→ Biologia Definicje 8 → Start læring / Last ned MP3 Flashcards

spørsmålet		svaret
haploidalny begynn å lære		określenie komórki, której jadro zawiera pojedyńczy zespół chromosomów, oznaczany symbolem n, lub organizm zbudowany z takich komórek.
Hardy'ego i Weinberga prawo begynn å lære		prawo głoszace, że w populacji bedacej w równowadze genetycznej, tj. przy braków procesów mikroewolucyjnych (mutacji, dryfu genetycznego, przepływu genów, doboru naturalnego), częstość alleli nie ulega zmianie.
harmonijka beta I begynn å lære		drugorzędowa struktura białek przypominajaca regularna harmonijkę
harmonijka beta II begynn å lære		powstaje dzięki obecności wiazan wodorowych między dwoma różnymi łańcuchami polipeptydowymi lub dwoma regionami tego samego łańcucha polipeptydowego.
haustorium, ssawka begynn å lære		wyspecjalizowane odgałęzienie strzępki grzyba pasożytniczego, wnikajace do komórki żywiciela, by czerpać z niej substancje odżywcze.
Haversa kanały begynn å lære		kanały w osteonach- jednostkach strukturalnych tkanki kostnej zbitej; zawieraja naczynia krwionośne i nerwy.
heksoza begynn å lære		monosacharyd (jednocukier, cukier prosty) o sześciowęglowej czasteczce.
helikazy begynn å lære		enzymy odpowiedzialne za rozplatanie dwułańcuchowej czasteczki DNA podczas jej replikacji
heliotropizm begynn å lære		zdolność liści i kwiatów niektórych roślin do zwracania się prostopadle lub równolegle do kierunku padania promieni słonecznych.
hemizygotyczny begynn å lære		majacy tylko jeden allel w danym locus; np. mężczyzna jest hemizygotyczny dla wszystkich genów z chromosomu X.
hemocel begynn å lære		jama ciała niektórych bezkręgowców (np. stawonogów) o otwartym układzie krażenia.
hemocyjanina begynn å lære		barwnik przenoszacy tlen; występuje w hemolimfie niektórych mięczaków i stawonogów.
hemofilia begynn å lære		choroba dziedziczna objawiajaca się zaburzeniami krzepliwości krwi, jedna z jej postaci, hemofilię A, wywołuje recesywna mutacja genu zlokalizowanego w chromosomie X.
hemoglobina begynn å lære		czerwony barwnik białkowy zawierajacy żelazo i występujacy we krwi, gdzie służy do przenoszenia tlenui dwutlenku węgla, bierze także udział w regulacji pH.
hemolimfa begynn å lære		płyn krażacy w ciele bezkręgowców o otwartym układzie krażenia, np. u stawonogów i niektórych mięczaków.
Henlego pętla begynn å lære		U- kształtny odcinek kanalika nerkowego w nefronie ssaka, łaczacy kanalik kręty bliższy z dalszym.
hermafrodyta, obojniak begynn å lære		organizm majace męskie i żeńskie narzady rozrodcze
heterochromatyna begynn å lære		silnie skondensowana, nieaktywna genetycznie (niezdolna do transkrypcji) chromatyna.
heterocysta begynn å lære		zmodyfikowana komórka wegetatywna cyjanobakterii zdolna do wiazania azotu atmosferycznego w warunkach beztlenowych.
heterogametyczny begynn å lære		termin określajacy osobnika wytwarzajacego dwa typy gamet, różniace sie chromosomem płciowym; mężczyźni sa heterogametyczni (XY), gdyż wytwarzaja plemniki zawierajace chromosom X lub Y.
heterotalliczny, różnoplechowy begynn å lære		określenie niektórych glonów i grzybów, u których występuja dwa typy kojarzeniowe (mating types); rozmnażanie płciowe zachodzi tylko wtedy, gdy dojdzie do połaczenia dwóch różnych szczepów oznaczanych jako (+) i (-).
heterotrof begynn å lære		organizm niezdolny do syntezy substancji pokarmowych ze zwiazków nieorganicznych, czerpiacy energię i materiał do budowy swojego ciała z innych organizmów, np. odżywiajac się nimi. H. jest również zwany konsumentem.
heterozygotyczny begynn å lære		majacy w danym locus parę różnych alleli.
hibernacja begynn å lære		odrętwienie organizmu w odpowiedzi na znaczne obniżenie temperatury otoczenia i brak pokarmu.
hierarchia dominacji begynn å lære		układ społeczny w którym każdy osobnik ma określona pozycję, wyższa od osobnika niższego ranga. H.d. hamuje agresję wewnatrz populacji.
hiperpolaryzacja begynn å lære		zmiana potencjału błony komórkowej sprawiajaca, że wnętrze komórki staje się silniej elektroujemne niż w potencjale spoczynkowym błony.
hipertoniczny begynn å lære		termin odnoszacy się do roztworu o wyższym ciśnieniu osmotycznym (tj. wyższym stężeniu rozpuszczonej substancji) niż roztworu stanowiacego punkt odniesienia.
hipokotyl begynn å lære		część pędu zarodkowego lub siewki rośliny łaczaca korzeń zarodkowy (radykulę) z liścieniami.
hipoteza begynn å lære		próba naukowego wyjaśnienia natury zaobserwowanego zjawiska lub zależności między zjawiskami.
hipotoniczny begynn å lære		termin odnoszacy się do roztworu o niższym ciśnieniu osmotycznym (tj. niższym stężeniu rozpuszczonej substancji) niż roztworu stanowiacego punkt odniesienia.
histamina begynn å lære		substancja uwalniana m.in. przez komórki tuczne, bioraca udział w reakcjach alergicznych i zapalnych.
histony begynn å lære		niskoczasteczkowe białka zasadowe o ładunku dodatnim występujace w jadrze komórkowym; wiaża się z ujemnie naładowanymi czasteczkami DNA.
homeboks begynn å lære		krótka sekwencja DNA (długości ok. 180 par zasad) występujaca w wielu genach homeotycznych, a także w niektórych innych genach uczestniczacych w procesach rozwojowych.
homeodomena begynn å lære		fragment białka zawierajacy ok. 60 aminokwasów, kodowany przez homeoboks;h. składa się z cztereach alfa-helis, z której jedna pełni rolę elementu rozpoznawczego i może wiazać się ze specyficznymi sekwencjami DNA, wpływajac na ich transkrypcję.
homeostatyczne organizmy begynn å lære		mechanizmy regulacyjne utrzymujace homeostazę.
homeostaza begynn å lære		stabilność środowiska wewnętrznego organizmu; zdolność organizmu do utrzymania takiej stabilności
homeotyczny gen begynn å lære		gen kontrolujacy powstawanie specyficznych struktur w rozwoju zarodka. Geny te poczatkowo zidentyfikowano u mutantów owadów, u których dany narzad wykształcał się w nietypowym miejscu, np. zamiast czułków wyrastały na głowie odnóża kroczne.
hominid begynn å lære		przedstawiciel wymarłych lub żyjacych współcześnie hominidów (Hominidae).
hominoidy begynn å lære		grupa złożona z małp człekokształtnych i hominidów.
homogametyczny begynn å lære		termin określajacy osobnika wytwarzajacego gamety z jednakowymi chromosomami płciowymi; kobiety sa homogametyczne (XX), gdyż wytwarzaja komórki jajowe zawierajace tylko chromosom X.
homologia begynn å lære		podobieństwo cech różnych gatunków będace wynikiem ich pochodzenia od wspólnego przodka; cechy wykazujace h. sa zwane cechami homologicznymi
homologiczne chromosomy begynn å lære		chromosomy podobne pod względem morfologicznym i genetycznym. W komórkach człowieka występuja 23 pary chromosomów homologicznych; jeden z każdej pary pochodzi od matki, a drugi od ojca.
homoplazja begynn å lære		podobieństwo cech różnych gatunków będace wynikiem ewolucji zbieżnej (konwergencji), a nie dziedziczenia po wspólnym przodku. Cechy wykazujace takie podobieństwa sa zwane cechami homoplastycznymi.
homotalliczny, jednakoplechowy begynn å lære		określenie niektórych glonów i grzybów, u których występuje samozapłodnienie wynikajace z wytwarzania przez tę sama plechę męskich i żeńskich gamet.
homozygotyczny begynn å lære		majacy w danym locus parę identycznych alleli.
hormon begynn å lære		zwiazek organiczny wytwarzany w określonej części ciała organizmu wielokomórkowego i transportowany do innej jego części, gdzie wpływa specyficznie na metabolizm określonych komórek.
chormon dojrzewania pęcherzyków jajnikowych begynn å lære		hormon gonadotropowy wydzielany przez przedni płat przysadki, stymuluje rozwój pęcherzyków jajnikowych w jajnikach samic inwytwarzanie nasienia w jadrach samców.
hormon uwalniajacy gonadotropiny begynn å lære		wydzielany przez podwzgórze hormon stymulujacy przedni płat przysadki do wydzielania hormonów gonadotropowych: hormonu dojrzewania pęcherzyków jajnikowych (FSH) i hormonu luteinizujacego (LH).
hormon wzrostu, somatotropina begynn å lære		hormon wydzielany przez przedni płat przysadki; stymuluje wzrost tkanek ciała.
hormony gonadotropowe begynn å lære		hormony wytwarzane przez przedni płat przysadki, stymulujace jadra i jajniki, należa do nich hormon dojrzewania pęcherzyków jajnikowych (fsh) i hormon luteinizujacy (LH).
Hox geny begynn å lære		geny zawierajace homeoboxy i wyznaczajace przedio-tylna oś ciała zwierzat podczas ich rozwoju.
humoralna odporność, o. zależna od przeciwciał begynn å lære		typ odporności nabytej (swoistej), w której limfocyty B po przekształceniu się w komórki plazmatyczne wytwarzaja przeciwciała wiażace się z obcymi antygenami, powodujac ich zniszczenie.
Huntingtona choroba, plàsawica Huntingtona begynn å lære		choroba genetyczna spowodowana mutacja autosomalna dominujaca; prowadzi do zaburzeń umysłowych i fizycznych.
hybrydyzacja begynn å lære		w biologii molekularnej łaczenie na zasadzie komplementarności zasad jednoniciowej czasteczki kwasu nukleinowego (DNa lub RNA) z druga jednoniciowa czasteczka tego kwasu pochodzaca z innego źródła.
hybrydyzacja fluorescencyjna in situ begynn å lære		metoda wykrywania specyficznych fragmentów chromosomów przez hybrydyzacje DNA, obraz mikroskopowy uzyskuje się dzięki zastosowaniu barwników fluorescensyjnych do znakowania komplementarnych nici DNA.
hydrofilowy begynn å lære		łatwo łaczacy się z woda, do której ma większe powinowactwo niż czasteczki wody wzajemnie do siebie.
hydrofobowy begynn å lære		trudno łaczacy się z woda, do której ma mniejsze powinowactwo niż czasteczki wody wzajemnie do siebie.
hydroksylowa grupa begynn å lære		polarna grupa funkcyjna oznaczana symbolem -OH.
hydroksylowy jon begynn å lære		anion (czasteczka naładowana ujemnie) zawierajacy atom tlenu i wodoru, oznaczany symbolem OH-.
hydroliza begynn å lære		reakcja, w której z udziałem czasteczki wody następuje rozerwanie wiazania kowalencyjnego w zwiazku chemicznym, np. AB+H2O-->AH+BOH.
hydrologiczny cykl begynn å lære		naturalny obieg wody w biosferze, obejmujacy parowanie, opady atmosferyczne i spływ wody do mórz i oceanów; c.h. jest stałym źródłem świeżej wody dla organizmów ladowych.
hydroponika begynn å lære		uprawa roślin w napowietrzonym roztworze soli mineralnych pełniacym role pożywki.
hydrostatyczny szkielet begynn å lære		szkielet niektórych bezkręgowców, pełni swoja funkcję dzieki współdziałaniu mięśni i płynu wypełniajacego jame ciała.
Hypotricha begynn å lære		rzad orzęsków o ciele spłaszczonym grzbietobrzusznie i specyficznym sposobie lokomocji za pomoca cirri.
iloczynu reguła begynn å lære		sposób obliczania prawdopodobieństwa zajścia zdarzeń niezależnych przez mnożenie prawdopodobieńst zajścia każdego z nich oddzielnie.
ilościowa cecha begynn å lære		cecha wykazujaca zmienność ciagła, np. masa ciała, wzrost. W wykształceniu c.i. bierze udział większa liczba genów zwanych poligenami.
imaginalne dyski, imaginalne tarcze begynn å lære		parzyste struktury w ciele larw owadów, różnicujace się w określone narzady podczas przeobrażania w imago.
imago begynn å lære		owad doskonały, tj. dojrzała postać owada.
imbibicja begynn å lære		pobieranie wody przez nasiona w okresie poprzedzajacym kiełkowanie.
imigracja begynn å lære		rodzaj wędrówki polegajacy na osiedlaniu się osobników jednej populacji na obszarze zajmowanym przez inna populację, której liczebność w wyniku tego rośnie.
immunologiczna odpowiedź begynn å lære		reakcja organizmu na rozpoznanie obcych makroczasteczek, polegajaca na uruchomieniu eliminujacych je mechanizmów.
implantacja begynn å lære		zagnieżdżenie rozwijajacego się zarodka w błonie śluzowej macicy.
imprinting 1 begynn å lære		zjawisko zróżnicowanej ekspresji genu w zależności od pochodzenia: ojcowskiego lub matczynego; zwane również imprintingiem genomowym.
imprinting 2 begynn å lære		nauka polegajaca na wybiórczym zapamiętywaniu cech rodzica lub obiektu znajdujacego się w najbliższym otoczeniu młodego ptaka lub ssaka w najwcześniejszym okresie życia (w ciagu kilku godzin po wykluciu lub urodzeniu), zwana także wpajaniem.
in vitro begynn å lære		poza żywym organizmem (dosłownie "w szkle" np. w probówce).
in vivo begynn å lære		wewnatrz żywego organizmu
inbred, kojarzenie krewniacze, kojarzenie wsobne begynn å lære		kojarzenie osobników podobnych genetycznie. W każdym zinbredowanym pokoleniu wzrasta frekwencja genotypów homozygotycznych.
indukcja 1 begynn å lære		różnicowanie się komórki lub grupy komórek pod wpływem oddziaływania komórek sasiednich.
indukcja 2 begynn å lære		rozumowanie indukcyjne (inductive reasoning), tj. formułowanie ogólnego wniosku lub ogólnej zasady na podstawie szczegółowych obserwacji.
indukowanie dopasowanie begynn å lære		zmiana konformacji miejsca aktywnego enzymu pod wpływem zwiazania się z substratem.
induktor begynn å lære		czasteczka przyłaczajaca się do białka represorowego i inaktywujaca je, co umożliwia rozpoczęcie transkrypcji.

biologia definicje 8

Du må logge inn for å legge inn en kommentar.

mer