spørsmålet  |
svaret |
|
begynn å lære
|
|
powazane formy oparte na przyleglosci
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
powiązane formy oparte na podobieństwie
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
powiązane formy ze znaczeniem oparte na konwencji
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
dyscyplina zajmuje się badaniem znaków oraz semiozy, procesow uznakowania (tworzenia znaków) np. wskazywanie, analogia, metaf w kulrz komunik
|
|
|
Semiotyka vs jezykoznawstwo begynn å lære
|
|
1 Jezykoznawstwo NIE NALEZY do Semiotyki 2. jest odrebna dyscypliną naukową
|
|
|
Czym zajmuje sie Jezykoznawstwo begynn å lære
|
|
nauka o budowie i funkcjach jezyka naturalnego.
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
Fonologia, fonetyka, Gramatyka, Skladnia, Semantyka, Pragmatylka
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
opisuje oddzielny kazdy system jezyka naturalnego
|
|
|
językoznawstwo porównawcze begynn å lære
|
|
porownuje ze soba systemy jezyka naturalnego, klasyfikacja na grupy. Mamy dwa dzial: histotyczne, typologiczne
|
|
|
co nazyw jezykiem naturalnym begynn å lære
|
|
«język będący wytworem historycznego rozwoju, w przeciwieństwie do języków sztucznych»
|
|
|
dwa podstawowe funkcje jez naturalnego begynn å lære
|
|
1. Funkcja kognitywna (poznawcza) 2. funkcja komunikacyjna
|
|
|
funkcja kognitywna (poznawcza) Jez natur begynn å lære
|
|
jezyk cel to nazywanie rzeczywistości pozajezykowej, nazywanie oboektow, z ktorymi sie stykami (nowe odkrycia, wynalazki etc)
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
przekaz informacji, komunikujemy komunikaty. Komunikajca werbalna. Kiedy piszemy teksty również tą funkcę realizujem
|
|
|
wedlug FdeSaussure'a jak zbudow znak jezykowy begynn å lære
|
|
jest arbitralny tzn element znaczący (signifiant, forma) w zaden sposob nie jest umotywoany w stosunku do elementu znaczonego (signife, znaczenie)
|
|
|
cehy jezyka naturalnego jako systemu begynn å lære
|
|
- abstrakcyjny (nie podlega obserwacji zmyslowej) - spolecznym (nalezy do wszyskich czlon danej spolecznosci) - trwałym, choc sie rozwija
|
|
|
cechy jezyka naturalnego jako realizacji jezyka (mowa, tekst) begynn å lære
|
|
- akt konkretny (odegranie za pomoca sluchu, wzroku) - charakter jednostkowy (tworzony przez konkr czlowieka w danej sytiacj - odznacza sie ulotnosci, zmiennosc
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
ogól wszystkich cech dziwku wydwanych przez czlowieka
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
zbiór cech diaktrycznych głoski! Sluza do oddzielania i odróżniania wyrazów,
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
Gdy chcemy porownac 2 litery? przyklad p: b - b to czlon nacechowany a p nienacehowany, fonem posiadający cechę pozytywną opozycji nazywamy członem nacechowanym, a człon odróżniający się od poprzedniego tylko brakiem tej cechy - to człon nienacechowany.
|
|
|
morfem oraz jakie podziały begynn å lære
|
|
Najmniejszy znaczeniowo niepodzielny fonemów pełniacy okreslona funkcje (Podział: gramatyczny (rdzenne, glowne) lub leksykalne (poboczne)
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
dział gramatyki zajmujący się opisem form wyrazowych Wyróżniamy 10 części mowy, z których 5 odmienia się (czasownik, rzeczownik, przymiotnik, liczebnik, zaimek), a 5 jest nieodmiennych (przysłówek, przyimek, spójnik, wykrzyknik, partykuła).
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
Fonologia: bada fonemy, fonetyka - bada artykulacje
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
nauka opisująca zbiór reguł językowych rządzących organizacją wypowiedz
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
nauka badająca znaczenia wyrazów i zdań z nich zbudowanych
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
zajm się użyciem języka (funkcja komuniikacyjna) a skl: opisuje znaczenia w języku
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
Rodzaj? Liczby i przypadki
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
rodzaju męskim - temat bez końcowki: chłop-Q Rodzaj żeński - najczesc koncowki a, i np. ksiazk-a Rodzaj nijaki: koncowki o, e,ę okn-o
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
Rzeczowniki najczesniej wystepuje w liczbie pojedynczej i mnogiej. Poj: jeden przedmiot mnoga: dwa lub wiecej przedmiotów
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
Rzeczowniki w polskim wystepuja w 7 przypadkach, 6-sc rozpoznajamy za pomoca pytan a 7-dmy: WOŁACZ służy do bezposredniego zwracasia sie do kogos lub czegos.
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
Mianownik(kto? co?) Cel (komu? czemu?) Biernik (kogo? co?) Narz (z kim? z czym?) Miejsc (o kim? o czym?) Wołacz (o...)
|
|
|
Przykład człon nacechowany begynn å lære
|
|
p: b –p jest członem nienacech, bo nie posiada dźwięczności, wyst przed samogłoskami (pan, puch), spółgłoskami bezdźwięcznymi (/bapka/), a także na końcu wyrazów (słup, trup); b jest członem naceh, posiada dzwiecz, ale na końcu wyrazu ją traci (/chlep/)
|
|
|
cecha dystynktywna: samogloska begynn å lære
|
|
◦przednia wysoka: i, y◦przednia średnia: e, ę◦środkowa: a◦tylna średnia: o, ą◦tylna wąska: u
|
|
|
cecha dystynktywna: społgłoska begynn å lære
|
|
◦zwartość/szczelinowość –para: fara◦ustność/nosowość –papa: mama◦wargowość/przedniojęzykowość –pył: tył◦bezdźwięczność/dźwięczność –pył: był◦twardość/miękkość –pasek: piasek
|
|
|
