Wszystkie paremie pol - łac

 0    112 fiche    nev
Skriv ut spille sjekk deg selv
 
spørsmålet svaret
Reguły nie tworzą prawa, lecz się z niego wywodzą
begynn å lære
Non ex regula ius sumatur, sed ex iure quod est regula fiat
Nie ma reguły, która nie potrafi wprowadzić w błąd
begynn å lære
Non est regula quin fallit
Wszelka definicja w prawie prywatnym [cywilnym] jest niebezpieczna, ponieważ rzadko się zdarza, by nie można było jej obalić
begynn å lære
Omnis definitio in iure civili periculosa est: parum est enim, ut non subverti potest
Prawo jest sztuką tego, co dobre i słuszne
begynn å lære
Ius est ars boni et aequi
Prawo to możliwość działania
begynn å lære
Ius est facultas agendi
prawo prywatne jest napisane dla osób starannych
begynn å lære
Ius civile vigilantibus scriptum est
Prawo powstaje ze stanu faktycznego
begynn å lære
Ius ex facto oritur
Prawo prywatne jest pod opieką prawa publicznego
begynn å lære
Ius privatum sub tutela iuris publici latet
Prawo natury jest niezmienne
begynn å lære
Ius naturae est immutabile
Ustawa zawsze da środek zaradczy
begynn å lære
Lex semper dabit remedium
Ustawa zawsze mówi
begynn å lære
Lex semper loquitur
Ustawa uwzględnia porządek natury
begynn å lære
Lex spectat naturae ordinem
Ustawa przemawia jednym głosem do wszystkich
begynn å lære
Lex uno ore omnes alloquitur
Ustawą jest to, co lud nakazuje i ustanawia. Uchwałą zgromadzenia plebejskiego jest to, co plebs nakazuje i postanawia
begynn å lære
Lex est quod populus iubet atque consituit. Plebiscitum est, quod plebs iubet atque constituit
Najściślejsze prawo to najwyższe bezprawie
begynn å lære
Summum ius, summa iniuria
Twarde prawo, ale prawo
begynn å lære
Dura lex sed lex
Sprawiedliwość jest stałą i niezmienną wolą przyznawania tego, co się komu należy
begynn å lære
Iustitia est constans et perpetua voluntas ius suum cuique tribuendi
Ustawa [prawo] nie działa wstecz
begynn å lære
Lex retro non agit
Surowsza ustawa karna nie działa wstecz
begynn å lære
Lex severior poenans retro non agit
Ustawa co do przeszłości wybacza, na przyszłość zakazuje
begynn å lære
Lex in praeteriutum indulgat, in futurum vetat
Jeżeli ustawa pobłaża czemuś w przeszłości, na przyszłość zakazuje
begynn å lære
Cum lex in praeteritum quid indulgat, in futurum vetat
Ustawa patrzy do przodu, nie wstecz
begynn å lære
Lex prospicit non respicit
Ustawa karna łagodniejsza może działać wstecz
begynn å lære
Lex mitior, lex benignior retro agere potest
Słuszność nie stanowi prawa, lecz prawo wspomaga
begynn å lære
Aequitas non facit ius, sed iuri auxiliatur
Prawo ma na względzie słuszność
begynn å lære
Ius respicit aequitatem
Słuszność podąża za ustawą
begynn å lære
Aequitas sequitur legem
We wszystkim wprawdzie, szczególnie zaś w prawie, należy mieć na względzie słuszność
begynn å lære
In omnibus quidem, maxime tamen in iure, aequitas spectanda est
Wszelkie prawo powinno być stanowione ze względu na człowieka
begynn å lære
Hominum causa omne ius constitutum sit
Gdzie prawo, tam i środek do jego realizacji
begynn å lære
Ubi ius, ibi remedium
Gdzie środek do realizacji, tam uprawnienie
begynn å lære
Ubi remedium, ibi ius
Prawa nie zmieniają się w zależności od większego lub mniejszego znaczenia osoby
begynn å lære
De maiore et minore non variant iura
Rzecz w tym, jakie są prawa, a nie jakie osoby
begynn å lære
Questio fit de legibus non de personie
Prawa dane są po to, aby silniejszy nie mógł wszystkiego
begynn å lære
Inde datae leges, ne fortior omnia posset
W sądach nie należy mieć względu na osoby
begynn å lære
In iudiciis non est acceptio personarum
Ustawa nie obowiązuje, jeżeli nie jest ogłoszona
begynn å lære
Lex non obligat nisi promulgata
W takich samych okolicznościach należy stosować takie samo rozwiązanie prawne
begynn å lære
Ubi eadem legis ratio, ibi eadem legis dispositio
Kto może stanowić [prawo], ten może [je] uchylić
begynn å lære
Cuius est condere, eius set abrogare
Ten może znieść ustawę, kto może ją ustanowić
begynn å lære
Eius est tollere legem, cuius est condere
Ustawa znosi ustawę
begynn å lære
Lex lege tollitur
Uchylenie ustawy uchylającej ustawę nie przywraca mocy obowiązującej uchylonej ustawy
begynn å lære
Abrogata lege abrogante non reviviscit lex abrogata
Gdy ustaje przyczyna wydania ustawy, traci moc i sama ustawa
begynn å lære
Cessante ratione legis, cessat ipsa lex
Prawa dostosowuje się do tych przypadków, które zdarzają się często
begynn å lære
Ad ea, quae frequentius accidunt, iura adaptantur
Ustawy nie troszczą się o drobiazgi
begynn å lære
De minimis non curat lex
W ustawach lepsza jest prostota niż zawiłość
begynn å lære
In legibus magis simplicitas quam difficultas placet
Ustawa powinna być zwięzła
begynn å lære
Legem brevem esse oportet
Ustawy powinny być zrozumiałe dla wszystkich
begynn å lære
Leges ad omnibus intellegi debent
Prawa są stanowione nie ze względu na konkretne osoby, lecz dla wszystkich
begynn å lære
Iura non in singulas personas, sed generaliter constituuntur
Stosowanie [prawa] jest życiem normy prawnej
begynn å lære
Applicatio est vita regulae
W podobnych sprawach powinno zapadać podobne rozstrzygnięcie
begynn å lære
De similibus idem est iudicium
Sędzia jest mówiącą ustawą
begynn å lære
Iudex est lex loquens
Zwyczaj powinien być trwały
begynn å lære
Consuetudo certa esse debet
Utrwalony zwyczaj stosuje się jak prawo
begynn å lære
Inveterata consuetudo pro lege servatur
Zwyczaj jest najlepszą wykładnią ustawy
begynn å lære
Consuetudo est optima legum interpres
Powaga zwyczaju i długotrwałej praktyki nie jest mała, jednak nie aż tak duża, by mogła uchylić rozsądek lub ustawę
begynn å lære
Consuetudinis ususque longaevi non vilis auctoritas est, verum non usque adeo sui valitura momento, ut aut rationem vincat aut legem
Prawem niepisanym jest to, które zostało potwierdzone przez stosowanie. Albowiem długotrwałe zwyczaje, potwierdzone przez zgodę stosujących je, przybierają postać prawa
begynn å lære
Ex non scripts ius venit, quod usus comprobavit. Nam diuturni mores consensu utentium comprobati legem imitantur
Słusznie przestrzega się od dawna istniejącego zwyczaju na równi z ustawą, jest to właśnie prawo, o którym się mówi, że powstało ze zwyczaju
begynn å lære
Inveterata consuetudo pro lege non immerito custoditur, et hoc est ius, quod dicitur moribus constitutum
Jasne wyrażenia nie wymagają interpretacji
begynn å lære
Clara non sunt interpretanda
Sztuczki prawne nie stanowią prawa
begynn å lære
Apices iuris non sunt iura
Należy trzymać się słów ustawy
begynn å lære
A verbis legis non est recedendum
Ustawy są wtedy właściwiej interpretowane, gdy zachowuje się ich ducha
begynn å lære
Benigius leges interpretandae sunt, quo voluntas earum
Znać ustawy to nie przyswoić sobie ich słowa, ale znać ich treść i moc działania
begynn å lære
Scire leges non hoc est verba earum tenere, sed vim ac potestatem
Do interpretacji prawa upoważniony jest ten, kto je stanowi
begynn å lære
Eius est interpretari leges, cuius est condere
Wyjątek powinien być interpretowany ściśle
begynn å lære
Exceptio est strictissimae interpretationis
Należy uznać za wyłączne to wszystko, czego ustawa wyliczając, nie włączyła
begynn å lære
Exclusa censentur omnia, quae lex enumerando non inclusit
Dokładne wyrażenia wykluczają wykładnię rozszerzającą
begynn å lære
Expressio specialis omnem impedit extensionem
Fikcja nie wywiera skutków prawnych poza przypadkiem, dla którego została ustanowiona
begynn å lære
Fictio non operatur ultra casum fictium
Nieprawidłowe jest wydawanie wyroku lub opinii prawnej bez uwzględnienia całości ustawy, na podstawie jednego jej fragmentu
begynn å lære
Incivile est nosi tota lege perspecta una aliqua particula eius proposita iudicare vel respondere
Jak najmniej należy zmieniać to, co zawsze miało jednoznaczną interpretację
begynn å lære
Minime sunt mutanta, quae interpretationem certam sempre habuerunt
Słowa należy rozumieć zgodnie z ich znaczeniem
begynn å lære
Verba cum effectu accipienda
Ustawa późniejsza uchyla ustawę wcześniejszą
begynn å lære
Lex posteriori derogat legi priori
Ustawa szczegółowa uchyla ustawę ogólną
begynn å lære
Lex specialis derogat legi generali
Ustawa wyższa uchyla ustawę niższą
begynn å lære
Lex superior derogat legi inferiori
Ustawa późniejsza ogólna nie uchyla ustawy wcześniejszej szczegółowej
begynn å lære
Lex posteriori generalis non derogat legi priori specialis
To co od początku jest nieważne, jest zawsze nieważne
begynn å lære
Ab initio nullum semper nullum
Dokumenty urzędowe świadczą same za siebie
begynn å lære
Acta publica probant se ipsa
Prawo publiczne nie może być zmieniane umowami [osób] prywatnych
begynn å lære
Ius publicum privatorum pactis mutari non potest
Nie powinniśmy bowiem źle korzystać z naszego prawa
begynn å lære
Male enim nostro iure uti non debemus
Nie wszystko, co dozwolone, jest uczciwe
begynn å lære
Non omne quod licet honestum est
Nikogo z własnego domu nie można zabierać siłą
begynn å lære
Nemo de domo sua extrahi debet
Większe znaczenie ma czynność dokonana faktycznie niż symulowana
begynn å lære
Plus valet quo actum quam quod simulatum
Czynność przedstawiciela jest czynnością strony
begynn å lære
Factum executoris factum partis
Przy zawieraniu umów uwzględnia się bardziej wolę stron niż ich słowa
begynn å lære
In conventionibus contrahentium voluntas potius quam verba spectanda sunt
Zobowiązanie jest węzłem prawnym, który zmusza nas do świadczenia pewnej rzeczy według praw naszego państwa
begynn å lære
Obligatio est iuris vinculum quo necessitate adstringimur alicuius solvendae rei secundum nostrae civitatis iura
Istota zobowiązania polega na tym, aby jakąś rzecz lub służebność uczynić naszą, lecz aby zmusić kogoś do dania nam czegoś albo do czynienia, albo do świadczenia [innego rodzaju]
begynn å lære
Obligationum substantia non in eo consistit, ut aliquod corpus nostrum aut servitutem nostram faciat, sed ut alium nobis obstringat ad dandum aliquid vel faciendum vel praestandum
Zawarcie kontraktu jest dobrowolne, ale wykonanie przymusowe
begynn å lære
Contractus ab initio voluntatis est, ex post facto necessitatis
Umów należy dotrzymywać
begynn å lære
Pacta sunt servanda
Umów należy dotrzymywać
begynn å lære
Pacta standum est
Ustalenia nadają umowie moc ustawy
begynn å lære
Pacta dant legem contractui
Umowa to zejście się porozumień dwóch stron
begynn å lære
Pactum est duorum consensus atque conventio
Nazwą „rzecz” objęte są zarówno stosunki prawne jak i prawa
begynn å lære
Rei appellatio est causa et iura continentur
Właściciel ma pełną władzę nad rzeczą
begynn å lære
Proprietatis dominus plenam in re potestatem habet
Rzecz przypada samemu właścicielowi
begynn å lære
Res perit suo domino
Nikt nie może przenieść na drugiego więcej praw niż sam posiada
begynn å lære
Nemo plus iuris ad alium transferre potest, quam ipse haberet
Samo wydanie rzeczy nie przenosi własności
begynn å lære
Numquam nuda traditio transfert dominium
Własność rzeczy przenosi się przez wręczenia i zasiedzenia, a nie przez gołe umowy
begynn å lære
Traditionibus et usucapionibus dominia rerum, non nudis pactis transferuntur
Kupno rzeczy własnej nie ma prawnego znaczenia
begynn å lære
Suae rei empatio non valet
Siłę wolno odeprzeć siłą
begynn å lære
Vim vi repellere licet
Powinno oddzielać się posiadanie od własności
begynn å lære
Separata esse debet possessio a proprietate
Posiadanie nie jest prawem, lecz stanem faktycznym
begynn å lære
Possessio non est iuris, sed facti
Nikt nie może sam sobie zmienić podstawy posiadania
begynn å lære
Nemo sibi ipse causa possessionis mutare potest
Posiadanie nabywamy przez fizyczne objęcie rzeczy i zamiar zatrzymania jej dla siebie
begynn å lære
Possessionem adquirimus et animo et corpore
Na użyczonej rzeczy zatrzymujemy posiadanie i własność
begynn å lære
Rei commodatae et possessionem et proprietatem retinemus
Słuszne jest, aby nikt nie wzbogacał się z cudzej straty
begynn å lære
Nam hoc natura aequum est neminem cum alterius detrimento fieri locupletiorem
Uważam za działającego podstępnie [bezprawnie] tego, kto czerpie korzyść ze szkody drugiego
begynn å lære
Nam videri me dolum malum facere, qui ex aliena iactura lucrum quaeram
Działa podstępnie, kto próbuje osiągnąć zysk z cudzego niepowodzenia
begynn å lære
Dolum malum facit qui ex aliena iactura lucrum quaerit
Dziedziczenie jest wejściem w ogół praw zmarłego
begynn å lære
Hereditas nihil aliud est, quam successio in uniwersum ius, quod defunctus habuerit
Umowa o dziedziczenie przyszłe jest zabroniona
begynn å lære
Pactum de successione futura est illicitum
Nikt nie może przenieść na drugiego więcej praw niż sam ma
begynn å lære
Nemo plus commodo heredi suo relinquit, quam ipse habuit
Określenie „spadek” obejmuje niewątpliwie także spadek nadmiernie zadłużony
begynn å lære
Hereditatis appellatio sine dubio continet etiam damno sam hereditatem
Kary spadkobierca nie dziedziczy
begynn å lære
In poenam heres non succedit
Przestępstwa wygasają na skutek śmierci sprawcy
begynn å lære
Crimina morte extinguuntur
Wszystkie pożytki powiększają spadek
begynn å lære
Fructus omnes augent hereditatem

Du må logge inn for å legge inn en kommentar.