Świat po I wojnie światowej

 0    76 fiche    alex67
laste ned mp3 Skriv ut spille sjekk deg selv
 
spørsmålet język polski svaret język polski
Traktat wersalski (data)
begynn å lære
styczeń 1919 r. - 26 czerwca 1919 r.
postanowienia traktatu wersalskiego dla Niemiec
begynn å lære
demilitaryzacja Nadrenii, utrata kolonii, Eupen Malmedy do Belgii, Szlezwik i Holsztyn do Danii, Alzacja i Lotaryngia do Fr, Wielkp i Pom. Gd do Pl, Wolne Misto Gd., plebiscyty, Kłajpeda do Litwy, zaglebie saary do fr (15)
Mały traktat wersalski
begynn å lære
włączony do traktatu wersalskiego 28 czerwca 1919 r. nakładał obowiązek ochrony praw mniejszości narodowych w nowych państwach Europy Środkowej
plebiscyt
begynn å lære
głosowanie ludności za przynależnością określonego terytorium do danego państwa
Liga Narodów
begynn å lære
10 stycznia 1920 r., Genewa, przedstawiciele wiekszosci ostniejacych wówczas panstw, itrzymanie pokoju
Nowe państwa
begynn å lære
Polska, Czechosłowacja, Litwa, Łotwa, Estonia, Finlandia, Królestwo SHS (Jugosławia), Irlandia, Austria, Węgry, ZSRR
Etatyzm gospodarczy
begynn å lære
ingerencja państwa w gospodarkę poprzez ochronę rynku wewnętrznego, nakładanie wysokich ceł na import, dążenie do samowystarczalności ekonomicznej, zakładaniu przedsiębiorstw
Pakt Brianda-Kellogga.
begynn å lære
podpisany 27 sierpnia 1928 r. o wyrzeczeniu się wojny, miał zapewnić światowy pokój
Wielki Kryzys
begynn å lære
1925-1933/35
czarny czwartek
begynn å lære
24 października 1929 r, gwałtowny spadek cen na giełdzie nowojorskiej
New Deal
begynn å lære
F. D. Roosevelt, 1933 r. interwencjonizm panstwowy, emerytury, roboty publiczne zasiłki, subsydia
Faszyzm
begynn å lære
Włochy; głosiła kult wodza, jedna partia, likwidację opozycji; twórcą faszyzmu był Benito Mussolini, który stał na czele NPF, a po zdobyciu Rzymu (czarne koszule) w 1922 r. stał na czele państwa jako duce
nazim
begynn å lære
ideologia narodowego socjalizmu w Niemczech, głoszona przez Adolfa Hitlera w książce „Mein Kampf”, głosząca wyższość rasy niemieckiej, dążenie do panowania nad światem
NSDAP
begynn å lære
Narodowosocjalistyczna Niemiecka Partia Robotników kierowana przez Adolfa Hitlera
ustawy norymberskie
begynn å lære
ogłoszone w 1935 r.; ustawodawstwo III Rzeszy ograniczające prawa ludności żydowskiej, zakazujące kontaktów lub małżeństw niemiecko-żydowskich
hitlerjungen
begynn å lære
organizacja, mająca na celu indoktrynację dzieci i młodzieży i wychowanie w duchu ideologii niemieckiego faszyzmu
pakt renski
begynn å lære
podpisany na konferencji w Locarno w 1925 r. gwarantował nienaruszalność granicy między Francją i Belgią a Niemcami
komunizm wojenny
begynn å lære
polityka władz Rosji Radzieckiej polegająca na nacjonalizacji (upaństwowieniu) przemysłu i handlu, obowiązku pracy, nałożeniu na chłopów obowiązkowych kontyngentów (dostaw żywności)
kolektywizacja
begynn å lære
przymusowa likwidacja prywatnej własności ziemskiej i tworzenie państwowych gospodarstw rolnych (sowchozów) lub spółdzielczych (kołchozów)
kułacy
begynn å lære
pogardliwe określenie bogatych chłopów, których władza radziecka bezwzględnie likwidowała
WKP(b)
begynn å lære
Wszechzwiązkowa Komunistyczna Partia (bolszewików); po śmierci Lenina na jej czele stał od 1924 r. Józef Stalin
Komosoł
begynn å lære
Komunistyczny Związek Młodzieży w ZSRR; jego bohaterem był Pawlik Morozow, uznany przez propagandę stalinowską za wzór młodego obywatela, posłusznego władzy radzieckiej
Komintern
begynn å lære
tak nazywano Międzynarodówkę Komunistyczną utworzoną w Moskwie w 1919 r.
Gułag
begynn å lære
Główny Zarząd Obozów zarządzający na terytorium ZSRR siecią obozów pracy (łagrami), w których skazani na katorżniczą pracę więźniowie pracowali w nieludzkich warunkach
Józef Stalin
begynn å lære
właściwie Josif Dżugaszwili, do 1953 r. stał na czele ZSRR, wprowadził kult swojej osoby, odpowiedzialny za masowe zbrodnie na obywatelach państwa.
kultura masowa
begynn å lære
powszechny dostęp do szkół podstawowych > wzrost czytelnictwa prasy i książek, rozwój kina i radia; kultura zaczęła docierać za pośrednictwem nowoczesnej techniki do najdalszych zakątków i szerokiej rzeszy odbiorców
Bauhaus
begynn å lære
niemiecka szkoła architektoniczna założona przez Waltera Gropiusa w 1919 r., propagująca funkcjonalizm w budownictwie
Socrealizm
begynn å lære
kierunek w architekturze, sztuce i literaturze; rozwinął się w latach 30. XX w. w ZSRR pod wpływem propagandy komunistycznej
wojna domowa w Hiszpanii
begynn å lære
w latach 1936-1939; pomiędzy zwolennikami gen. Francisca Franco (popieranymi przez państwa faszystowskie) a lewicowym frontem ludowym (popartym przez Brygady Międzynarodowe)
Legion Condor
begynn å lære
niemiecki oddział lotniczy; zbombardował baskijskie miasteczko Guernica w 1937 r.; wydarzenie to upamiętnił malarz Pablo Picasso
układ monachijski
begynn å lære
29/30 października 1938 r., WB, Fr, Włochy, Niemcy, włączenie Sudetów do Niemiec
remilitaryzacja Nadrenii
begynn å lære
marzec 1936
appeasment
begynn å lære
polityka ustępstw wobec żądań Hitlera i łamania traktatu wersalskiego, stosowana przez rządy państw zachodnich, aby zapobiec wybuchowi wojny
11 listopada 1918
begynn å lære
w Compiègne pod Paryżem podpisano zawieszenie broni między wojskami państw ententy a Niemcami; był to koniec I wojny światowej czerwiec 1919 r. – pierwszy lot międzykontynentalny z Ameryki Północnej do Europy
28 czerwca 1919 r.
begynn å lære
podpisano traktat wersalski z Niemcami
10 września 1919 r.
begynn å lære
w Saint-Germain państwa ententy zawarły pokój z Austrią, znacznie ograniczając jej terytorium; ograniczenia dotyczyły armii, zakazu łączenia z Niemcami i wypłaty reparacji wojennych
27 listopada 1919 r.
begynn å lære
w Neuilly zawarto pokój z Bułgarią, ograniczając jej terytorium, armię i nałożono reparacje wojenne
4 czerwca 1920
begynn å lære
w Trianon podpisano pokój z Węgrami – ograniczenia terytorialne, zmniejszenie armii, wypłata reparacji wojennych na rzecz państw ententy
10 sierpnia 1920 r.
begynn å lære
w Sèvres podpisano pokój z Turcją, ale liczne ograniczenia wywołały bunt Turków i ponowną wojnę z państwami ententy pod wodzą Mustafy Kemala Atatürka, zakończoną pokojem w Lozannie w 1923 r.
24 lipca 1923r.
begynn å lære
ostateczny pokój z Turcją w Lozannie
październik 1922r.
begynn å lære
„marsz na Rzym” faszystów pod wodzą Benito Mussoliniego
21 stycznia 1924
begynn å lære
śmierć Lenina, przejęcie władzy przez Stalina
27 sierpnia 1928r.
begynn å lære
pakt Brianda-Kellogga
24 października 1929 r.
begynn å lære
gwałtowny spadek cen akcji w tzw. „czarny czwartek” na nowojorskiej giełdzie zapoczątkował wielki światowy kryzys gospodarczy
30 stycznia 1933
begynn å lære
początek III Rzeszy Niemieckiej; A. Hitler został kanclerzem
1935 r.
begynn å lære
początek wojny włosko-abisyńskiej (z Cesarstwem Etiopii)
marzec 1936
begynn å lære
remilitaryzacja Nadrenii
1936 Hiszpania
begynn å lære
początek wojny domowej w Hiszpanii
1936 Niemcy - Japonia
begynn å lære
Pakt Antykominternowski
12 marca 1938r.
begynn å lære
Anschluss (wcielenie) Austrii do III Rzeszy
30 wrzesnia 1938
begynn å lære
konferencja w Monachium z udziałem przywódców państw: Niemiec, Włoch, Wielkiej Brytanii i Francji; oddanie obszaru Sudetów Niemcom
15 marca 1938
begynn å lære
utworzenie przez Hitlera Protektoratu Czech i Moraw (z prezydentem Emilem Háchą) i Państwa Słowackiego (z księdzem Josefem Tiso)
przemiany gospodarcze
begynn å lære
emancypacja kobiet, 9 mln smietelnych, kalectwo, ppwszechne prawa wyborcze, hiszpanka
gospodarka
begynn å lære
liberalizm gosp zastąpiony etatyzmem gosp, inflacja, zadluzenie panstw, bezrobocie, wysokie cła
przyczyny Wielkiego Kryzysu
begynn å lære
spadek cen, nadprodukcja, gieldowe machinacje, depozyty, czarny czwartek
Zwiazek Kombatantów (data)
begynn å lære
1919
Narodowa Partia Faszystowska (data, ideologia, działania)
begynn å lære
1921, kuld wodza, panstwa, monopartyjnosc, likwidacja opozycji, społeczeństwo ma współdziałać w ramach korporacji, brutalna walka z komunistami i socjalistami
listopad 1923
begynn å lære
pucz monachijski
Paul von Hindenburg
begynn å lære
prezydent Niemiec
Gustav Stresemann
begynn å lære
premier i minister spraw zagranicznych Niemiec, mowil o rewizji traktatu wersalskiego i wspieral dyplomatyczne podejście
DAP
begynn å lære
1919-1921, Niemiecka Partia Pracy
czerwiec 1934 r.
begynn å lære
noc dlugich noży - Hitler krwawo rozprawił się ze sprzeciwiającym się kierownictwem SA
Heinrich Himmler
begynn å lære
po nocy długich noży, główną organizacją zbrojną NSDAP stało się SS z Himmlerem na czele
rzady nazistów
begynn å lære
kontrola zycia społeczeństwa, likwidacja opozycji, obowiazek nalezenia do organizacji podporządkowanej NSDAP, Hitlerjungen, przymusowa emigracja, Ministerstwo Propagandy, łamanie traktatu wersalskiego
Joseph Geobbels
begynn å lære
stal na czele ministerstwa propagandy
eugenika
begynn å lære
część ideologii nazistów, działania, mające na celu udoskonalenie rasy nordyckiej. Aby wyeliminować najsłabszych, chorych ludzi poddawano eutanazji
obozy koncentracyjne (data)
begynn å lære
1933 r
kleska glodu
begynn å lære
1920-1921
rządy Lenina
begynn å lære
od czasów rewolucji w 1917 do śmierci w 1924; komunizm wojenny --> założył przymus pracy, reglamentacja żywności, brak własności prywatnej
NEP
begynn å lære
1921 r, nowa polityka ekonomiczna, proba powrotu do stanu sprzed wojny (przywrócenie własności prywatnej, zniesienie reglamentacji żywności, możliwość bogacenia się
społeczeństwo radzieckie
begynn å lære
zwalczanie Kościoła prawosławnego przez bolszewików, zakaz nauczania religii w szkole, wprowadzenie ślubów cywilnych i rozwodów, slabsze tradycje więzi rodzinnych, Komosoł, przymusowa migracja ludności do miast, terror, likwidacja opozycji
wielka czystka
begynn å lære
1936 - 1939, fala terroru przeciwko wrogom komunizmu, dawni przywódcy bolszewików skazani na śmierć, wymordowano większą część korpusu oficerskiego Armii Czerwonej i funkcjonariuszy, którzy wykonali wyrok
propaganda - "źli" i "dobrzy"
begynn å lære
"źli" - kułag, kapitaliści, imperialiści. "dobrzy" - stachanowcy, Pawlik Morozow
Grigorij Zinowiew
begynn å lære
1 przewodniczący Międzynarodówki komunistycznej
emancypacja kobiet
begynn å lære
przejecie części męskich obowiązków i przyznanie praw wyborczych
kryzys tradycyjnego modelu rodziny
begynn å lære
rozwody z pomocą sądów cywilnych

Du må logge inn for å legge inn en kommentar.