rzeczypospolita w XVI stuleciu

 0    32 fiche    guest3178013
laste ned mp3 Skriv ut spille sjekk deg selv
 
spørsmålet język polski svaret język polski
przywilej koszycki
begynn å lære
niskie podatki; 1374
przywilej czerwiński
begynn å lære
nietykalność majątku szlachty; 1422
przywileje jedleńsko-krakowskie
begynn å lære
nietykalność osobista dla szlachty; 1430-33
pierwszy sejm walny
begynn å lære
1468 w Piotrowie; sejm dwuizbowy - senat oraz izba poselska
konstytucja nihil novi (łac. nic nowego)
begynn å lære
nic nie może być przedstawione w dziedzinie ogólnopańtwowych uprawnień oraz uprawnień stanu szlacheckiego bez zgody króla, senatu i posłów ziemskich (koniec formowania się systemu demokracji szlacheckiej)
ruch egzekucyjny
begynn å lære
ruch naprawy państwa, krystalizujący się w konsekwencji polityki prowadzonej przez dwór (nierespektowanie praw szlachty przez Zygmunta Starego i Zygmunta Augusta)
postanowienia ruchu egzekucyjnego
begynn å lære
rewizji nadań oraz lustracji królewszczyzn; na czele: Hieronim Ossoliński, Mikołaj Sienicki oraz Rafał Leszczyński
wojna trzynastoletnia
begynn å lære
1454-1466
hołd lenny Alberta Hohenzollerna
begynn å lære
w 1525 r. pierwszy hołd lenny królowi polskiemu Zygmuntowi Staremu
traktat wileński
begynn å lære
1561; zakon kawalerów mieczowych uznali zwierzchnictwo polskiego władcy
I wojna północna
begynn å lære
1558-1570
flota kaperska
begynn å lære
prywatne okręty zaciągnietę na służbe króla (pierwszy raz zostosował Kazimierza Jagiellończyka w czasie wojny trzynastoletniej)
królewszczyzna
begynn å lære
ziemia należąca do króla, który nadał ją dostojnikom szlacheckim w zamian za poparcie
unia realna
begynn å lære
związek państw mających wspólne niektóre organy władzy, wspólny system monetarny i wspólną politykę zagraniczną
przyczyna przekształcenia unii
begynn å lære
umocnienie polskich wpływów na ziemiach Wielkiego Księstwa; wzrost pozycji międzybarodowej obu państw; dążenie do uzyskania przywilejów polskiej szlachty przez litewską,; niepowodzenke litewskie na froncie inflanckim; zagrożenie ze strony Iwana Groźnego
unia lubelska
begynn å lære
1569 w Lublinie; wspólny sejm i wspólnie wybierany monarcha
sejm konwokacyjny
begynn å lære
sejm w okresie bezkrólewia
postanowienia konwokacja (1573)
begynn å lære
elekcja viritim (każdy szlachcic może brać w niej udział); powołanie interreksa - prymasa Polski; ustalenie konfederacji warszawskiej (pokón religijny)
postanowienia artykułów henrykowskich
begynn å lære
zobowiązanie władcy do: uznania wolnej elekcji, postaniwień konfederacji warszawskiej, ustalania z szlachtą pospolitego ruszenia, nakładania podatków i rozpoczynania wojny
1496 r.
begynn å lære
zwolnienie szlachty z płacenia cła
koniec XVI w.
begynn å lære
zakazywanie mieszczanom nabywania i posiadania dóbr ziemskich
obszar i zaludnienie RON
begynn å lære
11 mln ludzi, 800 tys. km²; szlachta 5-6%
od 1496
begynn å lære
ograniczenie prawa chłopów do opuszczania wsi
pozycja kościoła katolickiego
begynn å lære
arcybiskup gnieźnieńki z tytułem prymasa; po królu największy posiadacz ziemski
annaty
begynn å lære
opłaty wnoszone na rzecz papiestwa
1544 r.
begynn å lære
założenie luterańskiego uniwersytetu w Królewcu, które fundowało stypendia (takim stypendystą był np. Jan Kochanowski)
kalwinizm w Koronie
begynn å lære
szlachta nie akceptowała niektórych założeń kalwinizmu (oszczędzanie, ciężka pracya, brak uczt)
arianizm
begynn å lære
najbardziej radykalny odłam reformacji w Polsce, odrzucający dogmat o Trójcy Świętej i zaprzeczający boskość Chrystusa
szkolnictwo protestanckie
begynn å lære
ariańska Akademia Rakowska; polskie nauczanie; tłumaczenie Biblii
niekatolicy
begynn å lære
dysydenci=różnowiercy=innowiercy
unia brzeska
begynn å lære
1596 r.; Kościoł prawosławny w Rzeczypospolitej miał podporządkować się zwierzchności papieża
grekokatolicy
begynn å lære
zwolennicy uni brzeskiej

Du må logge inn for å legge inn en kommentar.