spørsmålet  |
svaret |
zmysły chemiczne jako zmysły pierwotne begynn å lære
|
|
wywodzą się z pierwszych układów chomosensorycznych zaspokajających dwie potrzeby: prokreację i odżywianie; umożliwiają poznanie świata na poziomie molekularnym
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
nie są prawdziwymi neuronami, ale zmodyfik. kom. skóry - mają jednak pobudliwe błony i wydzielają neuroprzekaźniki; ulegają złuszczaniu i wymianie co 10-14 dni; znajdują się w kubkach smakowych
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
słodki - zdobycie energii, słony - sole mineralne, kwaśny - niedojrzałe owoce, gorzki - unikanie trucizn, umami - zdobycie białek i aminokwasów
|
|
|
droga nerwowa zmysłu smaku begynn å lære
|
|
1 neuron - zwoje 7, 9 i 10 nerwu czaszk.; 2 neuron - jądro samotne (smakowe) w moście i rdzenia przedł., 3 neuron - jądro brzuszne wzgórza; dalej informacje smakowe trafiają do kory somatosens. (aspekt dotykowy stymulacji języka) i wyspy (1kory smakowej)
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
polega na detekcji i identyfikacji substancji chemicznych stykających się z nabłonkiem węchowym; bodźce węchowe maja znaczenie informujące, rozpoznawcze, przyciągające i odpychające
|
|
|
co wykazały badania fMR i PET odnośnie bodźców węchowych begynn å lære
|
|
ze pobudzają one oprócz struktur węchomózgowia obszary płata czołowego, zwłaszcza zakręt obręczy i zakręty oczodołowe
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
neurony odpowiedzialne za odbiór bodźców węchowych; wyściełają nabłonek węchowych w tylnej części nosa; każda kom. ma rzęski, które wnikają w błonę śluzową nosa; na ich powierzchni znajdują się białka receptorowe; jedyne komórki nerwowe, które się dzielą
|
|
|
|
begynn å lære
|
|
wiążą swoiście substancje zapachowe; po połączeniu prowadzą do pobudzenia komórki przez wyzwolenie szeregu zmian - receptory metabotropowe
|
|
|
budowa białka receptorowego begynn å lære
|
|
ma postać łańcucha zabudowanego z 300 aminokwasów, który 7 razy przechodzi przez błonę włoska; jeden koniec NH2, a drugi COOH; w każdej komórce węchowej występuje tylko jeden rodzaj białka, który wiąże substancje podobne chemicznie
|
|
|
podwójna organizacja opuszki węchowej begynn å lære
|
|
osmatyczna (reakcja na zapachy; każdy kłębuszek odbiera bodźce z aksonów kom. węchowych wrażliwych na ten sam lub podobny zapach), przestrzenna (różne pola nabłonka węchowego dają projekcję do różnych miejsc opuszki)
|
|
|
co umożliwia zdolność rozdzielczą narządu węchu begynn å lære
|
|
- różnorodność białek receptorowych - hamowanie oboczne w sieci nerwowej opuszki - organizacja przestrzenna
|
|
|
droga nerwowa zmysłu węchu begynn å lære
|
|
1 neuron - kom. nerwowe w nabłonku, 2 neuron - komórki mitralne w opuszce węchowej, 3 neuron - struktury ciała migdałowatego i przyległe jądra
|
|
|
gdzie płyną sygnały z opuszki węchowej begynn å lære
|
|
do jąder podkorowych: ciała migdałowatego, układu limbicznego i hipokampa; część impulsów dochodzi do płata skroniowego przez jądro wzgórza
|
|
|
