. Poniatowski.
Układ w Bayonne
begynn å lære
Układ między Francją, a Księstwem W-wskim w sprawie długów pruskich.
Jan Henryk Dąbrowski
begynn å lære
Twórca projektu Legionów Polskich we Włoszech.
Izba Edukacyjna
begynn å lære
Organ sprawujący nadzór nad szkołami wszystkich typów, powołany przez rząd Księstwa, na czele ze St. Potockim.
Ferdynand de Este
begynn å lære
Arcyksiążę austriacki. W 1809r najechał na Księstwo.
Bitwa pod Raszynem
begynn å lære
Bitwa wojsk polskich przeciwko Austriakom, 19 kwietnia 1809r. Polskim korpusem dowodził J. Poniatowski.
Pokój w Schonbrunn
begynn å lære
Pokój, na mocy którego Księstwo powiększono o ziemie III zaboru austriackiego.
Królestwo Polskie
begynn å lære
Państwo, utworzone na mocy konferencji w Wersalu z ziem Ks. W-wskiego. Zostało połączone unią personalną z Rosją.
Wielkie Księstwo Poznańskie
begynn å lære
Utworzone na mocy konf. w Wersalu na ziemiach Wielkopolski, podległe Prusom.
Rzeczpospolita Krakowska
begynn å lære
Wolne, suwerenne,ściśle neutralne pod opieką trzech mocarstw, powstałe na mocy konf. w Wersalu.
Książę Konstanty
begynn å lære
Brat cara Mikołaja I, sprawujący zwierzchnictwo nad Królestwem Polskim i naczelny wódz wojska polskiego. Znany z okrucieństwa.
Bitwa pod Grochowem
begynn å lære
Najkrwawsza bitwa powstańczej wojny z Rosją, zakończona porażką Polaków. 25 lutego 1831r.
Statut organiczny
begynn å lære
Dokument, zastępujący konstytucję Królestwa po powstaniu listopadowym, nadany przez cara. Znosił polski sejm i armię. Utrzymano polską administrację, język polski jako urzędowy, odrębny skarb i Bank Polski.
Józef Chłopicki
begynn å lære
Naczelny dowódca armii powstańczej w czasie powst. listopadowego oraz dyktator powstańczy. W obliczu wojny z Rosją ustąpił ze stanowiska. Dowodził w bitwie pod Grochowem.
Michał Radziwiłł
begynn å lære
Naczelny wódz armii powstańczej powstania list., następca Chłopickiego.
Rabacja galicyjska
begynn å lære
Bunt chłopstwa przeciw szlachcie polskiej. Obejmował przede wszystkim Jasielskie, Tarnowskie i Nowosądeckie. Chłopami dowodził Jakub Szela. Palono dwory, mordowano i rabowano. Bunt zakończyły władze austriackie. 1846r
Adam Czartoryski
begynn å lære
Książę, kierujący Rządem Tymczasowym, a następnie Narodowym w czasie powstania listopadowego. Stał na czele ugrupowania Hotel Lambert.
Komitety Narodowe
begynn å lære
Polskie organy, powołane w zaborze pruskim i austriackim podczas rewolucji demokratycznej Wiosny Ludów.
Komitet Centralny Narodowy
begynn å lære
Rząd utworzony przez "czerwonych" o charakterze powstańczym. Dysponował własną administracją i policją. Podjął decyzję o wybuchu powstania styczniowego.
Drągalierzy
begynn å lære
Partyzanckie oddziały powstańcze, uzbrojone w drągi.
Romuald Traugutt
begynn å lære
Generał i ostatni prezes Rządu Narodowego. Dyktator powstania styczniowego, zamordowany po jego upadku.
Kraj Przywiślański
begynn å lære
Nazwa, nadana Królestwu Polskiemu przez cara po upadku powstań.
Zygmunt Feliński
begynn å lære
Arcybiskup warszawski, wywieziony wgłąb Rosji w wyniku represji po powstaniach.
Kulturkampf
begynn å lære
Niemiecka walka z polską kulturą, prowadzona w myśl słów "Polak-katolik". Sprowadzała się do prawa więzienia księży, konfiskaty majątków, likwidacji seminariów, w tym m.in. w Poznaniu. Niemcy mieli wpływ na obsadę stanowisk kościelnych. Zakazano także kazań antyrządowych.
M. Ledóchowski
begynn å lære
Arcybiskup, I znana ofiara prawa o więzieniu duchownych.
Bunt we Wrześni
begynn å lære
Bunt dzieci przeciw przyjęciu niemieckiego katechizmu w 1901r.
Komisja Kolonizacyjna
begynn å lære
Komisja niemiecka, działająca od 1887r. Sprowadzała Niemców z głębi kraju, osiedlając ich na terenie Wielkopolski.
Hakata
begynn å lære
HKT. Związek wspierania niemczyzny, utworzony podczas ruchu germanizacyjnego.
Michał Drzymała
begynn å lære
Polak; po nieuzyskaniu zgody na budowę, zamieszkał w wozie.
"Ausrotten"
begynn å lære
"Wykorzenić"- hasło walki Niemców z polskością.
Sejm Krajowy we Lwowie
begynn å lære
Organ władzy samorządowej w Galicji.
Rada Szkolna Krajowa
begynn å lære
Organ, kierujący szkolnictwem w Galicji.
Rosyjski Uniwersytet Warszawski
begynn å lære
Zrusyfikowany U. Warszawski.
Ksawery Drucki Lubecki
begynn å lære
Minister gospodarki, prowadził protekcyjną politykę wobec przemysłu.
Niemojowscy
begynn å lære
Posłowie, stali na czele ugrupowania Kaliszczan- opozycji legalnej.
Stanisław Kostka Potocki
begynn å lære
Minister szkolnictwa Królestwa Polskiego.
Towarzystwo Filomatów i Filaretów
begynn å lære
Wileńska opozycja nielegalna, członkowie to m.in. Zan i Mickiewicz.
Tow. Patriotyczne
begynn å lære
Opozycja nielegalna, powstała z Wolnomularstwa Narodowego. Na czele z Walerianem Łukasińskim.
Piotr Wysocki
begynn å lære
Dowódca spisku Szkoły Podchorążych w W-wie- jednej z przyczyn wybuchu powstania listopadowego.
Iwan Dybicz
begynn å lære
Dowódca wojsk rosyjskich w walce z powstańcami listopadowymi. Zmarł na cholerę.
Paskiewicz
begynn å lære
Dowódca wojsk rosyjskich, zastępujący Dybicza.
Ignacy Prądzyński
begynn å lære
Dowódca w bitwie pod Iganiami i Dębie Wielkimi (powstanie listopadowe). Zaplanował atak na tyły wojsk rosyjskich.
gen. Sowiński
begynn å lære
Obrońca szańców Woli w czasie powstania listopadowego.
Józef Bem
begynn å lære
Dowódca szarży w czasie bitwy pod Ostrołęką. Doprowadził także Węgrów do zwycięstwa w czasie Wiosny Ludów.
Szarża
begynn å lære
Lekka kawaleria
Centralizacja Poznańska
begynn å lære
Rząd, kierujący planami powstania w Galicji.
Odwilż posewastopolska
begynn å lære
Jedna z przyczyn wybuchu powstania styczniowego. Nastąpiła po przegranej Rosji w wojnie krymskiej, kiedy to złagodniała polityka wobec społeczeństwa.
Aleksander Wielopolski
begynn å lære
Na życzenie cara Aleksandra II przeprowadził reformy zniesienia pańszczyzny i wpr. oczynszowania, stworzenia polskiej administracji i rozwoju szkolnictwa. Nazywany zdrajcą, polskim Quislingiem.
Branka
begynn å lære
Nadzwyczajny pobór do wojska rosyjskiego, obejmujący przywódców planowanego powstania.
"Biali"
begynn å lære
Ugrupowanie, sprzeciwiające się walce zbrojnej z zaborcami. Promowali prace organiczną i lojalność wobec władzy.
"Czerwoni"
begynn å lære
Ugrupowanie, kierowane przez Sierakowskiego, będące zwolennikami walki zbrojnej.
Bobrowski
begynn å lære
Rzeczywisty dyktator powstania styczniowego po wyjeździe Mierosławskiego.
Mierosławski
begynn å lære
Pierwszy dyktator powstania styczniowego. Po pierwszych klęskach wyjeżdża.
Murawiow
begynn å lære
Zwany "wieszatielem". Generalny gubernator rosyjski, znany z okrucieństwa.
Komitet Narodowy Polski
begynn å lære
Ugrupowanie emigracyjne na czele z J. Lelewelem. Proklamował odbudowanie Polski jako republiki, wszczęcie rewolucji społecznej, zorganizowanie powstań we wszystkich 3 zaborach, przy pominięciu chłopów w walce zbrojnej. Tworzył organizacje spiskowe.
Towarzystwo Demokratyczne Polskie
begynn å lære
Ugrupowanie emigracyjne na czele z Tadeuszem Krępowieckim. Przewidywał powstania z udziałem chłopów, ingerencję innych krajów w sprawę polską, wszczęcie rewolucji społecznej i przeprowadzenie reform agrarnych. Wydał Wielki i Mały Manifest.
Gromady Ludu Polskiego
begynn å lære
Ugrupowanie emigracyjne na czele ze Stanisławem Warcellem. Opierały sie na założeniach socjalizmu utopijnego; ziemi jako własności wspólnej ludu, zniesienia własności prywatnej. Polska miała zostać republiką.
Hotel Lambert
begynn å lære
Ugrupowanie emigracyjne, skupiające artystów i inteligencję, zamieszkujących w Paryżu na czele z Adamem Czartoryskim. Miał konserwatywny charakter. Zakładano walke o niepodległośc z ingerencja zewnętrzną, kapitalizm, roztaczano opiekę materialną nad emigrantami. Proklamowano uwłaszczenie chłopów, wspierano działalność naukową.
Agenor Gołuchowski
begynn å lære
Namiestnik Galicji.
Florian Ziemiałkowski
begynn å lære
Minister dla Galicji w rządzie.
Kazimierz Badeni
begynn å lære
Premier z Galicji.
Stańczycy
begynn å lære
Ugrupowanie polityczne zachodniej Galicji, powstałe po upadku powstania styczniowego. Lojaliści wobec zaborców, wspierani szczególnie przez Franciszka Józefa I. Członkowie: m.in. Szujski, Tarnowski, Koźmian, Wodzicki.

Du må logge inn for å legge inn en kommentar.