→ Biologia Definicje 2 → Start læring / Last ned MP3 Flashcards

spørsmålet		svaret
antyrównoległe nici DNA begynn å lære		nici dwuniciowej czasteczki DNA zorientowane w przeciwnych kierunkach: koniec 5' jednej nici znajduje się obok końca 3' drugiej nici.
aorta begynn å lære		największa, główna tętnica kręgowca; wychodzi z lewej komory serca (ptaków i ssaków) i rozgałęzia się, rozprowadzajac krew do wszystkich części ciała z wyjatkiem płuc.
Apicomplexa begynn å lære		grupa pasożytniczych protistów niemajacych narzadów ruchu; ich postaciami inwazyjnymi sa sporozoity.
apoenzym begynn å lære		białkowa część enzymu; a. wymaga obecności specyficznego kofaktora (np. koenzymu), aby mógł się stać aktywny, enzymem.
apomiksja begynn å lære		sposób rozmnażania polegajacy na bezpłciowym wytwarzaniu owoców i nasion.
apoplast begynn å lære		układ utworzony głównie ze ścian komórkowych komórek roślinnych. W obrębie a. odbywa się transport wody i soli mineralnych.
apoptoza begynn å lære		typ programowej śmierci komórki; a. jest procesem fizjologicznym zachodzacym podczas rozwoju organizmu oraz w ciagu jego dalszego życia.
Archaeplastida begynn å lære		monofiletyczna supergrupa eukariontów majacych plastydy otoczone dwiema błonami- zewnętrzna i wewnętrzna; obejmuje krasnorosty, zielenic i rośliny làdowe.
archaik, eon archaiczny begynn å lære		eon obejmujacy czas od powstania Ziemi, ok. 4,6 mld lat temu, do 2,5 mld lat temu; w tym okresie powstało życie.
archegonium, rodnia begynn å lære		wielokomórkowe gametangium żeńskie roślin (organ płciowy) zawierajace komörke jajowa.
archeony begynn å lære		organizmy prokariotyczne odznaczajace sie specyficznymi cechami, np. brakiem peptydoglikanu w ścianie komórkowej, odróżniajacymi je wyraźnie od bakterii. A. tworza jedna z dwóch domen organizmów prokariotycznych.
areał osobniczy begynn å lære		obszar geograficzny, który zwierzę rzadko odpuszcza.
askokarp begynn å lære		owocnik workowców
asocjacyjne obszary, a. okolice begynn å lære		obszary kory mózgowej łaczace obszary sensoryczne i motoryczne; sa odpowiedzialne za myślenie, uczenie się, pamięć, zdolności językowe i osobowość.
astrocyt begynn å lære		typ komórki glejowej, część a. jest zdolna do fagocytozy; inne reguluja skład płynu zewnatrzkomórkowego w ośrodkowym układzie nerwowym.
asymilacja azotu, przyswajanie azotu begynn å lære		przekształcenie nieorganicznego azotu (azotanów -NO3- lub amoniaku -NH3) w czasteczki organiczne budujace organizm, część cyklu azotowego.
asymilacja węgla, wiazanie węgla begynn å lære		reakcje redukcji w procesie fotosyntezy, polegajace na wbudowaniu węgla pochodzacego z dwutlenku węgla w czasteczki organiczne, z których ostatecznie powstaja weglowodany.
atom begynn å lære		najmniejsza czasteczka pierwiastka chemicznego zachowujaca jego właściwości chemiczne.
atomowa jednostka masy begynn å lære		przybliżona masa protonu lub neutronu, a dokładniej 1/12 masy atomu węgla, co równa się 1,660 540 x 10 '-27 kg; a.j.m. jest zwana również daltonem.
atomowa liczba begynn å lære		liczba protonów w jadrze atomu danego pierwiastka.
atomowa masa begynn å lære		całkowita liczba protonów i neutronöw w atomie, wyraża sie w atomowych jednostkach masy lub daltonach.
auksyna begynn å lære		hormon roślinny uczestniczacy w różnych typach wzrostu i rozwoju, np. wydłużaniu pędu, ukorzenianiu sadzonek, dominacji wierzchołkowej, do auksyn należy m.in. kwas indolilooctowy.
australopiteki begynn å lære		wczesne hominidy (Hominidae) żyjace, jak wykazały dane kopalne, w okresie 6-1 mln lat temu; rozróżnia się kilka gatunków należacych do trzech rodzajów: Ardipithecus, Austalopithecus, Paranthropus.
autoimmunizacyjna choroba begynn å lære		choroba polegajaca na tym, że organizm wytwarza przeciwciała skierowane przeciwko własnym komórka lub tkankom.
autokrynna regulacja begynn å lære		typ regulacji, w której czasteczka sygnałowa (np. hormon) jest wydzielana do przestrzeni miedzykomórkowej i oddziałuje na komórki, które ja wytwarzaja.
autonomiczny układ nerwowy begynn å lære		część układu nerwowego obwodowego regulujaca czynność narzadów wewnętrznych cial, np. mięśni gładkich, mięśnia sercowego i gruczołów; dzieli się na współczulny (sympatyczny) i przywspółczulny (parasympatyczny) układ nerwowy.
autopoliploid begynn å lære		poliploid zawierajacy więcej niż dwa jednakowe zespoły chromosomów właściwe gatunkowi, do którego należy
autoradiografia I begynn å lære		metoda wykrywania substancji promieniotwórczej za pomoca emulsji fotograficznej czułejna emitowa e przez tę substancję promieniowanie
autoradiografia II begynn å lære		Sluży do badania lokalizacji w komórkach (tkankach) pierwiastków i zwiazków chemicznych znakowanych radioizotopami
autosom begynn å lære		każdy chromosom niebędacy chromosomem płci (X lub Y).
autotrof begynn å lære		organizm syntetyzujacy złożone zwiazki organiczne z prostych zwiazków nieorganicznych, zwany również producentem lub producentem I rzędu (pierwotnym).
Avogadro liczba begynn å lære		liczba jednostek (np. atomów, czasteczek, jonów) w jednym molu dowolnej substancji; wynosi ona 6,02x10'23.
azotowy cykl, krażenie azotu begynn å lære		krażenie azotu w biosferze Ziemi od środowiska abiotycznego poprzez organizmy żywe ponownie do środowiska abiotycznego.
azotu wiazanie, przyswajanie azotu begynn å lære		przekształcanie przez niektóre bakterie azotu atmosferycznego (N2) w amoniak (NH3); reakcja ta jest częścia cyklu azotowego.
bakterie I begynn å lære		organizmy prokariotyczne majace peptydoglikan w ścianie komórkowej
bakterie II begynn å lære		większość b. to destruenci, pozostałe natomiast sa pasożytami lub autotrofami. B. tworza jedna z dwóch domen organizmów prokariotycznych.
bakteriofag, fag begynn å lære		wirus infekujacy bakterie (dosłownie "zjadacz bakterii").
bańka begynn å lære		woreczkowata struktura, np. w uchu wewnętrznym- rozszerzenie przy końcu každego z przewodów półkolistych.
baroreceptory begynn å lære		receptory czuciowe w niektórych naczyniach krwionośnych wrażliwe na zmiany ciśnienia krwi.
Barra ciałko begynn å lære		skondensowany nieaktywny chromosom X widoczny w postaci gęstego skupienia w jadrze interfazowym komórek somatycznych samic ssaków.
barwnik begynn å lære		substancja wybiórczo absorbujaca światło o określonej długości fali.
bazydiokarp begynn å lære		owocnik grzyba podstawkowego (podstawczaka)
bazydiospora, zarodnik podstawkowy begynn å lære		jeden z grupy (zwykle czterech) zarodników płciowych powstajacych na podstawce podstawczaka.
bentos begynn å lære		zespół organizmów zamieszkujacych dno wód, organizmy te przyczepiaja sie do dna, dráżá w nich korytarze lub poruszaja sie po jego powierzchni.
beta-oksydacja begynn å lære		zachodzace przed właczeniem w cykl kwasu cytrynowego enzymateczne utlenienie kwasów tłuszczowych do grup acetylowych zwiazanych z koenzymem A.
bezjamowiec begynn å lære		zwierzę niemajace wtórnej jamy ciała (celomy).
bezkręgowiec begynn å lære		zwierzę niemajace kręgosłupa; b. stanowia około 95% wszystkich zwierzat.
bezpłodność mieszańców, sterylność mieszańców begynn å lære		mechanizm rozrodczej izolacji postzygotycznej polegajacy na niezdolności mieszańców międzygatunkowych do rozrodu.
beztleniowiec bezwzględny, anaerob obligatoryjny begynn å lære		organizm mogacy żyć jedynie w środowisku beztlenowym.
beztlenowiec względny, anaerob fakultatywny begynn å lære		organizm zdolny do oddychania tlenowego, lecz w warunkach beztlenowych zdolny także do uzyskiwania energii za pomoca fermentacji, np. drożdże.
beztlenowiec, anaerob begynn å lære		organizm zdolny do życia tylko w środowisku pozbawionym tlenu czasteczkowego.
beztlenowy, anaerobowy begynn å lære		zdolny do życia (organizm) lub zachodzacy (proces) tylkonw środowisku pozbawionym tlenu.
bezżuchwowce, bezszczękowce begynn å lære		gromada kręgowców niemajacych szczęk i parzystych kończyn, obejmujaca minogi, śluzice i wiele form kopalnych.
biała isiota, substancja biała begynn å lære		tkanka nerwowa mózgu i rdzenia kręgowego zbudowana z włókien nerwowycn mielinowych.
białka G begynn å lære		grupa białek wiażacych GTP i uczestniczacych w przenoszeniu sygnałów przez błonę komórkowa.
białka opiekuńcze, chaperony, chaperony molekularne I begynn å lære		białka wspomagajace właściwe zwijanie się innych białek w odpowiednia strukturę przestrzenna.
białka opiekuńcze, chaperony, chaperony molekularne II begynn å lære		b.o. nie ustalaja właściwej konformacji białek, lecz tylko ułatwiaja jej uzyskanie.
białka osocza begynn å lære		grupa białek, do których należa globuliny, albuminyi fibrynogen, znajdujacych się w osoczu krwi.
białka towarzyszace mikrotubulom, BTM I begynn å lære		grupa białek dzielonych na strukturalne i motoryczne.
białka towarzyszace mikrotubulom, BTM II begynn å lære		pierwsze reguluja formowanie mikrotubul i łacza je z innymi składnikami cytoszkieletu; drugie dyneiny i kinezyny, wykorzystujac ATP, przemieszczaja się wzdluż mikrotubul, uczestniczac w transporcie komórkowym.
białka wiażace chlorofil begynn å lære		około 15 różnych białek wiażacych się z czasteczkami chlorofiluw błonach tylakoidów.
białka wiażace jednoniciowy DNA begynn å lære		białka uczestniczace w replikacji DNA; wiaża się z rozdzielonymi nićmi DNA, zapobiegajac odtwarzaniu się podwójnej helisy DNA do chwili zakończenia kopiowania obu nici.
białko begynn å lære		wieloczasteczkowy zwiazek organiczny zbudowany z konwalencyjnie połaczonych aminokwasów; zawiera węgiel, wodór, tlen, azot, siarkę.
białko aktywujace geny katabolityczne begynn å lære		białko regulatorowe aktywowane przez przyłaczenie cAMP; w formie aktywnej stymuluje transkrypcję operonu lac i inne operony kodujace enzymy kataboliczne.
białko transbłonowe begynn å lære		integralne białko błonowe, tkwiace w dwuwarstwie lipidowej i przechodzace przez cała jej grubość.
białko wiażace androgeny begynn å lære		białko wytwarzane przez komórki Sertoliego w jadrach, wiaże testosteron.
biblioteka cDNA begynn å lære		zbiór fragmentów DNA będacych kopiami eukariotycznego mRNA pozbawionego intronów. Kopie te, zwane komplementarnym DNA (cDNA) uzyskuje się z udziałem odwrotnej transkryptazy.
biblioteka genomowa begynn å lære		zbiór tysięcy fragmentów DNA reprezentujacych cały DNA zawarty w danym genomie.
biegunowe jadra begynn å lære		haploidalne jadra komórki centralnej w woreczku zalażkowym roślin okrytozaláżkowych, łaczace się z gameta męska (jadrem plemnikowym) podczas zapłodnienia podwójnego w triploidalna (3n) komórke macierzystá bielma.
bierna odporność begynn å lære		odporność nabyta czasowo, uzyskana dzięki obecności przeciwciał wytworzonych przez inny organizm.
bierny kanał jonowy begynn å lære		kanał w błonie komórkowej umożliwiajacy transport specyficznych jonów, np. Na+, K+ lub Cl-
Bikonta begynn å lære		jeden z dwóch głównych kladów eukariontów majacy przodka odwóch wiciach.
binominalna nomenklatura, nazewnictwo dwuimienne begynn å lære		zasada konstruowania nazw gatunköw z dwóch wyrazów: pierwszego- będacego nazwa rodzaju i drugiego- będacego nazwa gatunku.
bioakumulacja begynn å lære		odkładanie się w organiźmie substancji toksycznych, np. pestycydów.
biofilm begynn å lære		nieregularna warstwa mikroorganizmów zanurzonych w wydzielanym przez nie śluzie, pokrywajaca stałe lub płynne podłoże.
biogeografia begynn å lære		gałaź biologii zajmujaca się geograficznym rozmieszczeniem organizmów na Ziemi w przyszłości i obecnie.
bioinformatyka begynn å lære		dyscyplina nauki zajmujaca się komputerowym gromadzeniem, przechowywaniem i porównaniem danych o sekwencji DNA różnych osobników jednego gatunku oraz różnych gatunków.
biologia systemowa begynn å lære		dziedzina biologii integrujaca wiedzę o poszczególnych częściach badanych układów w celu zrozumienia całości.
biologiczna różnorodność begynn å lære		różnorodność żywych organizmów rozpatrywana na trzech poziomach: genetycznym, gatunkowym i na poziomie ekosystemów, zwana również bioróżnorodnościa.
biologiczne spotęgowanie begynn å lære		wzrost stężenia zwiazków toksycznych w ciałach organizmów w miarę przechodzenia przez kolejne poziomy w sieci troficznej.
biom begynn å lære		duży wyodrębniony region biosfery charakteryzujacy się zbliżonymi: klimatem, gleba, flora, fauna.
biomasa begynn å lære		ilość żywej materii zawarta w organizmach ekosystemu wyrażona w jednostkach masy.
biopsja trofoblastu begynn å lære		metoda badań prenatalnych polegajaca na pobraniu fragmentu kosmyka łożyska i analizie jego komórek. Zaleta tej metody jest wczesna wykrywalność ewentualnych ciężkich wad płodu.
bioremediacja begynn å lære		biotechnologiczne oczyszczanie niebezpiecznie skażonego chemicznie środowiska (ladowego i wodnego) za pośrednictwem mikroorganizmów (bakterii lub grzybów) lub roślin (selektywnie akumulujacych toksyny).

biologia definicje 2

Du må logge inn for å legge inn en kommentar.

mer