spørsmålet |
svaret |
non tam praeclarum est scire Latine, quam turpe nescire begynn å lære
|
|
znać łacinę nie jest tak chwalebnym, jak haniebnym jest jej nie znać
|
|
|
Repetitio est mater studiorum begynn å lære
|
|
– powtarzanie jest matką nauki – uczenia się
|
|
|
Abovo usque ad mala begynn å lære
|
|
od jajka do deseru (od początku do końca)
|
|
|
Casus belli begynn å lære
|
|
powód wypowiedzenia wojny, przyczyna kłótni, sporu
|
|
|
Cedant arma togae begynn å lære
|
|
|
|
|
Civis totius mundi begynn å lære
|
|
|
|
|
Communi consensu begynn å lære
|
|
za wspólnym porozumieniem
|
|
|
Consuetudo altera natura est begynn å lære
|
|
przyzwyczajenie jest drugą naturą
|
|
|
Contra vim non valet ius begynn å lære
|
|
prawo jest bezsilne wobec przemocy
|
|
|
Corpus delicti begynn å lære
|
|
|
|
|
Delictum begynn å lære
|
|
przestępstwo prawa prywatnego
|
|
|
Crimen begynn å lære
|
|
przestępstwo prawa publicznego
|
|
|
Sapienti sat begynn å lære
|
|
|
|
|
Finis coronat opus begynn å lære
|
|
|
|
|
O tempora, o mores! begynn å lære
|
|
Co za czasy, co za obyczaję!
|
|
|
Mos maiorum begynn å lære
|
|
|
|
|
Homo homini lupus Est begynn å lære
|
|
człowiek, człowiekowi wilkiem
|
|
|
Per fas et nefas begynn å lære
|
|
wszelkimi dozwolonymi lub niedozwolonymi środkami/ na dobre i na złe
|
|
|
Pro publico bono begynn å lære
|
|
|
|
|
qui tacet, consentire videtur begynn å lære
|
|
kto milczy, ten zdaje się zezwalać (wydaję się, że ten kto milczy, zgadza się)
|
|
|
actor begynn å lære
|
|
|
|
|
reus begynn å lære
|
|
|
|
|
iudex begynn å lære
|
|
|
|
|
arbiter begynn å lære
|
|
|
|
|
Salus rei publicae suprema lex esto begynn å lære
|
|
Dobro Rzeczypospolitej niech będzie najwyższym prawem -
|
|
|
res begynn å lære
|
|
|
|
|
forum begynn å lære
|
|
|
|
|
Quo modo begynn å lære
|
|
|
|
|
Quo iure begynn å lære
|
|
|
|
|
ubi societa ibi ius begynn å lære
|
|
tam gdzie społeczeństwo, tam prawo
|
|
|
Fons begynn å lære
|
|
|
|
|
Fontes iuris romani begynn å lære
|
|
|
|
|
fontes iuris polonie begynn å lære
|
|
|
|
|
summum ius summa iniuria begynn å lære
|
|
najwyższe prawo nawyzszą krzywdą (niesprawiedliwością), zbyt ścisłe przestrzeganie praw bywa najwyższą nieprawością - Cycero(szczyt prawa to szczyt bezprawia)
|
|
|
ius publicum begynn å lære
|
|
|
|
|
ius privatum begynn å lære
|
|
|
|
|
utilitas begynn å lære
|
|
|
|
|
Ius publicum privatorum pactis mutari non potest begynn å lære
|
|
prawo publiczne nie może być zmieniane umowami (osób) prywatnych.
|
|
|
Ius est ars boni et aequi begynn å lære
|
|
Prawo jest sztuką tego, co dobre i słuszne
|
|
|
Ius naturale begynn å lære
|
|
prawo naturalne wspólne dla wszystkich istot żywych
|
|
|
Ius gentum begynn å lære
|
|
–(prawo narodów) – część starożytnego prawa rzymskiego prywatnego, która odnosiło się do relacji prawnych obywateli rzymskich z cudzoziemcami.
|
|
|
ius civile begynn å lære
|
|
prawo cywilne, obywatelskie, obowiązujące w państwie
|
|
|
ius canonicum begynn å lære
|
|
prawo kanoniczne, prawo stanowione przez zakony
|
|
|
ius quiritium begynn å lære
|
|
prawo obywateli rzymskich
|
|
|
ius honorarium begynn å lære
|
|
= ius pretorium -prawo pretorskie, twórcą był pretor
|
|
|
ius honorum begynn å lære
|
|
prawo piastowania urzędów
|
|
|
doctor utriusque Iris begynn å lære
|
|
doktor obydwu praw (rzymskiego i kanonicznego)
|
|
|
ius cogens begynn å lære
|
|
norma prawna bezwzględnie wiążąca.
|
|
|
Ius dispositivum begynn å lære
|
|
przepis prawny względnie obowiązujący, który może być w konkretnym przypadku wyłączony lub zmodyfikowany w zależności od woli stron stosunku prawnego. Obowiązuje on strony wówczas, gdy nie uregulowały one danej kwestii w odmienny sposób.
|
|
|
ius ducale begynn å lære
|
|
Prawo książęce, zespół uprawnień księcia w stosunku do ludności lub dóbr
|
|
|
Ius terrestre begynn å lære
|
|
|
|
|
Ius particulare begynn å lære
|
|
prawo obowiązujące w danej części (lokalne)
|
|
|
Ignorantia iuris nocet begynn å lære
|
|
nieznajomość prawa szkodzi
|
|
|
Ignorantia iuris nocet, ignorantia facit non nocet begynn å lære
|
|
nieznajomość prawa szkodzi, nieznajomość faktu nie szkodzi
|
|
|
a priori begynn å lære
|
|
|
|
|
ius universale begynn å lære
|
|
prawo powszechne, ogólone
|
|
|
Nasciturus pro iam nato habetur quotiens de commodis eius agitur begynn å lære
|
|
dziecko poczęte, ale jeszcze nie urodzone uznaje się za narodzone
|
|
|
Male nostro iure uti non debemus begynn å lære
|
|
nie powinno się źle wykorzystywać swojego prawa
|
|
|
VIR/ MAS begynn å lære
|
|
|
|
|
UXOR/FEMINA begynn å lære
|
|
|
|
|
MATRIMONIUM NON CONSUMATUM begynn å lære
|
|
MAŁŻEŃSTWO NIE SKONSUMOWANE
|
|
|
SEPARATIO begynn å lære
|
|
|
|
|
SEPARATIO MANENTE VINCULO begynn å lære
|
|
SEPARACJA PODCZAS TRWAJĄCEGO WĘZŁA
|
|
|
DIVORTIUM begynn å lære
|
|
|
|
|
REPUDIUM begynn å lære
|
|
JEDNOSTRONNE ROZWIĄZANIE MAŁŻEŃSTWA
|
|
|
MATER SEMPER CERTA EST begynn å lære
|
|
|
|
|
PATER EST QUEM NUPTIAE DEMONSTRANT begynn å lære
|
|
OJCEM DZIECKA JEST MĄŻ MATKI
|
|
|
IMPOTENTIA GENERANDI begynn å lære
|
|
IMPOTENCJA RODZENIA - NIEPŁODNOŚĆ
|
|
|
IMPOTENTIA COEUNDI begynn å lære
|
|
|
|
|
VULGO CONCEPTI begynn å lære
|
|
|
|
|
LEGITIMATIO PER SUMSEQUENS MATRIMONIUM begynn å lære
|
|
LEGITYMACJA PRZEZ PÓŹNIEJ ZAWARTE MAŁŻEŃSTWO
|
|
|
EXCEPTIO PLURIUM CONCUBENTIUM begynn å lære
|
|
ZARZUT WIELI WSPÓŁŻYJĄCYCH
|
|
|
ADOPTIO begynn å lære
|
|
|
|
|
ADOPTIO PLENA begynn å lære
|
|
|
|
|
ADOPTIO MINIUS PLENA begynn å lære
|
|
|
|
|
ADOPTIO PLENISSIMA begynn å lære
|
|
|
|
|
ADOPTIO NATURAM IMITATUR begynn å lære
|
|
|
|
|
ADROGATIO begynn å lære
|
|
ADOPCJA SZCZEGÓLNA, MIAŁA MIEJSCE NA ZGROMADZENIU LUDOWYM, OSOBY KTÓRA BYŁA SUI IURIS
|
|
|
IN VITRO begynn å lære
|
|
ZAPŁODNIENIE W SZKLE, W PROBÓWCE
|
|
|
IN VIVO begynn å lære
|
|
|
|
|
OBLIGATIO IURIS begynn å lære
|
|
|
|
|
IUS OBLIGATIONIS begynn å lære
|
|
|
|
|
OBLIGARE begynn å lære
|
|
WĘZEŁ MIĘDZY WIERZYCIELEM A DŁUŻNIKIEM
|
|
|
CREDITO begynn å lære
|
|
|
|
|
DEBITOR begynn å lære
|
|
|
|
|
DAS SCHULD begynn å lære
|
|
TEN, KTÓRY JEST DŁUŻNY, ALE NIE ODPOWIEDZIALNY
|
|
|
DIE HAFTUNG begynn å lære
|
|
|
|
|
INTER PARTES begynn å lære
|
|
|
|
|
OBLIGATIO NATURALIS begynn å lære
|
|
ZOBOWIĄZANIE, KTÓRE WIĄŻE TYLKO WTEDY, KIEDY ZOSTANIE SPEŁNIONE
|
|
|
DARE begynn å lære
|
|
|
|
|
FACERE PRAESTARE begynn å lære
|
|
|
|
|
PATI begynn å lære
|
|
|
|
|
NON FACERE begynn å lære
|
|
|
|
|
GENUS SPECIES begynn å lære
|
|
RZECZY OZNACZONE INDYWIDUALNIE
|
|
|
GENUS PERIRE NON CENSETUR begynn å lære
|
|
NIE UWAŻA SIĘ, ŻE GATUNEK GINIE
|
|
|
SPECIES PERIT CUI DEBETUR begynn å lære
|
|
RZECZ OZNACZONA INDYWIDUALNIE PRZEPADA, DŁUŻNIK NIE MA OBOWIĄZKU ŚWIADCZYĆ WIERZYCIELOWI
|
|
|
DAMNUM EMERGENS begynn å lære
|
|
SZKODA, KTÓRA FAKTYCZNIE ZOSTAŁA PONIESIONA
|
|
|
LUCRUM CESSANS begynn å lære
|
|
|
|
|
PRETIUM begynn å lære
|
|
|
|
|
PRETIUM COMMUNE begynn å lære
|
|
|
|
|
PRETIUM VERUM begynn å lære
|
|
|
|
|
PRETIUM SYMBOLICUM begynn å lære
|
|
|
|
|
PRETIUM SINGULARE begynn å lære
|
|
|
|
|
PRETIUM AFFECTIONIS begynn å lære
|
|
CENA PAMIĄTKOWA /RODZINNA
|
|
|
IUS MODERANDI begynn å lære
|
|
PRAWO MIARKOWANIA/ZASADA UMIARU PRZY OCENIANIU WARTOŚCI PRZYWIĄZANIA DO RZECZY
|
|
|
COMPENSATIO begynn å lære
|
|
WZAJEMNE POTRĄCENIE, KOMPENSACJA
|
|
|
LUCRI CUM DAMNO begynn å lære
|
|
POTRĄCENIE MIĘDZY STRATĄ A ZYSKIEM
|
|
|
IUS RETENTIONIS begynn å lære
|
|
DŁUŻNIK MA PRAWO DO ZACHOWANIA RZECZY
|
|
|
IUS TOLLENDI begynn å lære
|
|
PRAWO ZABRANIA JEŻELI POLEPSZYŁO SIĘ RZECZ
|
|
|
OBLIGATIO ALTERNATIVA begynn å lære
|
|
ZOBOWIĄZANIE ALTERNATYWNE (DŁUŻNIK ZOBOWIĄZANY ŚWIADCZYĆ ALBO JEDEN ALBO DRUGI PRZEDMIOT)
|
|
|
PLURIS PETITIO begynn å lære
|
|
|
|
|
DUE RES IN OBLIGATIONE DUE IN SOLUTIONE begynn å lære
|
|
PRZEDMIOTEM ŚWIADCZENIA SĄ DWIE RZECZY
|
|
|
DUE RES IN OBLIGATIONE UNA IN SOLUTIONE begynn å lære
|
|
PRZEDMIOTEM ZOBOWIĄZANIA JEST JEDNA RZECZ
|
|
|
IUS VARIANDI begynn å lære
|
|
DŁUŻNIK MOŻE WYBRAĆ CO ZECHCE ŚWIADCZYĆ
|
|
|
DATIO IN SOLUTUM begynn å lære
|
|
PRZEKAZANIE RZECZY, BY UWOLNIĆ SIĘ OD ZOBOWIĄZANIA
|
|
|
NEGOTIUM MIXTUM CUM DONATIONE begynn å lære
|
|
CZYNNOŚĆ MIESZANA Z INTENCJĄ DAROWIZNY. ZAWIERAMY KONKRETNĄ CZYNNOŚĆ PRAWNĄ Z ZAMIAREM DOKONANIA DAROWIZNY
|
|
|
VIA FACTI begynn å lære
|
|
|
|
|
PACTUM begynn å lære
|
|
|
|
|
PACTUM IN FAVOREM TERTII begynn å lære
|
|
CZYNNOŚĆ DOKONANA NA KORZYŚĆ OSOBY TRZECIEJ
|
|
|
LEX COMMISSORIA begynn å lære
|
|
KLAUZULA PRZEPADKU - JEŻELI KTOŚ MIAŁ W ZASTAW RZECZ I DŁUŻNIK W OKREŚLONYM TERMINIE NIE SPŁACI DŁUGU, TO WIERZYCIEL STAJE SIĘ JEJ WŁAŚCICIELEM
|
|
|
CONTRACTUS begynn å lære
|
|
|
|
|
CONTRACTUS NOMINATUS begynn å lære
|
|
KONTRAKTY MAJĄCE OKREŚLONĄ NAZWĘ
|
|
|
CONTRACTUS INNOMINATUS begynn å lære
|
|
KONTRAKTY NIE MAJĄCE OKREŚLONEJ NAZWY
|
|
|
PACTUM DE CONTRAHENDO begynn å lære
|
|
|
|
|
CULPA IN CONTRAHENDO begynn å lære
|
|
ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA SZKODĘ
|
|
|
REBUS SIC STANTIBUS begynn å lære
|
|
ZAWIERAMY UMOWĘ W KONKRETNEJ SYTUACJI, W KONKRETNYCH WARUNKACH I NASTĘPUJE ZMIANA TYCH WARUNKÓW. NALEŻY BRAĆ POD UWAGĘ OKOLICZNOŚCI ZMIENIAJĄCE SIĘ
|
|
|
DOLUS begynn å lære
|
|
ZŁY ZAMIAR/WINA UMYŚLNA/PODSTĘP
|
|
|
CULPA begynn å lære
|
|
|
|
|
CULPA LATA begynn å lære
|
|
|
|
|
CULPA LEVIS begynn å lære
|
|
|
|
|
CULPA LEVISSIMA begynn å lære
|
|
|
|
|
CASUS begynn å lære
|
|
|
|
|
CASUS FORTUITUS begynn å lære
|
|
|
|
|
VIS begynn å lære
|
|
|
|
|
VIS MAIOR begynn å lære
|
|
|
|
|
DILIGENTIA begynn å lære
|
|
|
|
|
NOVATIO begynn å lære
|
|
|
|
|
CONFUSIO begynn å lære
|
|
|
|
|
CESSIO begynn å lære
|
|
|
|
|
CESSIO NOMINIS begynn å lære
|
|
|
|
|
CESSIO BONORUM begynn å lære
|
|
ODSTĄPIENIE W PROCESIE EGZEKUCYJNYM, PRZEKAZANIE MAJĄTKU
|
|
|
CESSIO LEGIS begynn å lære
|
|
|
|
|
EMPTIO begynn å lære
|
|
|
|
|
EMPTIO SPEI begynn å lære
|
|
|
|
|
EMPTIO REISPERATAE begynn å lære
|
|
KUPNO RZECZY, KTÓREJ NIE MA, ALE BĘDZIE W PRZYSZŁOŚCI
|
|
|
PACTUM RESERVATI DOMINI begynn å lære
|
|
TEN, KTÓRY PRZEKAZUJE RZECZ UMAWIA SIĘ, ŻE ZATRZYMA PRAWO WŁASNOŚCI
|
|
|
PACTUM DISPLICENTIAE begynn å lære
|
|
MOŻLIWOŚĆ ZWROTU RZECZY, JEŚLI RZECZ SIĘ NIE SPODOBA
|
|
|
EMPTIO AD GUSTUM begynn å lære
|
|
NABYCIE RZECZY, JEŻELI SIĘ SPODOBA, TO JĄ KUPUJĘ
|
|
|
POST QUEM begynn å lære
|
|
MAJĄTEK NABYTY PO ZAWARCIU MAŁŻEŃSTWA, MAJĄTEK WSPÓLNY
|
|
|
PROROGATIO FORI begynn å lære
|
|
WYBIERANIE SĄDU, KTÓRY JEST NIEWŁAŚCIWY, ALE STRONY UWAŻAJĄ GO ZA WŁAŚCIWY
|
|
|
PROROGATIO IURISDICTIONIS begynn å lære
|
|
|
|
|
PROROGATIO DIEI begynn å lære
|
|
|
|
|
EXCEPTIONES PEREMPTORIAE begynn å lære
|
|
ZARZUTY NIWECZĄCE, NP. ZARZUT RZECZY ZASĄDZONEJ
|
|
|
EXCEPTIONES DILATORIAE begynn å lære
|
|
|
|
|
EXCEPTIONES DECLINATORIAE begynn å lære
|
|
SĄD JEST NIEWŁAŚCIWY, ALE ZARZUT NIE ZOSTAŁ WNIESIONY PRZED WSZCZĘCIEM PROCESU, ZARZUT MOŻNA WNIEŚĆ PRZED A NIE PO
|
|
|
REPLICATIO begynn å lære
|
|
|
|
|
DUPLICATIO begynn å lære
|
|
|
|
|
ONUS PROFERENDI begynn å lære
|
|
CIĘŻAR DOSTARCZENIA DOWODU
|
|
|
SUM UNUS begynn å lære
|
|
|
|
|
SUM TRINUS begynn å lære
|
|
|
|
|
SUM PRINCIPIUM MUNDI ET FINIS EUM begynn å lære
|
|
JESTEM POCZĄTKIEM I KOŃCEM ŚWIATA
|
|
|
NON SUM DEUS begynn å lære
|
|
|
|
|
EI INCUMBIT PROBATIO QUI DICIT NON QUI NEGAT begynn å lære
|
|
DO TEGO NALEŻY DOWODZENIE, KTO TWIERDZI, A NIE DO TEGO, KTO NEGUJE. CIĘŻAR DOWODU SPOCZYWA NA TYM, KTO TWIERDZI
|
|
|
NEBIS IN IDEM begynn å lære
|
|
DRUGI RAZ NIE MOŻNA WNIEŚĆ TEJ SAMEJ SPRAWY, NIE MOŻNA DWA RAZY KARAĆ ZA TO SAMO
|
|
|
SENTENTIA FACIT IUS INTER PARTES begynn å lære
|
|
WYROK WYDANY JEST OBOWIĄZUJĄCY MIĘDZY STRONAMI, NIE WIĄŻE OSÓB TRZECICH
|
|
|
REFORMATIO IN PEIUS begynn å lære
|
|
ZAKAZ ZMIANY WYROKU NA GORSZY. JEŻELI KTOŚ WNOSI APELACJĘ OD WYROKU NIE MOŻE BYĆ PO NIEJ SUROWIEJ UKARANY NIŻ WCZEŚNIEJ
|
|
|
DEMINIMISNO NON CURAT PRAETOR begynn å lære
|
|
DROBNYMI SPRAWAMI NIE ZAJMUJE SIĘ SĄD
|
|
|
ERROR IN PROCEDENDO begynn å lære
|
|
BŁĄD W KWESTIACH FORMALNYCH, NP. BRAK PODPISU, DATY
|
|
|
ERROR IN IUDICANDO begynn å lære
|
|
BŁĄD W PODSTAWIE PRAWNEJ, NP. POWOŁANIE SIĘ NA NIEODPOWIEDNI PRZEPIS USTAWY ITP.
|
|
|
IUDEX SUSPECTUS begynn å lære
|
|
SĘDZIA PODEJRZANY NP. O STRONNICZOŚĆ
|
|
|
IUDEX INHABILIS begynn å lære
|
|
SĘDZIA WYŁĄCZONY Z PROCESU Z MOCY PRAWA
|
|
|
ABSOLUTIO AB INSTANTIA begynn å lære
|
|
UWOLNIENIE POZWANEGO OD OBOWIĄZKU TOCZENIA SPRAWY, JEŚLI POWÓD NIE STAWI SIĘ NA SPRAWIE
|
|
|
PROFESSIO IURIS begynn å lære
|
|
WYZNANIE PRAWA, STWIERDZENIE WEDŁUG JAKIEGO PRAWA KTOŚ ŻYJE JAKIM PRAWEM SIĘ POSŁUGUJE. GDY OBOWIĄZYWAŁA ZASADA PERSONALNOŚCI PRAWA
|
|
|
AD LITIS ORDINATIONEM begynn å lære
|
|
CO DOTYCZY PRZEBIEGU PROCESU
|
|
|
AD LITIS DECIDENDAM begynn å lære
|
|
CO DOTYCZY ROZSTRZYGNIĘCIA SPORU
|
|
|
PERSONA NON GRATA begynn å lære
|
|
OSOBA NIEPOŻĄDANA, NP. AMBASADOR, KTÓRY JEST SZPIEGIEM
|
|
|
COMITAS GENTIUM begynn å lære
|
|
UPRZEJMOŚĆ NARODÓW, NP. JEŻELI AMBASADOR WYJEŻDŻA, TO SPRAWY PROWADZI INNY AMBASADOR
|
|
|
ULTIMUM REFUGIUM begynn å lære
|
|
OSTATECZNA UCIECZKA, JEŻELI NIE WIADOMO JAKIE PRAWO ZASTOSOWAĆ A SPRAWA DOTYCZY NP. POLAKÓW, STOSUJE SIĘ PRAWO POLSKIE
|
|
|
PACTA SUNT SERVANDA begynn å lære
|
|
|
|
|
TABULA RASA begynn å lære
|
|
|
|
|
DISMEMBRATIO begynn å lære
|
|
|
|
|
DELICTUM IURIS GENTIUM begynn å lære
|
|
PRZESTĘPSTWO PRAWA NARODÓW, NP. ZBRODNIA PRZECIW LUDZKOŚCI
|
|
|
DE RETROEMENDO begynn å lære
|
|
|
|
|
NEGOTIORUM GESTIO begynn å lære
|
|
PROWADZENIE CUDZYCH SPRAW BEZ ZLECENIA
|
|
|
DEPOSITUM begynn å lære
|
|
|
|
|
DEPOSITUM IRREGULARE begynn å lære
|
|
PRZEDMIOTEM DEPOZYTU SĄ RZECZY OZNACZONE GATUNKOWO, DEPOZYT NIEPRAWIDŁOWY
|
|
|
DEPOSITUM MISERABILE begynn å lære
|
|
DEPOZYT KONIECZNY, WTEDY KIEDY DAJĄCY W DEPOZYT NIE MA MOŻLIWOŚCI WYBORU DEPOZYTARIUSZA
|
|
|
CONTRACTUS MOHATRE begynn å lære
|
|
PRZEDMIOTEM POŻYCZKI SĄ RZECZY OZNACZONE INDYWIDUALNIE
|
|
|
CONTRACTUS MUTUM begynn å lære
|
|
PRZEDMIOTEM POŻYCZKI SĄ RZECZY OZNACZONE GATUNKOWO
|
|
|
TEMPUS DELIBERANDI begynn å lære
|
|
|
|
|
AFFECTIO MARITALIS begynn å lære
|
|
ZGODA MUSI TRWAĆ PRZEZ CAŁE MAŁŻEŃSTWO
|
|
|
AFFECTIO SOCIETATIS begynn å lære
|
|
|
|
|
ANIMUS begynn å lære
|
|
|
|
|
IURISDICTIO begynn å lære
|
|
|
|
|
IURISDICTIO VOLUNTARIA begynn å lære
|
|
DOBROWOLNE PODDANIE SIĘ POD JURYSDYKCJĘ (POD JAKIŚ SĄD)
|
|
|
LEX FORI begynn å lære
|
|
USTAWA, KTÓRA OBOWIĄZUJE W MIEJSCU, W KTÓRYM URZĘDUJE SĄD
|
|
|
LEX FORI PROCESSUALIS begynn å lære
|
|
PRAWO OBOWIĄZUJĄCE W MIEJSCU POŁOŻENIA SĄDU
|
|
|
IUDICUM begynn å lære
|
|
|
|
|
IUDEX begynn å lære
|
|
|
|
|
IUDICIUM ACTUS TRIUM PERSONARUM begynn å lære
|
|
sąd - działanie trzech osób
|
|
|
AUDIATUR ET ALTERA PARS begynn å lære
|
|
niech będzie wysłuchana i druga strona
|
|
|
DOMINI LITIS begynn å lære
|
|
właściciele sporu, od nich zależała decyzja, np. zgoda
|
|
|
NEMO IUDEX SINE ACTORE begynn å lære
|
|
– nie ma sędziego bez powoda
|
|
|
VIGILANTIBUS IURA SCRIPTA SUNT begynn å lære
|
|
dla czuwających pisane są prawa
|
|
|
NE EAT IUDEX ULTRA PETITA PARTIUM begynn å lære
|
|
sędzia nie może wyjść poza żądanie stron, musi wydać wyrok w granicach powództwa
|
|
|
ANTE LITEM NATAM begynn å lære
|
|
|
|
|
POST LITEM NATAM begynn å lære
|
|
|
|
|
PERPETUATIO FORI begynn å lære
|
|
– utrwalenie właściwości sądowej, nawet wtedy, gdy sąd stał się niewłaściwy (uwiecznienie jurysdykcji). Jeśli sąd rejonowy rozpoczął sprawę sądową, to może ją zakończyć mimo tego, że sprawa przeszła do innego sądu
|
|
|
ACTOR SEQUITUR FORUM REI begynn å lære
|
|
– powód wnosi powództwo np. do sądu zamieszkania pozwanego (powód wnosi powództwo tam gdzie jest sąd pozwanego)
|
|
|
QUI REM IN IUDICIUM DUCIT begynn å lære
|
|
ten, kto wniósł sprawę do sądu
|
|
|
CONTRA QUEM RES INIUDICIUM DEDUCITUR begynn å lære
|
|
przeciwko komu sprawa została wniesiona do sądu
|
|
|
LEGITIMATIO AD CAUSAM begynn å lære
|
|
legitymowanie dla jednej sprawy
|
|
|
LEGITIMATIO AD PROCESSUM begynn å lære
|
|
- legitymowanie dla całego procesu
|
|
|
RES IUDICATA PRO VERITATE HABETUR begynn å lære
|
|
rzecz osądzoną uważa się za prawdziwą (wyrok sądowy jest rzeczywistym stanem prawnym)
|
|
|
RES INTER ALIOS GESTA begynn å lære
|
|
rzecz dokonana między osobami innymi, przez osoby trzecie
|
|
|
AD QUEM begynn å lære
|
|
odrębność majątkowa małżeństwa, majątek nabyty przed zawarciem małżeństwa
|
|
|