→ Łacina Dla Kasi;*. → Start læring / Last ned MP3 Flashcards

spørsmålet		svaret
Prawo do korzystania z rzeczy. begynn å lære		Ius utendi.
Forma czynności prawnej dla osiągnięcia pewnych skutków. begynn å lære		Ad eventum.
Prawo zużycia rzeczy. begynn å lære		Ius abutendi.
To co wzniesiono na gruncie należy do właściciela gruntu. begynn å lære		Superficies solo cedit.
Nikogo nie krzywdzi ten, kto korzysta ze swojego prawa. begynn å lære		Quo suo iure utitur, neminem laedit.
Elementy czynności prawnej wpisane w jej naturę. begynn å lære		Naturalia negotii.
Ktoś dokonuje czynności prawnej, ale myśli że jej nie dokonuje. begynn å lære		Reservatio mentalis.
Tak jak... begynn å lære		quasi (ex contractu).
Wymóg formy pisemnej dla celów dowodowych. begynn å lære		Ad probationem.
Elementy czynności prawnej. begynn å lære		Negotium.
Rzeczy wspólne dla wszystkich. begynn å lære		Res omnium communes.
Przez fakty dokonane (dorozumiane). begynn å lære		Per facta concludentia.
Zobowiązanie z czynu niedozwolonego. begynn å lære		Ex delicto.
Prawo posiadania. begynn å lære		Ius possidendi.
Wypowiedziane wyraźnie słowami. begynn å lære		Expressis verbis.
W sensie szerokim. begynn å lære		Sensu largo.
Najwyższe prawo - najwyższą krzywdą. begynn å lære		Summum ius - summa iniuria
Dodatkowe postanowienia czynności prawnej. begynn å lære		Accidentalia negotii.
Warunek, od którego zależy efekt. begynn å lære		Condicio.
Termin [Jeden z "dodatkowych postanowień czynności prawnej", tj. "Accidentalia negotii"]. begynn å lære		Dies.
Polecenie [Jeden z "dodatkowych postanowień czynności prawnej", tj. "Accidentalia negotii"]. begynn å lære		Modus.
Prawa na rzeczy cudzej. begynn å lære		Iura in re aliena.
Prawa służebności [Jedno z "praw na rzeczy cudzej", tj. Iura in re aliena]. begynn å lære		Servitutes.
Zastaw [Jedno z "praw na rzeczy cudzej", tj. Iura in re aliena]. begynn å lære		Hypotheka / pignus.
Dzierżawa wieczysta [Jedno z "praw na rzeczy cudzej", tj. Iura in re aliena]. begynn å lære		Empitheusa.
Prawo do wzniesienia budynku na cudzym gruncie [Jedno z "praw na rzeczy cudzej", tj. Iura in re aliena]. begynn å lære		Superficies.
Niewłaściwość sądu. begynn å lære		Praescriptio fori.
Komentarz od ustawy obowiązującej (!). begynn å lære		De lege lata.
W szerokim znaczeniu. begynn å lære		Sensu largo.
Z tytułu darowania. begynn å lære		Causa donandi.
Daj mi fakt, dam ci prawo. begynn å lære		Da mihi factum, dabo tibi ius.
Z różnych innych przyczyn. begynn å lære		Ex variis causarum figuris.
W stosunku do określonych osób. begynn å lære		Ad incertas personas.
Szkoda idzie za głową (sprawcą). begynn å lære		Noxa caput sequitur.
Od wtedy (czynność nie jest ważna od zawarcia, tylko od konkretnego wydarzenia). begynn å lære		Ex tunc.
Słowami ustawy. begynn å lære		Verba legis.
Sposób liczenia czasu (wliczamy dzień pierwszy danego okresu, nie liczymy dnia ostatniego). begynn å lære		Computatio civilis.
Coś ponad. begynn å lære		Superfluum.
Termin końcowy (skuteczność czynności prawnej ustaje po upływie tego terminu). begynn å lære		Dies ad quem.
Gatunek nie ginie. begynn å lære		Genus perire non censetur.
Wnioski związane z przyszłymi zmianami w ustawodawstwie (!). begynn å lære		De lege ferenda.
Umorzenie zobowiązania (długu). begynn å lære		Causa solvendi.
Norma pozbawiona jakichkolwiek sankcji. begynn å lære		Lex imperfecta.
Obok ustawy. begynn å lære		Praeter legem.
Domniemanie prawne wzruszalne. begynn å lære		Preasumptio iuris tantum.
Sprawy świeckie. begynn å lære		Causae saeculares.
Skarga skuteczna wobec wszystkich. begynn å lære		Actiones in rem.
Od zaraz (czynność prawna ważna natychmiast). begynn å lære		Ex nunc.
Prawo ustanowione później należy stosować przed prawem ustanowionym wcześniej. begynn å lære		Lex posterior derogat legi priori.
Testament tworzący zobowiązanie. begynn å lære		Legatum per damnationem.
W celu zobowiązania kogoś do czegoś. begynn å lære		Causa obligandi vel acquirendi.
Na wypadek śmierci. begynn å lære		Mortis causa.
Prawo szczególne należy stosować przed prawem ogólnym. begynn å lære		Lex specialis derogat legi generali.
Norma opatrzona sankcją karną. begynn å lære		Lex minus quam perfecta.
Obyczaj przodków. begynn å lære		Mos maiorum.
Skarga skuteczna tylko wobec konkretnej osoby. begynn å lære		Actiones in personam.
Określona liczba (liczba zamknieta). begynn å lære		Numerus clausus.
Domniemanie prawne niewzruszalne. begynn å lære		Preasumptio iuris ac de iure.
Testament tworzący prawo władcze. begynn å lære		Legatum per vindicationem.
Wobec wszystkich. begynn å lære		Erga omnes.
Rzeczy oznaczone co do tożsamości. begynn å lære		Species.
Z samego faktu. begynn å lære		Ipso facto.
Przepis ogólny późniejszy nie uchyla przepisu wcześniejszego szczególnego. begynn å lære		Lex posterior generalis non derogat legi priori speciali.
Na pierwszy rzut oka. begynn å lære		Prima facie.
Długi zwyczaj begynn å lære		Longa consuetudo.
Norma prawna opatrzona sankcją karną i sankcją nieważności. begynn å lære		Lex plus quam perfecta.
Przywilej czytania. begynn å lære		Veniam legendi.
Norma prawna opatrzona sankcją nieważności. begynn å lære		Lex perfecta.
Przywilej pisania. begynn å lære		Veniam scribendi.
Gdzie społeczeństwo, tam prawo. begynn å lære		Ubi societas, ibi ius.
Ustawa specjalna (przepis szczególny). begynn å lære		Lex specialis.
Jakim prawem. begynn å lære		Quo iure.
Domniemanie faktyczne (z wiedzy). begynn å lære		Praesumptio facti.
Glosa. begynn å lære		Glossa.
Glosa na marginesie. begynn å lære		Glossa marginalis.
Glosa między wierszami. begynn å lære		Glosa interlinealis.
Prawo książęce. begynn å lære		Ius ducale.
Nieznajomość faktu nie szkodzi. begynn å lære		Ignoranti facti non nocet.
Przez analogię. begynn å lære		Per analogiam.
Formuła procesu. begynn å lære		Formula processus.
Miejsce rynku / sądu. begynn å lære		Loca forensia.
Prawo względnie obowiazujące. begynn å lære		Ius dispositivum.
Wbrew ustawie. begynn å lære		Contra legem.
Nikogo nie uwięzimy, o ile prawem go nie pokonamy. begynn å lære		Neminem captivabimus nisi iure victum.
Między żyjącymi. begynn å lære		Inter vivos.
Sąd (urząd) zna prawo. begynn å lære		Iura novit curia.
Nieznajomość prawa nie uwalnia / nie tłumaczy. begynn å lære		Ignorantia iuris non exculpat.
Oboje praw (świeckie i kanoniczne). begynn å lære		Ultrisque iuris.
Prawo powszechne. begynn å lære		Ius universale.
Gdzie ten sam cel, tam także takie samo uregulowanie. begynn å lære		Ubi eadem legis ratio, ibi eadem dispositio.
Kościół żyje prawem rzymskim. begynn å lære		Ecclesia vivit lege Romana.
Powód idzie na forum pozwanego. begynn å lære		Actor sequitur forum rei.
Glosa zgodna z prawem / Zbiór najważniejszych glos. begynn å lære		Glossa ordinaria (Accursiusa).
Sprawy duchowe. begynn å lære		Causae spirituales.
Prawo bezwzględnie obowiązujące. begynn å lære		Ius cogens.
Agora / Rynek. begynn å lære		Forum
Z przeciwieństwa. begynn å lære		A contrario.
Prawo partykularne (oddzielne). begynn å lære		Ius particulare.
Sąd, który można wybrać. begynn å lære		Forum liberum.
Cel ustawy. begynn å lære		Ratio legis.
Wnioskowanie z całego systemu prawa. begynn å lære		Analogia iuris.
Między stronami. begynn å lære		Inter partes.
Sprawiedliwość. begynn å lære		Iustitia.
Wódz / książę. begynn å lære		Dux
Spółka wszelkiego życia (tj. małżeństwo <3). begynn å lære		Consortium omnis vitae.
Nieznajomość prawa szkodzi. begynn å lære		Ignorantia iuris nocet.
Rzeczy oznaczone co do gatunku. begynn å lære		Genus.
Ustawa ogólna. begynn å lære		Lex generalis.
Z mocy prawa. begynn å lære		Ipso iure.
W ścisłym znaczeniu. begynn å lære		Sensu stricto.
Wnioskowanie z ustawy. begynn å lære		Analogia legis.
Przywilej skorzystania ze szczególnego sądu. begynn å lære		Privilegium fori.
Z definicji. begynn å lære		Ex definitione.
Jasne teksty nie podlegają wykładni. begynn å lære		Clara non sunt interpretanda.
Wygaśnięcie ustawy przez nieużywanie (zaprzestanie). begynn å lære		Desuetudo.
Pierwszy w czasie, lepszy w prawie. begynn å lære		Prior tempore, potior iure.
Zwyczaje miejscowe begynn å lære		Consuetudines loci.
Zwyczaje aprobowane. begynn å lære		Consuetudines approbatae.
Zwyczaje spisane. begynn å lære		Consuetudines in scriptis redactae.
Wykaz sądów / opłata targowa. begynn å lære		Cenzus fori.
Zgodnie z ustawą. begynn å lære		Iuxta legem.
Ustanawiać ustawę. begynn å lære		Legem ferre.
Wynika z kontraktu. begynn å lære		Ex contractu.
Źródła prawa. begynn å lære		Fontes iuris.
Źródła powstania prawa. begynn å lære		Fontes iuris oriundi.
Źródła poznania prawa. begynn å lære		Fontes iuris cognoscendi.
Rynek rzymski begynn å lære		Forum romanum.
Prawo nie działa wstecz. begynn å lære		Lex retro non agit.
Liczy się nie tylko bajceps, ale i... begynn å lære		Fryz.
Prawo do dysponowania rzeczą. begynn å lære		Ius disponendi.
Porozumienie. begynn å lære		Consensus.
Z pomocą samego porozumienia. begynn å lære		Solo consensus.
Prawo nieograniczone. begynn å lære		Ius infinitum.
W drodze zasiedzenia. begynn å lære		In statu usucapiendi.
Prawo do pobierania pożytków z rzeczy. begynn å lære		Ius fruendi.
Ustawa nie różnicuje. begynn å lære		Lege non distinguente.
Doliczenie czasu, przez który poprzednia osoba posiadała daną rzecz, by można było ją zasiedzieć. begynn å lære		Accessio possesionis (accessio temporis).
Nikt nie może przenieść na drugiego więcej praw, niż sam posiada. begynn å lære		Nemu plus iuris ad transferre non potest, quam ipse haberet.
Własność. begynn å lære		Dominium.
Własność użytkowa (wasalna). begynn å lære		Dominium utile.
Własność zwierzchnia. begynn å lære		Dominium directum.
Współwłasność niepodzielna. begynn å lære		Condominium pro indiviso
Skarga o naruszenie posiadania. begynn å lære		Actio negatoria.
Skarga wydobywcza. begynn å lære		Rei vindicatio - cum omni causa.
Pomieszanie ("zlanie"). begynn å lære		Confusio.
Przekazanie klucza. begynn å lære		Traditio clauium.
Czynić dobrze. begynn å lære		Beneficium.
Posiadanie nie wadliwe. begynn å lære		Possessio non vitiosa.
Posiadanie wadliwe. (Gdy ktoś nabył rzecz siłą, potajemnie lub trzeba na żądnie ją oddać. begynn å lære		Possessio vitiosa
Siłą begynn å lære		Vi
Potajemnie begynn å lære		Clam
Oddać na żądanie begynn å lære		Precario.
Nikt nie może sam dla siebie zmienić podstawy posiadania. begynn å lære		Nemo sibi ipse causa possesion mutare potest.
Przeniesienie własności bez faktycznego wręczenia rzeczy. begynn å lære		Traditio brevi manu.
Oddzielenie majątku własnego od spadkowego. begynn å lære		Beneficium separationis.
Dobrodziejstwo podziału (dług podzielony na kilku dłużników). begynn å lære		Beneficium divisionis.
Ciało, rzecz, faktyczne władztwo. begynn å lære		Corpus.
Zastaw ręczny, powstawał na podstawie kontraktu realnego, posiadanie rzeczy od razu przechodziło na wierzyciela. begynn å lære		Pignus.
Sukcesja uniwersalna. Przeniesienie na kogoś wszystkich swoich praw. begynn å lære		Successio per universitatem.
Służebność nie polega na działaniu. begynn å lære		Servitus in facere consistere nequit.
Przeniesienie własności bez faktycznego wydania rzeczy. Posiadacz zmienia się w detektora. begynn å lære		Constitutum possesorium.
Symbol kupna. begynn å lære		Symbolica, ficta.
Ojciec panny młodej wydaje ją przed kościołem panu młodemu. begynn å lære		Traditio puellae ante ostium ecclesiae.
Wydanie bez podstawy prawnej, bez słusznej przyczyny. begynn å lære		Traditio nuda sine causa.
Odpowiedzialność do wysokości majątku spadkowego. begynn å lære		Beneficium inventari.
Wola posiadania rzeczy dla kogoś. begynn å lære		Animus rem alieni habendi.
Wola posiadania rzeczy dla siebie. begynn å lære		Animus rem sibi habendi.
Wydanie dokumentu. Nabycie przez pisemne oświadczenie zbywcy. begynn å lære		Traditio instrumenti.
Wola posiadania rzeczy. begynn å lære		Animus.
Dziedziczenie z testamentu. begynn å lære		Successio ex testamento.
Prawo pobierania pożytków z rzeczy zużywalnej. (obowiązek zwrotu w takiej samej ilości) begynn å lære		Quasi usus fructus.
Prawo pobierania pożytków z możliwością pobierania wszystkich pożytków. (bez naruszenia rzeczy). begynn å lære		Usus fructus.
Pomieszanie, zlanie. (Np. Ruchomości z nieruchomościami) begynn å lære		Confusio.
Nikt, kto wystąpi z powództwem, nie zostanie odesłany. begynn å lære		Nemini deneganda.
Fizyczne wręczenie rzeczy. begynn å lære		Traditio corporalis.
Wydanie nieoznaczonej osobie.Np. gdy rozrzuca się pieniądze. begynn å lære		Traditio ad incertam personam.
Dobrodziejstwo wstrzymania się od przyjęcia spadku. begynn å lære		Beneficium abstinendi.
Przyjmuje się, że ktoś jest dojrzały. np przez małżeństwo. begynn å lære		Beneficium aetatis.
Środki do życia (pozostawione dłużnikowi w przypadku licytacji jego majątku). begynn å lære		Beneficium competentiae.
Dobrodziejstwo posiadania (posiadacz jest zawsze w lepszej sytuacji) begynn å lære		Beneficium possessionis.
Ten, który przyjmuje pożyczkę. begynn å lære		Mutuo accipiens.
Warunek niezbędny, bez którego coś nie może się odbyć. begynn å lære		Condicio sine qua non.
Dziedziczenie z ustawy. begynn å lære		Successio ex lege.
Wydanie dziewczyny/ kobiety. begynn å lære		Traditio puellae/mulieris.
Przeniesienie własności przez wskazanie bez fizycznego zetknięcia się. begynn å lære		Traditio longa manu.
Osoba, która daje coś w prekarium. begynn å lære		Precario dans.
Wola posiadania dla drugiego. begynn å lære		Animus possidendi pro alieno.
Własność użytkowa (wasala). begynn å lære		Dominium utile.
Własność niepodzielna. begynn å lære		Condominium pro indiviso.
Skarga wydobywcza, przysługująca właścicielowi, który utracił rzecz. begynn å lære		Rei vindicatio cum omni causa.
Prawo pobierania pożytku tylko na własne potrzeby. begynn å lære		Usus.
Wydanie przez kartę. begynn å lære		Traditio per chartam.
Zastaw antychretyczny. (Pożytki z rzeczy którą właściciel wziął w zastaw idę na spłatę kapitału) begynn å lære		Pignus antichreticum.
Obywatelski, staranny. begynn å lære		Civiliter.
Ten, który ma sie narodzić jest traktowany jak urodzony, wtedy kiedy chodzi o jego korzyści. begynn å lære		Nasciturus pro iam nato habetur, quotiens de commodis eins agitur.
Dziedziczenie beztestamentowe, według głów. begynn å lære		In capita.
Dziedziczenie beztestamentowe, według szczepów. begynn å lære		In stirpes.
Z myślą, że to testament. begynn å lære		Cum animo testandi.
W razie wątpliwości rozstrzyga się na korzyść testamentu. begynn å lære		Favor testamenti.
W razie wątpliwości małżeństwo uznaje się za ważne. begynn å lære		Favor matrimoni.
W razie wątpliwości, uważa się, że ktoś jest wolny. begynn å lære		Favor libertatis.
Przebłyski świadomości. begynn å lære		Lucidum intervallum.
Zapis w testamencie. begynn å lære		Legatum.
Zobowiązanie dziedzica do wydania rzeczy. begynn å lære		Legatum per damnationem.
Od razu po śmierci spadkodawcy, osoba wyznaczona staje sie właścicielem danej rzeczy. begynn å lære		Legatum per vindicationem.
Podział rzeczy. begynn å lære		Legatum per praecetionem.
Nakazywanie dziedzicowi pewnych zachowań. begynn å lære		Legatum per sinendi modo.
Zapisywanie wierzytelności. Wierzyciel może domagać się od spadkobiercy spłacenia długu. begynn å lære		Legatum per nominis.
Zwolnienie z długu. begynn å lære		Legatum per liberationis.
Odpowiedzialność ZA rzeczy do masy spadkowej. begynn å lære		Cum viribus hereditatis.
Odpowiedzialność DO wysokości masy spadkowej. begynn å lære		Pro viribus heredidatis.
Chcemy coś komuś zapisać i dajemy mu to wcześniej, ale odejmujemy to od wartości jego części. Dostaje to na poczet przyszłego spadku. Spadek wcześniej przyjęty. begynn å lære		Seccessio anticipata.
Wystąpienie o wydanie spadku. begynn å lære		Hereditatis petitio.
Małżeństwo. begynn å lære		Matrimonium (Numptiae)
Majątek należący do ojca rodziny. begynn å lære		Patrimonium.
Przeszkoda. begynn å lære		Impedimentum.
Przeszkoda zrywająca. begynn å lære		Impredimentum Dirimens.
Przymierze małżeństwa. begynn å lære		Foedus matrimoniale.
Zgoda małżeńska. begynn å lære		Consensus matrimonalis.
Zgoda, która musiała być wyrażona przez cały czas trwania małżeństwa. begynn å lære		Affectio maritalis.
Małżeństwa powinny być wolne. Zgoda i rozwiązanie powinny zaistnieć z własnej woli. begynn å lære		Matrimonia libera esse debent.
Zaręczyny. begynn å lære		Sponsalia.
Przyrzeczenie zawarcia małżeństwa. begynn å lære		Matrimonii promisso.
Zwrot co do poniesionych kosztów (w przypadku zerwania zaręczyn) begynn å lære		Ad reparationem damnorum.
Nikt, kto powołuje się na własną niegodziwość, nie będzie wysłuchany. begynn å lære		Nemo turpitudinem suam allegans audiatur.
Małżeństwo zawarte i dopełnione. begynn å lære		Matrimonium ratum et consumatum.
Małżeństwo zawarte i nieskonsumowane. begynn å lære		Matrimonium ratum et non consumatum.
Żadna ludzka władza nie może rozwiązać małżeństwa. begynn å lære		Nulla humana potestas.
Oddzielenie. begynn å lære		Separatio.
Zdanie odrębne sędziego w sądzie kolegialnym. begynn å lære		Votum separatum.
Oddzielenie do co łoża i stołu. begynn å lære		Separatio quo ad torum et mensam.
Separacja stała. begynn å lære		Separatio perpetua.
Separacja czasowa. begynn å lære		Separatio temporanea.
Separacja w czasie trwania węzła małżeńskiego. begynn å lære		Separatio manente vinculo.
Matka zawsze jest pewna. begynn å lære		Mater semper certa est.
Ojcem jest ten, na którego wskazuje małżeństwo. begynn å lære		Pater est quem nuptiae demonstrant.
Niezdolność. begynn å lære		Impotentia.
Niemożność współżycia. begynn å lære		Impotentia coeundi (e- z kropkami nad.)
Bezpłodność. begynn å lære		Impotentia generandi.
Dzieci. begynn å lære		Liberi.
Dzieci pozamałżeńskie. Z nieprawego łoża. begynn å lære		Liberi vulgo concepti= liberi illegitimi.
Dzieci prawego pochodzenia. begynn å lære		Filii legitimi.
Przez zawarcie małżeństwa (dzieci stają się prawe) begynn å lære		Per subsequens matrimonium.
Zarzut wielu współżyjących. (Żaden z pozwanych nie będzie mógł być uznany za ojca.) begynn å lære		Exceptio plurium concubentium.
Małżeństwo mniemane. (wszyscy myślą, że jest ważne ale tak nie jest) begynn å lære		Matrimonium putativum.
Przysposobienie. begynn å lære		Adoptio.
Przyjęcie kogoś za dziecko z pełnymi skutkami. begynn å lære		Adoptio plena.
Niepełna adopcja. Dziecko zostaje pod władzą ojca w dotychczasowej rodzinie ale otrzymuje możliwość dziedziczenia beztestamentowego. begynn å lære		Adoptio minus plena.
Najpełniejsza adopcja ze wszystkimi skutkami. Dziecko uznane jako członek rodziny. begynn å lære		Adoptio plenissima.
Adopcja powinna odtwarzać naturę. begynn å lære		Adoptio naturam imitatur.
Zapłodnienie naturalne. begynn å lære		In vivo.
Zapłodnienie sztuczne. begynn å lære		In vitro.
W prawie podoba się bardziej prostota niż zawiłość. Ustawa powinna być pisana językiem prostym. begynn å lære		In legibus magis simplicitas quam difficultas placet
Tam gdzie taki sam powód ustawy tam takie samo rozstrzygnięcie. begynn å lære		Ubi eadem legis ratio, ibi eadem legis dispositio.
Zwyczaj jest najlepszym interpretatorem ustaw (najlepszą wykładnią prawa). begynn å lære		Optima est legum interpres consuetudo.
Ustawy powinny być zrozumiałe dla wszystkich. begynn å lære		Leges ab omnibus intellegi debent.
Dobre ustawy rodzą się ze złych obyczajów. begynn å lære		Leges bonae ex malis moribus procreantur.
Dobre prawo od złego możemy odróżnić miarą prawa natury. begynn å lære		Legem bonam a mala nulla a lia nisi naturae norma dividere possumus.
Znać ustawy (prawa) to nie znaczy trzymać się słów ustawy, ale jej treści i mocy działania. begynn å lære		Scire leges non hoc est verba earum tenere, sed vim ac potestatem.
Nie należy dawać posłuchu czczym głosom tłumu - sędzia nie powinien ulegać naciskom. begynn å lære		Vanae voces populi non sunt audiendae.
Nie wszystko, co dozwolone, jest godziwe. begynn å lære		Non omne quod licet honestum est.
Wyrok tworzy prawo między stronami. begynn å lære		Sententia facit ius inter partes.
Wolność (/godność) jest rzeczą bezcenną. begynn å lære		Libertas (/dignitas) inaestimabilis res est.
Siłę wolno odeprzeć siłą. begynn å lære		Vim vi repellere licet.
Nie powinniśmy źle korzystać z przysługującego nam prawa. begynn å lære		Male nostro iure uti non debemus.
Nikt nie może być wiarygodnym świadkiem we własnej sprawie. begynn å lære		Nullus idoneus testis in re sua intellegitur.
Chcącemu i wiedzącemu nie dzieje się krzywda. begynn å lære		Volenti et scienti non fit iniuria.
Nieznajomość prawa nikogo nie uwalnia od skutków prawnych. begynn å lære		Ignorantia legis neminem excusat.
Co prawa bez obyczaju niewiele znaczą - Horacy. Cóż warte są prawa bez prawnych obyczajów. begynn å lære		Quid leges sine moribus, vanae proficiunt.
Najbardziej skorumpowana rzeczpospolita wieloma ustawami. Najwięcej praw w skorumpowanym państwie. begynn å lære		Corruptissima re publica plurimae leges.
Węzeł prawa. begynn å lære		Vinculum iuris.
Wierzyciel. begynn å lære		Creditor.
Dłużnik. begynn å lære		Debitor.
Zobowiązywać. begynn å lære		Obligare.
Zobowiązanie. begynn å lære		Obligatio.
Świadczenie w naturze. begynn å lære		In natura.
Zobowiązanie, które może byc dochodzone w drodze sądowej. begynn å lære		Obligatio civilis.
Zobowiązanie, które istnieje ale nie rodzi powództwa. begynn å lære		Obligatio naturalis.
Przeniesienie prawa własności begynn å lære		dare.
Uczynić. begynn å lære		Facere.
Zaniechać. begynn å lære		Non facere.
Znosić. begynn å lære		Pati.
Być zobowiazanym do... begynn å lære		Praestare.
Świadczenie jest niemożliwe do wykonania. (wtedy nie powstaje zobowiązanie.) begynn å lære		Impossibilium nulla obligatio est.
Możliwość wybory świadczeń spośród różnych. begynn å lære		Ius variandi.
Upoważnienie przemienne. begynn å lære		Fatultas alternativa.
Zobowiązanie przemienne. begynn å lære		Obligatio alternativa.
Żąda się za dużo. begynn å lære		Plus patitio.
Rzecz oznaczona indywidualnie ginie temu, komu powinna być świadczona. begynn å lære		Species perit ei cui debetur.
Szkoda poniesiona, wyrządzona. begynn å lære		Damnorum emergens.
Nieuzyskane korzyści. osoba osiągnęła by je gdyby ktoś wykonał zobowiązanie. begynn å lære		Lucrum cessans.
cena begynn å lære		PRETIUM
cena rynkowa begynn å lære		pretium commune
cena jednostkowa begynn å lære		pretium singulare
cena związana z przywiązaniem do rzeczy (np. pamiątka rodzinna) begynn å lære		pretium affectionis
prawo miarkowania begynn å lære		ius moderandi
kompensacja zysku i szkody (obliczanie różnicy między stratą a zyskiem) begynn å lære		compensatio lucri cum damno
prawo zatrzymania rzeczy begynn å lære		ius retentionis
nakłady zbytkowe, mogły być zabrane przez pozwanego, jeśli to było możliwe bez uszkodzenia rzeczy (np. zabranie drogich szat niewolnika) begynn å lære		ius tollendi
spełnienie świadczenia w celu uwolnienia się od zobowiązania begynn å lære		datio in solutum
drogą faktów dokonanych begynn å lære		via facti
umowa na korzyść osoby trzeciej begynn å lære		pactum in favorem tertii
czynność prawna pomieszana z zamiarem darowizny; czynność zawiązania pomieszanej z nieformalną umową darowizny begynn å lære		negotium mix tum cum donatione
klauzula przepadku (gdy dajemy coś w zastaw i nie wykupimy tego w odpowiednim terminie, rzecz ta staje się własnością wierzyciela) begynn å lære		lex commissoria
kontrakt nienazwany (do ut des- zamiana) begynn å lære		contractus innominatus
umowa o zawarcie zobowiązania (umowa przedwstępna) begynn å lære		pactum de contrahendo
umów należy dochowywać begynn å lære		pacta sunt servanda
, w jakich umowa została zawarta (jeżeli zawiera się umowę musimy uwzględnić okoliczności, jakie mają miejsce; umowa obowiązuje, jeśli okoliczności się nie zmienią) begynn å lære		rebus sic stantibus
zarzut niewykonania umowy begynn å lære		exceptio non adimpleti contractus
umyślna, podstęp begynn å lære		dolus
wina nieumyślna (lata- zbliżona do umyślnej, levis, levissima) begynn å lære		culpa
wina w wyborze begynn å lære		culpa in eligendo
wina strzeżenia begynn å lære		culpa custodiendo
siła wyższa begynn å lære		vis maior
ludzka słabość nie może się oprzeć begynn å lære		cui humana infirmitas resistere
odnowienie begynn å lære		novatio
przekazanie dóbr begynn å lære		cessio
umowa o nieodstępowanie/ niealienowanie rzeczy begynn å lære		pactum de non cedendo vel non aliendo
odstąpienie upoważnienia begynn å lære		cessio legis
Nikt nie jest sędzią we własnej sprawie. begynn å lære		Nemo iudex in sua causa.
Świadek ze słyszenia. begynn å lære		Testis ex auditu.
Słowa ulatują pisma zostają. begynn å lære		Verba volant, scripta menent.
Czego nie ma w aktach to nie istnieje na świecie. begynn å lære		Quod non est in actis, non est in mundo.
Pozwany podnosząc zarzut, występuje w charakterze powoda. begynn å lære		Reus in exceptione actor est.
Przestępstwa rodziców niech dzieciom nie szkodzą. begynn å lære		Delicta parentum, liberis non nocent.
Złego zamiaru się nie domniemuje. begynn å lære		Dolus non praesumitur.
W razie wątpliwości rozstrzygamy na korzyść oskarżonego. begynn å lære		in dubio pro reo.
Nikt, nie karze za t żę popełniono przestępstwo, ale dlatego aby nie popełniano przestępstw. begynn å lære		Nemo prudens punit, quia peccatum est, sed ne peccetur.
Przestępstwo mniemane, którego nie było. begynn å lære		Delictum putativum.
Ścieżka przestępstwa... begynn å lære		Inter delicti.
Zły zamiar niezamierzony. ktoś chce napaść na bank i zabija przy tym kasjerkę. begynn å lære		Dolus eventualis.
pRZESTĘPSTWO PRAWA publicznego. begynn å lære		Crimen
przestępstwo prawa prywatnego. begynn å lære		delict.
Przestępstwo, także grzech. begynn å lære		peccatum.
przestępstwo, bezprawie. begynn å lære		Iniuria.
Przestępstwa prawa narodów. Zbrodnie przeciwko ludzkości. begynn å lære		Delicta iuris gentium.
Ofiara. begynn å lære		Victima.
Nie ma przestępstwa bez ustawy (wcześniej uchwalonej) begynn å lære		Nullum crimen sine lege.
Nie ma kary bez ustawy (ustawa powinna przewidywać sankcję) begynn å lære		Nulla poena sine lege.
Nie ma kary bez ustawy pewnej. begynn å lære		Nulla poena sine lege certa.
Nie ma kary bez pisemnej ustawy. begynn å lære		Nulla poena sine lege scripta.
Nie ma kary bez ustawy wcześniej ogłoszonej. begynn å lære		Nulla poena sine lege praevia.
Sprawa osądzona. begynn å lære		Res iudicate.
Siła, której nie można się oprzeć. begynn å lære		Vis absoluta.
Siła nagła. begynn å lære		Vis compulsiva.
Zły zamiar bezpośredni. begynn å lære		Dolus directus.
Zły zamiar bezpośredni nagły. begynn å lære		Dolus directus repentimus.
Zły zamiar bezpośredni przemyślany. begynn å lære		Dolus directus praemeditatus.
Obyczaje międzynarodowe. begynn å lære		Comitas gentium.
Prawo powrotu z niewoli u wrogów. Odzyskanie wcześniej posiadanych praw z wyjątkiem małżeństwa i posiadania. begynn å lære		Lex postliminii.
Rzecz osądzona wiążąca. begynn å lære		Res iudicata inter partes.
Rzecz, która miała miejsce między innymi osobami. Wyrok ma skutki dla osób trzecich. begynn å lære		Res inter alios gesta.
Przedłużenie jurysdykcji. begynn å lære		Prorogatio iuridictionis.
Przedłużenie kompetencji sądu. begynn å lære		Prorogatio fori.
Zarzuty. begynn å lære		Exceptiones.
Zarzut peremptoryjny. Miał na celu zniweczenie roszczeń powoda. np przedawnienie. begynn å lære		Exceptiones peremptioriae.
Zarzut dylatowyjny, który powodował chwilowe odroczenie sprawy. Np zwłoka. begynn å lære		Exceptiones dilatoriae.
Zarzut deklinatoryjny, który zwalniał od wdania się w spór. zawarcie ugody. begynn å lære		Exceptiones declinatoriae.
Odpowiedź. begynn å lære		Replicatio.
Odpowiedź na odpowiedź. Kolejna odp. begynn å lære		Duplicatio. Triplicatio.
Obowiązek przedstawienia środków dowodowych. np gdy ktos przechowuje testment. begynn å lære		Onus proferendi.
Obowiązek udowodnienai winy, ciążcy na oskarżycielu. Udowodnienie tezy. begynn å lære		Onus probandi.
ciężar dowodowy (onus probandi) spoczywa na tym, kto twierdzi, a nie na tym kto zaprzecza begynn å lære		Ei incumbit probatio qui dicit, non qui negat
Nie wchodzi się dwa razy do tej samej rzeki. begynn å lære		ne biss in idem.
Wyrok tworzy prawo miedzy stronami. ` begynn å lære		Sententia facit ius inter partes.
Zakaz zmiany wyroku na gorszy przy apelacji. begynn å lære		Reformatio in peius.
Rzeczami drobnymi nie zajmuje się pretor czyli urząd czy sąd. begynn å lære		De minimis non curat praetor.
Błąd w podstawie prawnej wydania wyroku. w prawie materialnym. Naruszenie przepisów dot orzekania. między treścią a uzasadnieniem. begynn å lære		Error in iudicando.
Naruszenie prawa formalnego, niezachowanie odpowiedniej procedury. begynn å lære		Error in procedendo.
Sędzia wyłączony ze sprawy z mocą ustawy. (np. ze względu na więzy krwi)!!! begynn å lære		Iudex inhabilis!!!
Sędzia wyłączony ze sprawy na wniosek stron. może byc podejrzany.!!! begynn å lære		Iudex suspectus.!!!
Wyzbanie prawa. stwierdzenia wg jakiego prawa sie żyje. begynn å lære		professio iuris.
To co konieczne do przeprowadzenia procesu. begynn å lære		Ad litis ordinationem.
To co konieczne do rozstrzygnięcia sporu, procesu. begynn å lære		Ad litis decidendam.
działanie dłużnika na szkodę wierzyciela przez darowanie długu osobom trzecim. powództwo begynn å lære		actio Pauliana
kupno różnych rzeczy begynn å lære		emptio rei
kupno na pniu (rzeczy przyszłej) begynn å lære		emptio speratae
kupić szansę (np. los na loterii) begynn å lære		emptio spei
rzeczy będące w obrocie begynn å lære		res in commercio
wyjęte z obrotu (poświęcone bóstwom, kultom) begynn å lære		res extra commercium
korzyści, jakie rzecz przynosi należą do kupującego begynn å lære		cuius commodum eius periculum
rzeczy przyrzeczone begynn å lære		dicta et promissa
umowa zatrzymania własności (ten, kto sprzedaje zachowuje dla siebie własność) begynn å lære		pactum reservati dominii
sprzedawca daje możliwość zwrotu rzeczy begynn å lære		pactum displicentiae
będzie ważna, kiedy się rzecz spodoba się nabywcy (prawo zwrotu towaru w określonym czasie) begynn å lære		emptio ad gustum
umowa o odkupienie rzeczy begynn å lære		pactum de retroemendo
kontrakt najmu begynn å lære		LOCATIO CONDUCTIO
najem rzeczy begynn å lære		rei
dzieła (płaci się za efekty) begynn å lære		operis
pracy (liczy się gotowość do pracy) begynn å lære		operarum
daje rzeczy w najem begynn å lære		locator
bierze w posiadanie begynn å lære		conductor
czynsz begynn å lære		merx
kontrakt przechowania begynn å lære		depositum
depozyt nieprawidłowy, przy przechowywaniu rzeczy oznaczonych co do gatunku begynn å lære		depositum irregulare
przedmiotem pożyczki są rzeczy oznaczone indywidualnie begynn å lære		contractus mohatre
prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia begynn å lære		negotiorum gestio
kontrakt zlecenia begynn å lære		mandatum
powództwo z tytułu dochodzenia należności begynn å lære		conditionum
wola pozostawania w spółce begynn å lære		affectio societatis
do zastanowienia się, podjęcia decyzji begynn å lære		tempus deliberali
odpowiedzialność do wysokości majątku rodziny begynn å lære		pro viribus patrimonii
strony oddają sprawę do rozstrzygnięcia wybranemu sądowi begynn å lære		iurisdictio voluntaria
obowiązujące prawo zależy od tego, na jakim terenie leży sąd begynn å lære		lex fori processualis
sąd- działanie trzech osób begynn å lære		iudicium- actus trium personarum
powód (osoba) begynn å lære		actor
sędzia begynn å lære		iudex
pozwany begynn å lære		reus
Niech będzie wysłuchana i druga strona begynn å lære		Audiatur et altera pars
panowie sporu, strony procesu, powód i pozwany begynn å lære		domini litis
żaden sędzia bez powoda, nie ma sędziego bez powoda begynn å lære		nemo iudex sine actore
prawa spisane są dla osób czuwających begynn å lære		vigilantibus iura sunt scripta
sędzia jest zobowiązany z jednej strony powództwem a z drugiej żądaniami stron/ sędziemu nie wolna wyjść poza żądania stron begynn å lære		ne eat iudex ultra petita partium
zanim zrodził się spór/ przed wszczęciem procesu begynn å lære		ante litem natam!!!
po zrodzeniu się sporu/ po wszczęciu procesu begynn å lære		post litem natam!!!
uwiecznienie sądu begynn å lære		perpetuatio fori
uprawnienia do przeprowadzenia jakiejś sprawy begynn å lære		legitimatio ad causam
uprawnienia do przeprowadzenia całego procesu begynn å lære		legitimatio ad processum

Łacina dla Kasi;*.

Du må logge inn for å legge inn en kommentar.

mer