spørsmålet  |
svaret |
etiologia (swoimi słowami, krótko) begynn å lære
|
|
– przyczyny powstawania chorób
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
zewnatrzpochodne i wewnątrzpochodne
|
|
|
przyczyny zewnątrzpochodne – opisz begynn å lære
|
|
na skutek działania czynników środowiska zewnętrznego
|
|
|
przyczyny wewnątrzpochodne – opisz begynn å lære
|
|
wewnątrzustrojowe, np. o podłożu genetycznym lub na skutek zaburzeń czynności tkanek lub organów
|
|
|
Czynniki zewnątrzpochodne - wymień rodzaje begynn å lære
|
|
-fizyczne –chemiczne –biologiczne –jatrogenne
|
|
|
czynniki fizyczna – wymień begynn å lære
|
|
(mechaniczne, termiczne, promieniowanie słoneczne i jonizujące, prąd elektryczny, ciśnienie atmosferyczne, hałas)
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
(bakterie, wirusy, grzyby, pasożyty)
|
|
|
charakter i wielkość nasilenia zmian wywołanych czynnikami zewnętrznymi zależy od begynn å lære
|
|
*ich rodzaju, *natężenia i *czasu działania oraz od *typu tkanki, jej *stanu czynnościowego oraz *statusu całego ustroju.
|
|
|
Czynniki fizyczne – w wyniku jego działania powstaje begynn å lære
|
|
|
|
|
urazy mechaniczne wymień (9) begynn å lære
|
|
*stłuczenie *wstrząśnięcie (commotio) *uciśnięcie *rozciągnięcie *pęknięcie (ruptura) *rozdarcie (dislaceratio) *zwichnięcie (luxatio) *skręcenie (distorsio) *złamania (fractura)
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
(contusio) z zaczerwienieniem - surgillatio lub podbiegnięciem krwawym (suffusio)
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
|
|
|
powikłaniem urazu zamkniętego może być begynn å lære
|
|
przerwanie ciągłości naczyń
|
|
|
powikłaniem urazu zamkniętego może być przerwanie ciągłości naczyń prowadzące do begynn å lære
|
|
wynaczynienia krwi, powstania krwiaka (haematoma).
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
|
|
|
jeśli pod wpływem urazu dochodzi do wzrostu przepuszczalności naczyń limfatycznych powoduje to begynn å lære
|
|
gromadzenie się chłonki pod skórą w postaci niewielkiego obrzęku – limfiaka (seroma)
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
gromadzenie się chłonki pod skórą w postaci niewielkiego obrzęku pod wpływem urazu – wzrost przep n limf
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
bliznowate zwłóknienie skóry i tkanki podskórnej w wyniku często powtarzającego się tępego urazu o niewielkim nasileniu
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
|
|
|
rodzaje ran w zależności od działającego przedmiotu: begynn å lære
|
|
*proste *powierzniowe *głębokie *zakażone *jałowe
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
w tym przenikające do jamy ciała
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
|
|
|
oparzenia II stopnia łac. begynn å lære
|
|
|
|
|
oparzenia III stopnia łac. begynn å lære
|
|
combustio necroticans s. Escharotica
|
|
|
oparzenia IV stopnia łac. begynn å lære
|
|
|
|
|
I stopnia (c. erythermatosa) def. begynn å lære
|
|
– przekrwienie z objawami zapalnymi, martwica powierzchniowych warstw naskórka
|
|
|
II stopnia (c. bullosa) def. begynn å lære
|
|
– zapalenie wysiękowe skóry, martwica naskórka
|
|
|
III stopnia (c. necroticans. Escharotica) def. begynn å lære
|
|
– częściowa lub całkowita martwica skóry, zakrzepy w okolicy oparzenia prowadzą do niedotlenienia i wtórnej martwicy (konieczność usunięcia martwych tkanek)
|
|
|
IV stopnia (carbonicatio) def. begynn å lære
|
|
– martwica i zwęglenie tkanek głębokich
|
|
|
ogólne działanie wysokiej temperatury - przegrzanie (hipertermia). begynn å lære
|
|
W wyniku działania wysokiej temperatury z jednoczesnym deficytem wody, zwiększonym wysiłkiem i graniczonym oddawaniem ciepła (np. parowaniem)
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
|
|
|
odmrożenie I stopnia łac. begynn å lære
|
|
|
|
|
odmrożenie II stopnia łac. begynn å lære
|
|
|
|
|
odmrożenie III stopnia łac. begynn å lære
|
|
congelatio necroticans s. Escharotica
|
|
|
odmrożenie IV stopnia łac. begynn å lære
|
|
|
|
|
I stopnia (c. erythermatosa) – begynn å lære
|
|
odwracalne miejscowe zaburzenia krążenia, bolesność, niewielki obrzęk
|
|
|
II stopnia (c. bullosa) – begynn å lære
|
|
martwica powierzchniowa, pęcherzyki, proces zapalny
|
|
|
III stopnia (c. necroticans. Escharotica) – begynn å lære
|
|
martwica skóry, zakrzepy w okolicy odmrożenia prowadzą do niedotlenienia i wtórnej martwicy
|
|
|
IV stopnia (carbonicatio) – begynn å lære
|
|
martwica tkanek głębokich
|
|
|
ogólne działanie niskiej temperatury – begynn å lære
|
|
|
|
|
promieniowanie UV (280-400nM0 działanie korzystne- begynn å lære
|
|
*bakteriobójcze, *prowit. D, *immuno-stymulacyjne, *stymuluje uwalnianie hormonów tarczycy, *gonadotropin
|
|
|
promieniowanie UV (280-400nM0 działanie niekorzystne – begynn å lære
|
|
*oparzenia, *nowotworzenie, *uszkodzenie siatkówki, *udar słoneczny, *fotodermatozy wrodzone i nabyte
|
|
|
promieniowanie jonizujące – działanie - begynn å lære
|
|
*ostra/przewlekła choroba popromienna *opóźnione skutki napromieniowania (wady genetyczne i rozwojowe)
|
|
|
Czynniki biologiczne wywołują begynn å lære
|
|
choroby zakaźne (drobnoustroje) lub pasożytnicze. W odniesieniu do drobnoustrojów mówi o ich patogenności, zjadliwości (przebieg kliniczny, subkliniczny, utajony) i inwazyjności.
|
|
|
czynniki chemiczne – wymień (6) begynn å lære
|
|
*śr ochrony roślin *stęż kwa, zas *zatrucia Pb, Hg *sole metali lekkich *CO, H2S, cyjanowodór *zatrucia wewnątrzpochodne (wytwarzanie lub gromadzone w organizmie związki, których wysokie stężenie jest toksyczne)
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
czynniki chorobotwórcze powstające w związku z niewłaściwym leczeniem
|
|
|
czynniki chorobotwórcze wewnętrzne wymień (4) begynn å lære
|
|
genetyczne, proteomiczne, psychiczne, niedoborowe
|
|
|
czynniki chorobotwórcze wewnętrzne - genetyczne begynn å lære
|
|
choroby dziedziczne, - mutacje spontaniczne, - dziedziczenie predyspozycji
|
|
|
czynniki chorobotwórcze wewnętrzne - proteomiczne begynn å lære
|
|
|
|
|
czynniki chorobotwórcze wewnętrzne – niedoborowe begynn å lære
|
|
niedobór K, Na, Ca, Fe, - białek tłuszczów, węglowodanów – hormonów (np., karłowatość przysadkowa, matołectwo przysadkowe)
|
|
|
